E-materiały do kształcenia zawodowego
Podstawy pierwszej pomocy przedmedycznej z promocją zdrowia i profilaktyką
MED.14. Świadczenie usług medyczno‑pielęgnacyjnych i opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej - Opiekun medyczny 532102
bg‑azure
Stany zagrożenia życia
INTERAKTYWNE NARZĘDZIE TYPU SCENARIO‑BASED LEARNING

Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D16CnvxtJ
Stany zagrożenia życia
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 1
Nie pozwól poszkodowanemu 1. unieś, 2. opuść, 3. złamań lub zwichnięć, 4. RKO, 5. plastra, 6. wstawać, 7. opaski uciskowej, 8. podawanie leków, 9. obtarć, 10. leżeć, należy przeprowadzić pełne badania urazowe, aby nie dopuścić do wtórnych urazów. Do tego czasu poszkodowany nie powinien poruszać się.
Jeśli stwierdzisz u poszkodowanego urazy zagrażające życiu, zaopatrz je.
Jeśli występuje krwawienie, zatamuj je poprzez uciśnięcie miejsca krwawienia możliwie najczystszym materiałem, jeśli jest dostępny – to jałowym materiałem z apteczki. Nie powinno się zakładać 1. unieś, 2. opuść, 3. złamań lub zwichnięć, 4. RKO, 5. plastra, 6. wstawać, 7. opaski uciskowej, 8. podawanie leków, 9. obtarć, 10. leżeć nad miejscem urazu.
U osoby poszkodowanej unieruchom miejsce urazu, zmniejsza to ból, krwawienie i ryzyko wtórnych uszkodzeń.
Jeśli to możliwe, 1. unieś, 2. opuść, 3. złamań lub zwichnięć, 4. RKO, 5. plastra, 6. wstawać, 7. opaski uciskowej, 8. podawanie leków, 9. obtarć, 10. leżeć uszkodzoną część ciała osoby poszkodowanej, zmniejszysz w ten sposób krwawienie.
Jeśli w ranie tkwi ciało obce, zabezpiecz je w takiej pozycji, w jakiej zostało znalezione. W ten sposób zmniejszone zostaje ryzyko pogłębiania się już istniejących uszkodzeń, natomiast ciało obce stanowi naturalny korek tamujący krwawienie.
W przypadku 1. unieś, 2. opuść, 3. złamań lub zwichnięć, 4. RKO, 5. plastra, 6. wstawać, 7. opaski uciskowej, 8. podawanie leków, 9. obtarć, 10. leżeć zabezpiecz uraz w takiej pozycji, w jakiej zastałeś poszkodowanego. Nieumiejętna próba repozycji może grozić poważnymi uszkodzeniami tkanek.
Ćwiczenie 2
Ćwiczenie 3
Ćwiczenie 4
Ćwiczenie 5
Sprawdź, czy poszkodowany jest przytomny, skontroluj oddech i w razie potrzeby rozpocznij RKO.
Wezwij pomoc.
W przypadku porażenia prądem najpoważniejszą bezpośrednią przyczyną zagrożenia życia są 1. uszkodzenia wewnętrzne, 2. usuń źródło prądu, 3. zaburzenia rytmu serca, 4. zewnętrzne oparzenia, 5. przenieś poszkodowanego, 6. narządów zewnętrznych, 7. narządów wewnętrznych, 8. zaburzenia pracy płuc i w ich następstwie nagłe zatrzymanie krążenia, wtedy musisz podjąć RKO.
W wyniku przejścia prądu przez ciało dochodzi głównie do uszkodzenia 1. uszkodzenia wewnętrzne, 2. usuń źródło prądu, 3. zaburzenia rytmu serca, 4. zewnętrzne oparzenia, 5. przenieś poszkodowanego, 6. narządów zewnętrznych, 7. narządów wewnętrznych, 8. zaburzenia pracy płuc, natomiast 1. uszkodzenia wewnętrzne, 2. usuń źródło prądu, 3. zaburzenia rytmu serca, 4. zewnętrzne oparzenia, 5. przenieś poszkodowanego, 6. narządów zewnętrznych, 7. narządów wewnętrznych, 8. zaburzenia pracy płuc nie są duże i dlatego nie musisz zaopatrzyć ich na miejscu zdarzenia.
W przypadku porażenia prądem bezdyskusyjnie musisz zadbać o to, by poszkodowany trafił do szpitala.
Ćwiczenie 6
Jeśli kaszel zanika lub go nie ma i jest kompletna cisza, nie słychać oddechu, a dziecko robi się 1. międzyłopatkowej, 2. podbrzusza, 3. mówienia, 4. kaszlu, 5. czerwone, 6. międzyżebrowej, 7. nadbrzusza, 8. sine, co świadczy o wystąpieniu ciężkiej postaci zadławienia, postępowaniem z wyboru jest wykonywanie rękoczynów. Wykonaj zalecane rękoczyny, 5 uderzeń w okolicy 1. międzyłopatkowej, 2. podbrzusza, 3. mówienia, 4. kaszlu, 5. czerwone, 6. międzyżebrowej, 7. nadbrzusza, 8. sine i 5 ucisków 1. międzyłopatkowej, 2. podbrzusza, 3. mówienia, 4. kaszlu, 5. czerwone, 6. międzyżebrowej, 7. nadbrzusza, 8. sine, naprzemiennie do momentu albo uzyskania poprawy, albo utraty przytomności dziecka.
Jeśli dziecko straci przytomność, wykonaj resuscytację.
Pamiętaj o wezwaniu pomocy. Może cię w tym wyręczyć inna osoba.
Ćwiczenie 7
Sprawdź, czy poszkodowany jest przytomny.
Udrożnij drogi 1. minutach, 2. oddechowe, 3. mruga, 4. górne, 5. dolne, 6. oddycha, 7. sekundach, 8. pokarmowego poszkodowanego.
Sprawdź, czy osoba ta 1. minutach, 2. oddechowe, 3. mruga, 4. górne, 5. dolne, 6. oddycha, 7. sekundach, 8. pokarmowego.
Oceń oddech poszkodowanego. Sprawdź, czy jest to oddech prawidłowy, czy na przykład agonalny.
Jeśli u poszkodowanego jest zachowany prawidłowy oddech, zastosuj odpowiednią pozycję podnieś jego kończyny 1. minutach, 2. oddechowe, 3. mruga, 4. górne, 5. dolne, 6. oddycha, 7. sekundach, 8. pokarmowego.
Upewnij się, że osoba, której udzielasz pomocy, odzyska przytomność po najdalej kilku 1. minutach, 2. oddechowe, 3. mruga, 4. górne, 5. dolne, 6. oddycha, 7. sekundach, 8. pokarmowego, co powinno nastąpić w przypadku omdlenia.
Jeśli poszkodowany nie odzyskuje przytomności, to znaczy, że nie jest to omdlenie. W takiej sytuacji podejmij czynności charakterystyczne dla postępowania u osoby nieprzytomnej.
Ćwiczenie 8
Odblokowuj 1. bicie serca, 2. kran, 3. kocem termicznym, 4. w pozycji bocznej, 5. prześcieradłem, 6. na plecach, 7. odpływ wody z wanny, 8. przytomność.
Sprawdź 1. bicie serca, 2. kran, 3. kocem termicznym, 4. w pozycji bocznej, 5. prześcieradłem, 6. na plecach, 7. odpływ wody z wanny, 8. przytomność osoby podtopionej, która wciąż leży w wannie.
Jeśli stwierdzisz, że poszkodowany jest nieprzytomny, sprawdź jego oddech.
Jeśli stwierdzisz, że u osoby wciąż leżącej w wannie oddech jest zachowany, zadzwoń pod numer alarmowy.
Jeśli chcesz wyciągnąć ją z wanny, nie rób tego sam, wezwij kogoś, na przykład sąsiada, do pomocy.
Z czyjąś pomocą wyjmij podtopionego z wanny i ułóż go na dywaniku 1. bicie serca, 2. kran, 3. kocem termicznym, 4. w pozycji bocznej, 5. prześcieradłem, 6. na plecach, 7. odpływ wody z wanny, 8. przytomność. Nie naciskaj klatki piersiowej ani brzucha osoby poszkodowanej, aby usunąć wodę z jej płuc.
Okryj poszkodowanego 1. bicie serca, 2. kran, 3. kocem termicznym, 4. w pozycji bocznej, 5. prześcieradłem, 6. na plecach, 7. odpływ wody z wanny, 8. przytomność.
Czekaj na przyjazd zespołu ratunkowego.
Monitoruj stan poszkodowanego.
Ćwiczenie 9
Ćwiczenie 10
Ćwiczenie 11
Sprawdź, czy poszkodowany jest przytomny.
Zmień ułożenie osoby poszkodowanej do pozycji 1. pozycji bocznej, 2. porusza się, 3. siedzącej, 4. oddechowe, 5. pokarmowego, 6. leżącej na wznak, 7. oddycha, jeśli leży ona w innej pozycji.
Udrożnij drogi 1. pozycji bocznej, 2. porusza się, 3. siedzącej, 4. oddechowe, 5. pokarmowego, 6. leżącej na wznak, 7. oddycha poszkodowanego.
Sprawdź, czy osoba ta 1. pozycji bocznej, 2. porusza się, 3. siedzącej, 4. oddechowe, 5. pokarmowego, 6. leżącej na wznak, 7. oddycha, w przypadku wychłodzenia sprawdza się oddech dłużej niż 10 sekund.
Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny i sam oddycha należy ułożyć go w 1. pozycji bocznej, 2. porusza się, 3. siedzącej, 4. oddechowe, 5. pokarmowego, 6. leżącej na wznak, 7. oddycha.
Zadzwoń pod numer ratunkowy, aby wezwać pomoc, osoba poszkodowana jest zabezpieczona, oddycha prawidłowo, ma drożne drogi oddechowe, ale jest nieprzytomna i wymaga transportu do szpitala.
Ćwiczenie 12
Ćwiczenie 13
Natychmiast 1. przeciwgorączkowe, 2. tętno, 3. odkryj, 4. przykryj, 5. przeciwbólowe, 6. temperaturę ciała niemowlę i pozwól na samoistne schłodzenie.
W trakcie napadu drgawek przytrzymaj oburącz głowę niemowlęcia i jednoczasowo utrzymuj drożne drogi oddechowe.
Obniż gorączkę już samo odkrycie niemowlęcia pozwala na jego schłodzenie. Jeśli są dostępne, to należy podać leki 1. przeciwgorączkowe, 2. tętno, 3. odkryj, 4. przykryj, 5. przeciwbólowe, 6. temperaturę ciała w postaci czopków doodbytniczych.
W dalszym ciągu podejmij działania w celu jak najszybszego schłodzenia niemowlęcia. Można zastosować chłodne okłady w pachwinach oraz na szyi.
Kontroluj 1. przeciwgorączkowe, 2. tętno, 3. odkryj, 4. przykryj, 5. przeciwbólowe, 6. temperaturę ciała, żeby wiedzieć, czy postępowanie przynosi efekty.
Po ustąpieniu drgawek u dziecka poleć, by zadzwonić pod numer ratunkowy. Mimo ustąpienia drgawek oraz obniżenia się temperatury ciała niemowlę wymaga dalszej obserwacji w warunkach szpitalnych. Należy między innymi ustalić, co było powodem gorączki.
Ćwiczenie 14
Ćwiczenie 15
Ćwiczenie 16
Uwolnij osobę powieszoną.
Sprawdź przytomność poszkodowanego po ułożeniu go w 1. klatkę piersiową, 2. oddech, 3. pozycji na wznak, 4. pozycji siedzącej, 5. tętno, 6. karetkę, 7. policję, 8. jamę brzuszną.
Udrożnij drogi oddechowe osoby poszkodowanej.
Sprawdź jej 1. klatkę piersiową, 2. oddech, 3. pozycji na wznak, 4. pozycji siedzącej, 5. tętno, 6. karetkę, 7. policję, 8. jamę brzuszną.
Jeśli stwierdzisz brak prawidłowego oddechu u poszkodowanego i jeśli jest z tobą inna osoba, poleć jej, aby poszła po AED, o ile znajduje się on w pobliżu. Poleć jej także, aby zadzwoniła po 1. klatkę piersiową, 2. oddech, 3. pozycji na wznak, 4. pozycji siedzącej, 5. tętno, 6. karetkę, 7. policję, 8. jamę brzuszną.
Natychmiast podejmij resuscytację.
Poleć osobie, która wróciła na miejsce zdarzenia z AED, aby otworzyła urządzenie i słuchała jego poleceń, na przykład przykleiła elektrody.
Ty w tym czasie uciskaj 1. klatkę piersiową, 2. oddech, 3. pozycji na wznak, 4. pozycji siedzącej, 5. tętno, 6. karetkę, 7. policję, 8. jamę brzuszną osoby poszkodowanej. W czasie analizy pracy serca zaprzestań ucisków klatki piersiowej.
Jeśli AED informuje, że defibrylacja nie jest wymagana, poleć osobie towarzyszącej, w przypadku gdy ty jesteś już zmęczony, by rozpoczęła uciski.
Gdy zauważysz, że u poszkodowanego powracają funkcje życiowe, poleć osobie towarzyszącej, by zaprzestała resuscytacji.
Sprawdź, czy oddech ratowanego jest prawidłowy.
Okryj kocem termicznym osobę poszkodowaną ułożoną na wznak.
Monitoruj stan poszkodowanego i czekaj na przyjazd zespołu ratownictwa medycznego.
Ćwiczenie 17
Ćwiczenie 18