Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Statystyka z programem EXCEL

1. Cele lekcji

Wiadomości

Uczniowie utrwalają i rozszerzają sobie pojęcia związane ze statystyką: średnia arytmetyczna, mediana, dominanta (moda), częstość, histogram, diagram, prawdopodobieństwo, doświadczenie losowe, zdarzenie losowe, zdarzenia sprzyjające itp. Tworzenie tabeli w programie EXCEL, pisanie formuł i formatowanie tabeli.

  1. Umiejętności

Po zajęciach uczeń:

  • potrafi uruchomić program EXCEL,

  • potrafi utworzyć prostą tabelę w tym programie,

  • potrafi wyszukać potrzebne informacje w Internecie,

  • potrafi kopiować pliki i formatować pliki tekstowe,

  • potrafi formułować wnioski i zapisywać je.

    • praca samodzielna przy komputerze,

    • ćwiczenia praktyczne z programem EXCEL,

    • praca w grupach – gry statystyczne.

  1. komputery i drukarki,

  2. karta instrukcji wykonania zadania,

  3. schematy do uzupełnienia.

Uczniowie zajmują miejsca przy stolikach. Nauczyciel wyjaśnia przebieg zajęć i kolejno wykonywane przez uczniów czynności. Uczniowie dzielą się na grupy trzyosobowe, otrzymują pomoce potrzebne do wykonania ćwiczeń (kostki do gry, monety i urnę z kulkami do losowania). W formie zabawy wstępnej nauczyciel rozdaje uczniom zestaw słów, z których wybierają oni te słowa, które kojarzą im się ze słowem: statystyka. Rozcinają paseczki ze słowami związanymi ze statystyką (przy okazji uzasadniają dlaczego mają takie skojarzenie). Ze słów wybranych jako związane ze statystyką starają się utworzyć krzyżówkę z hasłem, którym będzie jedno ze słów. Opisują znaczenia haseł, korzystając z encyklopedii multimedialnej. Odpowiednie hasła kopiują do programu WORD.

c

z

a

s

p

o

g

o

d

a

d

e

s

z

c

z

m

o

d

a

t

a

b

e

l

a

g

e

o

g

r

a

f

i

a

w

y

n

i

k

w

y

k

r

e

s

d

i

a

g

r

a

m

a

n

a

l

i

z

a

s

o

r

t

o

w

a

n

i

e

k

a

l

k

u

l

a

t

o

r

h

i

s

t

o

g

r

a

m

s

y

n

t

e

z

a

t

e

s

t

d

o

ś

w

i

a

d

c

z

e

n

i

e

m

e

d

i

a

n

a

Przykładowa krzyżówka

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

  1. Upływa szybko jak życie.

  2. Wykres słupkowy, ułożony chronologicznie.

  3. Może być liczbowy lub procentowy.

  4. Liczba wyników określonego typu w danym doświadczeniu.

  5. Kreślisz go w układzie współrzędnych.

  6. Sprawdzanie wielokrotne danego doświadczenia lub badania.

  7. Układanie danych według jakiegoś kryterium.

  8. Otrzymasz go np. po dokonaniu obliczeń.

  9. Używasz go zwłaszcza do pracochłonnych obliczeń.

  10. Wielkość najczęściej występująca jako wynik w danym doświadczeniu.

  1. Pracując w grupach trzyosobowych, uczniowie wykonują doświadczenia:

    • Grupa 1 – wykonuje 60 razy rzut kostką sześcienną, rejestrując otrzymane wyniki (1, 2, 3, 4, 5, 6)

    • Grupa 2 – wykonuje 60 razy rzut moneta symetryczną i także rejestruje wyniki (O, R)

    • Grupa 3 – losuje 60 razy jedna kulę z urny, która zawiera 3 kule w trzech kolorach i rejestruje wyniki każdego losowania.

  2. Po wykonaniu zadań każda grupa:

    • tworzy odpowiednią tabelę w programie EXCEL,

    • oblicza częstości występowania określonego wyniku,

    • zamienia te częstości na procent,

    • tworzy wykres w arkuszu kalkulacyjnym.

  3. Na podstawie wykresu i tabeli każda grupa prezentuje wyniki swojej pracy, odpowiadając na pytania:

    • Czy dało się przewidzieć, jaki wynik otrzymamy w jednorazowym rzucie lub losowaniu?

    • Czy można było przewidzieć, ile razy wystąpi każdy wynik w tych 60 rzutach?

    • Czy większa liczba rzutów wpłynęłaby na końcowe częstości występowania danego wyniku?

  4. Nauczyciel wyjaśnia na powyższych przykładach pojęcia związane ze statystyką – zwłaszcza te, które wystąpiły na początku lekcji. Dokładnego znaczenia tych pojęć uczniowie szukają w encyklopedii multimedialnej (jeżeli nie znaleźli ich jeszcze przy układaniu krzyżówki). Powinny tu wystąpić pojęcia:

Statystyka

nauka zajmująca się zbieraniem, analizą i interpretacją numerycznych danych, dotyczących danej zbiorowości. Bada zjawiska masowe w przestrzeni lub czasie i przeprowadza ich analizę.

Statystyka matematyczna

dział matematyki zajmujący się metodami wnioskowania o własnościach populacji na podstawie prób losowych

Doświadczenie losowe

doświadczenie, którego wyniku nie jesteśmy w stanie przewidzieć

Zdarzenie losowe

każdy konkretny wynik danego doświadczenia losowego

Częstość zdarzenia

iloraz liczby wyników sprzyjających danej wystąpieniu danej cechy do ogólnej liczby powtórzeń doświadczenia losowego

Mediana

wartość środkowa – liczba znajdująca się na środku ustawionego niemalejąco zbioru zaobserwowanych wartości danej cechy, jeżeli zbiór ma parzystą liczbę elementów – mediana to średnia arytmetyczna dwóch środkowych wyników

Moda

inaczej dominanta – wartość cechy występująca w danej badanej próbie najczęściej

Średnia arytmetyczna

Przeciętny wynik występujący w danym doświadczeniu losowym. Zwykła średnia jest ilorazem sumy wszystkich występujących wyników doświadczenia przez liczbę tych wyników.

Prawdopodobieństwo zdarzenia losowego

liczbowe wyrażenie oceny możliwości jakiegoś zdarzenia losowego. Dla doświadczeń o skończonej liczbie jednakowo prawdopodobnych wyników – stosunek liczby wyników sprzyjających danemu zdarzeniu do liczby wszystkich możliwych wyników w danym doświadczeniu

  1. Dla sprawdzenia, czy wyniki określonego doświadczenia zależą do liczby wykonanych powtórzeń uczniowie wykonują symulację rzutu np. kostką, przyjmując liczbę doświadczeń np. 100 i 1000. Nauczyciel stara się wyjaśnić uczniom co znaczą użyte w instrukcji funkcje.

Instrukcja do zadania

100 rzutów:

  1. W komórce A1 wstaw funkcję LOS.

WSTAW – FUNKCJA – MATEMATYCZNE – LOS

  1. Skopiuj tę funkcję (pociągnij kwadracik w prawym dolnym rogu komórki A1) do komórek A2 do A100.

  2. w komórce B1 wstaw funkcję LICZBA.CAŁK.

WSTAW – FUNKCJA – MATEMATYCZNE – LICZBA.CAŁK(A1*6;0) + 1

  1. Skopiuj tę funkcję (pociągnij kwadracik w prawym dolnym rogu komórki B1) do komórek B2 do B100.

  2. Ponieważ w rzucie kostką występuje 6 wyników: 1, 2, 3, 4, 5, 6 musisz zliczyć wszystkie wyniki danego typu

  3. Wpisz obok np. w komórce:

C1: formułę LICZ.JEZELI (B1;B100;1) zliczanie jedynek

C2: formułę LICZ.JEZELI (B1:B100;2) zliczanie dwójek

C3: formułę LICZ.JEZELI (B1;B100;3) zliczanie trójek

C4: formułę LICZ.JEZELI (B1;B100;4) zliczanie czwórek

C5: formułę LICZ.JEZELI (B1:B100;5) zliczanie piątek

C6: formułę LICZ.JEZELI (B1;B100;6) zliczanie szóstek

  1. W komórkach D1 do D6 oblicz w procentach częstości (np. w komórce D1 wpisz formułę + C1/100, ustal format procentowy (FORMAT – KOMÓRKI – PROCENTOWE – bez miejsc po przecinku).

  2. Wykonaj wykres dla zakresu komórek: D1 – D6.

1000 rzutów: Instrukcja jest podobna tylko tam, gdzie jest 100 wstawisz 1000 w zakresach komórek i formułach.

Faza podsumowująca

Napisanie w programie EXCEL ułożonej na początku krzyżówki przez dane grupy i wydrukowanie ich. Podobnie jak na poprzednich zajęciach uczniowie dokonują podsumowania – oceniają zajęcia w skali 1 – 6.

  1. Bibliografia

    1. Encyklopedia Multimedialna

Zadania do pracy w grupach i instrukcja wykonania zadania w programie EXCEL.

Zadanie domowe

W domu uczniowie mogą wymyślić inne zagadki lub rebusy związane z tematyką lekcji.

Rozwiązanie krzyżówki

1

c

z

a

s

2

h

i

s

t

o

g

r

a

m

3

d

i

a

g

r

a

m

4

c

z

ę

s

t

o

ś

ć

5

w

y

k

r

e

s

6

t

e

s

t

o

w

a

n

i

e

7

s

o

r

t

o

w

a

n

i

e

8

w

y

n

i

k

9

k

a

l

k

u

l

a

t

o

r

10

m

o

d

a

l

n

a

Inny przykład krzyżówki

A

1

T

2

A

G

3

B

A

W

Y

K

R

E

S

4

M

E

D

I

A

N

A

O

5

L

A

G

6

M

A

K

A

L

K

U

L

A

T

O

R

7

O

I

A

8

D

O

Ś

W

I

A

D

C

Z

E

N

I

E

F

9

A

I

A

I

10

C

Z

A

S

Ś

R

E

D

N

I

A

11

W

T

G

12

Y

E

S

O

R

T

O

W

A

N

I

E

13

N

S

A

14

H

I

S

T

O

G

R

A

M

15

K

Karta oceny zajęć (2)

Grupa 1

.....................................................................................................................................................................

  1. Wykonajcie 60 razy rzut kostką sześcienną rejestrując otrzymane wyniki (1, 2, 3, 4, 5, 6)

wynik

stawiacie kreski

podsumowanie

1

2

3

4

5

6

  1. Po wykonaniu zadań każda grupa:

    • tworzy odpowiednią tabelę w programie EXCEL;

    • oblicza częstości występowania określonego wyniku;

    • zamienia te częstości na procent;

    • tworzy wykres w arkuszu kalkulacyjnym.

  2. Na podstawie wykresu i tabeli każda grupa prezentuje wyniki swojej pracy, odpowiadając na pytania:

    • Czy dało się przewidzieć, jaki wynik otrzymamy w jednorazowym rzucie?

    • Czy można było przewidzieć ile razy wystąpi każdy wynik w tych 60 rzutach?

    • Czy większa liczba rzutów wpłynęłaby na końcowe częstości występowania danego wyniku?

  3. Korzystając z encyklopedii multimedialnej wyszukaj znaczenie pojęć: statystyka, statystyka matematyczna, doświadczenie losowe, zdarzenie losowe, częstość zdarzenia, mediana, moda, prawdopodobieństwo zdarzenia losowego. Skopiuj na dysk te informacje do pliku tekstowego, sformatuj notatkę i wydrukuj.

Grupa 2

.................................................................................................................................................................

  1. Wykonajcie 60 razy rzut monetą symetryczną i rejestrujcie wyniki (O, R)

wynik

stawiacie kreski

podsumowanie

O

R

  1. Po wykonaniu zadań każda grupa:

- tworzy odpowiednią tabelę w programie EXCEL;

- oblicza częstości występowania określonego wyniku;

- zamienia te częstości na procent;

- tworzy wykres w arkuszu kalkulacyjnym.

  1. Na podstawie wykresu i tabeli każda grupa prezentuje wyniki swojej pracy, odpowiadając na pytania:

- Czy dało się przewidzieć, jaki wynik otrzymamy w jednorazowym rzucie?

- Czy można było przewidzieć ile razy wystąpi każdy wynik w tych 60 rzutach?

- Czy większa liczba rzutów wpłynęłaby na końcowe częstości występowania danego wyniku?

  1. Korzystając z encyklopedii multimedialnej wyszukaj znaczenie pojęć: statystyka, statystyka matematyczna, doświadczenie losowe, zdarzenie losowe, częstość zdarzenia, mediana, moda, prawdopodobieństwo zdarzenia losowego. Skopiuj na dysk te informacje do pliku tekstowego, sformatuj notatkę i wydrukuj.

Grupa 3

......................................................................................................................................................................

1. Wykonajcie 60 razy losowanie jednej kuli z urny, która zawiera 3 kule w trzech kolorach i zarejestrujcie wyniki każdego losowania.

wynik

stawiacie kreski

podsumowanie

biały

zielony

czarny

  1. Po wykonaniu zadań każda grupa:

- tworzy odpowiednią tabelę w programie EXCEL;

- oblicza częstości występowania określonego wyniku;

- zamienia te częstości na procent;

- tworzy wykres w arkuszu kalkulacyjnym.

  1. Na podstawie wykresu i tabeli każda grupa prezentuje wyniki swojej pracy, odpowiadając na pytania:

- Czy dało się przewidzieć, jaki wynik otrzymamy w jednorazowym losowaniu?

- Czy można było przewidzieć ile razy wystąpi każdy wynik w tych 60 losowaniach?

  • Czy większa liczba losowań wpłynęłaby na końcowe częstości występowania danego wyniku?

  1. Korzystając z encyklopedii multimedialnej wyszukaj znaczenie pojęć: statystyka, statystyka matematyczna, doświadczenie losowe, zdarzenie losowe, częstość zdarzenia, mediana, moda, prawdopodobieństwo zdarzenia losowego. Skopiuj na dysk te informacje do pliku tekstowego, sformatuj notatkę i wydrukuj.

R5mYIn3JwlO2E

Pobierz załącznik

Plik DOC o rozmiarze 244.00 KB w języku polskim