Stopniowanie przymiotników i przysłówków

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

• zna odmienne i nieodmienne części mowy,

• zna zasady tworzenia przysłówków odprzymiotnikowych,

• zna zasady tworzenia stopnia wyższego i najwyższego przymiotnika i przysłówka.

b) Umiejętności

Uczeń:

• potrafi utworzyć stopień wyższy i najwyższy przymiotnika i przysłówka,

• umie odróżnić formę stopnia równego przymiotnika i przysłówka.

c) Postawy

Uczeń:

• dba o poprawność języka ojczystego,

• doskonali swoje umiejętności i motywuje innych do takiej postawy swoją aktywnością i zaangażowaniem.

2. Metoda i forma pracy

• Praca indywidualna,

• metoda praktycznych ćwiczeń językowych.

3. Środki dydaktyczne

• Podręcznik do nauki gramatyki,

• słownik poprawnej polszczyzny.

4. Przebieg lekcji

a) Faza wprowadzająca

Na początku zajęć nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie wiadomości na temat przymiotnika i przysłówka.

Następnie prosi o zapisanie w zeszycie przykładów obu części mowy. Zadaniem uczniów jest podanie przykładów przymiotników i przysłówków, rozpoczynających się na kolejne litery alfabetu.

b) Faza realizacyjna

Następnie nauczyciel dzieli uczniów na kilka zespołów zadaniowych i objaśnia wykonanie kolejnego zadania.

Uczniowie korzystając z listy przygotowanej na wstępie, mają utworzyć nowe przymiotniki, dodając:

• końcówkę -szy,

• sylabę naj- przed przymiotnikiem.

Powstałe wyrazy należy zapisać w odpowiednich rubrykach tabeli (załącznik 1).

Następnie uczniowie mają za zadanie utworzenie jak największej ilości przysłówków od przymiotników z listy głównej. Tworzenie przysłówków polega na zamianie formy przymiotnika na formę przysłówka (część mowy powinna odpowiadać na pytania: jak? gdzie? kiedy?) (załącznik 2).

c) Faza podsumowująca

Na zakończenie zajęć proponuję wykonać jeszcze 2 ćwiczenia podsumowujące (załącznik 2 ćwiczenie 3 i 4).

Nauczyciel powinien zwrócić uwagę na poprawność zapisywania form.

5. Bibliografia

1. Przyłubscy E. i F., Język polski na co dzień, Wiedza Powszechna, Warszawa 1990.

2. Słownik poprawnej polszczyzny, red. W. Doroszewskiego, PWN, Warszawa 1994.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

załącznik 1.

załącznik 2.

Ćwiczenie 2.

Utwórz przysłówki od przymiotników z listy.

Ćwiczenie 3

Spośród podanych części mowy podkreśl przymiotniki. Następnie utwórz od form stopnia prostego stopień wyższy i najwyższy.

zielony, ciepło, maleńki, wielbłąd, cisza, cicho, dobry, chory, drewniany, spokojny, waleczny, męka, ćwiczenie, żebrak, stojący, pachnący, lśniący, mądry, lekki.

Ćwiczenie 4

Utwórz stopień wyższy i najwyższy, dodając do formy podstawowej przymiotnika przysłówek bardziej lub najbardziej.

puszysty

bezpieczny

uparty

wytrwały

zimny

wspaniały

odważny

rozgadany

rozpieszczony

Sprawdź w słowniku poprawnej polszczyzny, czy dobrze zastosowałeś formy, a następnie wybierz 5 przymiotników i ułóż z nimi zdania.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Scenariusz przeznaczony do realizacji w klasie 5.