Stworzenie człowieka w mitach świata
zapoznasz się z wyobrażeniami na temat stworzenia człowieka i świata zawartymi w różnych mitologiach,
porównasz wyobrażenia dotyczące powstania świata i człowieka pochodzące
z różnych mitologii,określisz cechy mitu.
Od zarania dziejów ludzie zastanawiali się nad swoim pochodzeniem i sensem życia.
Odpowiedzi na wciąż nurtujące człowieka pytania szukać można w religiach i mitologiach z całego świata. Jednak tajemnica stworzenia człowieka i cel jego ziemskiej wędrówki nadal pozostają niewyjaśnione i są przedmiotem dociekań naukowców, filozofów czy zwykłych zjadaczy chleba.
Przypomnij sobie, co na temat stworzenia człowieka mówi Biblia, a jak jego powstanie wyjaśniają mity.
Zapoznaj się z filmem pt. Stworzenie człowieka w mitach świata.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RB7DHcXDJaQp3
Film "Stworzenie człowieka w mitach świata" omawiający stworzenie człowieka, prezentujący teksty i przykłady z mitologii różnych kontynentów.
Wskaż podobieństwa i różnice pomiędzy wyobrażeniami na temat stworzenia człowieka zawartymi w różnych mitologiach.
Wyjaśnij, co wyklucza uznanie mitów za teksty naukowe. Uzasadnij swoją odpowiedź.
Stwórz notatkę graficzną, za pomocą której przedstawisz wyobrażenia o powstaniu człowieka i świata z wybranej mitologii. Możesz użyć poniższego szkicownika.
Wypisz elementy, które składają się na wyobrażenie człowieka i świata z wybranej przez Ciebie mitologii.
Wykonaj ilustrację do wybranego mitu o powstaniu człowieka. Możesz użyć poniższego szkicownika.
Opisz, jak wyobrażasz sobie ilustrację przedstawiającą mit o powstaniu człowieka według Indian.
Wierzenia dawnych Słowian
W zamierzchłych czasach na terenie dzisiejszej Polski mieszkało wiele plemion słowiańskich. Wierzenia dotyczące istnienia bogów, powstania świata i człowieka przekazywano sobie ustnie z pokolenie na pokolenie. Od X wieku w Polsce rozpoczął się proces chrystianizacji, czyli nawracania ludności na wiarę chrześcijańską, co ostatecznie doprowadziło do wyparcia wierzeń dawnych Słowian. Jednakże wiara naszych przodków przetrwała w folklorze oraz wierzeniach ludowych i stała się inspiracjąinspiracją dla wielu pisarzy.

Zapoznaj się z fragmentem słowiańskiego mitu o powstaniu człowieka.
CzłowiekBył słoneczny dzień ciepły i jasny. PerunPerun właśnie skończył przejażdżkę na swym białym rumaku, w czasie której grał na turzym roguturzym rogu i pędził za dziką zwierzyną. Zmęczył się bardzo tą pogonią i przystanął nad jeziorem. Koń zaczął leniwie szczypać trawę, a Perun zrzucił szaty i wskoczył do wody. Na brzegu przysiadła MokoszMokosz i przyglądała się panu błyskawic w kąpieli.
W końcu Perun wyszedł na piaszczysty brzeg jeziora i wytarł się wiechciemwiechciem słomy, gdyż powietrze było wilgotne i duszne. Chcąc jak najszybciej powrócić między leśne zwierzęta, przywdział szatę, poprawił przytroczonyprzytroczony do pasa młot oraz róg, wsiadł na konia i ruszył w gęstwinę. „Czemu Perun woli leśne wędrówki ode mnie?” – myślała.
I już łzy żalu napływały jej do oczu, gdy na gładkim jeziorze coś się poruszyło. Tafla wody zmarszczyła się i pokryła falą niczym rybia łuska. Z głębi dał się słyszeć cichy ryk i woda zabulgotała dziko, pryskając wokół białą pianą. Bogini ziemia wstała, patrząc z przerażeniem na dziwne zjawisko. Z mętnejmętnej toni począł wyłaniać się mąż. W pierwszej chwili Mokosz myślała, że to Perun wychodzi z wody, ale zaraz ujrzała czarne włosy oblepiające mocne ramiona i poznała, że to jakiś inny bóg.
WelesWeles wyprostował się i ruszył do brzegu. Wkroczył nań i spostrzegł słomę porzuconą na piasku. Podniósł źdźbła i począł łączyć je z wilgotną ziemią, lepiąc dziwne figury. Mokosz, wyzbywszy się pierwszego przerażenia, podniosła pozostałe słomki i naśladując tajemniczego gościa, lepiła z nich podobne kształty. Duże dłonie Welesa i drobne Mokoszy obracały słomę i łączyły ją z ziemią, tworząc tułów, głowę i w końcu członki małej postaci. Mokosz zbliżyła się do mrocznego boga, a gdy Weles spostrzegł ją, zadziwiła go pięknem smukłej sylwetki. Patrzyli na siebie długo, bez słowa […].
Niedługo potem Perun powrócił nad jezioro i zdziwił się wielce, że na brzegu nie ma Mokoszy, a zamiast niej leżą w piasku dwa dziwaczne kształty z posklejanej ziemią słomy. Podniósł je i długo oglądał z każdej strony. Wpadł na podobny do Welesowego pomysł i tchnął w nie życiodajną moc. W tej samej chwili członki ich poruszyły się, a po chwili stwory otworzyły oczy i usiadły, rozglądając się ciekawie. Tak powstali pierwsi ludzie. Ulepiony przez Welesa stał się mężczyzną, przez Mokosz – kobietą.
Perun porzucił swoje ulubione zajęcia i nie spędzał już całych dni na polowaniach. Obserwował za to ludzi, którzy z początku kryli się po lasach, szukając w nich pożywienia. Poznawali przyrodę i wykorzystywali jej dary na własny użytek. Pana błyskawic najbardziej zachwycała pomysłowość małych istot. Ich ciała były kruche i nagie. Nie mieli jak zwierzęta futer, ostrych kłów ani szponów. Pomimo tego radzili sobie z chłodami, budując szałasy z gałęzi i czyniąc sobie z liści posłania. Zbierali owoce lasu, a wkrótce nauczyli się chwytać dzikiego zwierza, karmili się jego mięsem i odziewali w skóry oraz futra. Cząstka drzemiącej w nich boskiej mocy pozwoliła mężczyźnie łączyć się z kobietą tak, by rodziła potomstwo. Czas płynął, a ludzi było na ziemi coraz więcej. Wkrótce niezliczone grupy rozeszły się po całym świecie.
Źródło: Jakub Bobrowski, Mateusz Wrona, Człowiek, [w:] Mitologia słowiańska, Olszanica 2017, s. 34–35.
Wyjaśnij, jak według podań mitologii słowiańskiej powstał człowiek.
Spośród podanych poniżej odpowiedzi wybierz właściwe i zaznacz prawidłowe dokończenia każdego ze zdań.
Ustal, w jakim znaczeniu zostały użyte wyrazy zapisane pogrubioną czcionką. Zaznacz właściwe objaśnienia.
Ustal, w jakim znaczeniu zostały użyte wyrazy podane pod każdym zdaniem. Zaznacz właściwe objaśnienia.
wyraz: figury
wyraz: drobne
wyraz: strony
Ułóż wyraz z podanych poniżej liter.
AJWYR
Zredaguj opowiadanie na temat dalszych losów bogini Mokoszy i boga Welesa.
Słownik
gęsty las, gęste zarośla
tu: natchnienie, zachęta do pracy twórczej
nieprzeźroczysta
słowiańska bogini Ziemi
bóstwo słowiańskie, bóg błyskawic, piorunów oraz grzmotów
przypięty, przywiązany
róg zrobiony z tura – wymarłego w XVII wieku potężnego ssaka, który był przodkiem bydła domowego
bóstwo słowiańskie, podziemny bóg magii, przysięgi, rzemiosła, sztuki, kupców oraz bogactwa
garść, pęk słomy
Notatnik
Bibliografia
Bobrowski J., Wrona M., (2017), Mitologia słowiańska, Olszanica: Bosz.
Bralczyk J., Drabik L. (red.), (2005) Słownik języka polskiego, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, wydanie elektroniczne [dostęp dn. 09.01.2023].