1924 – publikacja pierwszego Manifestu surrealistycznego, André Breton
1925 – pierwsza wystawa malarzy surrealistów
1937 – Międzynarodowa Wystawa Surrealizmu w Paryżu
1
Scenariusz lekcji dla nauczyciela
RsEZE1aQeVGEz1
I. Opanowanie zagadnień z zakresu języka i funkcji plastyki; podejmowanie działań twórczych, w których wykorzystane są wiadomości dotyczące formy i struktury dzieła. Uczeń:
1) wykazuje się znajomością dziedzin sztuk plastycznych: malarstwa, rzeźby, grafiki, architektury (łącznie z architekturą wnętrz), rysunku, scenografii, sztuki użytkowej dawnej i współczesnej (w tym rzemiosła artystycznego); rozumie funkcje tych dziedzin i charakteryzuje ich język; rozróżnia sposoby i style wypowiedzi w obrębie dyscyplin; zna współczesne formy wypowiedzi artystycznej, wymykające się tradycyjnym klasyfikacjom, jak: happening, performance, asamblaż; sztuka nowych mediów;
III. Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu kultury plastycznej, jej narodowego i ogólnoludzkiego dziedzictwa kulturowego. Uczeń:
5) rozpoznaje wybrane, najbardziej istotne dzieła z dorobku innych narodów;
6) rozumie i charakteryzuje na wybranych przykładach z różnych dziedzin pojęcie stylu w sztuce.
Nauczysz się
charakteryzować surrealizm w sztukach plastycznych;
wymieniać przedstawicieli surrealizmu;
rozpoznawać dzieła przedstawicieli surrealizmu w malarstwie.
Surrealizm
SurrealizmSurrealizm (in. nadrealizm)Surrealizm (in. nadrealizm) to kierunek w sztuce zapoczątkowany we Francji w latach 20. XX wieku. Głównym teoretykiem i współtwórcą był francuski poeta André Breton, autor Manifestu surrealistycznego opublikowanego w 1924 roku.
Inspiracją dla surrealistów było malarstwo Hieronima Boscha, a bezpośrednimi poprzednikami byli dadaiściDadaizmdadaiści oraz włoski malarz Giorgio de Chirico, którego twórczość wywarła na nich ogromny wpływ.
RLhIgnqLGUqZx1
R1c9T68EV9zxL1
Cechy surrealizmu
Surrealiści odeszli od realistycznego naśladownictwa natury. Dążyli do uwolnienia się spod kontroli rozumu oraz narzuconych norm estetycznych i moralnych. Ich celem było poszukiwanie wolności twórczej i prawdy o człowieku w głębi jego psychiki, dlatego odwoływali się do podświadomych obszarów umysłu, lęków, przeczuć i wspomnień. Inspirację stanowiły sny, halucynacje, baśnie, mity oraz twórczość dzieci i umysłowo chorych.
Swoje artystyczne wizje tworzyli na zasadzie swobodnych skojarzeń, zestawiając różne elementy w sposób przypadkowy i automatyczny, zaskakujący, często absurdalny i pozbawiony logiki.
Kierunek cechowała swoboda w doborze technik artystycznych, ze szczególnym upodobaniem do tych umożliwiających czynności automatyczne. Należał do nich frotażFrotażfrotaż, kolażKolażkolaż, dekalkomaniaDekalkomaniadekalkomania oraz fumaż (zadymianie, przypalanie). Artyści wykorzystywali zarówno formy nawiązujące do natury, jak i bliskie abstrakcji.
R1BkivSs9czwO1
R1OSMOMMChJJr1
RxN6LWfARGvrC1
Przedstawiciele surrealizmu
Czołowymi przedstawicielami surrealizmu byli:
Salvador Dalí
Max Ernst
Joan Miró
René Magritte
Francis Picabia
Yves Tanguy
RDLNwWZqfKw5L1
R10XDGp4ynx2k1
RyMPP22wBaJ5U1
RtulXB7pXL6E21
R1YKwsGm8slfd1
RGJ750KDgHI4N1
Rus0zWBrxf2GJ1
R93AATQLsU06r1
RuWbjNZaWU2iM1
Zadania
R194IfpydtxsX
Ćwiczenie 1
RdZmcw04KGQFz
Ćwiczenie 2
classicmobile
Ćwiczenie 3
R1Pq2184AWYGS1
static
Ćwiczenie 3
Wskaż artystę, którego twórczość stanowiła inspirację dla malarzy surrealistów.
Odpowiedzi: A - Joan Miró B - Max Ernst C - René Magritte D - Salvador Dalí
1‑D 2‑C 3‑B 4‑A
Inna wersja zadania
Frotaż to: Możliwe odpowiedzi: 1. kierunek artystyczny w latach 1915‑1924, odrzucający wszelkie rygory na rzecz swobodnych skojarzeń i absurdalnego dowcipu. 2. technika rysunkowa polegająca na pocieraniu grafitem kartki papieru położonej na fakturalnie ukształtowanych powierzchniach różnych materiałów, w celu uzyskania dokładnego odwzorowania ich struktury. 3. polega na łączeniu w obrazie, przy pomocy różnych spoiw (pierwotnie kleju), rozmaitych materiałów (np. wycinków z gazet, fragmentów roślin, elementów przedmiotów) z formami namalowanymi lub narysowanymi.
classicmobile
Ćwiczenie 5
Ru6AwXwLuDzUL1
Przeciągając podane elementy połącz w pary słowo z odpowiadającą mu definicją. Fumaż: Możliwe odpowiedzi: 1. technika łączenia na płótnie lub innym podłożu różnych materiałów i tworzyw. 2. technika zadymiania, przypalania oraz rozdmuchiwania płynnej farby na podłożu. 3. technika malarska polegająca na rozcieraniu warstwy farby, przeważnie pomiędzy dwiema kartkami papieru. 4. technika odciskania faktury przedmiotów na powierzchni papieru. Frotaż: Możliwe odpowiedzi: 1. technika łączenia na płótnie lub innym podłożu różnych materiałów i tworzyw. 2. technika zadymiania, przypalania oraz rozdmuchiwania płynnej farby na podłożu. 3. technika malarska polegająca na rozcieraniu warstwy farby, przeważnie pomiędzy dwiema kartkami papieru. 4. technika odciskania faktury przedmiotów na powierzchni papieru. Dekalkomania: Możliwe odpowiedzi: 1. technika łączenia na płótnie lub innym podłożu różnych materiałów i tworzyw. 2. technika zadymiania, przypalania oraz rozdmuchiwania płynnej farby na podłożu. 3. technika malarska polegająca na rozcieraniu warstwy farby, przeważnie pomiędzy dwiema kartkami papieru. 4. technika odciskania faktury przedmiotów na powierzchni papieru. Kolaż: Możliwe odpowiedzi: 1. technika łączenia na płótnie lub innym podłożu różnych materiałów i tworzyw. 2. technika zadymiania, przypalania oraz rozdmuchiwania płynnej farby na podłożu. 3. technika malarska polegająca na rozcieraniu warstwy farby, przeważnie pomiędzy dwiema kartkami papieru. 4. technika odciskania faktury przedmiotów na powierzchni papieru.
Przeciągając podane elementy połącz w pary słowo z odpowiadającą mu definicją. Fumaż: Możliwe odpowiedzi: 1. technika łączenia na płótnie lub innym podłożu różnych materiałów i tworzyw. 2. technika zadymiania, przypalania oraz rozdmuchiwania płynnej farby na podłożu. 3. technika malarska polegająca na rozcieraniu warstwy farby, przeważnie pomiędzy dwiema kartkami papieru. 4. technika odciskania faktury przedmiotów na powierzchni papieru. Frotaż: Możliwe odpowiedzi: 1. technika łączenia na płótnie lub innym podłożu różnych materiałów i tworzyw. 2. technika zadymiania, przypalania oraz rozdmuchiwania płynnej farby na podłożu. 3. technika malarska polegająca na rozcieraniu warstwy farby, przeważnie pomiędzy dwiema kartkami papieru. 4. technika odciskania faktury przedmiotów na powierzchni papieru. Dekalkomania: Możliwe odpowiedzi: 1. technika łączenia na płótnie lub innym podłożu różnych materiałów i tworzyw. 2. technika zadymiania, przypalania oraz rozdmuchiwania płynnej farby na podłożu. 3. technika malarska polegająca na rozcieraniu warstwy farby, przeważnie pomiędzy dwiema kartkami papieru. 4. technika odciskania faktury przedmiotów na powierzchni papieru. Kolaż: Możliwe odpowiedzi: 1. technika łączenia na płótnie lub innym podłożu różnych materiałów i tworzyw. 2. technika zadymiania, przypalania oraz rozdmuchiwania płynnej farby na podłożu. 3. technika malarska polegająca na rozcieraniu warstwy farby, przeważnie pomiędzy dwiema kartkami papieru. 4. technika odciskania faktury przedmiotów na powierzchni papieru.
Przeciągając podane elementy połącz w pary słowo z odpowiadającą mu definicją.
technka łączenia na płótnie lub innym podłożu różnych materiałów i tworzyw., technika malarska polegająca na rozcieraniu warstwy farby, przeważnie pomiędzy dwiema kartkami papieru., technika odciskania faktury przedmiotów na powierzchni papieru., Technika zadymiania, przypalania oraz rozdmuchiwania płynnej farby na podłożu.
frotaż
kolaż
dekalkomania
fumaż
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
static
Ćwiczenie 5
Przeciągając podane elementy połącz w pary słowo z odpowiadającą mu definicją.
A - fumaż B - frotaż C - dekalkomania D - kolaż
1 - technika łączenia na płótnie lub innym podłożu różnych materiałów i tworzyw. 2 - Technika zadymiania, przypalania oraz rozdmuchiwania płynnej farby na podłożu. 3 - technika malarska polegająca na rozcieraniu warstwy farby, przeważnie pomiędzy dwiema kartkami papieru. 4 - technika odciskania faktury przedmiotów na powierzchni papieru.
D‑1,A‑2,C‑3,B‑4
classicmobile
Ćwiczenie 6
R1D9QXKuCF8sg1
static
Ćwiczenie 6
Dopasuj ilustracje do technik artystycznych wykorzystywanych przez surrealistów.
Odpowiedzi: A - Płonąca żyrafa , Salvador Dalí B - Mamo, tata jest ranny! , Yves Tanguy C - Hektor i Andromacha , Giorgio de Chirico D - Adam i Ewa , Francis Picabia
Odpowiedzi: A - technika odciskania faktury przedmiotów na powierzchni papieru. B - Technika zadymiania, przypalania oraz rozdmuchiwania płynnej farby na podłożu. C - technka łączenia na płótnie lub innym podłożu różnych materiałów i tworzyw. D - technika malarska polegająca na rozcieraniu warstwy farby, przeważnie pomiędzy dwiema kartkami papieru.
Rozwiązanie: 1‑A 2‑C 3‑D 4‑B
mdfd80704bac27ee7_0000000000009
mdfd80704bac27ee7_0000000000009
Dopasuj ilustracje do technik artystycznych wykorzystywanych przez surrealistów.
Odpowiedzi: A - Mamo, tata jest ranny! , Yves Tanguy B - Adam i Ewa , Francis Picabia C - Hektor i Andromacha , Giorgio de Chirico D - Płonąca żyrafa , Salvador Dalí
Rozwiązanie: 1‑D 2‑B 3‑C 4‑A
Słownik pojęć
Abstrakcja
Abstrakcja
dzieło sztuki stanowiące kompozycję linii, barwnych plam, brył i płaszczyzn.
Dadaizm
Dadaizm
kierunek artystyczny w latach 1915‑1924, odrzucający wszelkie rygory na rzecz swobodnych skojarzeń i absurdalnego dowcipu.
Dekalkomania
Dekalkomania
technika malarska polegająca na rozcieraniu warstwy farby pomiędzy dwiema warstwami materiału, przeważnie między dwiema kartkami papieru. Technika ta daje efekt wibracji oraz pozwala uzyskać wzory kojarzące się z fantastycznymi pejzażami.
Frotaż
Frotaż
technika rysunkowa polegająca na pocieraniu grafitem kartki papieru położonej na fakturalnie ukształtowanych powierzchniach różnych materiałów, w celu uzyskania dokładnego odwzorowania ich struktury.
Kolaż
Kolaż
kolaż polega na łączeniu w obrazie, przy pomocy różnych spoiw (pierwotnie kleju), rozmaitych materiałów (np. wycinków z gazet, fragmentów roślin, elementów przedmiotów) z formami namalowanymi lub narysowanymi.
Surrealizm (in. nadrealizm)
Surrealizm (in. nadrealizm)
kierunek w literaturze, sztuce i filmie XX wieku dążący do uniezależnienia wyobraźni artysty od reguł logicznego myślenia i wszelkich norm estetycznych i moralnych. Założeniami malarskimi surrealizmu było wyrażanie wizualne percepcji wewnętrznej, odrzucenie naśladowania świata zewnętrznego (…), wydobywanie na jaw stanów podświadomości, zarówno indywidualnej, jak zbiorowej.