Świat bogów i demonów. Wierzenia dawnych Słowian.
Świat bogów i demonów. Wierzenia dawnych Słowian.
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Elementy historii, mitologii i obrzędów Słowian.
Treść i budowa afisza.
b) Umiejętności
Praca zespołowa, wspólne planowanie, dzielenie zadań.
Projektowanie afisza.
Notatka w punktach.
c) Postawy
Kształcenie umiejętności interpersonalnych.
Poczucie odpowiedzialności za wyniki pracy własne i całej grupy.
Metoda i forma pracy
Projekt dydaktyczny (rozpoczęcie), prezentacja multimedialna, praca w grupach, szkic afisza.
3. Środki dydaktyczne
Przygotowana przez nauczyciela prezentacja multimedialna – portrety bóstw i innych postaci z mitologii słowiańskiej.
Komputer z programem Power Point.
Rzutnik, ekran.
Kartony z dużego bloku rysunkowego.
Flamastry lub kredki.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Krótkie wyjaśnienie nauczyciela (2‑3 zdania), kim są Słowianie, jakie narody składają się na Słowian i kim byli w starożytności. Zapisanie tematu lekcji na tablicy i w zeszytach. 3 min.
b) Faza realizacyjna
Prezentacja multimedialna: wyświetlenie portretów kilku bóstw oraz innych postaci z wierzeń słowiańskich i krótkie ich omówienie (grafika przydatna do prezentacji znajduje się na stronie www, podanej w źródłach i w bibliografii w postaci linku). 7 min.
Podział klasy na 4 grupy. Każda grupa losuje kartkę z zadaniem - formą wykonania projektu na temat wierzeń Słowian (są to: gazetka ścienna, przedstawienie - scenka, lalki – postacie z mito‑logii słowiańskiej, stroje - przebierańcy). Każda grupa otrzymuje kartkę z zadaniami (załącz‑nik). Grupy wybierają liderów, zgłaszają ich nauczycielowi, który notuje ich nazwiska; ustalają plan i podział zadań, notują w zeszytach, konsultują go z nauczycielem. 15 min.
Nauczyciel przypina na tablicy wyrazisty afisz jakiegoś wydarzenia kulturalnego. Na podstawie tego przykładu uczniowie zapisują w punktach (na tablicy i w zeszytach), jakie informacje powinien zawierać afisz. 5 min.
Grupy dostają po jednym kartonie z dużego bloku rysunkowego i szkicują projekty afiszów, ozdobionych ilustracjami, zawiadamiających o prezentacji wyników projektu (miejsce i dokład‑ny czas prezentacji należy wcześniej ustalić z dyrekcją i podać uczniom na kartce z zadaniami). 10 min.
c) Faza podsumowująca
Wybór najlepszego projektu afisza, powierzenie wykonania go farbami lub techniką grafiki komputero‑wej przez zdolnego plastycznie ucznia (lub kilku uczniów). 5 min.
5. Bibliografia
Białczyński Czesław, il. Kapusta Andrzej, Stworze i zdusze czyli Starosłowiańskie boginki i demony: leksykon, Kraina Księżyca, Kraków 1993.
Gediga Bogusław, Śladami religii Prasłowian, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1976.
Gieysztor Aleksander, Mitologia Słowian, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1986.
Kopaliński Władysław, Słownik mitów i tradycji kultury. Oficyna Wydawnicza „Rytm”, Warszawa2003.
Matela Leszek, Tajemnice Słowian: poznaj sekrety słowiańskich przodków, Studio Astro psychologii, Białystok 2005.
Strzelczyk Jerzy, Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian (encyklopedia), Dom Wydawniczy „Rebis”, Poznań 1998.
Szyjewski Andrzej, Religia Słowian, Wydawnictwo WAM, Kraków 2003.
Walczak‑Mikołajczakowa Mariola, Tajemnice słowiańskich bogów, (zawiera portrety bóstw), Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2005.
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia
Polecenia dla grup (do rozdania na kartkach).
b) Zadanie domowe
brak
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Lekcja jest otwarciem projektu edukacyjnego, przewidzianego na 2 tygodnie..
Załącznik
Polecenia dla grup na kartkach:
Wybierzcie lidera, który pokieruje pracą grupy przez najbliższe 2 tygodnie, rozdzieli między Was zadania, będzie Was reprezentował wobec osób, które poprosicie o pomoc w realizacji projektu. Nazwisko lidera zgłoście nauczycielowi języka polskiego.
Omówcie i zanotujcie w zeszytach w postaci planu, co musicie zrobić, żeby wykonać zadanie, które wylosowaliście (np. zrobić notatki z książek w bibliotece, ściągnąć informacje z internetu, zebrać materiały plastyczne itd.).
Podzielcie te zadania sprawiedliwie między wszystkich członków grupy; w razie sporów słuchajcie poleceń lidera, którego wybraliście.
Teraz ustalcie, kogo poprosicie o pomoc w realizacji zadania (np. nauczyciela języka polskiego, bibliotekarza, rodziców itd.).
Ustalcie, którzy z Was skontaktują się z poszczególnymi osobami w sprawie uzyskania pomocy i o co konkretnie poproszą każdą z nich. Zapiszcie to w zeszytach.
Zaplanujcie, którą czynność do kiedy wykonacie – tak, aby zdążyć zrealizować całe zadanie do dnia… (tu należy podać uczniom dokładną datę).
Prezentacja wyników pracy całej klasy odbędzie się dnia (tu też wpisana przez nauczyciela dokład‑na data, godzina i miejsce).