Światło

Wprowadzenie

Dla wielu artystów na przestrzeni wieków światło było jednym z podstawowych środków wyrazu artystycznego. Dzięki niemu dzieła sztuki zyskiwały na sile wyrazu ze względu na przestrzeń, dla której światło pełniło rolę nadrzędną. Ponadto światło niosło jeszcze inną siłę – grało na emocjach, wzruszało, wpływało na podniosłość, miało wymiar symboliczny. Można przywołać tu chociażby największych mistrzów światłocienia: Caravaggia [czytaj: karawadżia], Rembrandta, de La Toura [czytaj: de la tura], Turnera [czytaj: ternera], impresjonistów. Nie mniej znaczącą rolę pełni światło w sztuce II połowy XX wieku.

Z perspektywy rozwoju multimediów i możliwości tworzenia światła, jego rola znacznie wzrasta. W tym materiale zaprezentowano kilka przykładów twórczych działań wraz z krótkim opisem zastosowanego w nich światła jako środka wyrazu artystycznego.

O_swietle_teoretycznie

O świetle teoretycznie

Mówiąc o świetle, zazwyczaj mamy na myśli jego słoneczne pochodzenie (światło naturalne) lub światło sztuczne czyli padające z lampy, świecy. Nie zawsze pamiętamy, że nie tylko Słońce jest źródłem światła naturalnego, takim jest także światło księżycowe, często pojawiające się w nokturnach. Jednak światło Księżyca to światło odbite od światła słonecznego.

Sztuczne światła różnią się tym, że powstają przy współudziale człowieka, który podejmuje decyzję o jego źródle, intensywności, kącie padania, sposobie rozprzestrzeniania się itd. W obrazie może być ono pełne lub półpełne, tworzyć refleksyRefleksrefleksy i cienie. Padające na postać lub przedmiot światło może także przybierać kształt: 
• punktowy,
• wielopunktowy (gdy mamy do czynienia z kilkoma jego źródłami),
• liniowy,
• może być skupione (gdy mamy do czynienia z koncentracją światła na wybranym obiekcie lub jego fragmencie),
• może być rozproszone (gdy mamy do czynienia ze światłem, które nie wyróżnia żadnego obiektu lub jego fragmentu i oświetla je z podobną intensywnością),

W zależności od usytuowania światła, zmienia się jego jasność, barwa. Jedną z ważnych funkcji światła jest, w którego rozpoznaniu warto zwrócić uwagę na rodzaj – światło skupione inaczej będzie budowało przestrzeń niż rozproszone, pomiędzy światłem świecy a lampy są różnice w natężeniu, inny efekt kontrastuKontrastkontrastu otrzymamy przy świetle padającym na różne powierzchnie (matowe, błyszczące, chropowate itd.).

Ważną funkcją światła jest też budowanie konturuKonturkonturu, który może być wyrazisty, ostry lub nieostry, rozmyty.

Swiatlo_w_dziele_malarskim

Światło w dziele malarskim

Choć wydaje się, że w zakresie światła w dziele malarskim zostało powiedziane już wszystko, artyści II połowy XX wieku – poszukując nowych form wypowiedzi, nadal odnajmowali w nim ważny środek wyrazu. Ciekawie zagadnienie światła realizuje w swoich dziełach Edward Hopper [czytaj: edłard hopper]. Temat restauracji na rogu nowojorskiej Greenwich Avenue [czytaj: grinłicz awenju] w obrazie „Nocne marki” zachwyca nie tylko staranną kompozycją, lecz przede wszystkim światłem, które pełni w dziele role najważniejszą, bo stanowi jednocześnie klucz do interpretacji.

Dzienne światło inspirowało hiperrealistów, których prace były malowane z tak misterną precyzją i drobiazgowym detalem, że ich obrazy wyglądały jak fotografie. Krytycy tego gatunku uważali, że prace hiperrealistyczne nie są sztuką, a wirtuozerią kopisty, którego dokładnie naśladuje rzeczywistość. Jednak doskonałość, z jaką odzwierciedlają nie tylko detal, ale także światło, sprawiają, że do dziś wzbudzają podziw. Jednym z hiperrealistów, w którego obrazach właśnie światło sprawia, że martwe przedmioty ożywają jest Don Eddy [czytaj: don edi].

Mistrzowski sposób operowania sztucznym światłem świecy w barokowym malarstwie Georges de La Tour [czytaj: żorż de latur] zainspirował szkockiego artystę Stephena Conroya [czytaj: stefena konroja], który jeden ze swoich wczesnych obrazów poświęcił wynalazcy pierwszego działającego systemu telewizyjnego.

W swoim dziele Conroy zastosował tenebryzmTenebryzmtenebryzm.

Kolor_jako_zrodlo_swiatla

Kolor jako źródło światła

W pracach abstrakcyjnych nie ma tradycyjnego światła ani modelunku światłocieniowego, który mógłby kształtować dany element. Dzięki obecności jasnych elementów uzyskuje efekt światła, a proces określa się syntezą barwy i światła. Mark Rothko [czytaj: mark rotko], przedstawiciel malarstwa barwnych płaszczyzn (color field painting) [czytaj: kolor fild pejting], kierunku, który rozwinął się w Stanach Zjednoczonych, często swoje dzieła „rozświetlał” kolorem.

Włoski malarz abstrakcyjny Emilio Vedova [czytaj: emilio wedowa] na swoim obrazie zamieścił wiele jasnych barw, sąsiadujących z szarościami i czernią. Czy każdy jasny obszar jest syntezą koloru i światła? W obrazie „Ukrzyżowanie” byłoby ich bardzo wiele. Jak więc wyszukać takie miejsce, które można określić światłem? Warto przymrużyć wtedy oczy i określić, który fragment obrazu najbardziej „świeci”, albo w którego sąsiedztwie inne ciemne kolory tracą swoją głębię.

R1Tp3Zl1wGwfY

Obraz namalowano w biało‑czarno‑szarym kolorze z jednym akcentem czerwieni w dolnej części. Złożony jest z cieńszych i grubszych pasów farby, które położono w różnych kierunkach, a także nałożono jeden na drugi. Na obrazie zaznaczono żółtym okręgiem miejsce źródła światła, w lewej jego części, w miejscu, gdzie namalowano najwięcej czystych, białych linii.

Swiatlo_jako_medium

Światło jako medium

Światło jest jednym z tworzyw wykorzystywanych w instalacjiInstalacjainstalacji oraz sztuce nowych mediów. Artyści korzystają z niego do tworzenia iluzorycznych efektów w przestrzeni, jej dematerializacji, projekcji ruchu.

Cornelia Parker [czytaj: kornelia parker] w  „Cold Dark Matter: An Exploded View ” [czytaj: kold dark mater: an eksplołded wju] wykorzystała światło do prezentacji zamontowanych w przestrzeni obiektów z własnej ogrodowej szopy, która została wysadzona w powietrze. Dzięki zamieszczonemu wewnątrz światłu, rzucają one na ścianę cienie, których mozaika staje się częścią instalacji. Centralnie umieszczone sztuczne źródło światła dematerializuje szczątki szopy i znajdujących się w niej sprzętów, ożywia je.

R1aQOA0ijR7eW

Instalacja przedstawia fragmenty połamanych, drewnianych desek, a także elementy metalowe, plastikowe, ceramiczne oraz różne tekstylia zawieszone za pomocą drutów bądź linek pod sufitem w pomieszczeniu. Wszystkie te przedmioty powieszone są chaotycznie, odwrócone w różne strony. Centralnie umieszczone źródło światła rzuca cień elementów na białe ściany pomieszczenia.

Skandynawski artysta Olafur Eliasson w instalacji „Stacja pogody” z 2003 roku, zorganizowanej w Hali Turbin Tate Modern [czytaj: tejt modern] w Londynie, zamontował w powietrzu słońce z 200 jednoczęstotliwościowych lamp, które emitowały światło z niską częstotliwością (podobnie jak lampy uliczne).

Zamieszczone w powietrzu światło odbija się od czarnych ścian, tworząc czerwoną poświatę. Dzięki zastosowanej mgiełce światło jest widoczne, ale nie jest ostre, dookoła lamp tworzy się poświata. Odbijając się od lustrzanej folii sufitu, pada na podłogę.

Podsumowanie

Podsumowanie

Wybrane przykłady obrazują różne wykorzystanie fizycznego zjawiska światła w sztuce, traktowania go jako materiału, tworzywa artystycznego. Znaczące dla przestrzeni i iluzji przestrzeni światło, poza ekspresyjną funkcją wpływa także na interpretację dzieła. Umożliwia odczytanie znaczeń niedosłownych, metaforycznych i symbolicznych.

Aplikacja

Alternatywa aplikacji on‑line

R1ZG4GvsngTSb

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany: „Światłocień jako ośrodek artystycznego wyrazu”.

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany: „Światłocień jako ośrodek artystycznego wyrazu”.

R1RDYD3hJsb0D

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany: „Wielki Mężczyzna”.

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany: „Wielki Mężczyzna”.

RdyUx3zVLryuL

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany: „Poranne światło na sztukę dla wszystkich”.

Materiał filmowy do lekcji zatytułowany: „Poranne światło na sztukę dla wszystkich”.

R1TR6xiKWRuhC

Ilustracja interaktywna przedstawia obraz autorstwa Georga Baselitza pt. „Portret Franza Dahlema”. Na obrazie znajduje się odwrócony portret mężczyzny o brązowych włosach. Mężczyzna na obrazie ma na sobie kolorową koszulę oraz ciemną marynarkę. Widoczne są wyraziste, nasycone barwy (niebieskie tło, na którym znajduje się postać), a także silny kontrast między ciemnymi i intensywnymi kolorami a jasnymi odcieniami. Pociągnięcia pędzla są wyraziste. Ponadto, na ilustracji umieszczono punkty interaktywne: 1. Światło pozostawia delikatne ślady na szarej marynarce za pomocą błękitnych, szerokich pociągnięć pędzla; 2. Źródło światła jest sztuczne, portretowany mężczyzna znajduje się we wnętrzu, z przodu mężczyzny i nieco z góry. Sztuczne światło pada na całą postać, modelując delikatnie bryłę twarzy i dłoni mężczyzny. Na skroni głowy zaakcentowane jest delikatne rozświetlenie; Na ścianie za postacią widoczny jest delikatny cień.

Ilustracja interaktywna przedstawia obraz autorstwa Georga Baselitza pt. „Portret Franza Dahlema”. Na obrazie znajduje się odwrócony portret mężczyzny o brązowych włosach. Mężczyzna na obrazie ma na sobie kolorową koszulę oraz ciemną marynarkę. Widoczne są wyraziste, nasycone barwy (niebieskie tło, na którym znajduje się postać), a także silny kontrast między ciemnymi i intensywnymi kolorami a jasnymi odcieniami. Pociągnięcia pędzla są wyraziste. Ponadto, na ilustracji umieszczono punkty interaktywne: 1. Światło pozostawia delikatne ślady na szarej marynarce za pomocą błękitnych, szerokich pociągnięć pędzla; 2. Źródło światła jest sztuczne, portretowany mężczyzna znajduje się we wnętrzu, z przodu mężczyzny i nieco z góry. Sztuczne światło pada na całą postać, modelując delikatnie bryłę twarzy i dłoni mężczyzny. Na skroni głowy zaakcentowane jest delikatne rozświetlenie; Na ścianie za postacią widoczny jest delikatny cień.

R1TH898PzDzZ8

Ilustracja interaktywna przedstawia malowany pejzaż na przyklejonych na podłoże talerzach. Niektóre talerze pozostawiono w całości, a inne - w kawałkach. Na ilustracji znajduje się postać przypominająca człowieka oraz drzewa. Gałęzie drzew narysowane są na całym pejzażu, a postać znajduję się na środku. Pomiędzy gałęziami widoczne są małe kwadratowe okienka. Na talerzach umieszczono w niektórych miejscach deski, ułożone w kształcie krzyża, które pomalowano tak, że niemal stapiają się z otoczeniem. Tło ilustracji jest jasne. Dodatkowo na ilustracji znajdują się punkty interaktywne: 1. Tłem obrazu jest równomiernie rozświetlona, biało-żółtawa ściana., 2. Dzieło jest pejzażem malowanym na przyklejonych na podłoże talerzach. Źródło światła, znajduje się poza obrazem., 3. Światło modeluje bryłę drzew, których górne konary są jaśniejsze., 4. Obraz oświetlony jest równomiernie. Dzienne, rozproszone światło pada na wszystkie elementy, ale najjaśniejszym z nich jest mężczyzna, tytułowy student.

Ilustracja interaktywna przedstawia malowany pejzaż na przyklejonych na podłoże talerzach. Niektóre talerze pozostawiono w całości, a inne - w kawałkach. Na ilustracji znajduje się postać przypominająca człowieka oraz drzewa. Gałęzie drzew narysowane są na całym pejzażu, a postać znajduję się na środku. Pomiędzy gałęziami widoczne są małe kwadratowe okienka. Na talerzach umieszczono w niektórych miejscach deski, ułożone w kształcie krzyża, które pomalowano tak, że niemal stapiają się z otoczeniem. Tło ilustracji jest jasne. Dodatkowo na ilustracji znajdują się punkty interaktywne: 1. Tłem obrazu jest równomiernie rozświetlona, biało-żółtawa ściana., 2. Dzieło jest pejzażem malowanym na przyklejonych na podłoże talerzach. Źródło światła, znajduje się poza obrazem., 3. Światło modeluje bryłę drzew, których górne konary są jaśniejsze., 4. Obraz oświetlony jest równomiernie. Dzienne, rozproszone światło pada na wszystkie elementy, ale najjaśniejszym z nich jest mężczyzna, tytułowy student.

R3XN9kGJqk5H7

Ilustracja interaktywna przedstawia obraz, na którym znajduje się młody mężczyzna o doskonałej sylwetce, odziany w różową chustę. Trzyma on lirę. Mężczyzna na głowie ma wieniec laurowy. Apollo opiera lirę o grecką kolumnę. W tle znajdują się drzewa oraz góry. Zastosowane są głębokie, ciepłe kolory. Kolory na pierwszym planie są zdecydowanie ciemniejsze od tych, które znajdują się w oddali. Dodatkowo, na ilustracji wyświetlono interaktywne punkty: 1. Na obrazie można dostrzec dwa źródła światła. Scena ukazuje Apolla na tle pejzażu, więc pierwszym jest światło naturalne – pogodne niebo w tle; 2. W pejzażu na horyzoncie widoczny jest delikatny modelunek światłocieniowy. Silniejszy jest w drzewach i krzewach na drugim planie; 3. Sposób modelowania postaci i światłocień na ciele wskazuje na zastosowanie dodatkowego źródła światła, padającego z prawej strony i znajdującego się poza dziełem. Pada na Apolla, trzymaną przez niego harfę oraz postument, na którym się opiera; 4. Światło twardo modeluje i podkreśla anatomię postaci, kształt harfy oraz bryłę architektury; 5. Ponadto oświetlona szata, dzięki odbijającemu się światłu dodaje dynamiki statycznie ukazanemu Apollowi.

Ilustracja interaktywna przedstawia obraz, na którym znajduje się młody mężczyzna o doskonałej sylwetce, odziany w różową chustę. Trzyma on lirę. Mężczyzna na głowie ma wieniec laurowy. Apollo opiera lirę o grecką kolumnę. W tle znajdują się drzewa oraz góry. Zastosowane są głębokie, ciepłe kolory. Kolory na pierwszym planie są zdecydowanie ciemniejsze od tych, które znajdują się w oddali. Dodatkowo, na ilustracji wyświetlono interaktywne punkty: 1. Na obrazie można dostrzec dwa źródła światła. Scena ukazuje Apolla na tle pejzażu, więc pierwszym jest światło naturalne – pogodne niebo w tle; 2. W pejzażu na horyzoncie widoczny jest delikatny modelunek światłocieniowy. Silniejszy jest w drzewach i krzewach na drugim planie; 3. Sposób modelowania postaci i światłocień na ciele wskazuje na zastosowanie dodatkowego źródła światła, padającego z prawej strony i znajdującego się poza dziełem. Pada na Apolla, trzymaną przez niego harfę oraz postument, na którym się opiera; 4. Światło twardo modeluje i podkreśla anatomię postaci, kształt harfy oraz bryłę architektury; 5. Ponadto oświetlona szata, dzięki odbijającemu się światłu dodaje dynamiki statycznie ukazanemu Apollowi.

RXiqPeM7zY8KF

Ilustracja przedstawia czerwoną plamę na granatowo-niebieskim tle. Na ilustracji znajdują się również czarne i białe rozmycia. W prawym dolnym rogu znajduje się podpis „Wols”. Dodatkowo na ilustracji znajdują się punkty interaktywne: 1. Dzieło Wolsa to abstrakcja. Nie posiada tradycyjnego źródła światła, a jego rolę pełni kolor., 2. Większa jasna plama barwna znajdująca się w górnej części obrazu rozświetla obraz, zwłaszcza, że jest zestawiona z ciemniejszym błękitem i czarnymi smugami czarnych akcentów., 3. Na tle bieli eksponuje się silny akcent czerwonej plamy o nieregularnym kształcie. Dzięki bieli jest jeszcze bardziej wyrazisty., 4. Jasna plama barwna na dole obrazu kontrastuje z jaśniejszym odcieniem błękitu i dopełnia górną plamę bieli – jest jej kontynuacją., 5. Kolorem pełniącym rolę światła jest biel.

Ilustracja przedstawia czerwoną plamę na granatowo-niebieskim tle. Na ilustracji znajdują się również czarne i białe rozmycia. W prawym dolnym rogu znajduje się podpis „Wols”. Dodatkowo na ilustracji znajdują się punkty interaktywne: 1. Dzieło Wolsa to abstrakcja. Nie posiada tradycyjnego źródła światła, a jego rolę pełni kolor., 2. Większa jasna plama barwna znajdująca się w górnej części obrazu rozświetla obraz, zwłaszcza, że jest zestawiona z ciemniejszym błękitem i czarnymi smugami czarnych akcentów., 3. Na tle bieli eksponuje się silny akcent czerwonej plamy o nieregularnym kształcie. Dzięki bieli jest jeszcze bardziej wyrazisty., 4. Jasna plama barwna na dole obrazu kontrastuje z jaśniejszym odcieniem błękitu i dopełnia górną plamę bieli – jest jej kontynuacją., 5. Kolorem pełniącym rolę światła jest biel.

RtIuLGnWnm5OY

Ilustracja interaktywna ukazuje obraz Christy Lee Rogers o nazwie „Elan Vital” przedstawiający kobietę i dwóch mężczyzn zanurzonych w wodzie. Wszyscy mają zamknięte oczy. Z ich ust i nosów wypływają bąbelki powietrza. Postacie są ułożone w różnych pozach oraz są otoczone przez jasne tkaniny, unoszące się w wodzie. Z góry dochodzi jasne światło. Dodatkowo, na ilustracji umieszczono punkty interaktywne: 1. Światło pada na scenę od góry. Modeluje bryłę postaci, tworząc efekt silnych kontrastów, tzw. chiaroscuro; 2. Wykonana pod wodą fotografia pełna jest światłocieniowych kontrastów; 3. Autorka nie stosuje żadnych efektów fotograficznych, korzysta z naturalnego świtała, którego źródło jest niewidoczne – znajduje się poza kadrem; 4. W dolnej części ciemna głębia wody sprawia, że światłocień przybiera formę tenebryzmu. Postacie wyłaniają się z ciemności.

Ilustracja interaktywna ukazuje obraz Christy Lee Rogers o nazwie „Elan Vital” przedstawiający kobietę i dwóch mężczyzn zanurzonych w wodzie. Wszyscy mają zamknięte oczy. Z ich ust i nosów wypływają bąbelki powietrza. Postacie są ułożone w różnych pozach oraz są otoczone przez jasne tkaniny, unoszące się w wodzie. Z góry dochodzi jasne światło. Dodatkowo, na ilustracji umieszczono punkty interaktywne: 1. Światło pada na scenę od góry. Modeluje bryłę postaci, tworząc efekt silnych kontrastów, tzw. chiaroscuro; 2. Wykonana pod wodą fotografia pełna jest światłocieniowych kontrastów; 3. Autorka nie stosuje żadnych efektów fotograficznych, korzysta z naturalnego świtała, którego źródło jest niewidoczne – znajduje się poza kadrem; 4. W dolnej części ciemna głębia wody sprawia, że światłocień przybiera formę tenebryzmu. Postacie wyłaniają się z ciemności.

R13WMeWisbtB4

Zdjęcie przedstawia brzeg morza, na którym stoją ludzie, a po lewej promenadę, z której wyświetlane są niebieskie smugi światła. Zdjęcie zostało wykonane nocą. Niebieska poświata rozprzestrzenia się po całej powierzchni zdjęcia. Dodatkowo na zdjęciu umieszczono interaktywny punkt nr 1. Źródło światła jest sztuczne. W instalacji zostały zastosowane efekty iluminacyjne. Smugi silnego światła skierowane ku niebu rozświetlają je, a także odbijają się w wodzie.

Zdjęcie przedstawia brzeg morza, na którym stoją ludzie, a po lewej promenadę, z której wyświetlane są niebieskie smugi światła. Zdjęcie zostało wykonane nocą. Niebieska poświata rozprzestrzenia się po całej powierzchni zdjęcia. Dodatkowo na zdjęciu umieszczono interaktywny punkt nr 1. Źródło światła jest sztuczne. W instalacji zostały zastosowane efekty iluminacyjne. Smugi silnego światła skierowane ku niebu rozświetlają je, a także odbijają się w wodzie.

Realizator światła

Realizator światła zajmuje się oświetlaniem planów filmowych, scen teatralnych i operowych, scen estradowych, imprez plenerowych (np. koncertów), a także programów telewizyjnych. Jego zadaniem jest realizacja założeń i koncepcji reżysera, wizji scenarzysty i producenta. Musi sprostać wszystkim ich oczekiwaniom co do rodzaju światła, efektów, potrafić wydobyć nastrój, grozę, tworzyć emocje. Realizator światła powinien także posiadać wiedzę o rodzajach światła, lamp, ich właściwościach. Dodatkowo jego zadaniem jest także dobranie odpowiednich filtrów, folii czy ekranów odblaskowych (tzw. blend).

R1ErBVVosne2c

Ilustracja przedstawia oświetlenie spotu reklamowego w studio nagraniowym. Pomieszczenie posiada wysokie ściany i jest bardzo obszerne. Na środku pomieszczenia znajduje się oddzielone jasnym materiałem miejsce, w którym prowadzone są nagrywki. Jest ono oświetlone wysokimi lampami, które wydają bardzo mocne, białe i sztuczne światło. W studio widoczne są dwie osoby.

Fotograf

Zawód fotografa, zwłaszcza studyjnego wymaga szerokiej wiedzy z zakresu optyki. To od niego zależy dobór światła do rodzaju wykonywanego zdjęcia i jego wpływ na ostateczny efekt. Musi potrafić za pomocą światła budować głębię obrazu, podkreślać dynamikę oraz eksponować kolor. Nie tylko w studiu, ale także w plenerze wykonanie zdjęcia wymaga wiedzy o wpływie i doborze pory dnia, określenie znaczenia natężenia światła dziennego na rodzaj fotografii. Umiejętność fotografowania wymaga wiedzy na temat rodzajów obiektywów i ich możliwości dotyczących naświetlania.

Ruw0cXSa1X2L5

Ilustracja przedstawia porównanie dwóch fotografii - przed i po obróbce cyfrowej. Fotografia przedstawia dwóch chłopców siedzących przy drzewie, bawiących się z małymi kurczakami. Chłopcy mają na sobie jeansowe spodnie oraz koszule w kratę. Pora roku widoczna na fotografii to jesień, widoczne są więc także opadnięte z drzew liście. Zdjęcie u góry przedstawia fotografię przed obróbką. Światło jest ciemne, nic na fotografii nie wyróżnia się. Kolory są raczej ciemne i chłodne. Zdjęcie na dole, które przedstawia fotografię po obróbce posiada zdecydowanie cieplejsze tony świetlne. Liście są bardziej złote, niż brązowe/zielone. Jasne odcienie żółci dodają blasku i świetlistości kompozycji.

Scenograf

Scenograf zajmuje się tworzeniem dekoracji do filmów, przedstawień teatralnych i operowych, a także imprez plenerowych, koncertów itp. Jednym z elementów dekoracji jest oświetlenie, więc musi posiadać podstawową wiedzę na temat tego, kiedy i jaki rodzaj światła zastosować, by wydobyć z opracowanej dekoracji oczekiwany efekt, uwzględniając przy tym informacje zawarte w scenariuszu.

RjEW0ngTiMAD7

Zdjęcie przedstawia ekipę filmową, sprzęt filmujący i scenografię. W centrum dwoje aktorów siedzących na kanapie na zielonym tle, przy nich trzy osoby z obsługi, przed nimi tory do wózka filmującego, po lewej i nad aktorami reflektory.

Projektant gier komputerowych

Projektant gier komputerowych zajmuje się tworzeniem aplikacji multimedialnych, animacji i gier. Aby przenieść użytkowników w wirtualny świat, musi wykreować ciekawą przestrzeń, która wymaga zastosowania odpowiedniego światła, efektów, które sprawiają, że jego pomysł przeniesie w inny świat. Dlatego światło jest jednym z ważniejszych elementów służących kreowania oryginalnej oprawy, a wiedza o rodzajach światła, jego wpływu na rzeczywistość umożliwia wykreowanie takiego obrazu.

RySOoprgKS2E1

Na zdjęciu zrzut ekranu z programu do tworzenia gier komputerowych. Po lewej stronie kadr z gry, po prawej panel projektowy.

Ilustrator

Ilustrator zajmuje się tworzeniem materiałów ilustracyjnych dla wydawnictw, głównie książek, okładek, graficznej oprawy czasopism, bilbordów, reklam, opakowań produktów, etykiet itp. Musi posiadać wiedzę na temat roli światła w plastyce, ponieważ tworząc materiał ilustracyjny posługuje się środkami typowymi dla malarstwa, grafiki czy rysunku. Jego zadaniem jest odpowiedni dobór tych środków do rodzaju materiału, który opracowuje – inne zastosuje w reklamie, by przyciągały i zachęcały odbiorcę, jeszcze inne w ilustrowaniu książki dla dzieci, która wymaga od niego spojrzenia na obraz z perspektywy małego dziecka.

R1C7S65QLGr84

Ilustracja z książki, podzielona jest na dwa pasy, dolny ciemnoniebieski to woda, górny kremowy to niebo. Po lewej stronie jest mała łódka, którą płynie człowiek, po prawej ogromny wieloryb. Pomiędzy człowiekiem i wielorybem oraz pod wielorybem jest tekst książki pisanej wierszem.

Projektant wnętrz

Projektowanie wnętrz to zawód polegający na tworzeniu koncepcji i wystroju wnętrza z zachowaniem jego funkcji, a także uwzględnieniu oczekiwań klienta. Od dostosowania w projekcie właściwego oświetlenia zależy wykonanie takiego projektu, którego zadaniem jest stworzenie strefy komfortu. Powinien więc znać sposób ukształtowania wnętrza za pomocą światła naturalnego i sztucznego, a także w wyniku połączenia tych dwóch źródeł światła.

R1Tfv54M2967B

Zdjęcie przedstawia projektanta wnętrz podczas pracy. Mężczyzna ma na sobie niebieskie jeansy oraz jasną, szarą bluzę z długim rękawem. Znajduje się w pomieszczeniu, stoi przy brązowym, drewnianym, okrągłym stole, na którym znajduje się mnóstwo próbek materiałów. Projektant w lewej dłoni trzyma tablet, a w prawej długopis.

Aranżer wnętrz

Praca w zawodzie aranżera wnętrz polega na atrakcyjnym, estetycznym, oryginalnym i przyciągającym uwagę urządzaniu wnętrza, a także dokonywanie zmian we wnętrzach już istniejących. Wiedza na temat światła pomoże w wyborze mebli i dodatków do rodzaju oświetlenia, jego intensywności, w zależności od oczekiwań zamawiającego. Inne oświetlenie zastosuje, gdy będzie chciał stworzyć przestrzeń codzienną, np. pokój gościnny czy jadalnię, a inny dla przestrzeni bardziej intymniej, np. sypialni.

R1RkBCJS2VWfZ

Zdjęcie przedstawia wnętrze mieszkalne. Jest to salon z aneksem kuchennym. Podłoga w części salonowej jest jasna, drewniana w jodełkę, a w części kuchennej jest to biało‑szary marmur. Ściany także są jasne - w salonie widoczny jest akcent kwiatowy, którego liście są w kolorze jasnej zieleni, a kwiaty jasnego fioletu. Po lewej stronie znajdują się jasno różowe zasłony w oknach. W kuchni ściany są koloru jasno szarego, na których widoczny jest wzór „plastra miodu”. Meble także są jasne - w kuchni jasno szare z jasnym, drewnianym blatem, w salonie stolik jest marmurowy (biało szary) i posiada złote nóżki. Widoczny jest silny akcent kolorystyczny w postaci ciemno zielonej kanapy narożnikowej. Między kanapą a kuchnią znajduje się jasny, drewniany stolik jadalniany oraz cztery jasno różowe krzesła.

Polecenie 1

R13duwRfO5CRI

Połącz w pary zawody z ich odpowiednimi opisami. Projektant gier komputerowych Możliwe odpowiedzi: 1. Zajmuje się oświetlaniem planów filmowych, scen teatralnych i operowych, scen estradowych, imprez plenerowych (np. koncertów), a także programów telewizyjnych. Jego zadaniem jest realizacja założeń i koncepcji reżysera, wizji scenarzysty i producenta., 2. Musi wykreować ciekawą przestrzeń, która wymaga zastosowania odpowiedniego światła, efektów, które sprawiają, że jego pomysł przeniesie w inny świat., 3. Wiedza na temat światła pomoże mu w wyborze mebli i dodatków do rodzaju oświetlenia, jego intensywności, w zależności od oczekiwań zamawiającego., 4. To od niego zależy dobór światła do rodzaju wykonywanego zdjęcia i jego wpływ na ostateczny efekt. Musi potrafić za pomocą światła budować głębię obrazu, podkreślać dynamikę oraz eksponować kolor. Scenograf Możliwe odpowiedzi: 1. Zajmuje się oświetlaniem planów filmowych, scen teatralnych i operowych, scen estradowych, imprez plenerowych (np. koncertów), a także programów telewizyjnych. Jego zadaniem jest realizacja założeń i koncepcji reżysera, wizji scenarzysty i producenta., 2. Musi wykreować ciekawą przestrzeń, która wymaga zastosowania odpowiedniego światła, efektów, które sprawiają, że jego pomysł przeniesie w inny świat., 3. Wiedza na temat światła pomoże mu w wyborze mebli i dodatków do rodzaju oświetlenia, jego intensywności, w zależności od oczekiwań zamawiającego., 4. To od niego zależy dobór światła do rodzaju wykonywanego zdjęcia i jego wpływ na ostateczny efekt. Musi potrafić za pomocą światła budować głębię obrazu, podkreślać dynamikę oraz eksponować kolor. Fotograf Możliwe odpowiedzi: 1. Zajmuje się oświetlaniem planów filmowych, scen teatralnych i operowych, scen estradowych, imprez plenerowych (np. koncertów), a także programów telewizyjnych. Jego zadaniem jest realizacja założeń i koncepcji reżysera, wizji scenarzysty i producenta., 2. Musi wykreować ciekawą przestrzeń, która wymaga zastosowania odpowiedniego światła, efektów, które sprawiają, że jego pomysł przeniesie w inny świat., 3. Wiedza na temat światła pomoże mu w wyborze mebli i dodatków do rodzaju oświetlenia, jego intensywności, w zależności od oczekiwań zamawiającego., 4. To od niego zależy dobór światła do rodzaju wykonywanego zdjęcia i jego wpływ na ostateczny efekt. Musi potrafić za pomocą światła budować głębię obrazu, podkreślać dynamikę oraz eksponować kolor. Aranżer wnętrz Możliwe odpowiedzi: 1. Zajmuje się oświetlaniem planów filmowych, scen teatralnych i operowych, scen estradowych, imprez plenerowych (np. koncertów), a także programów telewizyjnych. Jego zadaniem jest realizacja założeń i koncepcji reżysera, wizji scenarzysty i producenta., 2. Musi wykreować ciekawą przestrzeń, która wymaga zastosowania odpowiedniego światła, efektów, które sprawiają, że jego pomysł przeniesie w inny świat., 3. Wiedza na temat światła pomoże mu w wyborze mebli i dodatków do rodzaju oświetlenia, jego intensywności, w zależności od oczekiwań zamawiającego., 4. To od niego zależy dobór światła do rodzaju wykonywanego zdjęcia i jego wpływ na ostateczny efekt. Musi potrafić za pomocą światła budować głębię obrazu, podkreślać dynamikę oraz eksponować kolor.

Połącz w pary zawody z ich odpowiednimi opisami. Projektant gier komputerowych Możliwe odpowiedzi: 1. Zajmuje się oświetlaniem planów filmowych, scen teatralnych i operowych, scen estradowych, imprez plenerowych (np. koncertów), a także programów telewizyjnych. Jego zadaniem jest realizacja założeń i koncepcji reżysera, wizji scenarzysty i producenta., 2. Musi wykreować ciekawą przestrzeń, która wymaga zastosowania odpowiedniego światła, efektów, które sprawiają, że jego pomysł przeniesie w inny świat., 3. Wiedza na temat światła pomoże mu w wyborze mebli i dodatków do rodzaju oświetlenia, jego intensywności, w zależności od oczekiwań zamawiającego., 4. To od niego zależy dobór światła do rodzaju wykonywanego zdjęcia i jego wpływ na ostateczny efekt. Musi potrafić za pomocą światła budować głębię obrazu, podkreślać dynamikę oraz eksponować kolor. Scenograf Możliwe odpowiedzi: 1. Zajmuje się oświetlaniem planów filmowych, scen teatralnych i operowych, scen estradowych, imprez plenerowych (np. koncertów), a także programów telewizyjnych. Jego zadaniem jest realizacja założeń i koncepcji reżysera, wizji scenarzysty i producenta., 2. Musi wykreować ciekawą przestrzeń, która wymaga zastosowania odpowiedniego światła, efektów, które sprawiają, że jego pomysł przeniesie w inny świat., 3. Wiedza na temat światła pomoże mu w wyborze mebli i dodatków do rodzaju oświetlenia, jego intensywności, w zależności od oczekiwań zamawiającego., 4. To od niego zależy dobór światła do rodzaju wykonywanego zdjęcia i jego wpływ na ostateczny efekt. Musi potrafić za pomocą światła budować głębię obrazu, podkreślać dynamikę oraz eksponować kolor. Fotograf Możliwe odpowiedzi: 1. Zajmuje się oświetlaniem planów filmowych, scen teatralnych i operowych, scen estradowych, imprez plenerowych (np. koncertów), a także programów telewizyjnych. Jego zadaniem jest realizacja założeń i koncepcji reżysera, wizji scenarzysty i producenta., 2. Musi wykreować ciekawą przestrzeń, która wymaga zastosowania odpowiedniego światła, efektów, które sprawiają, że jego pomysł przeniesie w inny świat., 3. Wiedza na temat światła pomoże mu w wyborze mebli i dodatków do rodzaju oświetlenia, jego intensywności, w zależności od oczekiwań zamawiającego., 4. To od niego zależy dobór światła do rodzaju wykonywanego zdjęcia i jego wpływ na ostateczny efekt. Musi potrafić za pomocą światła budować głębię obrazu, podkreślać dynamikę oraz eksponować kolor. Aranżer wnętrz Możliwe odpowiedzi: 1. Zajmuje się oświetlaniem planów filmowych, scen teatralnych i operowych, scen estradowych, imprez plenerowych (np. koncertów), a także programów telewizyjnych. Jego zadaniem jest realizacja założeń i koncepcji reżysera, wizji scenarzysty i producenta., 2. Musi wykreować ciekawą przestrzeń, która wymaga zastosowania odpowiedniego światła, efektów, które sprawiają, że jego pomysł przeniesie w inny świat., 3. Wiedza na temat światła pomoże mu w wyborze mebli i dodatków do rodzaju oświetlenia, jego intensywności, w zależności od oczekiwań zamawiającego., 4. To od niego zależy dobór światła do rodzaju wykonywanego zdjęcia i jego wpływ na ostateczny efekt. Musi potrafić za pomocą światła budować głębię obrazu, podkreślać dynamikę oraz eksponować kolor.

Polecenie 2

RMOXo9wM3dwhw

W którym z wymienionych poniżej dzieł źródłem światła w obrazie jest kolor? Zaznacz właściwą odpowiedź.

Polecenie 3

RlGa5joyl7va0

Odpowiedz na poniższe pytanie. Kto jest autorem dzieła „Wielki mężczyzna?” Odpowiedź: Tu uzupełnij

Odpowiedz na poniższe pytanie. Kto jest autorem dzieła „Wielki mężczyzna?” Odpowiedź: Tu uzupełnij

Polecenie 4

Odpowiedz, jaka jest różnica pomiędzy cieniami, gdy na obiekt pada światło naturalne i sztuczne.

RStmLsuVvlVCS

(Uzupełnij).

Pokaż odpowiedź

Gdy na obiekt pada światło naturalne, rozchodzi się ono liniami równoległymi względem obiektu i cienie nie posiadają perspektywy. Gdy na obiekt pada światło sztuczne, rozchodzi się ono promieniście i rzuca cień szerszy w miarę oddalania się od obiektu.

Polecenie 5

Odpowiedz na pytanie: kiedy tworzy się miękki modelunek światłocieniowy?

R1a9EwkTKN9Kb

(Uzupełnij).

Pokaż odpowiedź

Miękki modelunek światłocieniowy tworzy się, gdy światło pada równomiernie, z wielu stron. Jest rozproszone, jak na przykład w pochmurny dzień, gdy światło słoneczne zostaje rozproszone przez chmury.

Aplikacja on‑line

Aplikacja światło to komponent zawierający cztery zakładki: animacje, narzędzia, zestaw ilustracji z dziełami sztuki oraz zawody.

W zakładce „animacje” znajdują się animacja, w której omówione zostało pojęcie światłocienia oraz dwie krótkie animacje, w której dokonano analizy dzieła pod kątem światła.

W zakładce „narzędzia” znajdują się interaktywne elementy, które umożliwiają manipulowanie obrazem poprzez wprowadzanie zmian - modyfikację parametrów odpowiedzialnych za nasycenie światła, barw, stosowanie gotowych filtrów oraz dodawanie kształtów z wbudowanej bazy kształtów. Taki projekt można zapisać na pulpit ekranu w formacie JPG.

W zakładce „Dzieła Sztuki” znajdziesz ilustracje prezentujące dzieła sztuki oraz wydarzenia, w których przy użyciu interaktywnych punktów dokonano analizy światła. W tej kategorii dostępnych jest sześć różnych przykładów.

Zakładka „Zawody” prezentuje listę siedmiu wybranych profesji, w których kluczową rolę odgrywa znajomość właściwości światła. Obejmuje ona zawody takie jak: realizator światła, fotograf, scenograf, projektant gier komputerowych, ilustrator, projektant wnętrz oraz aranżer wnętrz.

RID6kvc2LxG4e

Aplikacja „Światło” jest programem komputerowym pozwalającym na zabawę światłem. Aplikacja zawiera animację przedstawiającą „krok po kroku” zjawiska dotyczące światłocienia jako środka artystycznego wyrazu oraz interaktywne ilustracje dzieł najwybitniejszych artystów. W programie umieszczona jest baza zawodów związanych z wiedzą i umiejętnościami na temat na temat światła i jego roli.

Aplikacja „Światło” jest programem komputerowym pozwalającym na zabawę światłem. Aplikacja zawiera animację przedstawiającą „krok po kroku” zjawiska dotyczące światłocienia jako środka artystycznego wyrazu oraz interaktywne ilustracje dzieł najwybitniejszych artystów. W programie umieszczona jest baza zawodów związanych z wiedzą i umiejętnościami na temat na temat światła i jego roli.

Ćwiczenie 1

Korzystając z narzędzi zawartych w aplikacji, stwórz pracę, w której spróbujesz jak najlepiej odwzorować mocny światłocień zwany chiaroscuro [czytaj: kiaroskuro]. Swoją pracę możesz umieścić w poniższym polu.

Ri55Ro7K75VLS

(uzupełnij)

Pokaż podpowiedź

Postaraj się zachować jak największy kontrast ciemnych i jasnych punktów w pracy. Światło powinno padać tylko z jednego źródła.

Pokaż odpowiedź

Przykładowa praca:

R1J9JptUraZQ8

Zdjęcie przedstawia namiot rozłożony na ziemi. W tle są drzewa oraz zbiornik wodny. Z tyłu zdjęcia świeci słońce. Kolory są nasycone, a ciemniejsze partie zdjęcia są niemal czarne.

Ćwiczenie 2

Korzystając z narzędzi zawartych w aplikacji, stwórz pracę, w której przedstawisz światło dochodzące z jednej ze stron. Swoją pracę możesz umieścić w poniższym polu.

RG19vcvOmWmOq

(uzupełnij)

Pokaż podpowiedź

Najpierw określ, z której strony ma padać światło. Możesz wybrać zdjęcie z już dostępnych w aplikacji, ale postaraj się edytować zdjęcie tak, żeby światłocień był mocno widoczny.

Pokaż odpowiedź

Przykładowa praca, w której światło dochodzi z lewej strony:

R19z0bhlK5kQe

Zdjęcie przedstawia trzy ceramiczne naczynia, ustawione blisko siebie. Naczynie po lewej jest niskie i posiada drewniane elementy. Środkowe naczynie do doniczka, w której umieszczono paproć. Naczynie po prawej ma dziubek w kształcie lejka. Światło pada z lewej strony.

Polecenie 1

RluNw02XQf5Lz

Połącz w pary zawody z ich odpowiednimi opisami. Projektant gier komputerowych Możliwe odpowiedzi: 1. Zajmuje się oświetlaniem planów filmowych, scen teatralnych i operowych, scen estradowych, imprez plenerowych (np. koncertów), a także programów telewizyjnych. Jego zadaniem jest realizacja założeń i koncepcji reżysera, wizji scenarzysty i producenta., 2. Musi wykreować ciekawą przestrzeń, która wymaga zastosowania odpowiedniego światła, efektów, które sprawiają, że jego pomysł przeniesie w inny świat., 3. Wiedza na temat światła pomoże mu w wyborze mebli i dodatków do rodzaju oświetlenia, jego intensywności, w zależności od oczekiwań zamawiającego., 4. To od niego zależy dobór światła do rodzaju wykonywanego zdjęcia i jego wpływ na ostateczny efekt. Musi potrafić za pomocą światła budować głębię obrazu, podkreślać dynamikę oraz eksponować kolor. Scenograf Możliwe odpowiedzi: 1. Zajmuje się oświetlaniem planów filmowych, scen teatralnych i operowych, scen estradowych, imprez plenerowych (np. koncertów), a także programów telewizyjnych. Jego zadaniem jest realizacja założeń i koncepcji reżysera, wizji scenarzysty i producenta., 2. Musi wykreować ciekawą przestrzeń, która wymaga zastosowania odpowiedniego światła, efektów, które sprawiają, że jego pomysł przeniesie w inny świat., 3. Wiedza na temat światła pomoże mu w wyborze mebli i dodatków do rodzaju oświetlenia, jego intensywności, w zależności od oczekiwań zamawiającego., 4. To od niego zależy dobór światła do rodzaju wykonywanego zdjęcia i jego wpływ na ostateczny efekt. Musi potrafić za pomocą światła budować głębię obrazu, podkreślać dynamikę oraz eksponować kolor. Fotograf Możliwe odpowiedzi: 1. Zajmuje się oświetlaniem planów filmowych, scen teatralnych i operowych, scen estradowych, imprez plenerowych (np. koncertów), a także programów telewizyjnych. Jego zadaniem jest realizacja założeń i koncepcji reżysera, wizji scenarzysty i producenta., 2. Musi wykreować ciekawą przestrzeń, która wymaga zastosowania odpowiedniego światła, efektów, które sprawiają, że jego pomysł przeniesie w inny świat., 3. Wiedza na temat światła pomoże mu w wyborze mebli i dodatków do rodzaju oświetlenia, jego intensywności, w zależności od oczekiwań zamawiającego., 4. To od niego zależy dobór światła do rodzaju wykonywanego zdjęcia i jego wpływ na ostateczny efekt. Musi potrafić za pomocą światła budować głębię obrazu, podkreślać dynamikę oraz eksponować kolor. Aranżer wnętrz Możliwe odpowiedzi: 1. Zajmuje się oświetlaniem planów filmowych, scen teatralnych i operowych, scen estradowych, imprez plenerowych (np. koncertów), a także programów telewizyjnych. Jego zadaniem jest realizacja założeń i koncepcji reżysera, wizji scenarzysty i producenta., 2. Musi wykreować ciekawą przestrzeń, która wymaga zastosowania odpowiedniego światła, efektów, które sprawiają, że jego pomysł przeniesie w inny świat., 3. Wiedza na temat światła pomoże mu w wyborze mebli i dodatków do rodzaju oświetlenia, jego intensywności, w zależności od oczekiwań zamawiającego., 4. To od niego zależy dobór światła do rodzaju wykonywanego zdjęcia i jego wpływ na ostateczny efekt. Musi potrafić za pomocą światła budować głębię obrazu, podkreślać dynamikę oraz eksponować kolor.

Połącz w pary zawody z ich odpowiednimi opisami. Projektant gier komputerowych Możliwe odpowiedzi: 1. Zajmuje się oświetlaniem planów filmowych, scen teatralnych i operowych, scen estradowych, imprez plenerowych (np. koncertów), a także programów telewizyjnych. Jego zadaniem jest realizacja założeń i koncepcji reżysera, wizji scenarzysty i producenta., 2. Musi wykreować ciekawą przestrzeń, która wymaga zastosowania odpowiedniego światła, efektów, które sprawiają, że jego pomysł przeniesie w inny świat., 3. Wiedza na temat światła pomoże mu w wyborze mebli i dodatków do rodzaju oświetlenia, jego intensywności, w zależności od oczekiwań zamawiającego., 4. To od niego zależy dobór światła do rodzaju wykonywanego zdjęcia i jego wpływ na ostateczny efekt. Musi potrafić za pomocą światła budować głębię obrazu, podkreślać dynamikę oraz eksponować kolor. Scenograf Możliwe odpowiedzi: 1. Zajmuje się oświetlaniem planów filmowych, scen teatralnych i operowych, scen estradowych, imprez plenerowych (np. koncertów), a także programów telewizyjnych. Jego zadaniem jest realizacja założeń i koncepcji reżysera, wizji scenarzysty i producenta., 2. Musi wykreować ciekawą przestrzeń, która wymaga zastosowania odpowiedniego światła, efektów, które sprawiają, że jego pomysł przeniesie w inny świat., 3. Wiedza na temat światła pomoże mu w wyborze mebli i dodatków do rodzaju oświetlenia, jego intensywności, w zależności od oczekiwań zamawiającego., 4. To od niego zależy dobór światła do rodzaju wykonywanego zdjęcia i jego wpływ na ostateczny efekt. Musi potrafić za pomocą światła budować głębię obrazu, podkreślać dynamikę oraz eksponować kolor. Fotograf Możliwe odpowiedzi: 1. Zajmuje się oświetlaniem planów filmowych, scen teatralnych i operowych, scen estradowych, imprez plenerowych (np. koncertów), a także programów telewizyjnych. Jego zadaniem jest realizacja założeń i koncepcji reżysera, wizji scenarzysty i producenta., 2. Musi wykreować ciekawą przestrzeń, która wymaga zastosowania odpowiedniego światła, efektów, które sprawiają, że jego pomysł przeniesie w inny świat., 3. Wiedza na temat światła pomoże mu w wyborze mebli i dodatków do rodzaju oświetlenia, jego intensywności, w zależności od oczekiwań zamawiającego., 4. To od niego zależy dobór światła do rodzaju wykonywanego zdjęcia i jego wpływ na ostateczny efekt. Musi potrafić za pomocą światła budować głębię obrazu, podkreślać dynamikę oraz eksponować kolor. Aranżer wnętrz Możliwe odpowiedzi: 1. Zajmuje się oświetlaniem planów filmowych, scen teatralnych i operowych, scen estradowych, imprez plenerowych (np. koncertów), a także programów telewizyjnych. Jego zadaniem jest realizacja założeń i koncepcji reżysera, wizji scenarzysty i producenta., 2. Musi wykreować ciekawą przestrzeń, która wymaga zastosowania odpowiedniego światła, efektów, które sprawiają, że jego pomysł przeniesie w inny świat., 3. Wiedza na temat światła pomoże mu w wyborze mebli i dodatków do rodzaju oświetlenia, jego intensywności, w zależności od oczekiwań zamawiającego., 4. To od niego zależy dobór światła do rodzaju wykonywanego zdjęcia i jego wpływ na ostateczny efekt. Musi potrafić za pomocą światła budować głębię obrazu, podkreślać dynamikę oraz eksponować kolor.

Polecenie 2

RuBvkr04hiRII

W którym z wymienionych poniżej dzieł źródłem światła w obrazie jest kolor? Zaznacz właściwą odpowiedź.

Polecenie 3

RfGDBbqiE5vJE

Odpowiedz na poniższe pytanie. Kto jest autorem dzieła „Wielki mężczyzna?” Odpowiedź: Tu uzupełnij

Odpowiedz na poniższe pytanie. Kto jest autorem dzieła „Wielki mężczyzna?” Odpowiedź: Tu uzupełnij

Cwiczenia

Ćwiczenia

R17K1CN7sUHzh1

Ćwiczenie 3

Źródło światła w obrazie Georga Baselitza, „Portret Franza Dahlema”: Tu uzupełnij. Źródło światła w obrazie Dona Eddy'ego „Volkswagen”: Tu uzupełnij.

Źródło światła w obrazie Georga Baselitza, „Portret Franza Dahlema”: Tu uzupełnij. Źródło światła w obrazie Dona Eddy'ego „Volkswagen”: Tu uzupełnij.

1

Ćwiczenie 3

Określ źródło światła w dziełach.

R1FPmDB43TdN7

Na obrazie znajduje się odwrócony portret mężczyzny o brązowych włosach. Mężczyzna na obrazie ma na sobie kolorową koszulę oraz ciemną marynarkę. Widoczne są wyraziste, nasycone barwy (niebieskie tło, na którym znajduje się postać), a także silny kontrast między ciemnymi i intensywnymi kolorami a jasnymi odcieniami. Pociągnięcia pędzla są wyraziste.

RMAvn8DvKS2m6

Ilustracja przedstawia boczny widok przodu osobowego auta, zajmujący większość kadru. Na zdjęciu znajduje się przednia jego część, wyposażona w maskę, rejestrację, światła oraz srebrne koło z czarną oponą. Kolor auta jest w perłowo‑beżowym kolorze. Auto stoi na asfalcie z wyznaczonymi białymi liniami. Przed autem znajduje się kawałek kolejnego pojazdu, który jest w srebrnym kolorze. W dolnej części pojazdu jest biało‑niebieska tablica rejestracyjna. Na asfalcie rzuca się cień aut. W oddali znajdują się na parkingu równolegle ustawione auta. Od lewej strony stoi biały bus, tuż obok zielony garbus oraz po prawej stronie jasno‑brązowy samochód osobowy. Przed tymi autami stoją jeszcze dwa pojazdy. Jeden z nich jest w białym kolorze, a drugi w srebrnym. Zdjęcie zostało zrobione podczas słonecznego dnia, na tle oszklonego budynku

RkFJQOk6AqUbZ

Źródło światła w przykładzie numer 1: Tu uzupełnij Źródło światła w przykładzie numer 2: Tu uzupełnij

Źródło światła w przykładzie numer 1: Tu uzupełnij Źródło światła w przykładzie numer 2: Tu uzupełnij

Pokaż podpowiedź

Przyjrzyj się ilustracjom przestawiającym dzieła i zastanów: jaki wpływ może mieć miejsce, w którym znajduje się dzieło, a także miejsce, w którym dzieło powstaje.

RyX21qEBGbdlq1

Ćwiczenie 4

Nazwij rodzaj światła w dziele „Jasnoczerwony na ciemnoczerwonym” Marka Rothko oraz określ jego barwę. Rodzaj światła: Tu uzupełnij. Barwa: Tu uzupełnij.

Nazwij rodzaj światła w dziele „Jasnoczerwony na ciemnoczerwonym” Marka Rothko oraz określ jego barwę. Rodzaj światła: Tu uzupełnij. Barwa: Tu uzupełnij.

1

Ćwiczenie 4

Nazwij proces związany ze światłem i barwą w poniższym dziele, a następnie określ jego kolor.

R1Wgj8sRqAJPq

Obraz „Jasnoczerwony na ciemnoczerwonym” autorstwaRothko Marka. W obrazie syntezą koloru i światła jest jasna czerwień. Intensywność barwy sprawia, że wybija się, tworząc poświatę, a jednocześnie sprawia, że pozostałe kolory, mimo że także są czerwone, cofają się, tworząc głębię. Warto także zwrócić uwagę na nierówne, drgające krawędzie czerwieni, dzięki czemu odnosi się wrażenie efektu zbliżonego do rzeczywistego światła lampy, które także rozmywa się po brzegach.

RdepTEMYrGdPb

Nazwa procesu: Tu uzupełnij. Barwa: Tu uzupełnij.

Nazwa procesu: Tu uzupełnij. Barwa: Tu uzupełnij.

Pokaż podpowiedź

Zastanów się, jak określa się światło w dziele abstrakcyjnym. Odpowiedz, który kolor jest najjaśniejszy

R1C0OBLFYRXl82

Ćwiczenie 5

Nazwij sposób operowania światłem, którego użył Stephen Conroy w „Wizji bezprzewodowej urzeczywistnionej”. Odpowiedź: Tu uzupełnij

Nazwij sposób operowania światłem, którego użył Stephen Conroy w „Wizji bezprzewodowej urzeczywistnionej”. Odpowiedź: Tu uzupełnij

2

Ćwiczenie 5

Zapoznaj się z dziełem znajdującym się poniżej.

RzSUrOKM0rzQn

Na obrazie na czarnym tle jest dwóch mężczyzn. Całość ilustracji jest bardzo rozmazana. Przed mężczyznami znajduje się ciemny przedmiot, który od dołu rozpromienia jasne światło, które ich oświetla. Nad tym fragmentem znajduje się kawałek jasnego przedmiotu. W lewym górnym rogu również znajduje się rozświetlony element. Mężczyźni stoją przodem do źródła światła. Ubrani są w białe koszule z brązową marynarką, jeden z nich jest w okularach.

RTUW1Ug9xjlgb

Nazwij ten sposób operowania światłem. Odpowiedź: Tu uzupełnij

Nazwij ten sposób operowania światłem. Odpowiedź: Tu uzupełnij

Pokaż podpowiedź

Termin odnosi się do silnego światłocienia, w którym postacie wyłaniają się z ciemnego tła. Takim światłocieniem operował m.in. Caravaggio.

R1PpSaSXp4oaY2

Ćwiczenie 6

Określ, które zdania odnoszące się do dzieła Cornelii Parker, „Cold Dark Matter: An Exploded View” są prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Światło w dziele jest naturalne, 2. Światło w dziele jest kontrastowe, 3. Światło staje się częścią dzieła, 4. Światło w dziele jest konturowe, 5. Światło w dziele pełni rolę medium

2

Ćwiczenie 6

Określ, które zdania odnoszące się do dzieła są prawdziwe.

R5Niy1UoI0Icp

Fotografia przedstawia instalację „Cold Dark Matter. An Explodead View” autorstwa Cornelii Parker powstała w 1991 r. i wystawiona w Galerii sztuki Tate w Londynie. Dzieło przedstawia efekt wysadzenia szopy ogrodowej w powietrze. Elementy drewniane, metalowe, plastikowe, ceramiczne oraz różne tekstylia zawieszone są za pomocą drutów bądź linek pod sufitem. Centralnie umieszczone źródło światła rzuca cień elementów na białe ściany pomieszczenia. Instalacja ma charakter ażurowy. W głębi lewej dolnej części fotografii widoczna jest przechodząca kobieta, w czarnym stroju trzymająca w ręce białe kartki.

R1EOVYstHBhAa

Możliwe odpowiedzi: 1. Światło w dziele jest konturowe., 2. Światło w dziele pełni rolę medium., 3. Światło w dziele jest naturalne., 4. Światło w dziele jest kontrastowe., 5. Światło staje się częścią dzieła.

Pokaż odpowiedź

Zastanów się jaki to rodzaj sztuki, zlokalizuj światło, postaraj się wyobrazić, jak działa światło na to dzieło.

Ćwiczenie 9

RBavNz0c6VCQs

(Uzupełnij).

Pokaż podpowiedź

Zastanów się nad rodzajem światła, jego źródłem, stopniem nasycenia oraz opisz, jak wpływa na przestrzeń poza miejscem, w którym się znajduje.

Pokaż odpowiedź

W obrazie dominuje sztuczne światło, które symbolizuje atmosferę nocnego życia miejskiego. Jasne oświetlenie wnętrza kawiarni kontrastuje z ciemnością panującą na ulicy. Zastosowanie takiego oświetlenia wraz z chłodną kolorystyką powoduje, że zapoznając się z obrazem odczuć można atmosferę smutku, nostalgii i tajemniczości.

3

Ćwiczenie 9

Dokonaj analizy światła w poniższym dziele. Wskaż także, jak wpływa na ekspresję.

RlrcsSP0j4vPM

Obraz autorstwa Edwarda Hoppera pt. „Nocne marki”. Na obrazie znajdują się cztery osoby w tradycyjnej amerykańskiej restauracji. Ulice wokół restauracji są opustoszałe. Kobieta siedzi opierając się o bar z zamyślonym wyrazem twarzy. Ma rude włosy i ubrana jest w czerwoną sukienkę. Obok niej siedzi mężczyzna w granatowej marynarce i kapeluszu na głowie. Pracownik obsługi ubrany na biało spogląda na siedzącą parę. Czwartą osobą jest mężczyzna siedzący tyłem do obserwatora. Ma na sobie grantowy garnitur oraz szary kapelusz. Trzyma w dłoni szklankę z wodą, obok stoi kubek z kawą. Bar jak i oszklone ściany są zaokrąglone. Światło z restauracji przenika na otaczającą ją ulice.

RqL1PwbkN65Jt

(Uzupełnij).

Pokaż podpowiedź

Zastanów się nad rodzajem światła, jego źródłem, stopniem nasycenia oraz opisz, jak wpływa na przestrzeń poza miejscem, w którym się znajduje.

Pokaż odpowiedź

W obrazie dominuje sztuczne światło, które symbolizuje atmosferę nocnego życia miejskiego. Jasne oświetlenie wnętrza kawiarni kontrastuje z ciemnością panującą na ulicy. Zastosowanie takiego oświetlenia wraz z chłodną kolorystyką powoduje, że zapoznając się z obrazem odczuć można atmosferę smutku, nostalgii i tajemniczości.

Ćwiczenie 10

Podaj przykład monochromatycznegoMonochromatycznośćmonochromatycznego, abstrakcyjnego dzieła, a następnie dokonaj jego analizy związanej ze światłem w obrazie. Odpowiedz zapisz poniżej.

R1emn9qLJGy2B

(Uzupełnij).

Pokaż podpowiedź

Obraz monochromatyczny to dzieło, w którym została użyta jedna barwa w różnych odcieniach. W obrazie występuje więc gama barw, pochodząca od jednego koloru w stronę odcieni jaśniejszych i ciemniejszych.

Pokaż odpowiedź

Przykład dzieła: Mark Rothko, „Jasnoczerwony na ciemnoczerwonym”. Przykład analizy kolorystyki:
- na obrazie mamy do czynienia z syntezą światła i koloru,
- źródłem światła jest jasna czerwień, która w zestawieniu z ciemniejszymi jej odcieniami po bokach i na górze oraz bardzo ciemną czerwienią u dołu sprawia wrażenie występowania jasnej plamy czerwieni ku przodowi,
- kontrast monochromatycznych barw sprawia wrażenie głębi,
- jasnoczerwone pole barwne zawiera różne odcienie nieco ciemniejszych, nierównomiernie rozłożonych plam, które tworzą wrażenie migotania światła,
- nierówne, drgające krawędzie czerwieni, dzięki czemu odnosi się wrażenie efektu zbliżonego do rzeczywistego światła lampy, które także rozmywa się po brzegach.

3

Ćwiczenie 10

Wykonaj monochromatycznąMonochromatycznośćmonochromatyczną pracę plastyczną w dowolnej technice malarskiej, w której wykorzystasz syntezę barwy i światła.

R1D0uLZ6BTr7S

(Uzupełnij).

Pokaż podpowiedź

Postaraj się zaplanować, jakich barw użyjesz, by podkreślić światło oraz przypomnij sobie, co oznacza termin „barwy monochromatyczne”.

Pokaż odpowiedź

Przykładowe prace:

R1JkjjN2QJalB

Przykład nr 1, pastelanne.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)

RG88RaEhdDM3T

Przykład nr 2, julieriker.blogspot.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)

RLq6OSU5l05Ef

Przykład nr 3, singulart.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)

RraKadPYV5Tfz

Przykład nr 4, singulart.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)

RFTzfzEPYYVyq

Przykład nr 5, etsy.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)

Slownik_pojec

Słownik pojęć

Słownik pojęć został opracowany na podstawie:

• Słownik sztuki XX wieku, pod red. G. Durozoi, Warszawa 1998.

Notatki ucznia

Galeria

Galeria

R1S3M5azemerp

Obraz autorstwa Edwarda Hoppera pt. „Nocne marki”. Na obrazie znajdują się cztery osoby w tradycyjnej amerykańskiej restauracji. Restauracja znajduje się na rogu dwóch ulic, jest półokrągła, w większości z przeszklonymi ścianami. Kawałek z murowaną ścianą jest żółty. W środku znajduje się bar w kształcie trójkąta. Ulice wokół restauracji są opustoszałe. Kobieta siedzi opierając się o bar z zamyślonym wyrazem twarzy. Ma rude włosy i ubrana jest w czerwoną sukienkę. Obok niej siedzi mężczyzna w granatowej marynarce i kapeluszu na głowie. Pracownik obsługi ubrany na biało spogląda na siedzącą parę. Czwartą osobą jest mężczyzna siedzący tyłem do obserwatora. Ma na sobie grantowy garnitur oraz szary kapelusz. Trzyma w dłoni szklankę z wodą, obok stoi kubek z kawą. Światło z restauracji przenika na otaczającą ją ulice.

R1VU2O59PDTDr

Obraz przedstawia boczny widok przodu osobowego auta, zajmujący większość kadru. Na zdjęciu znajduje się przednia jego część, wyposażona w maskę, rejestrację, światła oraz srebrne koło z czarną oponą. Kolor auta jest w perłowo‑beżowym kolorze. Auto stoi na asfalcie z wyznaczonymi białymi liniami. Przed autem znajduje się kawałek kolejnego pojazdu, który jest w srebrnym kolorze. W dolnej części pojazdu jest biało‑niebieska tablica rejestracyjna. Na asfalcie rzuca się cień aut. W oddali znajdują się na parkingu równolegle ustawione auta. Od lewej strony stoi biały bus, tuż obok zielony garbus oraz po prawej stronie jasno‑brązowy samochód osobowy. Przed tymi autami stoją jeszcze dwa pojazdy. Jeden z nich jest w białym kolorze, a drugi w srebrnym. Zdjęcie zostało zrobione podczas słonecznego dnia, na tle oszklonego budynku

RzSUrOKM0rzQn

Na obrazie na czarnym tle jest dwóch mężczyzn. Całość ilustracji jest bardzo rozmazana. Przed mężczyznami znajduje się ciemny przedmiot, który od dołu rozpromienia jasne światło, które ich oświetla. Nad tym fragmentem znajduje się kawałek jasnego przedmiotu. W lewym górnym rogu również znajduje się rozświetlony element. Mężczyźni stoją przodem do źródła światła. Ubrani są w białe koszule z brązową marynarką, jeden z nich jest w okularach.

R1Z3WY3BZoCFO

Obraz przedstawia jasną, nierównomierną plamę czerwonego koloru, o zamazanych krawędziach. W tle przebija się ciemniejszy odcień czerwieni. W dolnej części obraz jest ciemniejszy, prawie czarny.

R1Tp3Zl1wGwfY

Obraz namalowano w biało‑czarno‑szarym kolorze z jednym akcentem czerwieni w dolnej części. Złożony jest z cieńszych i grubszych pasów farby, które położono w różnych kierunkach, a także nałożono jeden na drugi. Na obrazie zaznaczono żółtym okręgiem miejsce źródła światła, w lewej jego części, w miejscu, gdzie namalowano najwięcej czystych, białych linii.

R1aQOA0ijR7eW

Instalacja przedstawia fragmenty połamanych, drewnianych desek, a także elementy metalowe, plastikowe, ceramiczne oraz różne tekstylia zawieszone za pomocą drutów bądź linek pod sufitem w pomieszczeniu. Wszystkie te przedmioty powieszone są chaotycznie, odwrócone w różne strony. Centralnie umieszczone źródło światła rzuca cień elementów na białe ściany pomieszczenia.

Rqh6HMaDMCYym

Na zdjęciu znajduje się mnóstwo stojących oraz siedzących ludzi, którzy są w dużym, wysokim budynku. W górnej części ilustracji znajduje się wielki okrąg, który jest najjaśniejszym elementem ilustracji, który promieniuje jasnożółte światło na całe wnętrze, które zabarwia się na różne odcienie oranżu. Postaci są oświetlone tylko od strony padania światła, a z drugiej strony są ciemne, jak cienie bez szczegółów.

R1AEFxO2TVtOr

Na zdjęciu znajduje się mnóstwo stojących ludzi, którzy są w dużym, wysokim budynku. W górnej części ilustracji znajduje się połowa wielkiego okręgu, który jest najjaśniejszym elementem ilustracji, który promieniuje jasnożółte światło na całe wnętrze, które zabarwia się na różne odcienie oranżu. Światło półokręgu odbija się w podłodze. Postaci są oświetlone tylko od strony padania światła, a z drugiej strony są ciemne, jak cienie bez szczegółów.

Bibliografia

• Amheim R., Sztuka i percepcja wzrokowa, psychologia twórczego oka, Warszawa 1978.

• Leonardi A., Światło, dźwięk, elektryczność, Warszawa 2001.

• Rudomino T., Mały leksykon sztuki współczesnej, Warszawa 1990.

• Słownik sztuki XX wieku, pod red. G. Durozoi, Warszawa 1998.

• Stoichita V.I., Krótka historia cienia, Kraków 2001.