R3vVC9v7UMAm21
Rys. 27.1. Światłowodowe sieci napowietrzne są alternatywą dla tradycyjnych sieci doziemnych. Widoczny na zdjęciu technik naprawia instalację światłowodową w Sainte‑Marie w Quebecu.
Źródło: Félix Mathieu-Bégin, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 4.0.

Rozwiązanie to sprawdza się przede wszystkim w terenie pozamiejskim. Tam sieć jest rzadka, a liczba potencjalnych odbiorców końcowych – niewielka. Natomiast dystanse są znacznie większe niż w mieście.

Duże odległości pomiędzy abonentami a centralą sprawiają, że prowadzenie linii napowietrznej okazuje się inwestycją tańszą i łatwiejszą w realizacji.

Bezpośredni dostęp do linii światłowodowej oznacza szybkie i proste przyłączenie abonenta. Daje też możliwość natychmiastowej interwencji w przypadku awarii, niezależnie od tego, w którym miejscu traktu taka się pojawi.

Światłowodowe sieci napowietrzne opierają się na podbudowie słupowej. Wykorzystuje się tu gęsto umieszczone (nawet co drugi lub co trzeci słup) osłony złączowe wraz ze stelażami.

W stelażach gromadzony jest zapas umożliwiający wykonanie operacji (spawanie, komutacja itp.) na osłonie z poziomu ziemi. O ile nie ma konieczności montażu osłony od razu, na początku inwestycji (można bowiem zamontować ją na już istniejącym kablu, w momencie podłączania abonenta), to jednak stelaże i zapasy muszą być przewidziane od samego początku inwestycji, aby umożliwić rekonfigurację sieci w danym punkcie.

W takich sieciach należy doprowadzić kabel abonencki od abonenta do najbliższej osłony złączowej. Często oznacza to prowadzenie równolegle z kablem dosyłowym wielu kabli abonenckich. Każde nowe podłączenie użytkownika wiąże się wtedy z koniecznością demontażu osłony złączowej, przygotowaniem zapasów i ich ponownym układaniem.

Kabel

Kabel ma budowę wielotubową o dużej giętkości i odporność na rozciąganie. Jego kręgosłupem jest tzw. element wzmacniający, czyli pręt FRP 2,1‑6,3 mm (FRP – ang. Fiber Reinforced Polymer). Wnętrze tub zabezpiecza żel hydrofobowy blokujący wodę. Inne elementy to: włókna pochłaniające wilgoć (WSY), taśmy przeciwwilgociowe, wzmocnienia z włóknem aramidowym (element nośny w instalacjach napowietrznych). Kable są dielektryczne, wykonane z powłoki HDPE (ang. High Denstity Polyethylene – polietylen o dużej gęstości), odporne na promienie UV. Zakres temperaturowy pracy waha się od -40 do +60°C. Kable takie posiadają maksymalne naprężenie instalacyjne 2 700N.

R1RYeY1gQFCfO1
Grafika przedstawia szary okrąg, który ilustruje przekrój kabla nadpowietrznego. Tło koła jest to zewnętrzna powłoka z ha de pe polietylenu o zwiększonej gęstości. W okręgu znajdują się dwa małe żółte koła, są to pręty usztywniające z ef er pe, czyli tworzywa wzmocnionego włóknem szklanym. W kolejnym, białym kole, znajdują się trzy duże okręgi, czyli tuby kompaktowe o pojemności od jeden do dwunastu światłowodów, w których znajdują się kolorowe kropki oznaczające przewody. W białym kole znajdują się również dwa czarne punkty. Są to wkłady puchnące w kontakcie z wilgocią.
Rys. 27.2. Światłowodowy kabel napowietrzny.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Zawiesia

Zawiesia. W sieciach napowietrznych ważnymi elementami są mocowania kabla do słupów lub budynków. Do tego właśnie służą zawiesia – produkty z grupy uchwytów i wsporników napowietrznych. Uchwyty to elementy mające kontakt bezpośrednio z wieszanym kablem, często mocowane do słupa za pośrednictwem wspornika. Uchwyty odciągowe służą do utrzymania właściwego naciągu kabla, czyli gwarantują pożądaną długość przęsła i rozluźniają kabel w obrębie słupa.

W przypadku słupów toru prostego stosuje się też uchwyty przelotowe. Ich rolą jest utrzymanie kabla na odpowiedniej wysokości. Tego typu uchwyty nie wpływają na naciąg kabla (nie regulują go).

Rcdj0Tn9SQfmT
Rys. 27.3. Uchwyt przelotowy.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Gwarancję pewnego chwytu kabla i braku jego uszkodzeń wynikających z punktowo przyłożonych sił dają oploty wzmacniające i uchwyty oplotowe (na zdjęciu poniżej). Są to druty spiralne z ogniowo cynkowanej stali, które po zapleceniu wokół kabla tworzą kilkudziesięciocentymetrowe zbrojenie. Zaplata się na nim uchwyt (pętlę), za którą ciągnięty jest kabel. Zaletą takiego rozwiązania jest zabezpieczenie kabla w danym punkcie. Niestety jest ono bardzo niewygodne w instalacji.

RTbXRrzh3XfNV
Rys. 27.4. Uchwyt oplotowy.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Każdy uchwyt, niezależnie od typu, musi być dobrany do średnicy kabla. W przeciwnym wypadku uchwyt może niewystarczająco mocno trzymać kabel lub ściskać go na tyle mocno, że wpływa negatywnie na transmisję danych płynących włóknami światłowodowymi.

Większość uchwytów wymaga wsporników do zamontowania na słupach bądź ścianach budynków. Mogą to być konsole ze śrubami hakowymi, haki z kołkami rozporowymi lub kątowniki z otworami, umożliwiający zawieszenie dwóch linii na jednym słupie. Wsporniki przytwierdzane są do słupa za pomocą śrub lub bez potrzeby wiercenia otworów – taśmą stalową i specjalnymi klipsami.

Tłumiki drgań

Tłumiki drgań. Instalacje napowietrzne są wystawione na oddziaływania atmosferyczne, np. opady, wahania temperatur, promieniowanie UV lub gwałtowne uderzenia wiatru. Problemy związane z temperaturami i promieniowaniem rozwiązuje się przez wykonanie elementów sieci z materiałów odpornych na UV i zmiany klimatu. Ze względu na deszcz oraz wilgotność powietrza używa się też mufy o wysokich stopniach szczelności.

Największym problemem są drgania kabla powodowane wiatrami. Żeby zredukować wynikające stąd zagrożenia wykorzystuje się specjalnie dobrane do przęsła tłumiki drgań, których konstrukcja zależy od rodzaju zastosowanego kabla i odległości między kolejnymi słupami. Przy przęsłach do 80 m długości nie ma konieczności redukcji drgań. Dla odległości od 80 m do 120 m zalecane jest stosowanie po jednym tłumiku z każdej strony przęsła, natomiast powyżej 120 m powinno się używać 4 tłumików na przęśle – po dwa z każdej strony.

REvGzTtaNht4h
Rys. 27.5. Spiralny tłumik drgań.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Są dwie główne metody instalowania sieci podwieszanych: metoda „mobilnej szpuli”metoda „stacjonarnej szpuli”.

Przy „mobilnej szpuli” bęben z kablem umieszcza się na ciężarówce lub torze prowadzącym wzdłuż traktu światłowodowego, a następnie rozwija się kabel rozwieszając go na kolejnych słupach linii. Metoda pozwala na zawieszanie kabla od razu w pozycji docelowej, jeśli dany słup wyposażany jest w uchwyt przelotowy.

Metoda „stacjonarnej szpuli” przewiduje rozwijanie szpuli z jednej, początkowej lokalizacji. Koniec kabla łączy się z pojazdem ciągnącym za pomocą liny. Rozwijany kabel zawiesza się na uprzednio przygotowanych, tymczasowych bloczkach rozwieszanych na słupach.

Aby uniknąć niepożądanych naprężeń kabli, należy ustalić długość kabla na 104% odległości między słupami – wtedy będzie lekko zwisał. Dlatego, stawiając sieć, należy używać uchwytów odciągowych na co najmniej czterdziestu procentach słupów w przypadku prostego, nieprzerwanego toru kabla. W sytuacjach takich, jak: krzyżowanie tras, rozgałęzienie traktu, przyłączenie abonenta lub zmiana kierunku trasy kabla o 15º lub więcej – słupy muszą być wyposażone w stu procentach w uchwyty odciągowe.

Wróć do spisu treściD19MCOS02Wróć do spisu treści