I. Muzyka w ujęciu historycznym – periodyzacja, język, właściwości i charakterystyka.
8. Muzyka XX i XXI wieku. Uczeń:
3) wymienia i charakteryzuje twórczość kompozytorów: Claude Debussy, Maurice Ravel, Aleksander Skriabin, Arnold Schönberg, Siergiej Prokofiew, Igor Strawiński, Béla Bartók, Siergiej Rachmaninow, Dymitr Szostakowicz, Manuel de Falla, George Gershwin, John Cage, Olivier Messiaen, Pierre Boulez, Karheinz Stockhausen, Steve Reich, Gerard Grisey, Kaija Saariaho, Thomas Adès i in..
II. Analiza i interpretacja dzieł muzycznych. Uczeń:
1. zna podstawowe terminy i pojęcia właściwe dla opisu i zrozumienia wybranych dzieł muzycznych;
3. zna konteksty kulturowe i naukowe powstawania muzyki;
5. rozpoznaje cechy stylistyczne utworu reprezentującego określoną epokę muzyczną.
III. Tworzenie wypowiedzi związanych z historią i kulturą muzyczną. Uczeń:
2. przybliża twórczość i działalność przedstawicieli różnych obszarów kultury muzycznej, np. dyrygent, leader zespołu, koncertmistrz, reżyser spektaklu muzyczno‑teatralnego, kompozytor, wykonawca, wirtuoz, primadonna, primabalerina, performer, klezmer, muzykant, pieśniarz;
4. formułuje logiczną wypowiedź na temat dzieł, form, gatunków, stylów, technik i twórców muzycznych, uwzględniając zależności między nimi w kontekście: genezy, przeobrażeń, porównań.
md05e39dc88b903b1_0000000000035
Nauczysz się
charakteryzować życiorys i twórczość Igora Strawińskiego;
interpretować rolę kampanii baletowej Sergiusza Diagilewa dla promocji twórczości Strawińskiego;
omawiać znaczenie baletu Święto wiosny dla przemian w muzyce XX wieku.
md05e39dc88b903b1_0000000000057
Igor Strawiński
RorpL0lok2fWg1
RoiR4WriJBynj1
RFQfkxmiFpL4b1
R12ybfUa645sc1
R1OZWg0CSSveL1
R1DJj1fB4igl31
R1Ac1hfZawzxj1
md05e39dc88b903b1_0000000000061
Święto wiosny Igora Strawińskiego
Święto wiosny Igora Strawińskiego – dzieło rewolucyjne, dzieło przełomowe, dzieło oryginalne… jego premiera, która miała miejsce w paryskim Théâtre des Champs‑Élysées 29 maja 1913 roku, zakończyła się skandalem. Spektakl baletowyBaletbaletowy budził kontrowersje, poruszał publiczność, oburzał, nie pozostawiał widzów obojętnymi.
Akcję Święta wiosny – obrazów z życia dawnej Rusi, o ile w utworze tym można mówić o zaplanowanej akcji, podzielił Strawiński na dwie części. Akt pierwszy zatytułowany został Uwielbienie ziemi, zaś akt drugi – Wielka ofiara. Kompozytor wraz z Mikołajem Roerichem przygotowali ogólny zarys scen, które w indywidualny sposób realizować miał choreograf (w wersji premierowej był nim Wacław Niżyński). W akcie pierwszym, zgromadzone grupy dziewcząt i chłopców oddają cześć siłom natury, tańcem próbują przyspieszyć nadejście wiosny, a tradycyjnymi zabawami wpisują się w kontekst dorocznej obrzędowości, budząc ziemię ze snu zimowego. Akt drugi, w którym szczególnie wyeksponowana została magiczna rola ruchu i gestu, kończy się rytualnym tańcem, którego konsekwencją jest śmierć wybranej. Jej ofiara przyczynia się do przebudzenia życia na ziemi i otoczenia opieką pozostałych na ziemi ludzi. LibrettemLibrettoLibrettem baletu są zatem, współtworząc staroruski pogański rytuał, tańce i obrzędy.
Anonse prasowe Sergiusza Diagilewa zapraszały publiczność na spektakl obiecując emocjonujące przeżycia, jakie staną się zalążkiem dyskusji. Wieczór otwierały Sylfidy do muzyki Fryderyka Chopina, po czym zaproponowano modnemu towarzystwu – jak określił ówczesnych słuchaczy wizjoner Jean Cocteau – równie ciekawą, jak muzyka Igora Strawińskiego, choreografięChoreografiachoreografię Wacława Niżyńskiego.
md05e39dc88b903b1_0000000000070
Skandaliczna choreografia Wacława Niżyńskiego
W 1913 r. Igor Strawiński był już znanym w Paryżu kompozytorem. Dzięki zespołowi Balety Rosyjskie zyskał renomę i pozwolić mógł sobie na stworzenie muzyki, która sprowokowała nowoczesną choreografię Niżyńskiego. To właśnie jego choreografia – zdaniem Strawińskiego: nieudana, zrywająca z tradycją tańca klasycznego, nowoczesna, przyczyniła się do skandalu, jaki towarzyszył premierze Święta wiosny. Historyk tańca, Lynn Garafola, tak relacjonowała premierę: tancerze trzęśli się, drżeli, dygotali i tupali; skakali jak dzikusy i biegali po scenie w szalonym korowodzie. Czyżby zatem opinia kompozytora obwiniająca za niepowodzenie premiery baletu Wacława Niżyńskiego była uzasadniona? Wydaje się to prawdopodobne, znalazła bowiem potwierdzenie w recepcji wykonań Le sacre du printemps w wersji estradowej (koncertowej), zakończonych wielkim sukcesem. Wyeksponowany rytm, nieregularne akcenty, brzmienia dysonansowe, jaskrawa barwa – środki muzyczne, jakie posłużyły twórcy do oddania rytuału dookreślonego tytułem i szkicem libretta, współgrały z barbarzyństwem pogańskiej tematyki baletu umiejscowionego w dawnej pogańskiej Rusi.
Podczas premierowego spektaklu rozlegały się chichoty, gwizdy i szepty przeradzające się w okrzyki; Gertrude Stein relacjonowała: W trakcie spektaklu dosłownie nie było słychać muzyki. Pomimo takiej reakcji części publiczności, Strawiński z Niżyńskim po premierze kilka razy wychodzili kłaniając się oklaskującej ich publiczności. Tego właśnie chciałem powiedział choreograf po spektaklu Strawińskiemu.
RW4BPwxD3bM7K1
R17K00AxGDQzW1
md05e39dc88b903b1_0000000000081
Nowe spojrzenie na estetykę tańca
Obecnie Święto wiosny uchodzi za sztandarowe dzieło, łączące tradycję baletu i tańca nowoczesnego, ukazuje nowe spojrzenie na uwolnioną od XIX‑wiecznej estetyki tradycję ludową – w kulturze ludowej poszukuje piękna w jej archaicznych, surowych formach, nie łącząc folkloru z kategoriami muzyki narodowej.
RASPJA3XDumBg1
R1GJzEPIJ2DV11
RNzhw26FyQJnp1
md05e39dc88b903b1_0000000000161
Zadania
R1aQIPOZlfFG1
Ćwiczenie 1
RoyHDGlrRPIFc
Ćwiczenie 2
RKBmoGCe0VHJ8
Ćwiczenie 3
RPH1rLdFXDcDq
Ćwiczenie 4
R1Ki8iuj90Epf
Ćwiczenie 5
RZ9BaggcYDs3O
Ćwiczenie 6
RVwpWpXonJ20E
Ćwiczenie 7
md05e39dc88b903b1_0000000000188
Słownik pojeć
Balet
Balet
widowisko teatralne z muzyką, w którym uczucia i emocje wyrażane są tańcem.
Choreografia
Choreografia
układ ruchów w przedstawieniu baletowym, w niektórych dyscyplinach sportu (łyżwiarstwo, gimnastyka artystyczna) etc.
Dodekafonia
Dodekafonia
technika komponowania za pomocą 12 dźwięków, skodyfikowana przez Arnolda Schoenberga, przejęta przez jego uczniów: Albana Berga i Antona Weberna.
Koncert
Koncert
gatunek muzyczny, którego istota zasadza się na współgraniu i współzawodniczeniu solisty (grupy solistów) i orkiestry; w dojrzałym baroku przyjął postać trzyczęściową o układzie temp: szybka‑wolna‑szybka.
Libretto
Libretto
literacko opracowany tekst będący podstawą muzycznych dzieł scenicznych.
Opera
Opera
sceniczne dzieło wokalno‑instrumentalne, w którym muzyka współgra z librettem.
Oratorium
Oratorium
estradowe dzieło wokalno‑instrumentalne, w którym muzyka współgra z librettem o charakterze religijnym.
Symfonia
Symfonia
orkiestrowy odpowiednik sonaty, jako samodzielny gatunek muzyczny przeznaczony do wykonania przez największy instrumentalny skład wykonawczy wypracowany w klasycyzmie; od czasów IX Symfonii Beethovena powstawać zaczęły także symfonie wokalno‑instrumentalne.
Źródło:
sjp.pwn.pl
Biblioteka muzyczna
RASPJA3XDumBg1
Utwór muzyczny: Igor Strawiński – „Święto wiosny”, introdukcja (temat fagotu). Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
R1GJzEPIJ2DV11
Utwór muzyczny: Igor Strawiński – „Święto wiosny”, transkrypcja fortepianowa na 4 ręce Taniec młodych dziewcząt. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.
RNzhw26FyQJnp1
Utwór muzyczny: Igor Strawiński – „Tango na fortepian”. Kompozycja posiada umiarkowane tempo. Cechuje się spokojnym charakterem.