Scenariusz lekcji – Swobodny tekst inspirowany muzyką oraz wizualizacją

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń wie:

1. W jaki sposób muzyka oraz inny tekst mogą pomóc lub wpłynąć na własną twórczość;

2. Jaka jest rola ćwiczeń stylistycznych w osiąganiu spójności tekstu.

b) Umiejętności

Uczeń:

1. Rozumie wysłuchany tekst;

2. Umie wykorzystać twórczą sytuację do stworzenia własnego tekstu;

3. Umie twórczo dyskutować i pracować nad udoskonaleniem własnej lub cudzej ekspresji słownej;

4. Umie formułować sądy wartościujące.

2. Metody i formy pracy

Metody nauczania: aktywne słuchanie, techniki pracy C. Freineta – tekst swobodny.

Formy pracy: praca w grupie, praca indywidualna.

3. Środki dydaktyczne

Do przeprowadzenia lekcji potrzebne będą: nagranie muzyki barokowej i tekst wizualizacji.

4. Przebieg lekcji

a) faza przygotowawcza

• Gimnastyka mózgu, ćwiczenia rozluźniające i koncentrujące.

• Do tych ćwiczeń można włączyć: punkty na myślenie, ćwiczenia naprzemienne, leniwe ósemki oraz pozycję Dennisona. Powinny one zostać poprzedzone wypiciem wody niegazowanej.

• Wsłuchanie się w muzykę barokową.

• Odczytanie przez nauczyciela tekstu wizualizacji.

• Np. „Oto znalazłeś się przed wspaniałym zamkiem. Wychodzisz z powozu, który stoi na jasno oświetlonym podjeździe. Delikatnie stąpasz po żwirowej alejce. Podchodzi do ciebie lokaj i prowadzi do schodów wiodących wprost na salę balową. Patrzysz na nią i widzisz, że jest wypełniona tańczącymi parami. Muzyka delikatnie rozprasza się po wnętrzu, które oświetlone jest promieniami spływającymi z żyrandola, wykonanego z kryształu górskiego. Z boku dostrzegasz lustro, a w nim swoje odbicie. Patrzysz na nie z zadowoleniem i satysfakcją wypływającą z idealnie dobranego stroju. Dajesz się porwać muzyce i unosisz się w tańcu, a później w następnym i w następnym.

b) faza realizacyjna

1. Omówienie sytuacji według schematu:

– co było wcześniej, gdzie znajdowali się bohaterowie,

– jak dalej potoczyły się wydarzenia,

– jak mogła zakończyć się ta historia.

2. Tworzenie swobodnych tekstów przez uczniów zainspirowanych wizualizacją.

3. Uczniowie w grupach prezentują napisane przez siebie teksty. Odczytują je i wybierają jeden najciekawszy.

4. Wybrany w grupie tekst zostaje przedstawiony całej klasie.

5. Uczniowie wysłuchują wszystkich prac, które wcześniej zostały wytypowane przez grupę do przeczytania. Wypowiadają się na ich temat, oceniają walory, dostrzegają formę, w której zostały napisane i ciekawą treść.

6. W wyniku głosowania z uzasadnieniem, wybierają jeden najładniejszy tekst, który bez zmian zostaje przepisany na tablicy.

c) faza podsumowująca

• Uczniowie pracują nad udoskonaleniem zapisanego na tablicy tekstu. Zgłaszają swoje propozycje zmian i konsultują je z autorem pracy. Zwracają uwagę na kompozycję pracy, formę i język.

• Na koniec poprawiony tekst zostaje zanotowany przez wszystkich do zeszytu.

W zależności od poziomu klasy i tempa pracy można w tym miejscu zaproponować różnorodne ćwiczenia stylistyczne, językowe lub gramatyczne. Tak więc uczniowie mogą zapisany tekst przekształcić w inną formę, zmienić narratora lub tę samą historię opowiedzieć z punktu widzenia innego bohatera. Kolejnym ćwiczeniem będzie odnalezienie konkretnych części mowy, a więc podkreślenie np. wszystkich czasowników, rzeczowników itp. lub zaznaczenie zdań pojedynczych albo złożonych.

5. Bibliografia

1. Pedagogika Celestyna Freineta – Dzieło i inspiracja, pod red. W. Frankiewicz, Gdańsk 1989;

2. Frankiewicz W., Technika swobodnych tekstów jako metoda kształcenia myślenia twórczego, WSiP, Warszawa 1983.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

brak

b) Zadanie domowe

Z przepisanego tekstu wypisz wszystkie wyrazy i zwroty, które dotyczą karnawału i zastosuj je w innych połączeniach (w innych związkach wyrazowych).

7. Czas trwania lekcji

2 godziny lekcyjne

8. Uwagi do scenariusza

Lekcja może być także wykorzystana w cyklu dotyczącym karnawału.