Atlas interaktywny. Symbole występujące w instalacjach elektrycznych.

Przewód/kabel/linia przesyłowa

Rysunek przedstawia czarną, prostą linię. Przewodem elektrycznym jest np. drut, linka z drutów, szyna metalowa. Rozróżnia się przewody elektryczne gołe (bez izolacji), odziane, izolowane, płaszczowe, jedno- i wielożyłowe, a ze względu na zastosowanie: elektroenergetyczne, telekomunikacyjne, instalacyjne, nawojowe, drukowane, jezdne (np. do sieci tramwajowej) itp. Część przewodząca przewodu elektrycznego jest zwykle wykonana z miedzi, aluminium, stali lub stopów (np. z brązu). Kable są rodzajem przewodu elektrycznego izolowanego, jedno- lub wielożyłowego, otoczonego wspólną powłoką. Natomiast elektroenergetyczną linią przesyłową jest zespół urządzeń do przewodowego przenoszenia energii elektrycznej na odległość. Przewód elektryczny o em y pe. Na zdjęciu widoczne są cztery białe kable, z których wystają zielono‑niebiesko‑brązowe końcówki. Kable wychodzą z okrągłego otworu w ścianie. Końcówka trójżyłowego kabla używanego w domowej instalacji.

Przewód elastyczny

Rysunek przedstawia czarną linię ułożoną na kształt sinusoidy. Cechą przewodu elastycznego (wykonanego z miedzianego lub aluminiowego drutu bądź linki z drutów) jest łatwe dopasowanie go do kształtów ścian i elementów konstrukcyjnych. Przewody elastyczne układa się w rurach i listwach, np. przy instalacjach domowych, biurowych, warsztatowych i systemów alarmowych (przewody stałe). Alternatywą dla przewodów stałych są przewody ruchome – przeznaczone do obsługi odbiorników ruchomych i przenośnych. One też często mają giętkie żyły miedziane w elastycznej izolacji, ale nie wszystkie – czego przykładem jest szyna prądowa. Zdjęcie przedstawia brązową obudowę przewodu, a z niego wydobywający się splot miedzianych drucików.

Przewód neutralny en

Rysunek przedstawia czarną, prostą linię, którą przecina pod kątem krótsza linia zakończona główką. Płaszcz ochronny (izolacja) przewodu N ma kolor niebieski. Przewód N jest połączony z punktem neutralnym transformatora sieci energetycznej i uziemiony, co oznacza, że napięcie elektryczne względem ziemi powinno wynosić zero woltów. W efekcie dotknięcie przewodu neutralnego nie będzie skutkowało porażeniem prądem elektrycznym. Zdjęcie przedstawia dwie białe, prążkowane rurki, z których wydobywają się po trzy kable w kolorze żółtym, brązowym oraz niebieskim. Kolorem niebieskim oznaczony jest przewód neutralny (en). Kolorem brązowym (bądź czarnym) – przewód będący pod napięciem (230 woltów) fazowym (el), kolorem zielono‑żółtym – przewód ochronny (pe e), który także jest uziemiony.

Przewód ochronny pe e

Rysunek przedstawia czarną, prostą linię, którą przecina pod  kątem  krótsza linia w kształcie litery T. Przewód ochronny pe e odpowiada za działanie ochrony przeciwporażeniowej. Nie jest obciążony prądami roboczymi. Łączy wszystkie inne elementy przewodzące z uziemionym punktem układu sieci. Każdy obwód rozdzielczy i odbiorczy powinien być wyposażony w odrębny przewód ochronny przyłączony do właściwego zacisku uziemienia. Płaszcz ochronny (izolacja) przewodu pe e ma kolor zielono‑żółty. Na zdjęciu widoczna jest obudowa przewodu koloru żółto‑zielonego, z którego wydobywa się miedziana końcówka.

Przewód ochronny pe e en

Rysunek przedstawia czarną, prostą linię, którą przecina pod kątem krótsza linia w kształcie litery T. Po środku tej linii znajduje się czarna kropka. Przewód ochronny pe e odpowiada za działanie ochrony przeciwporażeniowej. Nie jest obciążony prądami roboczymi. Łączy wszystkie inne elementy przewodzące z uziemionym punktem układu sieci. Każdy obwód rozdzielczy i odbiorczy powinien być wyposażony w odrębny przewód ochronny przyłączony do właściwego zacisku uziemienia. Płaszcz ochronny (izolacja) przewodu pe e ma kolor zielono‑żółty. Na zdjęciu widoczna jest obudowa przewodu ochronnego, w części pokryta przeplatającymi się ze sobą kolorami: żółtym oraz zielonym, oraz w części kolorem niebieskim. Z obudowy wydobywa się miedziana końcówka.

Instalacja trójfazowa

Rysunek przedstawia czarną linię, a na niej przecinające się pod kątem krótsze trzy linie po lewej stronie, jedna czarna linia z kropką pośrodku oraz linia w kształcie litery T. Instalacja trójfazowa nazywana jest „siłą”. Wartość napięcia w układzie trójfazowym wynosi 400 woltów (prąd jednofazowy, powszechny w mieszkaniach i biurach, to 230 woltów). Prąd trójfazowy jest przesyłany linią, która ma pięć przewodów – trzy przewody fazowe (3 el), jeden przewód neutralny en i jeden przewód ochronny pe e. Na zdjęciu widoczny jest czarny fragment obudowy przewodu ochronnego, a z niej wydobywają się kable w następujących kolorach: dwa czarne, jeden brązowy, jeden niebieski, jeden żółty. Każdy z nich zakończony jest żółtą półokrągłą zawleczką, z której wydobywają się metalowe końcówki. Kolory czarny i brązowy oznaczają przewody fazowe (3 el). W płaszczu niebieskim jest przewód neutralny (en). Kolorem zielono‑żółtym oznaczono przewód ochronny (pe e).

Prąd przemienny

Rysunek przedstawia czarną, prostą linię, nad którą, po jej lewej stronie, znajdują się krótsza falista linia oraz strzałka. Prądem przemiennym są zasilane nasze mieszkania. Jego wartości chwilowe podlegają zmianom w powtarzalny, okresowy sposób. W czasie jednej sekundy prąd przemienny zmienia 100 razy kierunek przepływu, osiąga maksymalne natężenie i napięcie 50 razy podczas przepływu w jedną stronę i 50 razy podczas przepływu w drugą stronę, 100 razy napięcie i natężenie osiągają wartości zerowe.

Prąd elektryczny stały

Rysunek przedstawia czarną, prostą linię, nad którą zostały umieszczone, po jej lewej stronie, krótsza linia przerywana, linia prosta oraz strzałka. Prąd elektryczny stały ma stałe natężenie oraz kierunek przepływu. Jego źródłem są zasilacze (np. do laptopów, ładowarki do telefonów) czy ogniwa galwaniczne (czyli baterie i akumulatory). Za pośrednictwem zasilaczy i prostowników można też go otrzymywać z gniazdka elektrycznego, w którym płynie prąd przemienny. Przewody, w których płynie prąd stały, są z reguły oznaczone kolorem czerwonym – dla potencjału dodatniego – oraz czarnym – dla ujemnego. Jeżeli oba przewody są koloru czarnego, to przerywaną linią oznaczony jest tylko „minus”. Czerwona, ciągła linia ilustruje przepływ prądu stałego.

Linia napowietrzna

Rysunek przedstawia prostą, czarną linię, na środku której umieszczony został czarny okrąg pusty w środku. Większość współczesnych linii do przesyłania energii elektrycznej jest napowietrzna, tzn. przebiega zawieszona w powietrzu, oparta na kolejnych, tzw. konstrukcjach wsporczych (np. słupach elektroenergetycznych). Izolację tych przewodów stanowi wyłącznie powietrze atmosferyczne. Linie napowietrzne są najtańsze w eksploatacji. Narażone są jednak na negatywne oddziaływanie czynników zewnętrznych (m.in. silny wiatr, gałęzie, odłamki), które mogą powodować zwarcia międzyfazowe. Na zdjęciu widoczny jest teren otwarty, na którym znajduje się słup energetyczny, naciągnięty przewodami. Niektóre typy sylwetek konstrukcji wsporczych dla napowietrznych linii przesyłowych: a) słup el es en 20 – 15,20 kilowoltów; b) słup be dwa – 110 kilowoltów; c) słup O24 – 110 kilowoltów. Rysunek przedstawia trzy słupy energetyczne różniące się liczbą poprzecznych ramion. Niektóre typy sylwetek konstrukcji wsporczych dla napowietrznych linii przesyłowych: d) słup H52 – 220 kilowoltów; e) słup M52 – 220 kilowoltów. Rysunek przedstawia dwa słupy, z których jeden ma linię rozciągniętą na konstrukcji w pozycji poziomej, a w odcinkach końcowych skierowaną do dołu. Drugi natomiast ma linie ułożone od najmniejszej na górze do największej na dole. Niektóre typy sylwetek konstrukcji wsporczych dla napowietrznych linii przesyłowych: f) słup Y52 – 400 kilowoltów; g) słup Z52 – 400 kilowoltów. Rysunek przedstawia dwa typy słupów nieznacznie różniące się od poprzednich.

Linia podwodna

Rysunek przedstawia czarną, prostą linię, a nad nią znajduje się krótsza linia, kształtem przypominająca odwróconą falę. Linię podwodną (kabel, czyli izolowany przewód elektryczny) zakopuje się na głębokość od 1 do 10 metrów pod powierzchnią dna morza, oceanu, jeziora albo rzeki. Zanurzanie kabla telekomunikacyjnego prowadzącego do Europy miało miejsce w okolicach Nowego Jorku w tysiąc dziewięćset dwudziestym czwartym roku. Pierwszy transatlantycki kabel telegraficzny, o długości 4200 km, łączący Stany Zjednoczone i Europę, położono na dnie Atlantyku w tysiąc osiemset sześćdziesiątym szóstym roku za pomocą brytyjskiego parowca es es grejt istern. Statki specjalizujące się w kładzeniu kabla pod wodą nazywa się kablowcami. Zdjęcie przedstawia ludzi znajdujących się nad brzegiem oceanu, zanurzających gruby kabel telekomunikacyjny, prowadzony na beczkach. Kablowiec „Global Sentinel”. Na dziobie widoczne są urządzenia do układania kabli. Zdjęcie przedstawia ogromny statek poruszający się po oceanie. Układanie kabla po belgijskiej stronie Atlantyku. Rok 2011. Widać masywne urządzenie na brzegu Atlantyku. W górnej części urządzenia widać półkola, na których rozprowadzany jest kabel. Na zdjęciu widoczny jest przekrój kabla podwodnego. Kształtem przypomina duży półmisek. Jego zewnętrzna część ma białe otwory o niewielkiej średnicy oraz trzy otwory zamknięte, o dużej średnicy.

Linia podziemna

Rysunek przedstawia czarną, prostą linię, nad którą znajdują się trzy mniejsze, ułożone od najkrótszej do najdłuższej. Linię podziemną, czy też podziemną linię kablową, układa się pod ziemią w rowach, rurach, tunelach kablowych. Koszt jej budowy jest co najmniej pięciokrotnie większy niż linii napowietrznej, ale za to jest ona odporna np. na klęski żywiołowe i bezpieczniejsza – przepięcia i zwarcia są w jej przypadku rzadkością. Na zdjęciu widoczne jest miasto, w którego centrum znajduje się wykop pod powierzchnią ulicy z widocznymi w nim ułożonymi kablami.

Odgałęziania przewodów

Rysunek przedstawia dwa znaki obok siebie, kształtem przypominające literę T. Odgałęziania przewodów (kiedyś aluminiowych, a obecnie głównie drutów i linek miedzianych) dokonujemy z pomocą kostek, złączek, odgałęźników lub lutowania (i zabezpieczenia termokurczką), w puszkach rozgałęźnych, skrzynkach rozdzielczych lub poprzez zwykłe rozdzielenie wiązki przewodów oraz później – ich oddzielne zaizolowanie. Zdjęcie przedstawia złączki, czyli elementy elektroinstalacji o konstrukcji wielotorowej, w których widać szereg śrub.

Łączenie przewodów

Rysunek przedstawia czarną kropkę. Odgałęzienia przewodów (kiedyś aluminiowych, a obecnie głównie drutów i linek miedzianych) dokonujemy z pomocą kostek, złączek, odgałęźników lub lutowania (i zabezpieczenia termokurczką), w puszkach rozgałęźnych, skrzynkach rozdzielczych lub poprzez zwykłe rozdzielenie wiązki przewodów oraz później – ich oddzielne zaizolowanie. Na zdjęciu widać zieloną blaszkę z oznaczeniami z podłączoną do niej czerwoną lutownicą do łączenia przewodów.

Zacisk

Rysunek przedstawia okrąg. Zacisk (śrubowy, przycisk lub zacisk sprężynowy) służy do podłączania przewodu do obwodu lub do łączenia kabli w puszkach (skrzynkach) instalacyjnych, rozdzielnicach i do podłączania opraw oświetleniowych. Umożliwia wielokrotny demontaż i ponowne mocowanie przewodu, a więc ma charakter połączenia rozłącznego. Na zdjęciu widoczna jest czarna metalowa listwa rozdzielona trzema metalowymi ścianami, a w niej znajdują się cztery metalowe śruby.

Listwa zaciskowa

Rysunek przedstawia cztery prostokąty ułożone szeregowo, ponumerowane od jednego do czterech. Listwa zaciskowa umożliwia jednoczesne oddzielne połączenie (do zacisków / kontaktów) od 1 do 24 przewodów lub kabli w puszkach (skrzynkach) instalacyjnych, rozdzielnicach i oprawach oświetleniowych. Na zdjęciu widoczne są dwie skrzynki instalacyjne, jedna z nich jest otwarta, a w środku znajduje się szereg przełączników i kabli.

Linia odchodząca do góry

Rysunek przedstawia linię łamaną w górę. Linia odchodzi do góry od miejsca, w którym biegnący dotychczas poziomo przewód został skierowany w górę pod kątem mniejszym lub większym niż 90 stopni. Na zdjęciu widoczne są dwie białe puszki instalacyjne, z których jedna jest otawarta. Widać w niej splot przewodów elektrycznych.

Linia odchodząca w dół

Rysunek przedstawia linię łamaną do dołu. Linia odchodzi w dół w miejscu, w którym biegnący dotychczas poziomo przewód został skierowany w dół pod kątem mniejszym lub większym niż 90 stopni. Na zdjęciu widoczne jest wnętrze pomieszczenia, a w nim zwój kabli poprowadzonych z góry na dół.

Linia przechodząca pionowo

Rysunek przedstawia linię z grotami na obu końcach, w środkowym odcinku zaznaczono punkt. Zakładanie instalacji elektrycznej w budynku w tzw. stanie surowym. Na zdjęciu przewody skierowane pionowo ku górze i w dół (podtynkowe) oraz biegnące poziomo, pod przyszłą podłogą. Na zdjęciu ukazane jest wnętrze budynku w stanie surowym, a w nim widoczne są kable na ścianie skierowane pionowo ku górze i w dół oraz po podłodze.

Stacja elektroenergetyczna

Rysunek przedstawia koło zakreskowane wewnątrz. Stacja elektroenergetyczna to zespół urządzeń służących do rozdziału energii elektrycznej, np. między jej użytkowników (inaczej – rozdzielnica), do jej przetwarzania i rozdziału (stacja transformatorowo‑rozdzielcza) lub do jej przetwarzania (stacja transformatorowa, stacja trafo, trafostacja). W bezpośrednim sąsiedztwie spotykamy najczęściej stacje trafo, w których dokonuje się przemiana średniego napięcia (np. 20 kilowoltów, 15 kilowoltów) na niskie (400 woltów). Jest to ostatni element na drodze przepływu energii elektrycznej z elektrowni do naszych domów. Na zdjęciu widoczna jest otwarta skrzynka elektryczna, a w niej szereg różnych bezpieczników oraz kabli. Na zdjęciu widoczny jest teren otwarty otoczony siatką. Na nim znajdują się słupy wysokiego napięcia. Na zdjęciu widoczna jest stacja transformatorowa. Wygląd z zewnątrz. Jest to masywna, metalowa skrzynia mająca dwie pary drzwi, na których znajdują się dwa żółte trójkąty z symbolem błyskawicy, ostrzegające przed zagrożeniem. Na zdjęciu widoczna jest stacja transformatorowa od wewnątrz. Znajduje się w niej kilka urządzeń połączonych ze sobą.

Stacja elektroenergetyczna planowana

Rysunek przedstawia okrąg. Planowana stacja elektroenergetyczna to przewidziana w planie do wybudowania w przyszłości rozdzielnica, stacja transformatorowa lub stacja transformatorowo‑rozdzielcza. Na zdjęciu widoczna jest nowa stacja transformatorowa. Jest to masywna skrzynia wyposażona w dwie pary drzwi, z których jedne mają otwory. Na drzwiach umieszczone zostały trzy trójkąty z symbolem błyskawicy, oznaczające ostrzeżenie przed zagrożeniem.

Rozdzielnica

Rysunek przedstawia prostokąt i odchodzące od niego prostopadle cztery linie w jego górnej części i jedną w dolnej. Rozdzielnica uliczna, rozdzielająca prąd między kilka sąsiednich posesji. Na zdjęciu widoczna jest otwarta skrzynka elektryczna umieszczona na zewnątrz. W skrzynce znajdują się dwa urządzenia odpowiadające za rozdzielanie prądu. Rozdzielnica domowa. Na zdjęciu widoczna jest otwarta skrzynka, umieszczona na ścianie wewnątrz budynku mieszkalnego. Znajduje się w niej kilka bezpieczników.

Linie graniczne pola elektrycznego

Rysunek przedstawia linię prostą przerywaną w trzech odcinkach. Linie graniczne pola elektrycznego wyznaczają skrajne odległości od przewodów linii wysokiego napięcia. Linie podziału między polami wyznaczają zasięg oddziaływania sąsiadujących pól elektrycznych i magnetycznych infrastruktury emitującej te pola (np. linii wysokiego napięcia).

Ekranowanie elektryczne

Rysunek przedstawia prostokąt obrysowany linią przerywaną. Ekranowanie elektryczne to stosowanie odpowiednio wykonanych osłon (ekranów elektrycznych/ekranów elektrostatycznych), zwykle metalowych, w celu ochrony urządzeń (elementów, układów) przed niepożądanym wpływem zewnętrznych pól elektrycznych, magnetycznych i elektromagnetycznych, a także w celu ochrony otoczenia przed zakłóceniami powodowanymi przez te urządzenia. Ściana z kilku warstw specjalnie przygotowanej stali zabezpiecza otoczenie pomieszczenia, w którym działa medyczne urządzenie do rezonansu magnetycznego (wykonywania wysokiej jakości, szczegółowych obrazów narządów i tkanek w ciele). Przykładem blokowania (z czterech stron) pola elektromagnetycznego jest też klatka faradaja wymyślona w tysiąc osiemset trzydziestym szóstym roku przez angielskiego fizyka majkela faradaja. Jest to pomieszczenie, z którego nie wydostaje się na zewnątrz (i nie przenika do wewnątrz) promieniowanie elektromagnetyczne. Ta wciąż modyfikowana konstrukcja znajduje zastosowanie w pracy służb kontrwywiadowczych, przy budowie pomieszczeń zabezpieczonych przed podsłuchem elektronicznym. Na zdjęciu widoczne jest wnętrze budynku, a w nim ściana, która została pokryta kilkoma warstwami stali zabezpieczającej urządzenia medyczne. Na zdjęciu widoczna jest metalowa klatka blokująca wydostawanie się na zewnątrz i przedostawanie do wewnątrz pola elektromagnetycznego. Na jej drzwiach umieszczony został żółty trójkąt z symbolem błyskawicy, ostrzegającej przed zagrożeniem. Na zdjęciu widoczny jest fragment ulicznej latarni, a na niej symbol uziemienia. Jest to czarny okrąg wypełniony kolorem żółtym, wewnątrz którego znajduje się odwrócona litera T, a pod nią dwie proste linie o różnej długości, równoległe do podstawy odwróconej litery T.

Uziemienie symbol ogólny

Rysunek przedstawia odwróconą literę T z liniami poniżej. Uziemienie (symbol ogólny) to połączenie (przewodem wykonanym z przewodnika) wybranego punktu naelektryzowanego obwodu elektrycznego z ziemią. W efekcie ciało naelektryzowane oddaje lub przyjmuje odpowiednią liczbę ładunków, ulegając zobojętnieniu. Na zdjęciu widoczny jest fragment ulicznej latarni, a na niej symbol uziemienia. Jest to czarny okrąg wypełniony kolorem żółtym, wewnątrz którego znajduje się odwrócona litera T, a pod nią dwie proste linie o różnej długości, równoległe do podstawy odwróconej litery T.

Uziemienie ochronne

Rysunek przedstawia czarny okrąg wypełniony kolorem żółtym, wewnątrz którego znajduje się odwrócona litera T, a pod nią dwie proste linie o różnej długości, równoległe do podstawy odwróconej litery T. Uziemienie ochronne jest środkiem ochrony przeciwporażeniowej. Polega na tym, że metalowe części obudowy urządzenia elektrycznego łączą się metalicznie z metalową elektrodą (uziomem) lub zespołem elektrod umieszczonych w wilgotnej warstwie gruntu. Uziomami mogą być wszystkie nieizolowane przedmioty metalowe, np. druty, pręty, rury, płyty. Na zdjęciu widoczna jest jasnofioletowa rura, a obok niej wbity w ziemię pręt, od którego odchodzi żółto‑zielony przewód.

Uziemienie bezszumowe

Rysunek przedstawia odwróconą literę T z liniami poniżej oraz łuk skierowany w dół. Przewód uziemiający bezzakłóceniowy, czyli tzw. uziemienie bezszumowe, to specjalnie zaprojektowany rodzaj uziemienia ochronnego, np. uziemienie do mat antystatycznych ESD czy opaski uziemiające na rękę. Podczas używania opasek skóra musi stykać się z opaską, a drut uziemiający musi być uziemiony. Indywidualne zabezpieczenie antyporażeniowe – tzw. opaska antystatyczna z uziemieniem. Kabel spiralny zakończony zaciskiem krokodylowym można podłączyć np. do bolca uziemiającego w kontakcie lub do kaloryfera. Na zdjęciu widoczna jest opaska antystatyczna, czarne urządzenie zakończone kablem spiralnym oraz metalowym zaciskiem.

Ogranicznik przepięć

Rysunek przedstawia prostokąt ze strzałką skierowaną od lewej strony ku środkowi. Ogranicznik przepięć (nazywany też odgromnikiem, ochronnikiem przepięciowym i warrystorem) zabezpiecza aparaturę elektryczną przed zdarzającymi się przepięciami w ten sposób, że ogranicza czas ich trwania i częstotliwość prądu następczego. Przepięcia powstają też np. podczas włączania lub wyłączania nieobciążonej linii napowietrznej lub wskutek uderzenia pioruna w linię napowietrzną. Ograniczników przepięć używa się do ochrony transformatorów i generatorów. Najprostszy, mały (385 woltów) ogranicznik przepięć. Na zdjęciu widoczny jest niewielki niebieski przedmiot o okrągłym kształcie, od którego odchodzą dwa cienkie druty, natomiast na nim widnieją oznaczenia. Tuż nad przedmiotem znajduje się podziałka liniowa. Różne rodzaje ograniczników przepięć używanych do ochrony transformatorów niskiego i średniego napięcia. Na zdjęciu widoczne jest wnętrze pomieszczenia, a w nim znajdują się ograniczniki przepięć o różnej wielkości oraz kolorze. Wśród nich są czarne, niebieskie, szare oraz bladożółte. Mają pokarbowaną powierzchnię. Urządzenie przeciwprzepięciowe do montażu w rozdzielnicy niskiego napięcia. Zabezpiecza komputery, ładowarki, telewizory przed przepaleniem izolacji w wypadku uderzenia pioruna w budynek. Na zdjęciu widoczne jest żółte urządzenie, które po zewnętrznej stronie ma wbudowane dwa urządzenia w kolorze żółtym i niebieskim z różnymi oznaczeniami. Na dole głównego urządzenia znajduje się symbol N, natomiast w górnej części symbol uziemienia (czarny okrąg wypełniony kolorem żółtym, wewnątrz którego znajduje się odwrócona litera T, a pod nią dwie proste linie o różnej długości, równoległe do podstawy odwróconej litery T).

Łącze wtykowe

Rysunek przedstawia dwie kreski pionowe obok siebie. Jedna w części środkowej ma łuk, a druga daszek. Złącze wtykowe to np. najbardziej typowe gniazdko elektryczne. Po lewej złącze męskie, a po prawej – żeńskie. Na zdjęciu, po prawej stronie, widoczne jest gniazdo, a po lewej wtyk do gniazda. Złącza wtykowe anteny multimedialnej lub satelitarnej. Na zdjęciu widoczne jest wmontowane w ścianę gniazdo z wejściami na kable antenowe.

Łączniki elektryczne

Rysunek przedstawia linię poziomą łamaną do góry z oznaczonym punktem łamania, następnie kreskę poziomą, potem ponownie linię łamaną bez oznaczonego punktu łamania i ponownie kreskę poziomą. Łączniki elektryczne umożliwiają włączanie lub wyłączanie prądu w jednym lub większej liczbie obwodów elektrycznych (np. w jednym pomieszczeniu). Te domowe dzielimy ze względu na sposób montażu: na podtynkowe i natynkowe. Łącznik (włącznik i wyłącznik) podtynkowy. Jego montaż wymaga umieszczenia części urządzenia wewnątrz ściany. Odwrotnie – łączniki natynkowe montuje się na ścianach, do których przylegają puszką z instalacjami. Na zdjęciu widoczna jest część niebieskiego urządzenia wmontowanego w ścianę z przylegającymi do niego dwiema białymi puszkami.

Stycznik

Rysunek przedstawia linię poziomą łamaną do góry, obok znajduje się linia prosta pozioma. Stycznik jest łącznikiem mechanicznym przeznaczonym do bezpośredniego podłączenia do urządzeń obciążonych dużym prądem – do włączania i wyłączania głównych obwodów elektrycznych dużej mocy, np. do sterowania silnikami elektrycznymi, oświetleniem lub bateriami kondensatorów. Należy do grupy urządzeń nazywanych rozłącznikami. Styczniki, zarówno jednofazowe, jak i trójfazowe, montuje się na szynach w rozdzielnicach. Na zdjęciu widoczne jest białe urządzenie, którego przednia część jest wypukła, z wyodrębnionym czerwonym paskiem. Na nim znajdują się drukowane litery: a be be oraz oznaczenia. Góra jest ponumerowana cyframi: 1, 3, 5, 7, a dół 2, 4, 6, 8.

Przerywnik

Rysunek przedstawia linię poziomą łamaną w dół połączoną z linią prostą. Przerywnik jest urządzeniem do automatycznego odcinania zasilania w całym obwodzie. Stosuje się go do zapewnienia bezpieczeństwa (po wykryciu awarii prądowej przerywnik wyłącza dopływ energii) albo z powodu oszczędności (np. w hotelach włączenie lub wyłączenie energii w pokoju następuje po użyciu specjalnego klucza / karty magnetycznej). Na zdjęciu widoczna jest hotelowa płytka w ścianie, a w niej przerywnik, do którego wkłada się kartę hotelową. Na płytce umieszczone są dwa zwroty w języku angielskim: po lewej stronie mejk ap rum (proszę posprzątać pokój) oraz du not distarb (nie przeszkadzać).

Włącznik

Rysunek przedstawia linię poziomą łamaną do góry, obok jest linia prosta z krzyżykiem po lewej stronie. Wyłącznik to urządzenie do wyłączania lub włączania dopływu prądu w instalacji elektrycznej. Należy do grupy urządzeń nazywanych łącznikami. Na zdjęciu widoczny jest czarny przycisk, na którym znajdują się dwa symbole: okrąg i kreska. Oznaczają włącznik i wyłącznik dopływu prądu.

Odłącznik

Odłącznik (odcinacz), tak jak i wyłącznik, jest typem łącznika elektrycznego. Jego zadaniem jest tworzenie bezpiecznej przerwy izolacyjnej w instalacji elektrycznej, aby zapewnić, że obwód elektryczny jest całkowicie pozbawiony napięcia w momencie serwisowania lub konserwacji. Włączanie lub wyłączanie za pomocą odłącznika wykonuje się w stanie bezprądowym lub przy prądzie o niewielkich wartościach. Rysunek przedstawia linię prostą łamaną do góry i półprostą z wyznaczonym odcinkiem początkowym. Na zdjęciu widoczna jest metalowa konstrukcja wmontowana w ziemię. Na samej górze zamontowane zostały odłączniki w postaci białych spiralnych elementów, od których odchodzą metalowe rurki o niewielkiej średnicy. Na zdjęciu widoczny jest metalowy słup, od którego wychodzą dwie metalowe konstrukcje z przewodami poprowadzonymi wzdłuż słupa. Na zdjęciu widoczna jest szara skrzynka zamontowana na ścianie, podzielona na cztery części o kształcie prostokątów. Na pierwszej, od lewej, znajduje skrót literowy, zapisany drukowanymi literami: a be be. Pozostałe części to trzy elementy z wyodrębnionymi przeszklonymi okienkami.

Rozłącznik

Rysunek przedstawia linię prostą łamaną, obok znajduje się pozioma kreska z grotem skierowanym w lewo. Rozłącznik/połącznik, tak jak wyłącznik i odłącznik, jest typem łącznika elektrycznego. Służy do wyłączania prądów roboczych w granicach znamionowej wytrzymałości oraz prądów przeciążeniowych. Można je spotkać w rozdzielnicach głównych, instalacjach elektroenergetycznych, sieciach rozdzielczych. Na zdjęciu widoczne jest białe podłużne urządzenie zamontowane w ścianie. Po prawej stronie znajduje się wyłącznik (off) oraz włącznik (on).

Rozłącznik bezpiecznikowy

Rysunek przedstawia linię prostą łamaną do góry z prostokątem w odcinku górnym. Obok znajduje się pozioma kreska z grotem skierowanym w lewo. Rozłącznik bezpiecznikowy, nazywany także podstawą bezpiecznikową, chroni przed skutkami zwarć i przeciążeń w ten sposób, że w swojej obudowie ma (wymienny) topliwy element (topik), który rozpuszcza się po wykryciu zwarcia lub przepięcia. W razie stopienia się tego elementu dochodzi do odłączenia energii elektrycznej. W ten sposób rozłącznik chroni nie tylko instalację i sprzęt elektryczny przed przepaleniem, ale i spełnia funkcje przeciwpożarowe. Dlatego znajduje zastosowanie w domach wielorodzinnych i zakładach produkcyjnych. Służy też do rozłączania obwodów w stanie bezprądowym oraz do wyłączania prądów roboczych i zwarciowych. Zdjęcie jest podzielone na cztery części. Na każdej z nich widać wyłącznik bezpiecznikowy umieszczony w szynie na ścianie: z przodu, po włączeniu wyłącznika, z tyłu, z góry. Obok jednego z nich leżą dwie baterie.

Instalacyjny włącznik nadprądowy

Rysunek przedstawia linię złamaną do góry. Na jej końcu znajduje się kreska z grotem skierowanym do góry, poniżej prosta z krzyżykiem od lewej strony. Instalacyjne wyłączniki nadprądowe są też nazywane wyłącznikami nadmiarowo‑prądowymi lub wyłącznikami instalacyjnymi. Zastąpiły popularne jeszcze w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku bezpieczniki topikowe (tzw. korki) i automatyczne. W przeciwieństwie do nich – nie przepalają się i można ich używać wielokrotnie. Są też bardziej czułe. Ich zadaniem jest zabezpieczanie przed skutkami przeciążeń i zwarć. Przerywają ciągłość obwodu, gdy prąd przekroczy wartość bezpieczną dla tego obwodu. Na zdjęciu widoczny jest wyłącznik nadprądowy w kształcie białej puszki z pomarańczowymi przełącznikami.

Bezpiecznik topikowy

Pierwszy (nazywany później korkiem) opatentował Thomas Edison w tysiąc osiemset osiemdziesiątym roku. Miał zabezpieczać instalację elektryczną przed wystąpieniem przeciążenia lub zwarcia. Kiedy wartość energii elektrycznej osiągała poziom krytyczny, topik stapiał się i przerywał obwód elektryczny. Dzięki temu instalacja pozostawała nienaruszona, a podpięte pod nią urządzenia – bezpieczne. Rysunek przedstawia prostokąt z osią symetrii w płaszczyźnie poziomej. Na zdjęciu widoczny jest bezpiecznik topikowy, kształtem przypominający korek. Ma białą obudowę oraz metalową końcówkę.

Gniazdo wtykowe

Rysunek przedstawia linię pionową z łukiem skierowanym w dół. Gniazdo wtykowe występuje najczęściej pod powszechnie używaną nazwą gniazdka. Jest to rodzaj złącza stanowiącego część instalacji elektrycznej. Służy do przyłączania do niej odbiorników energii elektrycznej. Na zdjęciu widoczna jest biała płytka zamontowana w ścianie.

Gniazdo potrójne

Rysunek przedstawia linię pionową z łukiem skierowanym w dół. Na łuku widoczna jest cyfra trzy. Gniazdo potrójne to rodzaj złącza stanowiącego część instalacji elektrycznej. Służy do przyłączania do niej trzech odbiorników energii elektrycznej. Na zdjęciu widoczne jest gniazdko z trzema oddzielnymi wejściami wmontowane w ścianę.

Gniazdo ze stykiem ochronnym

Rysunek przedstawia linię pionową z łukiem skierowanym w dół. Nad łukiem znajduje się pozioma kreska. Gniazdo ze stykiem ochronnym. Gniazdo (popularnie nazywane gniazdkiem elektrycznym) ma wbudowany styk ochronny służący do uziemienia lub zerowania przyłączonych do gniazdka odbiorników. Gniazda i wtyczki są tak skonstruowane, żeby podczas łączenia najpierw nastąpiło połączenie styków ochronnych, a potem prądowych. Przy rozłączaniu następuje najpierw rozłączenie styków prądowych, a później ochronnych. Na zdjęciu widoczne jest gniazdko naścienne z wystającym metalowym pręcikiem, zwanym stykiem ochronnym.

Gniazdo z łącznikiem

Rysunek przedstawia dwie linie złamane w przeciwnych kierunkach, poniżej jest łuk skierowany w dół. Gniazdo z łącznikiem/włącznikiem to rodzaj złącza umożliwiającego przyłączanie do niego odbiorników energii elektrycznej i zaopatrzonego w dodatkowy włącznik/wyłącznik. Jego zamontowanie sprzyja oszczędzaniu energii elektrycznej w ten sposób, że uniemożliwia nieświadome pobieranie prądu. Na zdjęciu widoczne jest szare gniazdo naścienne z umieszczonym na nim przyciskiem jako dodatkowym włącznikiem i wyłącznikiem.

Gniazdo z transformatorem separacyjnym

Rysunek przedstawia linię złamaną pod kątem prostym. Poniżej znajduje się koło z wpisanym w nie łukiem skierowanym w dół. Gniazdo wtykowe z transformatorem separacyjnym (izolującym) to taki typ gniazda, które jest wyposażone w zabezpieczenie przeciwporażeniowe. Montuje się je (w Polsce – rzadko) w pomieszczeniach o dużej wilgotności (np. z wanną lub prysznicem). W Polsce formą zabezpieczenia jest zachowanie minimalnej (60 centymetrów) odległości np. wanny od gniazda wtyczkowego. Na zdjęciu widoczne jest gniazdo naścienne z zaznaczonymi na nim wartościami: 115 woltów i 230 woltów. Na samym dole znajduje się napis w języku angielskim: szejwers onli (tylko golarki) oraz narysowana twarz człowieka.

Gniazdo telekomunikacyjne

Rysunek przedstawia dwie kreski tworzące kąt prosty, poniżej jest kreska pozioma, a po obu jej bokach dwie kreski skierowane do dołu. Gniazdo telekomunikacyjne, podstawowe przykłady oznaczenia: te pe – telefon, ef iks – faks, em – mikrofon, el – głośnik, te fał – telewizja. Gniazdo telekomunikacyjne to rodzaj złącza do przyłączania do niego odbiorników – telefonu, telewizji itp. Na zdjęciu widoczne jest gniazdo naścienne z trzema wejściami i podłączonym do jednego z nich kablem.

Łącznik instalacyjny

Rysunek przedstawia okrąg z kreską skierowaną w prawo ku górze. Łącznik instalacyjny (najczęściej klawiszowy) jest przeznaczony do załączania i wyłączania prądu, np. oświetlenia w łazience. Łączniki światła montuje się najczęściej wewnątrz pomieszczeń. Standardowo – tuż przy wejściu, po stronie klamki. Na zdjęciu widoczny jest łącznik instalacyjny umieszczony na ścianie, za pomocą którego można zapalać i gasić światło.

Łącznik podświetlony

Rysunek przedstawia okrąg, wewnątrz którego przecinają się dwie linie oraz odchodzi od niego czarna linia pod pewnym kątem. Łącznik podświetlony to łącznik instalacyjny, np. łącznik światła z podświetleniem LED, dzięki czemu odnalezienie go w ciemności staje się łatwiejsze. Na zdjęciu widoczny jest łącznik instalacyjny z podświetlonym światłem ledowym włącznikiem i wyłącznikiem światła.

Łącznik jednobiegunowy

Rysunek przedstawia koło, wewnątrz niego znajdują się dwie średnice przecinające się pod kątem prostym. Na zewnątrz kreska skierowana w prawo ku górze. Łączniki jednobiegunowe (dokonujące połączeń w obrębie jednego obwodu), najprostsze z łączników, spotykamy na co dzień – włączając i wyłączając światło. Ich zadaniem jest włączenie i odłączenie obwodu, do którego przyłączona jest pojedyncza lampa lub kilka lamp. Na zdjęciu widoczny jest prosty łącznik naścienny, który obecny jest w każdym domu mieszkalnym. Przy jego użyciu włączamy i wyłączamy światło.

Łącznik dwubiegunowy

Rysunek przedstawia okrąg z linią łamaną w dwóch miejscach ku górze. Łączniki dwubiegunowe służą do jednoczesnego włączania i wyłączania dwóch obwodów. Rzadziej stosuje się je w mieszkaniach (jednym klawiszem można wtedy zapalać i gasić punkty świetlne w dwóch różnych obwodach), a częściej w zakładach przemysłowych (np. wtedy, kiedy równocześnie trzeba włączyć obwody o różnych napięciach sieci, np. 230 woltów i 12 woltów). Na zdjęciu widoczny jest łącznik światła, rzadko używany w domach mieszkalnych, który służy do łączenia dwóch obwodów.

Łącznik grupowy

Rysunek przedstawia okrąg z dwiema liniami łamanymi w części górnej. Łączniki grupowe umożliwiają łączenie dwóch niezależnych obwodów oświetleniowych ze wspólnego (jednego) zasilania. Nazywane są świecznikowymi, bo najczęściej wykorzystuje się je do obsługi żyrandoli. Wyposażone są w dwa lub więcej przycisków łączących pojedyncze lampy lub ich grupy (mogą być też inne urządzenia elektryczne, np. pralka i lodówka). Na przykład w żyrandolu z sześcioma żarówkami można włączyć tylko osobno 2, 3 żarówki lub wszystkie 6 razem. Na zdjęciu umieszczony został włącznik światła z trzema przyciskami.

Łącznik schodowy

Rysunek przedstawia okrąg z dwiema liniami łamanymi po przeciwnych stronach. Łączniki schodowe włączają oświetlenie na klatkach schodowych. Mogą być wyposażone w jeden lub dwa klawisze – zapalają wtedy odpowiednio jedną lub dwie grupy lamp. Łączniki schodowe zawsze montuje się parami – na dole i na górze klatki schodowej. Na zdjęciu umieszczony został łącznik światła, na którym umieszczony został symbol schodów.

Łącznik krzyżowy

Rysunek przedstawia okrąg z czterema liniami łamanymi. Dwie znajdują się w części górnej, dwie w części dolnej. Łączniki krzyżowe montuje się w obwodzie elektrycznym pomiędzy dwoma łącznikami schodowymi w kilkukondygnacyjnych budynkach. Użytkownik uzyskuje dzięki temu możliwość sterowania oświetleniem z co najmniej trzech różnych miejsc. Łącznik jest umieszczony na ścianie, a pod nim znajdują się kable w kolorach czarnym, brązowym, niebieskim i żółto‑zielonym.

Łącznik szeregowy

Rysunek przedstawia okrąg z dwiema prostymi łamanymi w tym samym kierunku. Łączniki szeregowe (np. dwuprzyciskowe) znajdują zastosowanie najczęściej w hotelach. Są podłączone pod dwie grupy lamp, ale włączona może być tylko jedna z grup. Łącznik szeregowy. Zdjęcie przedstawia naścienny przycisk. Ramka ma kształt kwadratu. Wewnątrz znajdują się trzy przylegające do siebie przyciski w kształcie prostokątów.

Ściemniacz

Rysunek przedstawia okrąg z kreską, na której widoczny jest trójkąt. Ściemniacz to inaczej włącznik światła z regulacją jego natężenia. Z jego pomocą dostosowujemy jasność pomieszczenia do pory dnia oraz tego, jaki nastrój chcemy wywołać w danym momencie. Najprostsze działają za pomocą pokrętła lub wskutek odpowiednio dłuższego dotykania. Najbardziej nowoczesne steruje się pilotem lub przy pomocy aplikacji mobilnej. Ściemniacz suwakowy. Zdjęcie przedstawia naścienny ściemniacz. Przycisk górny ma kształt prostokąta. Poniżej widoczna jest pozioma szczelina, wewnątrz której przesuwa się nieco mniejszy przycisk w kształcie prostopadłościanu.

Łącznik pociągany

Rysunek przedstawia okrąg z linią łamaną. W punkcie łamania strzałka z grotem skierowanym w dół. Łącznik pociągany to inaczej włącznik/wyłącznik prądu (np. oświetlenia, wentylatora), jedno- lub wielobiegunowy, w którym klawisze lub pokrętła zastępuje linka (sznurek). Lampa z włącznikiem łańcuszkowym. Na zdjęciu widoczny jest włącznik zamontowany na suficie. Wewnątrz oprawki znajduje się zwisający łańcuszek.

Łącznik krańcowy

Rysunek przedstawia okrąg z kreską, na końcu której znajduje się drugi mniejszy okrąg. Łączniki krańcowe (nazywane krańcówkami) to urządzenia czujnikowe, przeznaczone do pracy w układach sterowniczych i kontrolnych, do włączania lub wyłączania prądu w obwodzie elektrycznym. Ich zadaniem jest sygnalizacja osiągnięcia skrajnego położenia przez element ruchomy układu. Stosowane są najczęściej w prostych układach automatyki budynkowej (np. w drzwiach), w obrabiarkach, osprzęcie technologicznym, w przemyśle spożywczym, w maszynach pakujących itp. Zainstalowany w bramie wyłącznik krańcowy z napędem rolkowym reaguje na położenie bramy. Zdjęcie przedstawia niewielkie urządzenie w obudowie, kształtem przypominające prostopadłościan. Przymocowane jest do słupka. Obok widoczne są elementy skrzydła bramy. Do urządzenia zamontowano niewielkie ramię, na końcu którego znajduje się rolka.

Przycisk

Rysunek przedstawia koło z wpisanym okręgiem w środku. Przycisk ręczny, włącznik lub wyłącznik obwodu elektrycznego. Przyciski dzielimy na chwilowe (monostabilne) lub podtrzymywane (bistabilne). Te pierwsze zwierają obwód tylko w trakcie fizycznego na nie oddziaływania (przyciskania). Przełączniki bistabilne zachowują się podobnie jak typowe włączniki/wyłączniki światła na ścianie – pozostają w jednym stanie, dopóki nie zostaną przełączone do drugiego stanu. Przycisk sterowniczy. Zdjęcie przedstawia prostokątny element, a na nim widoczny jest okrągły przycisk w aluminiowej oprawce. Powierzchnia klawisza ma kolor zielony.

Przycisk podświetlony

Rysunek przedstawia koło z wpisanym okręgiem, wewnątrz niego dwie linie przecinające się pod kątem prostym. Przycisk podświetlony to ręczny włącznik lub wyłącznik obwodu elektrycznego wyposażony w lampkę LED. Przycisk może działać w sposób chwilowy (monostabilny) lub podtrzymywany (bistabilny). Świecącą na czerwono lampka wskazuje w tym wypadku położenie włączników do światła. Gaśnie, gdy naciśniemy jeden z nich. Zdjęcie przedstawia prostokątną oprawkę, wewnątrz której znajdują się dwa niewielkie klawisze. Poniżej od lewej strony zamontowana jest czerwona lampka, a obok niej trzeci klawisz.

Wypust oświetleniowy

Rysunek przedstawia linię prostą z krzyżykiem na jednym końcu. Wypust oświetleniowy to miejsce podłączenia włącznika światła lub lampy. Wypusty oświetleniowe zakończone są oprawami oświetleniowymi lub haczykami sufitowymi ze złączami. Wypust oświetleniowy z oprawą świetlną. Widoczny  jest kabel z oprawką na żarówkę, która znajduje się na jego końcu. Wypust przytwierdzony jest do sufitu.

Kinkiet

Rysunek przedstawia linię prostą z krzyżykiem na jednym końcu, przy nim znajduje się kreska pionowa. Kinkiet to nazwa każdej lampy przyściennej lub świecznika przyściennego. Nazwa pochodzi od nazwiska paryskiego aptekarza A. kinketa, który w tysiąc siedemset osiemdziesiątym piątym roku udoskonalił lampę olejową, czyli kinkiet. Kinkiet. Na zdjęciu widoczny jest podwójny kinkiet. To lampa zawieszona na ścianie. Ma krótkie ramiona z dwoma kloszami.

Lampa

Rysunek przedstawia koło, wewnątrz są dwie linie przecinające się pod kątem prostym. Lampa to urządzenie służące do wytwarzania sztucznego oświetlenia. Lampa wolnostojąca. Na zdjęciu widoczna jest lampa stojąca. Ma dwa ramiona, na końcu których znajdują się szklane klosze w kolorze mlecznego szkła. Mają kształt kielichów skierowanych do góry.

Świetlówka

Rysunek przedstawia odcinek prostej. Świetlówka to lampa elektryczna, w środku której światło wytwarzane jest wskutek wyładowania jarzeniowego (wyładowczy typ lamp) powstającego w rurze wypełnionej parami rtęci i argonem. Różne rodzaje świetlówek. Zdjęcie przedstawia kilka świetlówek. Są to różnej wielkości rurki wykonane ze szkła mlecznego, w dolnej części zamocowane w obudowie.

Oprawa zawierająca pięć świetlówek

Rysunek przedstawia linię, która w części środkowej jest przecięta kreską pod kątem, obok widoczna jest cyfra pięć. Oprawa zawierająca pięć świetlówek (czyli pięć lamp elektrycznych emitujących światło zbliżone do dziennego) to urządzenia służące do mocowania źródeł światła, a także łączące je z instalacją elektryczną. Oprawa zawierająca cztery świetlówki. Na zdjęciu widoczne są cztery świetlówki. To długie rurki ze szkła matowego, mlecznego. Umieszczone są w jednej obudowie, każda osobno. Wokół widoczne są liczne elementy aluminiowe.

Lampa sodowa

Rysunek przedstawia koło z czarnym znaczkiem z prawej strony. Po lewej widnieje kreska pozioma, widoczny jest napis en a. Lampa sodowa (sodówka) należy do grupy lamp wyładowczych, czyli świecących wskutek wyładowań elektrycznych w oparach metali lub gazów. Sodówka generuje charakterystyczne pomarańczowe światło dzięki wyładowaniu elektrycznemu w oparach sodu. Jest powszechnie stosowana do oświetlania ulic. Lampy sodowe. Zdjęcie przedstawia dwie leżące lampy. Bańka ze szkła przezroczystego wsparta jest na trzonku, który jest nagwintowany. W środku bańki widoczny jest mniejszy szklany zbiornik, w dole znajdują się przepusty prądowe. Całość zawieszona jest na konstrukcji wspierającej w kształcie zagiętego w górnej części drutu. Lampa sodowa świeci żółtym światłem. Zdjęcie przedstawia przezroczystą bańkę i świecące na żółto, znajdujące się wewnątrz, połączone ze sobą jarzma.

Lampa rtęciowa

Rysunek przedstawia koło z czarnym znaczkiem z prawej strony. Po lewej widnieje pozioma kreska, widoczny jest napis ha gie. Lampa rtęciowa (rtęciówka) to lampa, w której światło powstaje poprzez wyładowanie elektryczne w oparach rtęci. Jako że rtęciówki są kilka razy bardziej oszczędne od innych lamp – wykorzystuje się je często do oświetlania ulic. Lampa rtęciowa z przezroczystą bańką zewnętrzną. Zdjęcie przedstawia bańkę z przezroczystego szkła o owalnym kształcie. Wewnątrz widoczny jest zbiornik na gaz w kształcie probówki oraz elektroda. Lampa rtęciowa 125 woltów. Zdjęcie przedstawia lampę w bańce ze szkła mlecznego. Obok widać leżącą dwudziestocentymetrową linijkę, która ukazuje rozmiar lampy.

Oświetlenie ewakuacyjne

Rysunek przedstawia dwie linie proste przecinające się na środku pod kątem prostym. Wewnątrz zaznaczono punkt przecięcia. Oświetlenie ewakuacyjne to punkty świetlne zasilane ze specjalnego obwodu. Ich zadaniem jest oświetlanie i wskazywanie drogi szybkiego oraz bezpiecznego wyjścia z zagrożonego obszaru w czasie awarii oświetlenia podstawowego. Podświetlany piktogram wskazuje drogę ewakuacji. Rysunek przedstawia postać człowieka biegnącego zgodnie z kierunkiem strzałki w prawą stronę. Kolorystyka jest biało‑zielona.

Grzejnik wody

Rysunek przedstawia okrąg zakreskowany wewnątrz z poziomą kreską prostą skierowaną w lewo. Grzejnik wody to urządzenie zamieniające energię elektryczną w energię cieplną. Elektryczny podgrzewacz wody od zewnątrz. Zdjęcie przedstawia urządzenie w kształcie prostopadłościanu. Od góry widoczne są dwa zawory. Na części przedniej obudowy widoczne jest pokrętło ze skalą temperatury. Powyżej znajdują się dwie diody: czerwona i zielona. W dolnej części widnieje nazwa urządzenia. Elektryczny podgrzewacz wody od wewnątrz. Zdjęcie przedstawia znajdujący się po lewej stronie zespół grzejny, to zbiornik w kształcie walca połączony z rurką wodną. Po prawej stronie układ sterujący. Widoczne jest okablowanie w różnych kolorach.

Wentylator

Rysunek przedstawia kwadrat z wpisanym znakiem nieskończoności oraz poziomą kreską skierowaną w lewo. Wentylator to urządzenie wirnikowe wywołujące ruch powietrza lub gazu. Wentylator elektryczny. Zdjęcie przedstawia wentylator stojący na poręczy tarasowej. Widoczne są cztery śmigła wykonane z blachy stalowej. Wokół śmigieł znajduje się osłona wykonana z drutu. Wentylatory przemysłowe. Zdjęcie przedstawia dwa duże wentylatory. Śmigła zamontowane są w okrągłej obudowie. Całość znajduje się w otworach wykonanych w ścianie budynku. Dla wzmocnienia konstrukcja ma w przedniej części stojak. Dla bezpieczeństwa śmigła osłonięte są siatką.

Grzejnik elektryczny

Rysunek przedstawia sześć połączonych szeregowo prostokątów wpisanych w większy prostokąt. Grzejnik elektryczny to urządzenie przekazujące otoczeniu ciepło w wyniku przetworzenia energii elektrycznej. Grzejnik elektryczny akumulacyjny jest energooszczędny, ponieważ gromadzi ciepło, aby emitować je w okresach, kiedy nie jest zasilany energią elektryczną. Grzejnik elektryczny z wentylatorem. Na zdjęciu widoczny jest grzejnik. To stojące urządzenie o kształcie przypominającym prostopadłościan. Obudowa składa się z elementów żeberkowych. W części centralnej widoczne są dwa pokrętła regulacji. Poniżej znajduje się wentylator okryty osłoną.

Kuchenka

Rysunek przedstawia kwadrat, wewnątrz na górze znajduje się kropka, na dole kropki widnieją w obu rogach. Kuchenka elektryczna to urządzenie do gotowania, smażenia, pieczenia itp. potraw, zasilane energią elektryczną. Kuchenka elektryczna w formie szklano‑ceramicznej płyty. Zdjęcie przedstawia płytę kuchenki. Widoczna nazwa urządzenia: Zanussi. Dwa spośród czterech palników są włączone. Przez szklaną powierzchnię płyty widoczne są grzałki w kolorze czerwonym.

Pralka

Rysunek przedstawia kwadrat z wpisanym w niego kołem. Wewnątrz koła znajduje się kropka. Pralka to urządzenie elektryczne do prania odzieży i innych wyrobów z tkanin i dzianin. Pralka z przezroczystą obudową. Zdjęcie przedstawia dwie pralki na ekspozycji. Stoją na podświetlanej podstawie. Obudowa jest przezroczysta. Widoczny jest bęben w białej obudowie stojący na nóżkach. Wokół niego cały osprzęt, na który składają się: silnik, kable, sprężyny, rurki. Elementy mają kolor zielony.

Chłodziarko‑zamrażarka

Rysunek przedstawia kwadrat, wewnątrz znajdują się trzy gwiazdki w linii poziomej. Chłodziarka (lodówka) to urządzenie obniżające temperaturę środowiska chłodzonego kosztem doprowadzonej energii. Zamrażarka to szafa lub skrzynka (może stanowić część chłodziarki domowej) służąca do zamrażania produktów i przechowywania mrożonek w temperaturze minus osiemnaście stopni celsjusza i niższej. Chłodziarko‑zamrażarka to urządzenie chłodnicze będące połączeniem chłodziarki i zamrażarki. Chłodziarka. Zdjęcie przedstawia otwarte drzwi chłodziarki. Widoczne oświetlone wnętrze. Na półkach i w szufladach znajdują się warzywa, owoce, butelki, słoiki i puszki.

Oprawa oświetleniowa

Rysunek przedstawia okrąg z wpisanym w niego krzyżykiem. Od góry widoczna jest pionowa linia prosta. Oprawa oświetleniowa to urządzenie służące do rozsyłania i przekształcania światła wypromieniowanego z umieszczonego w oprawie oświetleniowej źródła. Składa się z układu optycznego (zawierającego odbłyśnik, niekiedy filtr barwny) oraz elementów do mocowania, ochrony i zasilania źródła światła. Oświetlenie sufitowe. Zdjęcie przedstawia lampę sufitową z dużym szklanym plafonem, czyli płaskim kloszem, w kolorze pastelowym z pomarańczowym abstrakcyjnym wzorem.

Silnik

Rysunek przedstawia koło z wpisaną w środek literą em. Silnik elektryczny to maszyna do przetwarzania energii elektrycznej w energię mechaniczną ruchu obrotowego. Różne silniki elektryczne w zestawieniu z baterią 9 woltów. Zdjęcie przedstawia dwa silniki w kształcie walca z widocznym wałem napędu w środku, różniące się rozmiarem. Obok widoczna jest bateria i dwa inne elementy.

Łącznik żaluzjowy 2‑klawiszowy

Rysunek przedstawia koło, wewnątrz znajdują się znaki daszka górnego i dolnego. Na kole są dwie proste łamane w górnym odcinku w jednym kierunku. Łącznik żaluzjowy 2‑klawiszowy służy do sterowania roletami (zewnętrznymi lub wewnętrznymi). Jeden z klawiszy służy do podnoszenia rolet, natomiast drugi do ich zamykania – kierunek ruchu sygnalizują strzałki umieszczone na powierzchni łącznika. Jednobiegunowość w nazwie oznacza włączanie i wyłączanie funkcji w obrębie jednego obwodu elektrycznego. Łącznik żaluzjowy dwuklawiszowy. Zdjęcie przedstawia włącznik naścienny. Obudowa jest w kształcie kwadratu, na niej znajduje się klawisz w kształcie mniejszego kwadratu.

Przycisk dzwonkowy

Rysunek przedstawia okrąg z linią skierowaną w górę, w ostatnim odcinku złamaną w dół. Przycisk dzwonkowy jest zazwyczaj umieszczany przy drzwiach wejściowych bądź przy furtce. Może być podświetlany (LED) lub nie. Działa w sposób typowy dla przycisku chwilowego, tzw. zwiernego, tzn. podczas wciśnięcia klawisza lub guzika znajdująca się pod nim sprężyna włącza pojedynczy obwód. Schemat rozmieszczenia przewodów w łączniku dzwonkowym. Łącznik dzwonkowy wyposażony jest w jeden przycisk, który dokonuje włączenia pojedynczego obwodu. Domyślnie obwód jest rozłączony. Dopiero przyciskanie przycisku zamyka obwód. Zwolnienie przycisku otwiera obwód ponownie. Kolorem brązowym oznaczono przewód fazowy (el), kolorem niebieskim przewód neutralny (en), kolorem żółto‑zielonym przewód ochronny (pe e). Na rysunku widoczne są dwa otwory dolne z przewodami ładowania w kolorach brązowym i niebieskim. W części górnej otwór z przewodami w kolorze zielonym, opisanym jako przewody zasilające.

Instalacyjny włącznik nadprądowy

Rysunek przedstawia linię prostą łamaną do góry. W odcinku górnym widoczna jest strzałka z grotem skierowanym do góry, obok znajduje się linia łamana dwukrotnie pod kątem prostym. Poniżej widnieje pozioma kreska z krzyżykiem po lewej stronie. Instalacyjny wyłącznik nadprądowy (nadmiarowo‑prądowy) jest podstawowym elementem zabezpieczającym każdej instalacji elektrycznej. Zabezpiecza ją przed skutkami zwarć i przeciążeń. Wyłącza (przerywa ciągłość obwodu) w przypadku przekroczenia bezpiecznej wartości przepływającego prądu lub zwarcia. Jest wielokrotnego użytku – nie tak jak bezpieczniki topikowe, które na zwarcia i przeciążenia reagowały stopieniem się topiku (w ten sposób przerywały obwód) i wymagały natychmiastowej wymiany. Instalacyjny wyłącznik nadprądowy trójbiegunowy. Zdjęcie przedstawia urządzenie, którego korpus składa się z trzech zintegrowanych modułów. Każdy z nich z przodu posiada trzy dźwignie podpisane ON–OFF.

Rozłącznik bezpiecznikowy

Rysunek przedstawia linię łamaną do góry z prostokątem na odcinku górnym, poniżej znajduje się linia prosta z grotem skierowanym w lewo. Rozłącznik bezpiecznikowy, nazywany także podstawą bezpiecznikową, chroni przed skutkami zwarć i przeciążeń w ten sposób, że w swojej obudowie ma (wymienny) topliwy element (topik), który rozpuszcza się po wykryciu zwarcia lub przepięcia. W razie stopienia się tego elementu dochodzi do odłączenia energii elektrycznej. W ten sposób chroni nie tylko instalację i sprzęt elektryczny przed przepaleniem, ale i spełnia funkcje przeciwpożarowe. Dlatego znajduje zastosowanie w domach wielorodzinnych i zakładach produkcyjnych. Służy też do rozłączania obwodów w stanie bezprądowym oraz do wyłączania prądów roboczych i zwarciowych. Rozłącznik bezpiecznikowy. Na zdjęciu widoczne są cztery różne ujęcia bezpiecznika. To niewielkie urządzenie składające się z trzech scalonych modułów. Każdy wyposażony jest we włącznik znajdujący się w przedniej części.

Lampa sygnalizacyjna

Rysunek przedstawia koło z wpisanymi w nie przecinającymi się pod kątem prostym liniami. Lampa sygnalizacyjna służy do sygnalizacji obecności napięcia w obwodzie. Jej zadaniem jest wysyłanie określonego sygnału świetlnego (a nie oświetlanie). Lampy sygnalizacyjne w rozdzielnicy domowej. Zdjęcie przedstawia panel. Po prawej stronie widoczny jest włącznik. Po lewej stronie widoczne są trzy diody. Od góry czerwona el jeden, żółta el dwa, zielona el trzy. Poniżej opisane są wartości napięcia.

Bezpiecznik topikowy

Rysunek przedstawia prostokąt z linią osi środkowej wewnątrz. Bezpiecznik topikowy (nazywany później korkiem) opatentował Thomas Edison w tysiąc osiemset osiemdziesiątym roku. Miał zabezpieczać instalację elektryczną przed wystąpieniem przeciążenia lub zwarcia. Kiedy wartość energii elektrycznej osiągała poziom krytyczny, topik stapiał się i przerywał obwód elektryczny. Dzięki temu instalacja pozostawała nienaruszona, a podpięte pod nią urządzenia – bezpieczne. Po stopieniu bezpiecznik należało jednak wymienić na nowy. Tego typu bezpieczniki były powszechnie w użyciu do lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Obecnie zastępują je instalacyjne wyłączniki nadprądowe. Bezpiecznik topikowy. Zdjęcie przedstawia bezpiecznik, którego korpus ma kształt walca zwężającego się ku górze. Zakończony jest niewielką nakładką.

Stycznik

Rysunek przedstawia prostą łamaną do góry, poniżej znajduje się druga prosta, a na jej końcu łuk. Stycznik jest łącznikiem mechanicznym przeznaczonym do bezpośredniego podłączenia do urządzeń obciążonych dużym prądem – do włączania i wyłączania głównych obwodów elektrycznych dużej mocy, np. do sterowania silnikami elektrycznymi, oświetleniem lub bateriami kondensatorów. Należy do grupy urządzeń nazywanych rozłącznikami. Styczniki, zarówno jednofazowe, jak i trójfazowe, montuje się na szynach w rozdzielnicach. Stycznik czterobiegunowy. Zdjęcie przedstawia urządzenie, którego korpus przypomina prostopadłościan. Od góry widoczne są cztery otwory ponumerowane: 1, 3, 5, 7, napis a jeden. Środkowy panel zawiera rysunek schematu i treści informujące o napięciu. W części dolnej cztery otwory opisane 2, 4, 6, 8, napis a dwa.

Przekaźnik

Rysunek przedstawia prostokąt z liniami pionowymi od góry i od dołu. Obok linia przerywana łącząca się z linią łamaną w lewo i do góry. Przekaźnik to takie urządzenie, które otwiera i zamyka obwód elektryczny – włącza i wyłącza go. W ten sposób determinuje działanie wszystkich urządzeń znajdujących się w układzie sterowania. Przekaźnik półprzewodnikowy do przełączania napięć. Zdjęcie przedstawia dwa niewielkie urządzenia. Korpus ma kształt prostopadłościanu, którego integralną częścią są cztery płaskie nóżki.

Włącznik różnicowoprądowy

Rysunek przedstawia linię łamaną. W punkcie łamania znajduje się kreska pozioma, następnie strzałka z grotem skierowanym w lewo. Po lewej stronie pochylony znak litery T, a powyżej pionowa kreska. Widoczna jest cyfra dwa. Wyłącznik różnicowoprądowy nazywany jest też bezpiecznikiem różnicowoprądowym, wyłącznikiem przeciwporażeniowym lub różnicówką. Jest urządzeniem zabezpieczającym, rozłączającym obwód po wykryciu, że prąd elektryczny, który z niego wypływa, nie jest równy prądowi wpływającemu. Wyłącznik różnicowoprądowy dwubiegunowy (literą T oznaczono przycisk do testowania). Zdjęcie przedstawia urządzenie kształtem przypominające prostopadłościan, którego korpus w przedniej części ma włącznik oznaczony literą T oraz poniżej włącznik ON–OFF. Obok, na obudowie, widoczny jest opis danych urządzenia.

Ogranicznik przepięć

Rysunek przedstawia prostokąt ze strzałką skierowaną do wnętrza. Z drugiej strony krótszego boku widoczna jest pozioma kreska. Najprostszy, mały (385 woltów) ogranicznik przepięć. Zdjęcie przedstawia okrągły kształt i dwa wychodzące z niego druty. Różne rodzaje ograniczników przepięć używanych do ochrony transformatorów niskiego i średniego napięcia. Zdjęcie przedstawia kilkanaście urządzeń o kształcie walca w różnych wielkościach. Korpus tworzą okrągłe kołnierze ułożone na całej powierzchni. Urządzenie przeciwprzepięciowe do montażu w rozdzielnicy niskiego napięcia. Zabezpiecza komputery, ładowarki, telewizory przed przepaleniem izolacji w wypadku uderzenia pioruna w budynek. Zdjęcie przedstawia urządzenie, którego korpus ma wewnątrz dwa mniejsze urządzenia w kształcie prostopadłościanów. Na jednym wskazano napięcie 220 woltów, na drugim 255 woltów.