Szczęśliwy dzień
Opracuj mapę myśli do słowa raj.
Do głównego hasła dodaj słowa‑klucze, czyli tematy, które kojarzą ci się ze słowem raj, np. biblijny ogród; piękne i urocze miejsce; miejsce, gdzie według niektórych religii trafia się po śmierci.
Do każdego słowa‑klucza możesz dodać bardziej szczegółowe informacje.
Wypisz jak najwięcej skojarzeń do słowa raj. Możesz skorzystać z podpowiedzi, np. raj – biblijny ogród; piękne i urocze miejsce; miejsce, gdzie wg niektórych religii trafia się po śmierci.
Przyporządkuj określenia do grup: synonimy, wyrazy przeciwstawne i wyrazy pokrewne do słowa raj.
piekło, rajski, kraina cieni, czeluście piekielne, królestwo ciemności, kraina szczęśliwości, arkadia, eden, królestwo niebieskie, niebo, Tartar, kraj mlekiem i miodem płynący
| Synonimy | |
|---|---|
| Wyrazy przeciwstawne | |
| Wyrazy pokrewne |
Przeczytaj poniższy tekst Anny Kamieńskiej o stworzeniu pierwszych ludzi i wykonaj związane z nim ćwiczenia.
Pierwsi ludzie w rajuWziął tedy Pan Bóg człowieka i posadził go w Raju rozkoszy.
Genesis II, 15Garncarz z gliny lepi garnki i dzbany. Bóg jak wielki garncarz ulepił z mułu ziemi pierwszego człowieka. Tchnął w jego usta oddech i dał mu imię Adam, czyli człowiek.
Pokochał Bóg człowieka. Dlatego osadził go we wspaniałym ogrodzie pełnym pięknych drzew dających smaczne owoce. W rajskim ogrodzie. Na samym środku raju zasadził drzewo wiadomości dobrego i złego. W tym jednym drzewie krążyły soki dobra i zła. Raj przecinała wielka rzeka rozdzielająca się na cztery tak samo potężne odnogi. Wody tych rzek toczyły płytki złota i drogie kamienie. Ukazał Bóg człowiekowi piękno raju i rzekł:
– Strzeż tego ogrodu. Z każdego drzewa możesz jeść owoce, tylko z jednego drzewa, z drzewa wiadomości dobrego i złego, nie jedz, bo jeśli zjesz jego owoc, umrzesz.
Żył Adam w raju. Przechadzał się między wspaniałymi drzewami i zrywał z nich owoce. Był jednak smutny. Nie umiał się śmiać.
Zobaczył to Pan Bóg i pomyślał, że człowiek jest samotny. Dlatego jest mu smutno. Nikt nie lubi być sam. A może by tak napełnić raj zwierzętami i ptactwem? Patrząc na nie, Adam się rozweseli.
I przyprowadził Bóg do Adama zwierzęta. Prowadził je po kolei, wszystkie, jakie żyły na ziemi. Tyle było tam głów, łap, rogów, pazurów, skrzydeł, piór, ogonów i dziobów, ile pomysłów miał Pan Bóg, kiedy je stwarzał. Wszystkie podchodziły, podpełzały, podpływały, podfruwały do Adama, a on nadawał im imiona. Bo cóż z tego, że były, jeżeli nie wiadomo było, jak je nazywać? Dopiero imię sprawia, że coś istnieje naprawdę.
Wielka to była robota. Adam był bardzo zajęty i nie miał czasu na nic innego.
Trzeba stworzyć mu kogoś do pomocy – pomyślał Pan Bóg.
Pewnego dnia, kiedy zmęczony Adam położył się w miękkiej trawie na ziemi, Pan Bóg spuścił na niego mocny sen.
Gdy Adam spał twardo, Bóg wyjął z jego ciała jedno żebro i zasklepił ciałem miejsce po nim. A z żebra Adamowego uczynił kobietę.
Adam zbudził się i zobaczył przed sobą kogoś podobnego do siebie, zobaczył kobietę. Dotknął ręką miejsca, które Bóg otworzył, aby wyjąć żebro. Zrozumiał, że niewiasta powstała z jego kości.
Jest częścią mojego ciała – pomyślał. – Jest kością z mojej kości. Jest moją żoną. Jesteśmy mężem i żoną. Stanowimy jedno, chociaż mamy dwa ciała. Odtąd będziemy żyć razem.
Cieszyli się oboje. Adam nie był już smutny. Żywili się owocami rajskich drzew. Kładli się spać w ich cieniu. Byli nadzy. Nie nosili ubrań, bo było ciepło. A wokół nich żyły w zgodzie zwierzęta. Owieczka leżała obok lwa. Jagnię nie bało się leoparda. Żadne zwierzę nie bało się drugiego. W raju nie było strachu. Nikt nikogo nie zjadał. Wszystko, co żyło, karmiło się owocami i trawą. Dlatego właśnie raj nazywał się RAJEM.
Źródło: Anna Kamieńska, Pierwsi ludzie w raju, [w:] tejże, Książka nad książkami, Warszawa 1988, s. 16.
Wyjaśnij, jak Biblia tłumaczy powstanie pierwszych ludzi.
Ustal, do kogo został porównany Bóg stwarzający człowieka. Wyszukaj w tekście odpowiedni cytat i go zapisz.
Zapisz w tabeli:
przywołane po kolei w tekście odczucia, stany i emocje, takie jak: zdziwienie, radość, miłość, smutek, troska, szczęście, zmęczenie;
kto doświadcza tych odczuć, stanów i emocji;
dlaczego dana postać tego doświadcza.
Wyjaśnij znaczenie słowa raj w podanych zdaniach.
Bóg stworzył dla pierwszego człowieka raj.
Te wyspy to prawdziwy raj na ziemi.
Rozwiąż krzyżówkę.
Ogród rozkoszy ziemskich to jeden z najsłynniejszych obrazów Hieronima Boscha.Boscha. Dzieło jest tryptykiem, czyli składa się z trzech części. Na lewym skrzydle tryptyku ukazano raj, w środkowej części – ogród rozkoszy ziemskich, a na prawym skrzydle – piekło. Malarstwo Boscha jest nasycone skomplikowaną symboliką, która do tej pory w dużej mierze nie została objaśniona. W lewym skrzydle tryptyku widoczne jest stworzenie Ewy i przedstawienie jej Adamowi, lecz ta znana z Biblii scena rozgrywa się w zaskakującym otoczeniu. Uwagę przykuwa przedziwna różowa budowla wzniesiona na wodzie – być może jest to wyobrażenie źródła życia, ale może być to także drzewo wiadomości dobrego i złego, o którym mowa w Biblii. W raju żyją nie tylko istniejące w rzeczywistości zwierzęta, ale i fantastyczne stwory. Ptaki przelatują przez zagadkową budowlę, a szczyty górskie z pewnością nie przypominają tych, które znamy. Jakby tego było mało, w sadzawce u stóp Ewy pływa pochłonięty lekturą książki dziwny stwór o kaczym dziobie, rybim ogonie i ludzkich rękach, ubrany w przykrótką czarną pelerynkę.
Zapoznaj się dokładnie z wizją raju ukazaną na obrazie Hieronima Boscha lub z jej opisem i wskaż elementy niezgodne z przekazem biblijnym.
Napisz, czy twoje wyobrażenie na temat raju jest zgodne z obrazem Hieronima Boscha.
Porównaj wizję raju przedstawioną na poniższym obrazie współczesnego malarza Raphaëla ToussaintaRaphaëla Toussainta i tę ukazaną na średniowiecznym obrazie Hieronima Boscha.
Zredaguj kartkę z pamiętnika Adama, w której będzie można znaleźć odpowiedzi na pytania:
Dlaczego Adam nie był szczęśliwy w raju?
W jaki sposób Pan Bóg dbał o pierwszego mężczyznę?
Jak zachowywały się rajskie zwierzęta?
Jakiego zakazu Adam musiał przestrzegać w raju?
Wyobraź sobie, że przenosisz się na jeden dzień do raju ukazanego na obrazie Hieronima Boscha. Napisz krótkie opowiadanie na ten temat.