RZbUQkTNiSowA
Na pierwszym planie znajduje się ogród. Ma kształt zbliżony do prostokąta i oparty jest na centralnej osi - ścieżki, biegnącej przez cały teren oraz prostopadłych do niej alej. Po jej obu stronach znajdują się krzewy w kształcie stożkowym oraz posągi- partery ogrodowe. Na drugim planie znajduje się fontanna. W tle rozciąga się pałac, który jest koloru beżowego. Budynek zbudowany jest z głównego pałacu i dwóch bocznych oficyn. Główny pałac usytuowany na wysokim tarasie. Środkowy ryzalit od strony ogrodowej jest zaokrąglony i zwieńczony kopułą. Całość usytuowana jest na terenie rozległego ogrodu.

Sztuka i ogród

Zespół pałacowo‑ogrodowy Vaux‑le‑Vicomte [czytaj; wole wikom], 1656 r., Maincy [czytaj: mansi], Francja, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: online-skills, Zespół pałacowo-ogrodowy, fotografia, licencja: CC BY 3.0.

Wprowadzenie

Ogród jest układem przestrzennym w środowisku przyrodniczo‑geograficznym, który został ukształtowany pod względem plastycznym i dostosowany do przeznaczenia użytkowego. Istotną rolę w organizacji przestrzeni ogrodu odgrywa ukształtowanie rzeźby terenu oraz roślinność, na którą składają się:

  • drzewa,

  • krzewy,

  • byliny.

O ogrodach jako o dziełach sztuki możemy mówić wówczas, gdy cechują się ukształtowanymi przez człowieka walorami plastycznymi:

  • wielkością,

  • kształtem,

  • strukturą budowy,

  • barwą.

W tym łączeniu piękna przyrody z pięknem ogrodowej kompozycji tkwi urok tworzenia syntezy natury, rzeźby i architektury. Jednak ogród funkcjonuje w sztuce nie tylko jako samodzielne dzieło – malarze traktowali go jako główny temat, w jego scenerii ukazywali sceny rodzajowe, nadawali mu znaczenie symboliczne.

Ogrody mają zazwyczaj charakter prywatny. Przedstawione tu niektóre z ogrodów powstałych przy rezydencjach, ze względu na zmianę charakteru na publiczny stały się parkami.

Nauczysz się
  • Charakteryzować cechy barokowego założenia ogrodowego.

  • Określać twórcę ogrodu i jego zleceniodawcę/fundatora.

  • Nazywać elementy i cechy ogrodu barokowego.

  • Określać sposób przedstawienia tematyki w odniesieniu do kierunku w malarstwie.

  • Lokalizować miejsca przedstawione w obrazach.

  • Wskazywać autorów dzieł malarskich.

  • Stosować pojęcia z zakresu architektury i malarstwa do opisu dzieła.

  • Określać miejsca, w których znajdują się wybrane dzieła.

Vaux_le_Vicomte

Vaux‑le‑Vicomte jako przykład entré cour et Jardin

Longin Majdecki
Longin Majdecki Słownik terminologiczny sztuk pięknych

Sztuka ogrodowa to umiejętność planowania, zakładania i kształtowania ogrodów za pomocą elementów przyrodniczych i architektonicznych, a głównym jej celem jest zaspokajanie potrzeb estetycznych i utylitarnych człowieka.

cyt1 Źródło: Longin Majdecki, Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa 2003, s. 284.

We Francji w XVII wieku, oprócz wzorowanego na stylu włoskim projektu ogrodów, w którym dominował przepych i zróżnicowana roślinność rozwinął się odmienny styl, zmierzający do harmonii, klarowności i geometryzacji. Ten wspomniany typ ogrodu uważany jest za jego najdoskonalszą formę, i został zorganizowany na zasadzie przenikających się i łączących osi. Styl ten we Francji zapoczątkował André Le Nôtre [czyt. ąndre le nothr], wybitny ogrodnik i planistaPlanistaplanista, realizując od 1656 r. zlecenie dla Nicolasa Fouqueta, ministra finansów Ludwika XIV, przy nowo wybudowanym pałacu w Vaux‑le‑Vicomte [czyt. wole wikom]. Symetria w rozmieszczeniu elementów zastosowana została w projekcie Le Nôtre’a [czyt. le nothrea] tylko wzdłuż osi głównej i w bliskim jej sąsiedztwie. Pozostała przestrzeń założenia, nieco dalej od środkowego układu, była asymetrycznie rozbudowana, nie stanowiła lustrzanego odbicia względem osi. Pomimo tego zachowywało powiązanie z główną osią, a całość rozwiązania była spójna.

Pałac poprzedza droga dojazdowa z dziedzińcemDziedziniecdziedzińcem, a boczne skrzydła budynku okalają dziedziniec honorowy. Za Pałacem znajduje się salon ogrodowySalon ogrodowysalon ogrodowy, najbardziej reprezentacyjna część ogrodu, ozdobiona parteramiParterparterami. Ściany salonu tworzą boskietyBoskietboskiety obwiedzione strzeżonymi szpaleramiSzpalerszpalerami. W boskietach, przecinanych alejami biegnącymi w różnych kierunkach, znajdują się gabinetyGabinetgabinety, labiryntyLabiryntlabirynty, a w dalszej części ogrodu zwierzyniec.

Oś główną założenia akcentuje kanał wodny lub alejaAlejaaleja, łącząca ogród z krajobrazem.

Schemat ten określany jest jako entré cour et JardinEntre cour et jardinentré cour et Jardin [czyt. ątr kur e żardę].

Całe założenie ukształtowane zostało wokół 1,5‑kilometrowej osi wytyczonej od pałacu aż do posągu Herkulesa Farnezyjskiego.

R161H1GTnXDp6
Zdjęcie interaktywne przedstawia Kompleks pałacowo‑ogrodowy Vaux‑le‑Vicomte [czytaj: wole wikom], centralna cześć ogrodu, autorstwa Alain Rouleu [czytaj: alan rule]. Fotografia zrobiona jest z perspektywy lotu ptaka. Cały kompleks otoczony jest lasami. Wokół głównego budynku znajdują się liczne ogrody w kształcie kwadratów, okręgów i prostokątów. Pomiędzy nimi rozciągają się beżowe alejki. Cała fotografia przedzielona jest czerwoną pionową linią, która biegnie środkiem zdjęcia z góry na dół, ukazuje w ten sposób symetryczność całego kompleksu. Dodatkowo na fotografii znajdują się interaktywne punkty. Po ich kliknięciu pojawiają się następujące informacje: punkt pierwszy: Oś symetrii., punkt drugi: Wejście główne., punkt trzeci: Dziedziniec., punkt czwarty: Pałac., punkt piąty: Salon ogrodowy – partery z boskietami i szpalerami. Na pierwszym planie znajdują się szpalery oraz boskiety ułożone w różną stronę. Na drugim planie znajduje się pałac Vaux le Vicomte, po jego prawej stronie znajduje się las.Marilane Borges, Widok na ogród pałacowy, Vaux le Vicomte, Francja, wikimedia.org, CC BY 2.0, punkt szósty: Zwierzyniec. Poniżej znajduje się zdjęcie ogrodu. Na pierwszym planie przedstawiono patery z boskietami oraz szpalerami. W tle znajduje się główny budynek pałacu, zakończony okrągłą kopułą, nad którą rozciąga się błękitne niebo. punkt siódmy: Basen Gerbe., punkt ósmy: Posąg Herkulesa. opis Ggaldrat (fot.), Złoty posąg Herkulesa w ogrodach. Ilustracja przedstawia posąg umięśnionego nagiego mężczyzny. Mężczyzna ma krótkie kręcone włosy oraz długą kręconą brodę. Posąg jest w kolorze złotym, punkt dziewiąty: Fontanny trytonów. Ilustracja przedstawia dwie postacie leżące na wyspie, otoczonej wodą. Postacie są nagie. Postać znajdująca się po lewej stronie trzyma w ręku dużą muszlę, w którą dmucha. Posąg jest w kolorze brązowym, punkt dziesiąty: Partery z basenami i fontanna.
Alain Rouleu [czytaj: alan rule], Kompleks pałacowo‑ogrodowy Vaux‑le‑Vicomte [czytaj: wole wikom], centralna cześć ogrodu, 1656 r., Maincy [czytaj: mansi], Francja, pinimg.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Alain Rouleu, ompleks pałacowo-ogrodowy Vaux-le-Vicomte [czytaj: wole wikom], centralna cześć ogrodu, ilustracja, dostępny w internecie: https://www.pinterest.ch/pin/291748882112789482/ [dostęp 20.10.2021], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).

Vaux_le_Vicomte_2

Vaux‑le‑Vicomte [czytaj: wole wikom] - animacja prezentująca ogród

Animacja prezentuje ogród Vaux‑le‑Vicomte [czytaj: wole wikom]. W animacji przedstawiono aranżacje pałacowo ogrodowe oraz ich rozmieszczenie.

R1Iy3KMnznchV
Animacja przedstawia Kompleks pałacowo‑ogrodowy Vaux‑le‑Vicomte [czytaj: wole wikom] we Francji. Film ukazuje rzuty oraz mapy budynków jak i całego kompleksu wraz z jego autentycznymi zdjęciami.
Polecenie 1

Zapoznaj się z informacją o ogrodzie renesansowym i określ, czym różni się od niego ogród barokowy zaprezentowany w animacji.

Encyklopedia PWN
Encyklopedia PWN Renesansowy styl ogrodowy

Istotą renesansowego stylu ogrodowego był symetryczny i zgeometryzowany układ o założeniu osiowym (początkowo jedno-, później wieloosiowym) i silny związek z architekturą; podstawę kompozycji stanowiły kwatery (zdobione coraz bogatszą ornamentacją i różnorodnymi elementami, jak altany, sadzawki, fontannyFontannafontanny, groty) z prostokątną siecią ulic i ścieżek; występowały także strzyżone szpalery, drzewa i krzewy formowane na kształt brył geometrycznych oraz rzeźby dekoracyjne i kaskady; przełomowe znaczenie miało rozpowszechnienie ogrodu tarasowegoTarastarasowego.

cyt2 Źródło: Encyklopedia PWN, Renesansowy styl ogrodowy, dostępny w internecie: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/renesansowy-styl-ogrodowy;3967083.html [dostęp 20.10.2021].
RmxHNkZltqSTS
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 2

Odpowiedz, co Twoim zdaniem stanowi najbardziej dekoracyjny element zieleni w projekcie barokowego ogrodu? Uzasadnij swoją odpowiedź.

RLr6jbKyPFyaV
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 3

Scharakteryzuj dowolny element założenia ogrodowego Vaux‑le‑Vicomte.

R8740XJQ7Mt6K
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.

Ogrod_w_malarstwie_Moneta

Ogród w malarstwie Moneta

Temat ogrodu zajmuje szczególne miejsce w twórczości impresjonistyImpresjonizmimpresjonisty Claude’a Moneta. Pojawił się on już podczas pobytu artysty z rodziną u ciotki LecadreSainte Adresse [czyt. sante adres], gdzie gościł latem 1866 i 1867 roku.

50
Rw4Dfvcrb9aPF
Claude Monet, „Kwitnący ogród w Sainte‑Adresse
Źródło: Claude Monet, Kwitnący ogród w Sainte-Adresse, Olej na płótnie, Muzeum Orsay, Paryż, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Claude_Monet_007.jpg [dostęp 20.10.2021], domena publiczna.
50

Ogród w Sainte‑Adresse stał się powodem poszukiwań artystycznych malarza, opartych na stosowaniu efektów światła i koloru, które podkreślają czerwień kwiatów zestawioną z bielą i soczystą zielenią.

Podczas drugiej wizyty w Saint Adresse nad Kanałem La Manche [czyt. la mansz, niedaleko Hawru we Francji Monet namalował ogród z widokiem na Honfleur [czyt. onfler] na horyzoncie. Bogactwo barw i kształtów kwiatowego ogrodu uświetnia siedzącą na fotelu ciotkę w towarzystwie ojca malarza.

50
R6xBmH6DMnxZm
Claude Monet, „Taras nad morzem w Saint Adresse”, 1867 r., Muzeum Sztuki Metropolitan, Nowy Jork, Stany Zjednoczone, wikimedia.org, CC0 1.0
Źródło: Claude Monet, Taras nad morzem w Saint Adresse, Olej na płótnie, Muzeum Sztuki Metropolitan, Nowy Jork, dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Garden_at_Sainte-Adresse_MET_DT48.jpg [dostęp 20.10.2021], licencja: CC 0 1.0.
50

Oprócz ciotki i ojca, obok balustrady Monet uwiecznił kuzynkę Jeanne‑Marguerite Lecadre rozmawiającą z mężczyzną w cylindrze. Szerokie pasmo ciemnego błękitu morza podkreśla głębię obrazu. Mocno zaakcentowane cienie na tarasie kontrastują z rozświetlonymi, żywymi kolorami kwiatów.

Gdy Monet wynajął dom w Vétheuil [czyt. weteil], uzgodnił z właścicielem przebudowę tarasów, prowadzących do Sekwany. Na obrazie Ogród artysty w Vetheuil kompozycja z wysokim horyzontem zwraca uwagę nie na budynek w tle, do którego prowadzą wysokie stopnie schodów, a na malowniczy ogród namalowany wyrazistą teksturą farby. W tak malowniczej scenerii nikną postacie – członkowie rodziny Moneta.

50
R14OEyThd9p8e
Claude Monet, „Ogród artysty w Vetheuil”, 1881 r., Narodowa Galeria Sztuki, Waszyngton, Stany Zjednoczone, wikimedia.org, domena publiczna
Źródło: Claude Monet, Ogród artysty w Vetheuil, Olej na płótnie, Narodowa Galeria Sztuki, Waszyngton, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Claude_Monet_-_Monet%27s_garden_at_V%C3%A9theuil_%281880%29.jpg [dostęp 20.10.2021], domena publiczna.
50

Na ścieżce jaskrawe światło słoneczne rozkładają cienie namalowane odcieniami błękitu i fioletu. Duże, pozornie niebiesko‑białe donice, oglądane z bliska są niebiesko‑zielone tam, gdzie odbijają się trawa lub złotawe od kwiatów słoneczników. U podnóża schodów, po obu stronach rosną czerwone kwiaty.

W 1883 roku Monet wynajął dom w Giverny [czyt. żiwerni], niewielkiej miejscowości pomiędzy Paryżem a Rouen [czyt. ruen]. Zachwycony tym miejscem postanowił w 1890 roku kupić posiadłość. W miejscu dawnych sadów zaprojektował ogrody z kwiatami.

Claude Monet. Wielka kolekcja sławnych malarzy

Jest to ładna wioska, choć nieco pozbawiona charakteru: ni to wieś, nie miasteczko. Ale nagle na skraju wsi, jadąc wciąż w kierunku Vernon (…) witają nas nowe, niezwykłe widoki, tak nieoczekiwane jak każda wielka niespodzianka. Wyobraź sobie całą paletę barw, wszystkie nuty fanfarów: to ogród Moneta!

cyt_Monet Źródło: Claude Monet. Wielka kolekcja sławnych malarzy, t. 17, 2006.

Monet każdej roślinie przepisał określone miejsce. Planował i wyznaczał granice w zależności od gatunku i koloru. W swoim ogrodzie posadził dalie, nasturcje, ale z upływem lat urozmaicał roślinność, dodawał coraz bardziej egzotyczne: jasnoniebieskie wistarie, fioletowe irysy, tuberozy z Meksyku, kępy bambusów.

RgGsq8Jttm2Vy
Na pierwszym planie, po lewej stronie fotografii znajduje się drzewo z różowymi kwiatami. Po prawej stronie przedstawiono drzewo z białymi kwiatami. W całym ogrodzie znajdują się liczne, czerwone oraz pomarańczowe kwiaty. W oddali po prawej stronie przedstawiono wiele postaci. Na trzecim planie znajduje się dom. z charakterystycznymi zielonymi okiennicami. W oddali rozciąga się zielony krajobraz, na którym znajdują się drzewa oraz łąki. Na obrazie znajdują się interaktywne punkty. Po ich kliknięciu pojawiają się następujące dzieła oraz opisy: punkt pierwszy: Claude Monet, „Ogród artysty w Giverny”, 1900, Muzeum Orsay, Paryż, Francja, wikimedia.org, domena publiczna. Na obrazie ukazano liczne fioletowe oraz różowe, drobne kwiaty. W oddali znajdują się zielone drzewa. punkt drugi: opis Claude Monet, „Ogród artysty w Giverny”, 1900 r., Muzeum span lang='fr'>Orsay, Paryż, art-monet.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu). Na pierwszym planie dzieła znajduje się brązowa ścieżka, która biegnie wzdłuż kwiatów, obok znajdują się liczne fioletowe, drobne kwiaty. W oddali przedstawiono zielone drzewa, a tuż za nimi staw z niebieską wodą. punkt trzeci: opis Claude Monet, „Ogród artysty w Giverny”, 1902 r., Galeria Austriacka, Wiedeń, Austria, wikimedia.org, domena publiczna, Zdjęcie przedstawia ogród z fioletowymi oraz czerwonymi kwiatami. Pośrodku obrazu znajduje się szeroka ścieżka. Na końcu ścieżki, na drugim planie obrazu znajduje się dom. Po prawej oraz po lewej stronie obrazu przedstawiono bujne, zielone drzewa. punkt czwarty: opis Claude Monet, „Ścieżka pod trejaże różane”, 1918 r., Muzeum Marmottan Monet Paryż, Francja, wikioo.org, domena publiczna. Obraz przedstawia ścieżkę pod trejażem róż. Cały obraz wykonany jest w czerwonych i brązowych barwach. punkt piąty: Fioletowe irysy były ulubionymi kwiatami malowanymi przez Moneta. Obrazy przedstawiają rzędy tych kwiatów ułożone w różnych odcieniach fioletu i różu, rozdzielonych ścieżką. Kwiaty rozświetla słońce. padające przez prześwity w koronach drzew. Rabaty z roślinami zostały symetrycznie rozplanowane. Monet maluje charakterystycznymi grubymi pociągnięciami pędzla. Tam, gdzie drzewa zasłaniają światło słoneczne, kwiaty są ciemne z refleksami bieli. Monet podkreśla rolę słonecznego światła odbijającego się od delikatnych kwiatów. Pod koniec życia wzrok artysty uległ znacznemu pogorszeniu, lecz artysta nie przestaje malować – plamy kolorów zlewają się, a obrazy stają się coraz mniej realistyczne.
Fotografia, Ogród MonetaGiverny, w tle widoczny jest różowy dom, Michal Osmenda, Francja, wikimedia.org, CC BY 2.0
Źródło: Michal Osmenda, Ogród Moneta w Giverny, dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Claude_Monet_house_and_garden_in_Giverny_(8742613740).jpg [dostęp 20.10.2021], licencja: CC BY 2.0.
RIZV6UarXCEdH
Na fotografii znajduje się staw przez z zielonym mostkiem. Po prawej stronie zdjęcia znajduje się krzew z różowymi kwiatami, które pnie się balustradą mostka, tworząc kwieciste zadaszenie. Obok znajdują się fragmenty wierzby, za którymi liśćmi, przed mostkiem, są trzy postacie. Po lewej stronie zdjęcia, tuż przy stawie rosną niebieskie drobne kwiatki. Obok znajduje się krzew. W oddali znajduje się bujna, zielona roślinność. Na fotografii znajdują się interaktywne punkty. Po ich kliknięciu pojawiają się ilustracje oraz opis. punkt pierwszy: Obraz pod tytułem: „Lilie wodne i most japoński”, autorstwa <span lang'fr'>Claude Monet. Dzieło przedstawia staw oraz zielony most. Na stawie rosną białe lilie wodne. Wokół stawu znajduje się zielona, bujna roślinność: wysokie trawy oraz drzewa. punkt drugi: Obraz pod tytułem: „Japoński mostek”, autorstwa Claude Monet. Dzieło przedstawia staw oraz zielony most. Na stawie rosną różnokolorowe lilie wodne. Wokół stawu znajduje się zielona bujna roślinność: wysokie trawy oraz drzewa. punkt trzeci: . Obraz pod tytułem: „Most Japoński” lub „Staw lilii wodnej, symfonia w różu”, autorstwa Claude Monet. Dzieło przedstawia staw z liliami wodnymi oraz most. Po lewej stronie znajdują się bujne, wysokie zielone oraz żółte trawy. Za mostkiem znajdują się drzewa. punkt czwarty: Obraz pod tytułem: „Most Japoński” lub „Staw Lilii Wodnej i Ścieżka nad Wodą”, autorstwa Claude Monet. Na obrazie znajduje się czerwona ścieżka, biegnąca wzdłuż stawu. Na stawie znajdują się lilie wodne. Tuż nad nimi znajduje się zielony mostek. Wokół stawu znajdują się zielone trawy oraz liście. Za stawem, na drugim planie obraz znajdują się drzewa. punkt piąty: Obraz pod tytułem: „Most Japoński” lub „Staw lilii wodnych”, autorstwa Claude Monet. Dzieło przedstawia czerwoną ścieżkę, biegnącą wzdłuż stawu. Wokół stawu rosną krzewy oraz czerwone i różowe kwiaty. Na stawie rosną lilie wodne. Za mostem znajdują się drzewa. W oddali ukazane jest różowe niebo. punkt szósty: Obraz pod tytułem: „Most Japoński”, autorstwa Claude Monet. Dzieło przedstawia kompozycje plam malarskich. Obraz został narysowany w ciepłych, brązowych i żółtych barwach. punkt siódmy: Obraz pod tytułem: „Japoński mostek”, autorstwa Claude Monet. Dzieło przedstawia niebieską kompozycje barwną. Na środku obrazu znajduje się charakterystyczna, mocno niebieska linia – jest to tytułowy mostek. Niżej, barwy tworzą taflę wody. punkt ósmy: Obraz pod tytułem: „Japoński mostek”, autorstwa Claude Monet. Dzieło przedstawia różnobarwną kompozycję malarską, na której znajdują się żółte, brązowe, niebieskie, czerwone plamy oraz linie. Na środku, niebieskim kolorem, zaakcentowano charakterystyczną linię – jest to tytułowy mostek. Niżej, jasnymi barwami przedstawiono taflę wody. punkt dziewiąty: Staw w Giverny stał się centrum życia i pracy Moneta. Artysta powiększył go i dodawał coraz więcej lilii, zatrudnił do stawu i nenufarów ogrodnika. W 1895 roku, zainspirowany japońskim drzeworytem, zbudował zarośnięty wisteriami(rodzaj rośliny z rodziny bobowatych) niewielki drewniany most w stylu japońskim. Monet malował go o różnych porach dnia i różnych porach roku. Linia mostu oraz dłuższe pociągnięcia pędzlem trzciny kontrastują z małymi plamkami koloru lilii wodnych. W gęstwinie roślin i połyskującego pośród liii światła odbijającego się w tafli wody Monet stworzył mozaikę kolorów.
Fotografia, Staw z japońskim mostkiem w Giverny, Francja, brightwaterholidays.com, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Staw z japońskim mostkiem w Giverny, dostępny w internecie: https://www.brightwaterholidays.com/us/tours/garden-tours/the-genius-of-monet/ [dostęp 20.10.2021], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
R1VWAoVre3nHy
Na fotografii przedstawiono staw, otoczony zieloną roślinnością. Na pierwszym planie, wzdłuż stawu rosną liczne lilie. Po prawej stronie zdjęcia znajdują się postacie spacerujące wokół stawu. Na drugim planie, na środku zdjęcia znajduje się zielona wierzba, a obok niej inne drzewa. Po lewej stronie obrazu przedstawiono bordową wiśnię piłkowaną. W tle rozlega się błękitne niebo. Na fotografii znajdują się interaktywne punkty. Po ich kliknięciu pojawiają się ilustracje oraz opis. punkt pierwszy: Obraz autorstwa Claude Monet, pod tytułem: „Nenufary, efekt wieczorny”. Dzieło przedstawia zbliżenie na lilie wodne. Na środku obrazu ukazane są dwa białe kwiaty lilii wodnej. Wokół kwiatów znajdują się zielone liście. Claude Monet, „Nenufary, efekt wieczorny”, 1897 r., Muzeum Marmottan Monet, Paryż, Francja, marmottan.fr, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu). punkt drugi: Obraz autorstwa Claude Monet, pod tytułem: „Lilie wodne”. Dzieło przedstawia staw z różowymi kwiatami lilii wodnych. W tafli odbija się niebo. Claude Monet, „Lilie wodne”, 1907 r., Muzeum Sztuk Pięknych, Houston, Stany Zjednoczone, wikimedia.org, domena publiczna. punkt trzeci: Obraz autorstwa Claude Monet, pod tytułem: „Lilie wodne”. Dzieło przedstawia staw z różowymi i białymi kwiatami lilii wodnych. Claude Monet, „Lilie wodne”, 1915 r., Nowa Pinakoteka, Monachium, Niemcy, wikimedia.org, domena publiczna. punkt czwarty: Obraz autorstwa Claude Monet, pod tytułem: „Nenufary”. Obraz przedstawia staw oraz żółte lilie wodne, otoczone płaskimi liśćmi. W tafli wody odbijają się zielone drzewa. Claude Monet, „Nenufary”, 1915 r., Muzeum Marmottan Monet, Paryż, Francja, wikimedia.org, domena publiczna. punkt piąty: Obraz autorstwa Claude Monet, pod tytułem: „Błękitne lilie wodne”. Na obrazie znajdują się błękitne lilie wodne otoczone płaskimi, zielonymi liśćmi. W tafli wody odbijają się drzewa. Claude Monet, „Błękitne lilie wodne”, 1916 – 1919 r., Muzeum Orsay, Paryż, Francja, wikimedia.org, domena publiczna. punkt szósty: Obraz autorstwa Claude Monet, pod tytułem „Lilie wodne”. Obraz przedstawia czerwone lilie wodne. W tafli wody odbija się jasne niebo. Claude Monet, „Lilie wodne”, między 1917 a 1919 r., Muzeum Sztuki Honolulu, Hawaje, Stany Zjednoczone, wikimedia.org, domena publiczna. punkt siódmy: Obraz autorstwa Claude Monet, pod tytułem: „Lilie wodne”. Dzieło przedstawia białe oraz fioletowe lilie wodne. Nad nimi ukazany jest fragment zielonej roślinności. W tafli wody odbija się błękitne niebo. Claude Monet, „Lilie wodne”, 1922 r., Muzeum Sztuki, Toledo, Hiszpania, wikimedia.org, domena publiczna. punkt ósmy: Obraz autorstwa Claude Monet, pod tytułem „Lilie wodne”. Obraz przedstawia żółto-zielone lilie wodne, które otaczają zielone liście. W tafli wody odbija się niebieskie niebo. Claude Monet, „Lilie wodne”, 1915-1917 r., Muzeum Marmottan Monet, Paryż, Francja, wikimedia.org, domena publiczna. punkt dziewięć Monet do końca życia malował obrośnięte płaczącymi wierzbami stawy z wodorostami, szuwarami i trzcinami oraz dryfujące liście z kwiatami lilii wodnych. Obrazy wody stały się krajobrazami pozbawionymi horyzontu. Malarz posunął się w tych dziełach znacznie dalej, zastępując odwzorowanie rzeczywistości mozaiką roślinnych wzorów, nasuwających na myśl zmierzanie ku abstrakcji. Szerokie liście nenufarów dostarczyły mu środków do wyznaczenia poziomych linii zbudowanych ze zwisających i odbijających się w tafli wody wierzb lub sterczących trzcin. Kwiaty lilii i liście obwiedzione nierównym konturem stanowiły dla tych widoków elementy dekoracyjne. Monet operuje całym zestawem kontrastów barwnych – kolory zimne rozdziela akcentami różu, bieli i żółci. Formę i fakturę obrazu buduje swobodnymi, długimi lub urywanymi pociągnięciami pędzla.
Fotografia stawu w Giverny z liliami wodnymi, Francja, Pierre‑Étienne Nataf (fot.), wikimedia.org, CC BY‑SA 3.0
Źródło: Pierre-Étienne Nataf, Staw w Giverny z liliami wodnymi, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Giverny_nympheas.jpg [dostęp 20.10.2021], licencja: CC BY-SA 3.0.

Ogrody_w_wybranych_dzielach_polskich_malarzy

Ogrody w wybranych dziełach polskich malarzy

Ogrod_w_pracach_Aleksandra_Gierymskiego

Ogród w pracach Aleksandra Gierymskiego

W polskim malarstwie przełomu XIX i XX wieku można dopatrzeć się wpływów impresjonizmu. Pierwsze jego echa pojawiły się w 1883 roku w związku ze śmiercią Édouarda Maneta, o czym poinformował Tygodnik Ilustrowany. Zwrot od akademizmu w stronę impresjonizmu pojawił się w twórczości Aleksandra Gierymskiego, który powrócił w 1879 roku z pobytu w Monachium i we Włoszech. Jego obraz W altanie, stylizowany na rokokową scenę rodzajową, której akcja toczy się w scenerii ogrodu, nawiązuje do impresjonistycznych fascynacji światłem i jego oddziaływaniem na barwę. W liście do Prospera Dziekońskiego Gierymski napisał:

Maksymilian i Aleksander Gierymscy
Maksymilian i Aleksander Gierymscy Listy i notatki

Mój Boże, moje przekonania o sztuce jakże się zmieniły od czasu, jak z Warszawy wyjechałem! To, co maluję teraz, jest prawie wbrew przeciwne temu, co właściwie obecnie pragnę. Co robić, zacząłem, skończyć muszę. [...] Moi znajomi artyści Francuzi, których jednych może tylko tutaj mam za coś, powiedzieli mi bez ogródki, że mam za dużo dobrych chęci. Jak się porachowałem potem z sobą, widzę, że mieli zupełną słuszność.

cyt3 Źródło: Maksymilian i Aleksander Gierymscy, Listy i notatki, Wrocław 1973, s. 216–217.
R1UMwJU3drxYg
Obraz Aleksandra Gierymskiego, pod tytułem: „W altanie”. Obraz przedstawia spotkanie towarzyskie, które ma miejsce w altanie. Na pierwszym planie, przy stole siedzą cztery postacie – dwie kobiety oraz dwóch mężczyzn. Kobiety ubrane są w bogate suknie. Są zwrócone w stronę obserwatora. Mężczyźni siedzący przy stole, rozmawiają ze sobą. Jeden z nich siedzi tyłem do obserwatora. Jest ubrany w czarny długi płaszcz. Drugi zaś, ubrany jest w bordową marynarkę. Na stole stoją dwa kieliszki, karafka oraz biała filiżanka. Stół nakryty jest białym obrusem. Przy stole, pomiędzy kobietami stoi mężczyzna. Zwrócony jest w stronę rozmawiających mężczyzn. Jego lewa ręka spoczywa na prawym ramieniu jednej z kobiet. Mężczyzna ubrany jest niebieską kamizelkę oraz brązowy długi płaszcz. W lewym dolnym rogu przedstawiono fontannę oraz roślinność. Przy fontannie znajduje się mężczyzna, który schyla się do roślin oraz wody. Jest to ktoś z niższych sfer. Mężczyzna ubrany jest w czerwoną marynarkę. W tle widoczny jest kolejny stół, przy którym zgromadzona jest również grupa ludzi. Nastrój dzieła jest niezwykle radosny. Tłem dla całej sceny jest niezwykle wiernie oddana przyroda oraz dekoracje altany. Widocznym jest, że po jej ścianach pną się rośliny, szczegółowo zostały uchwycone wszelkiego rodzaju wzory, między innymi na lampionach. Po kliknięciu na obraz interaktywny po prawej stronie pojawiają się dwa teksty. Po ich kliknięciu podświetla się fragment obrazu, którego dotyczą: punkt pierwszy: Efekty zastosowane przez Gierymskiego przypominają malarstwo francuskich impresjonistów. Jednak mimo tych podobieństw malarz nie rozbija struktury przedmiotu, by budować go za pomocą światła i koloru, a odwzorowuje kształty, dokładnie wykańczając fakturę ubrań, roślinności. Po kliknięciu tekstu podświetla się osoba, siedząca na krześle oraz rośliny w doniczkach. Kolejny interaktywny punkt: punkt drugi: Promienie słoneczne przenikają przez ażurowe ściany altany. Po kliknięciu tekstu podświetla się ściana altany.
Aleksander Gierymski, „W altanie”, 1882 r., Muzeum Narodowe, Warszawa, culture.pl, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Aleksander Gierymski, W altanie, 1882, Muzeum Narodowe, Warszawa, dostępny w internecie: https://culture.pl/pl/dzielo/aleksander-gierymski-w-altanie [dostęp 4.08.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).

Zainteresowanie światłem i kolorem widoczne są zwłaszcza w obrazach namalowanych w słoneczne południe, w których dominuje jasna kolorystyka, ujęty szkicowo temat, lekkość techniki. Bardziej zbliżone do dokonań impresjonistówImpresjonizmimpresjonistów są dzieła inspirowane światłem słonecznej Italii. Jednym z nich jest ParkParkPark włoski przedstawiający fragment ogrodu położonego we Frascati przy pierwotnej rezydencji księcia podkomorzego Kazimierza Poniatowskiego, a w latach 50 dwudziestego wieku przetworzonego w Park Kultury i Wypoczynku.

Kilka lat później, podczas pobytu w Rzymie, powstał natomiast obraz Pinie przy Villi Borghese w Rzymie. Przedstawia on widok na ogrody, zaprojektowane dla kardynała Scypiona Borghese, które na początku XX wieku stały się własnością państwa włoskiego i uzyskały status parku.

50
R1TCL2RMS35hL
Aleksander Gierymski, „Park włoski” („Ogród włoski”, „Kaskady”), 1895‑1897 r., Muzeum Śląskie, Katowice, muzeumslaskie.pl, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Aleksander Gierymski, Park włoski (Ogród włoski, Kaskady), Olej na płótnie, Muzeum Śląskie, Katowice, dostępny w internecie: https://muzeumslaskie.pl/pl/work/park-wloski-ogrod-wloski-kaskady-mskszm375/ [dostęp 20.10.2021], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
50

Gierymski w mistrzowski sposób uchwycił ulotne światło poranka we włoskim ogrodzie. Na precyzyjnie skomponowany widok składają się linie diagonalne parkowej alei i poprzeczne linie schodów z balustradami, którym przeciwstawiają się wertykalne kamienne wazony kwiatowe oraz drzewa na horyzoncie. Rozmyty pejzaż w tle dopełnia plan pierwszy, rozjaśniony plamami światła.

50
RQ5nlDNpz2Ihz
Aleksander Gierymski, „Pinie przy Villi Borghese w Rzymie”, ok. 1900 r., Muzeum Narodowe, Kraków, mnk.pl, domena publiczna
Źródło: Aleksander Gierymski, Pinie przy Villi Borghese w Rzymie, Olej na płótnie, Muzeum Narodowe, Kraków, dostępny w internecie: https://zbiory.mnk.pl/en/search-result/advance/catalog/522220 [dostęp 20.10.2021], domena publiczna.
50

Obraz przedstawia fragment ogrodu z ukrytą wśród wysokich piniowych drzew rezydencją. Ich kontury są zatarte, a rozległy pierwszy plan rozjaśnia słoneczne światło – trawa połyskuje różnymi odcieniami barw. Różowawe niebo pogodnie dopełnia jasny pejzaż, odbijając się na ścianach Villi Borghese.

Ogrod_w_pracach_Wladyslawa_Podkowinskiego

Ogród w pracach Władysława Podkowińskiego

Do francuskiego impresjonizmu nawiązywali także wychowankowie warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych - Władysław Podkowiński i Józef Pankiewicz, którzy przebywali w Paryżu. Tam zapewne zetknęli się z malarstwem impresjonistów.

Obrazy Podkowińskiego powstałe po powrocie w 1890 z Paryża przesycone są słońcem - zarówno Dzieci w ogrodzie, jak i W ogrodzie. Dzieła z 1892 roku zostaly namalowane podczas pobytu malarza w Chrzęsnem koło Radzymina. Ukazują one prywatne ogrody rodziny Kotarbińskich, u których gościł Gierymski.

50
R1OelUbOg1Hqk
Władysław Podkowiński, „Dzieci w ogrodzie”, 1892 r., Muzeum Narodowe, Warszawa, wikimedia.org, domena publiczna
Źródło: Władysław Podkowiński, Dzieci w ogrodzie, Olej na płótnie, Muzeum Narodowe, Warszawa, dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:W%C5%82adys%C5%82aw_Podkowi%C5%84ski_-_Children_in_the_garden_-_Google_Art_Project.jpg [dostęp 20.10.2021], domena publiczna.
50

Podkowiński skontrastował ciepłe barwy z zimnymi. Jasne zielenie i rozbielone od słońca żółcienie dopełnił szaro‑fioletowym błękitem. Obraz cechuje wrażliwość obserwatora natury, wykorzystującego kolor do ekspozycji ulotnego światła.

50
R118JMFrcs9I6
Władysław Podkowiński, „W ogrodzie” („W parku”), 1892 r., Muzeum Śląskie, Katowice, wikimedia.org, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Władysław Podkowiński, W ogrodzie (W parku), Olej na płótnie, Muzeum Śląskie, Katowice, dostępny w internecie: https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:W%C5%82adys%C5%82aw_Podkowi%C5%84ski_-_W_ogrodzie_1892.jpg [dostęp 20.10.2021], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
50

Przez korony drzew przenikają refleksy światła, padając na mieniącą się kolorami ścieżkę oraz trawę. Malarz zgodnie z naturą impresjonistów oddaje za pomocą barwy ciepły, letni dzień, drobnymi uderzeniami pędzla kładzie farbę na elementach roślin – liściach, gałęziach, kwiatach i trawach.

Ogrod_w_pracach_Jozefa_Pankiewicza

Ogród w pracach Józefa Pankiewicza

W stronę symbolizmu skierował się Józef Pankiewicz. Jego nokturny z Ogrodu Saskiego (obecnie park miejski, lecz w latach 1724 – 1748 dla króla Augusta II Mocnego zaprojektowany był jako geometryczny ogród w stylu francuskim) przez Feliksa Jabłczyńskiego, literata i grafika, określane są sonetami. Wykazują związek z muzyką i doszukać się w nich można nawiązania do syntezy barwy z dźwiękiem. Bezkształtne, prawie abstrakcyjne łabędzie rozpływają się w ciemności, wnikają w mrok. Feliks Jabłczyński w 1902 roku napisał:

Feliks Jabłczyński
Feliks Jabłczyński Józef Pankiewicz i jego obrazy

Malarskość u Pankiewicza obraca się bardzo chętnie w pianach albo nawet w pianissimach [...] prawie wszystkie jego krajobrazy nie mają w sobie prawie nic ze znanych tematów pejzażowych, prócz wiecznych, które zawsze będą ciągnęły malarzy prawdziwych - mianowicie: gra świateł, tonów i koloru.

cyt4 Źródło: Feliks Jabłczyński, Józef Pankiewicz i jego obrazy, „Tygodnik Ilustrowany” 1910, nr 10, s. 183.
R1NCEG5lCPwKh
Józef Pankiewicz, „Nokturn. Łabędzie w Ogrodzie Saskim w Warszawie nocą” („Śpiące łabędzie, Łabędzie nocą”), 1893/1894 r., Muzeum Narodowe, Warszawa, cyfrowe.mnw.art.pl, domena publiczna
Źródło: Józef Pankiewicz, Nokturn. Łabędzie w Ogrodzie Saskim w Warszawie nocą (Śpiące łabędzie, Łabędzie nocą), Olej na płótnie, Muzeum Narodowe, Warszawa, dostępny w internecie: https://cyfrowe.mnw.art.pl/pl/katalog/509200 [dostęp 20.10.2021], domena publiczna.
R2f2eCY2Q4wYF
Józef Pankiewicz, „Łabędzie w Ogrodzie Saskim nocą” („Czarne łabędzie”), 1896 r., Muzeum Narodowe, Kraków, imnk.pl, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Józef Pankiewicz, „Łabędzie w Ogrodzie Saskim nocą” („Czarne łabędzie”), Olej na płótnie, Muzeum Narodowe, Kraków, dostępny w internecie: http://www.imnk.pl/gallerybox.php?dir=XX018 [dostęp 20.10.2021], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).

Z Duboju pochodzi natomiast ciemny, choć jaśniejszy od wspomnianych nokturnów z Ogrodu Saskiego, pejzaż przedstawiający kapliczkę. Park w Duboju, walorowy widok przedzielony pasem zieleni i symetrycznie odbitymi w wodzie drzewami, przepełnia nastrój tajemniczości i poetyki.

R8uO4uUY9sKQC
Józef Pankiewicz, „Park w Duboju”, 1897 r., Muzeum Narodowe, Warszawa, cyfrowe.mnw.art.pl, domena publiczna
Źródło: Józef Pankiewicz, Park w Duboju, Olej na płótnie, Muzeum Narodowe, Warszawa, dostępny w internecie: https://cyfrowe.mnw.art.pl/pl/katalog/509185 [dostęp 20.10.2021], domena publiczna.

Ogrod_w_pracach_Jozefa_Mehoffera

Ogród w pracach Józefa Mehoffera

Temat ogrodu pojawił się także w twórczości Józefa Mehoffera. Najbardziej znanym dziełem artysty jest Dziwny ogród.

Dział Edukacji Muzeum Narodowego w Warszawie
Dział Edukacji Muzeum Narodowego w Warszawie Dziwny Ogród

Przedstawia sad skąpany w ciepłym, letnim świetle. Drzewa jabłoni tworzą baldachim nad aleją prowadzącą ukośnie w głąb ogrodu. (…) Zieleń ogrodu współgra z szafirowym odcieniem sukni kobiety. Nagie ciało chłopca kontrastuje z zielenią łąki pełnej kwiatów. W głębi czerwony kaftan i biel spódnicy dziewczyny stanowią mocny barwny akcent, który ożywia tło.

cyt_mnw Źródło: Dział Edukacji Muzeum Narodowego w Warszawie, Dziwny Ogród, dostępny w internecie: https://cyfrowe.mnw.art.pl/pl/katalog/509305 [dostęp 25.03.2022].

Obraz ukazuje więc fragment sadu połączonego z ogrodem, położonego w miejscowości Sielec. Malarz połączył w dziele elementy secesji i symbolizmu, lecz w partiach pejzażu nawiązał także do impresjonistycznego wpływu światła na barwę. Mehoffer we własnych zapiskach wypowiedział się na temat obrazu:

Jadwiga Puciata‑Pawłowska
Jadwiga Puciata‑Pawłowska Józef Mehoffer. Dziennik

Mam szereg pomysłów obrazów jasnych, bardzo słonecznych i kolorowych. Nie powiem, abym wiedział, co mam malować, idea ogólna jest: idea życia - rozkoszy - użycia - uciechy - światła - słońca i ciepła.

cyt5 Źródło: Jadwiga Puciata-Pawłowska, Józef Mehoffer. Dziennik, Kraków 1975, s. 338.

Słowa te dowodzą impresjonistycznego zainteresowania światłem. Środki warsztatowe - płynność linii konturu i plam barwnych, łagodnie zestrojona w blasku słońca gama zieleni, szafiru i złota - są tu podporządkowane głównej idei obrazu, jaką jest ukazanie piękna, harmonii i szczęścia. Jednak większość elementów skupia się na znaczeniu symbolicznym, a sposób operowania dekoracyjną linią w pejzażu świadczy o związkach z secesjąSecesjasecesją.

RGISunfXh68nu
Na pierwszym planie ukazano kobietę ubraną w niebieską długą suknię z kapeluszem na głowie. Po prawej stronie znajduje się nagi chłopiec, który spaceruje w promieniach słońca. W jego dłoniach znajdują się czerwone kwiaty. Za nimi przedstawiono kobietę, w czerwonej marynarce oraz białej spódnicy. Jej lewa ręka trzyma kwiecistą girlandę. Kobiety spacerują w cieniu drzew. Nad nimi przedstawiono nienaturalnie dużą ważkę, która ma złote, rozłożyste skrzydła. Na obrazie znajdują się interaktywne punkty. Po ich naciśnięciu pojawią się dodatkowe informacje: punkt pierwszy: Stylizacja formalna w tym obrazie poszła w różnych kierunkach; postacie, kwiatowe girlandy, sad, cienie na drzewach i trawie malowane są swobodnie, dużymi plamami, natomiast drobne zioła i kwiatki na pierwszym planie malowane są z botaniczną dokładnością mistrzów późnego średniowiecza; podobnie (dokładnie( malowane są gałęzie, liście i jabłka na pierwszym planie, które przypominają zakazane owoce z obrazu Hugo van der Goesa „Grzech pierworodny”.

Źródło:
(A. Morawińska, „Hortus deliciarum Józefa Mehoffera”, w: J. Białostocki, „Ars auro prior”, Warszawa 1981, s. 716). Do punktu również został dołączony obraz. Obraz przedstawia scenę grzechu pierworodnego, jakiego dopuścili się pierwsi ludzie na Ziemi – Adam i Ewa. Para stoi koło siebie, na prawo od stojącego na środku obrazu drzewa. Kobieta trzyma w prawej dłoni jabłko, a lewą zrywa kolejne dla swojego mężczyzny. Pod nią rośnie niebieska roślina zakrywająca jej łono. Adam wstydliwie zasłania swoją nagość i jednocześnie sięga po ofiarowany mu owoc. Po lewej stronie drzewa ukazana została postać czteropalczastej jaszczurki z twarzą kobiety bardzo podobną do oblicza Ewy. Stwór jest w pozycji wyprostowanej. W tle znajdują się wzgórza oraz drzewa.
Józef Mehoffer, „Dziwny ogród”, 1903 r., Muzeum Narodowe, Warszawa, wikimedia.org, domena publiczna
Źródło: Józef Mehoffer, Dziwny ogród, dostępny w internecie: https://pl.wikimedia.org/wiki/Plik:J%C3%B3zef_Mehoffer,_Dziwny_ogr%C3%B3d.jpg [dostęp 20.10.2021], domena publiczna.

Trzeba chyba pozostać przy interpretacji samego autora, który pisał, że jego ważka jest symbolem słońca. A zatem nic w tym obrazie według intencji artysty nie zapowiada, żeby szczęście mieszkańców ogrodu miało być krótkotrwałe. Dziwny ogród jest ogrodem zamkniętym w myśl średniowiecznej koncepcji: smutek, troski, złe przeczucia i czas nie mają doń wstępu.

W twórczości Mehoffera najczęściej malowanym ogrodem jest ogród znajdujący się w dworku w Jankówce koło Wieliczki. Ogród ten leży na południowym stoku wzgórza i został zaprojektowany przez samego artystę.

Jadwiga Józefowa Mehofferowa, żona artysty po latach tak pisała o tym ogrodzie:

lubicki.art.pl Na werandzie domu Józefa Mehoffera czyli „Słońce majowe”

W twórczości Mehoffera najczęściej malowanym ogrodem jest ogród zaprojektowany przez samego artystę, a znajdujący w Jankówce koło Wieliczki, położony na słonecznym południowym stoku. Powierzchnię podzielono w drobne, rożnej wielkości klomby, medaliony, jakie się czasem widywało w tle obrazów średniowiecznych. Każdy z nich wypełniony był odrębnym gatunkiem kwiatów, obwiedziony schodkiem murawy, a od sąsiednich ograniczony ścieżką wysypanym piaskiem. W założeniu ogrodu widoczna była intencja utworzenia kwietnej mozaiki, pośród których ścieżki snułyby się jak złote pasemka. W rezultacie powstawały co roku inne kolorowe tematy, którymi chętnie posługiwał się w pejzaży Mehoffer.

cyt6 Źródło: lubicki.art.pl, Na werandzie domu Józefa Mehoffera czyli „Słońce majowe”, dostępny w internecie: https://lubicki.art.pl/impresjonizm/na-werandzie-domu-jozefa-mehoffera/ [dostęp 20.10.2021].
RmEgncImmocbh
Józef Mehoffer, „Dworek i ogród w Jankówce”, 1914 r., Kolekcja prywatna, sztuka.agraart.pl, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Józef Mehoffer, Dworek i ogród w Jankówce, Olej na płótnie, Kolekcja prywatna, dostępny w internecie: https://sztuka.agraart.pl/licytacja/357/23792 [dostęp 20.10.2021], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
R1DyRkhISyxFL
Józef Mehoffer, „Dworek w Jankówce”, ok. 1910 r., Muzeum Narodowe, Kielce, mnk.pl, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Józef Mehoffer, Dworek w Jankówce, Olej na płótnie, Muzeum Narodowe, Kielce, dostępny w internecie: https://mnk.pl/wystawy/dworek-w-jankowce-pokaz-obrazu-jozefa-mehoffera-ze-zbiorow-muzeum-narodowego-w-kielcach [dostęp 20.10.2021], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).

Jadwiga Mehofferowa, tak oto opisując dzieło:

dr Beata Studziżba‑Kubalska
dr Beata Studziżba‑Kubalska Dworek w Jankówce. Pokaz obrazu Józefa Mehoffera ze zbiorów Muzeum Narodowego w Kielcach

Na ścieżce wstępującej ze sadu na terasę w zakosach namalowane było Spotkanie kotów. Tak zwany Maciek, ładny, duży, znaczony w czarne pręgi na jasnopopielatym spodzie futra podchodzi z dołu do swego filigranowego brata, czarnego Czarcika, a że koty nigdy nie są pewne wzajemnych dla siebie uczuć, wyciągają z dala ku sobie badawczo pyszczki. Działo się to na tle kwitnących dalii, spiętrzonych słoneczników i piennych róż. W głębi fragment domu z werandą owiniętą w glicynie pod zębatym trójkątem podniesionej przyłbicy dachu

cyt_mnk Źródło: Beata Studziżba Kubalska, Dworek w Jankówce. Pokaz obrazu Józefa Mehoffera ze zbiorów Muzeum Narodowego w Kielcach, dostępny w internecie: https://mnk.pl/wystawy/dworek-w-jankowce-pokaz-obrazu-jozefa-mehoffera-ze-zbiorow-muzeum-narodowego-w-kielcach [dostęp 20.10.2021].
50
R92xMui4tHwrY
Józef Mehoffer, „Czerwona parasolka”, 1917 r., Muzeum Narodowe, Kraków, zbiory.mnk.pl, domena publiczna
Źródło: Józef Mehoffer, Czerwona parasolka, Olej na płótnie, Muzeum Narodowe, Kraków, dostępny w internecie: https://zbiory.mnk.pl/pl/wyniki-wyszukiwania/katalog/415094 [dostęp 20.10.2021], domena publiczna.
50

Obraz przesycony jest blaskiem letniego słońca. Na bliskim planie, na schodkach tarasu siedzi żona malarza z czerwoną parasolką czytająca książkę. Na jej białej sukni obijają się plamy słońca, pojawiające się także w otoczeniu. Silnymi akcentami barwnymi są czerwone kwiaty. Ujęta nieco z góry scena pokazuje ogród z fragmentem charakterystycznego owalnego klombu. W oddali rozciąga się rozbielony pejzaż górski.

R1NyVThogwMD3
Obraz przedstawia ścieżkę ogrodową. Wzdłuż ścieżki rosną drobne fioletowe oraz różowe kwiaty. Po lewej stronie przedstawiono drzewo z białymi kwiatami. Na drugim planie, na końcu alejki znajduje się mały staw. Wokół stawu przedstawiono liczne drzewa. Na obrazie znajdują się interaktywny punkt, po jego kliknięciu pojawia się dodatkowa informacja: punkt pierwszy: Ten letni pejzaż, przeszyty wczesno-popołudniowym słońcem, ukazuje wybujałą, pełną nasyconych barw roślinność. Oczy widza natychmiast przyciąga bujnie obsadzona ścieżka, która prowadzi wzrok wprost do stawu, w którego wodach odbija się błękitne niebo. Równowagę dla tej mocnej plamy barwnej stanowią ukryte w zieleni, bielone wapnem, pnie drzew owocowych oraz białe kwiaty wysokiego krzewu.

Źródło:
https://sztuka.agraart.pl/licytacja/458/27985)
Józef Mehoffer, „Ścieżka ogrodowa”, 1934 r., Kolekcja prywatna, sztuka.agraart.pl, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Józef Mehoffer, Ścieżka ogrodowa, Olej na płótnie, Kolekcja prywatna, dostępny w internecie: https://sztuka.agraart.pl/licytacja/458/27985 [dostęp 20.10.2021], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
RaSQlZcDmwb6p
Dzieło autorstwa Józefa Mehoffera, pod tytułem: „Ogród kwiatowy”. Po lewej stronie obrazu przedstawiono trzy niewielkie drzewa. Wokół nich, wzdłuż obrazu znajdują się pomarańczowe, czerwone i białe kwiaty. W oddali, na trzecim planie przedstawiono ciemno‑zielony las. Pod punktem interaktywnym znajdują się informacje dotyczące obrazu: 1. Niektóre partie, jak drzewa, są wykonane szerokimi pociągnięciami. Podświetlają się drugoplanowe drzewa. Kolejny tekst: 2. Barwne akcenty stanowią główki kwiatów nałożone gęstą farbą. Podświetlają się kwiaty oraz trawa. Kolejny tekst: 3. Obecny w obrazie wibrujący rytm, osiągnięty przez zmienny dukt pędzla w połaci roślinności, koresponduje z parabolicznymi liniami wykreślającymi kwiatową rabatę, ścieżkę i sadzawkę. Podświetlają się drzewa na pierwszym planie.
Józef Mehoffer, „Ogród kwiatowy”, około 1930 r., Kolekcja prywatna, artinfo.pl, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Józef Mehoffer, Ogród kwiatowy, 1930, Kolekcja prywatna, dostępny w internecie: https://artinfo.pl/dzielo/ogrod-kwiatowy-okolo-1930 [dostęp 4.08.2022], Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).

Sztuka_i_ogrod_film

Sztuka i ogród – film

RzyxvDTaewnju
Film pod tytułem „Ogrody w malarstwie”, opowiada o wykorzystaniu motywu ogrodu w malarstwie XIX w. W filmie przedstawiono twórczość Claude’a Moneta, Józefa Pankiewicza, Władysława Podkowińskiego, Józefa Mehoffera.
Polecenie 4

Na podstawie jednego wybranego dzieła wypisz poniżej cechy impresjonizmu.

R1Zkv3ToQYbgt
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 4

Na podstawie jednego wybranego dzieła scharakteryzuj cechy impresjonizmu. Swoją odpowiedź zapisz poniżej.

RIdzh7QFG5sB7
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 5

W jaki sposób Monet przekształcił ogród w Giverny? Swoją odpowiedź zapisz poniżej.

RpHxhEUofTWbd
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 6

Odpowiedz na pytanie: Jak zorganizował swój ogród w Jankówce Józef Mehoffer?

Roikvd9FR8gen
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.

Cwiczenia

Ćwiczenia

R1b8Sg7iFgMw41
Ćwiczenie 1
Wskaż rok, w którym Monet przeprowadził się do Giverny, miejscowości, w której powstała seria obrazów poświęcona między innymi ogrodowi artysty. Możliwe odpowiedzi: 1. 1866, 2. 1883, 3. 1890. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 1

Przyjrzyj się obrazom i odpowiedz na wszystkie pytania. Odpowiedzi zapisz z dużej litery.

Rylldg3x6Xirn
Pytanie: Jakie miejsce przedstawiają obrazy? Odpowiedź: Tu uzupełnij Pytanie: Wpisz nazwę miasta, w którym znajduje się miejsce przedstawione na obrazach. Odpowiedź: Tu uzupełnij Pytanie: Jakie zwierzę jest tematem dzieł? Odpowiedź: Tu uzupełnij Pytanie: W jakim stylu/kierunku namalowane są obrazy? Odpowiedź: Tu uzupełnij. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 2

Przeczytaj wypowiedź Feliksa Jabłczyńskiego, a następnie wskaż o czyich dziełach była mowa w tekście.

Malarskość (w jego pracach) obraca się bardzo chętnie w pianach albo nawet w pianissimach [...] prawie wszystkie jego krajobrazy nie mają w sobie prawie nic ze znanych tematów pejzażowych, prócz wiecznych, które zawsze będą ciągnęły malarzy prawdziwych - mianowicie: gra świateł, tonów i koloru.

RIeWrMGXabxzt
Możliwe odpowiedzi: 1. Józef Pankiewicz, 2. Władysław Podkowiński, 3. Józef Mehoffer. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
RQyoYm8uo2AUp
Ćwiczenie 2
Rozpoznaj autorów poniższych obrazów. Wpisz pod każdym dziełem imię i nazwisko twórcy. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
R11xgh2c094R02
Ćwiczenie 3
Podaj imię i nazwisko zleceniodawcy i wykonawcy założenia ogrodowego „Vaux‑le‑Vicomte. Zleceniodawca (imię i nazwisko): Tu uzupełnij Wykonawca (imię i nazwisko): Tu uzupełnij. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
R1cxowx9SIQ0o2
Ćwiczenie 4
Uzupełnij informacje o dziełach „Dzieci w ogrodzie”, „W ogrodzie” Rok powstania: Tu uzupełnij Autor (imię i nazwisko): Tu uzupełnij Obrazy zostały namalowane w miejscowości Tu uzupełnij koło Radzymina. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
RR7XVoi84RiFn2
Ćwiczenie 4
Do dzieła dopasuj nazwę miejscowości, której ono dotyczy. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
R1PHiZUTdFwps2
Ćwiczenie 5
Powiąż dzieła z miejscami, w których się znajdują. Aleksander Gierymski, W altanie Możliwe odpowiedzi: 1. Muzeum Śląskie w Katowicach, 2. Muzeum Orsay w Paryżu, 3. Muzeum Narodowe w Krakowie, 4. Muzeum Narodowe w Kielcach, 5. Muzeum Narodowe w Warszawie Józef Mehoffer, Czerwona parasolka Możliwe odpowiedzi: 1. Muzeum Śląskie w Katowicach, 2. Muzeum Orsay w Paryżu, 3. Muzeum Narodowe w Krakowie, 4. Muzeum Narodowe w Kielcach, 5. Muzeum Narodowe w Warszawie Claude Monet, Ogród artysty w Giverny Możliwe odpowiedzi: 1. Muzeum Śląskie w Katowicach, 2. Muzeum Orsay w Paryżu, 3. Muzeum Narodowe w Krakowie, 4. Muzeum Narodowe w Kielcach, 5. Muzeum Narodowe w Warszawie Józef Mehoffer, Dworek w Jankówce Możliwe odpowiedzi: 1. Muzeum Śląskie w Katowicach, 2. Muzeum Orsay w Paryżu, 3. Muzeum Narodowe w Krakowie, 4. Muzeum Narodowe w Kielcach, 5. Muzeum Narodowe w Warszawie Władysław Podkowiński, W ogrodzie („W parku”) Możliwe odpowiedzi: 1. Muzeum Śląskie w Katowicach, 2. Muzeum Orsay w Paryżu, 3. Muzeum Narodowe w Krakowie, 4. Muzeum Narodowe w Kielcach, 5. Muzeum Narodowe w Warszawie. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 6

Podaj miejscowość, w której powstały dzieła Moneta z serii Japoński Mostek.

R1IHhDv2u8O3E
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 6

Podaj miejscowość, w jakiej powstały dzieła Moneta oraz ułóż je chronologicznie (według kolejności, w jakiej powstały). Następnie uzasadniaj swoją decyzję, podając fakt z życia malarza.

R12ZJbx7imccs
Widoczne dzieła Moneta powstały w Tu uzupełnij. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
R72XvmDA96ooW
Ułóż obrazy Moneta chronologicznie (według kolejności, w jakiej powstały). Następnie uzasadniaj swoją decyzję, podając fakt z życia malarza.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
R11dJfHbPkcfm
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 7
R1c9JtLNDHCX2
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Rye0TqeD7HJbu3
Ćwiczenie 7
Na ilustrację nanieś właściwe elementy ogrodu Vaux-le-Vicomte. W prawym dolnym rogu ćwiczenia umieszczony jest przycisk „Sprawdź”, służący sprawdzeniu poprawności jego wykonania.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 8

Na podstawie wiedzy zdobytej z lekcji, odpowiedz czego dowodzą słowa Józefa Mehoffera:

Józef Mehoffer
Józef Mehoffer Józef Mehoffer. Dziennik

Mam szereg pomysłów obrazów jasnych, bardzo słonecznych i kolorowych. Nie powiem, abym wiedział, co mam malować, idea ogólna jest: idea życia - rozkoszy - użycia - uciechy - światła - słońca i ciepła.

cyt5 Źródło: Jadwiga Puciata-Pawłowska, Józef Mehoffer. Dziennik, Kraków 1975, s. 338.
R18cX5Iygfwam
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 8

Dokonaj analizy obrazu. Wpisz po trzy cechy formalne: kompozycji, kolorystyki, światłocienia.

R1Rw7y37Sl8hk
Ilustracja do ćwiczenia nr 8, culture.pl, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu)
Źródło: Aleksander Gierymski, Ilustracja do ćwiczenia nr 8, Olej na płótnie, Muzeum Narodowe, Warszawa, Materiał wykorzystany na podstawie art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (prawo cytatu).
R1DVVv4yztiTC
Kompozycja (Uzupełnij). Kolorystyka (Uzupełnij). Światłocień (Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.

Slownik_pojec

Słownik pojęć

Aleja
Aleja

droga piesza lub jezdna wiodąca między równoległymi rzędami drzew; występuje jako pojedyncza, podwójna lub wielorzędowa, otwarta albo kryta (zamknięta od góry konarami drzew, często rozpiętymi na specjalnych rusztowaniach); w zależności od funkcji i miejsca występowania może być: dojazdowa, główna, poboczna, okrężna, prosta lub kręta.

Altana
Altana

budowla ogrodowa, zazwyczaj ozdobna w formie, o ażurowych ścianach często oplecionych roślinami pnącymi, służąca do wypoczynku i osłony przed słońcem lub deszczem; również niewielki plac ocieniony przez krąg drzew.

Basen
Basen

sztuczny zbiornik wody o formie zgeometryzowanej, ocembrowany, budowany w ogrodach jako samodzielny element dekoracyjny lub też w powiązaniu z fontanną, kaskadą, kanałem; najokazalsze baseny występują w ogrodach barokowych siedemnasty i osiemnasty wiek, sytuowane na parterach, na głównych osiach kompozycyjnych założeń ogrodowych.

Boskiet
Boskiet

zwarty masyw drzew i krzewów, ujęty w strzyżone ściany szpalerów; jeden z głównych składników ogrodów barokowych.

Dziedziniec
Dziedziniec

nieprzykryta, wydzielona przestrzeń w obrębie budynku lub zespołu architektonicznego, spełniająca funkcje użytkowo‑reprezentacyjne.

Entre cour et jardin
Entre cour et jardin

[fr. czyt. ątr kur e żardą], architektoniczny typ barokowego założenia pałacowego o osiowym, symetrycznym układzie, w którym korpus główny pałacu i skrzydła ujmują z 3 stron dziedziniec reprezentacyjny.

Fontanna
Fontanna

wodotrysk, zdrój, urządzenie składające się ze zbiornika (w formie basenu, czaszy lub misy) z przelewem i trzonu z dyszą, z której tryska doprowadzana pod ciśnieniem woda.

Gabinet
Gabinet

element przestrzenny kompozycji ogrodowej, o charakterze wnętrza, wyznaczony strzyżonymi ścianami szpalerów, charakterystyczny dla ogrodów barokowych XVII i XVIII w.; zależnie od okazałości całego ogrodu i wielkości gabinetów ozdabiano je parterami, basenami, fontannami, rzeźbami lub budowlami.

Gazon
Gazon

owalny lub kolisty trawnik na podjeździe przed pałacem lub dworem, otoczony drogą dojazdową; bywa zdobiony kwietnikami i fontannami lub pojedynczymi formami drzew i krzewów.

Impresjonizm
Impresjonizm

[fr. impressionisme; łac. impressio odbicie, wrażenie], kierunek w sztuce, przede wszystkim w malarstwie, rozwijający się głównie we Francji w latach 70. i 80. XIX w. Jego istotą było dążenie do stworzenia malarstwa ściśle powiązanego z naturą, będącego zapisem subiektywnych, zmysłowych doznań artysty.

Labirynt
Labirynt

w ogrodach zawiła droga wśród szpalerów lub żywopłotówŻywopłotżywopłotów, o krętym przebiegu, doprowadzająca do placu środkowego z basenem, fontanną, rzeźbą, ławką; w ogrodach barokowych, tworzyły go wysokie szpalery rozmaitych kształtów, także asymetryczne, wzbogacone gabinetami ogrodowymi do wypoczynku.

Park
Park

założenie ogrodowe o charakterze krajobrazowym odznaczające się przestrzenno‑kompozycyjnym powiązaniem z okolicznym krajobrazem; w ogrodach barokowych siedemnasty i osiemnasty wiek termin park oznaczał, często w uproszczeniu, także różne założenia ogrodowe o dużych rozmiarach, niezależnie od ich formy przestrzennej oraz właściwości powiązań z otaczającym krajobrazem; z biegiem czasu, ze względu na specyfikę użytkową wytworzyły się różnego rodzaju p.: spacerowe, dydaktyczne, wystawowe, kultury i wypoczynku, sport., rozrywkowe itp.

Parter
Parter

element kompozycyjny ogrodu o układzie geometrycznym tworzący płaski kwietnik lub gazon ozdobiony różnego rodzaju ornamentem.

Planista
Planista

osoba opracowująca plany w zakresie gospodarki narodowej lub zajmująca się tworzeniem planów przestrzennego zagospodarowania, najczęściej planów miast.

Rabata
Rabata

zagon, pasmo trawnika lub kwiatów, otaczające kwaterę, parter, basen wodny, albo sadzone wzdłuż drogi ogrodowej.

Rampa
Rampa

pochylnia o nieznacznym kącie nachylenia służąca do wygodnego pokonywania różnicy poziomów. Rampa występują głównie w ogrodach renesansu i baroku, a niekiedy w budynkach zamiast schodów.

Salon ogrodowy
Salon ogrodowy

najozdobniejsze wnętrze w ogrodzie barokowym, przylegające do pałacu na głównej osi założenia, pełniło funkcję letniego salonu ogrodowego, odpowiednika salonu w pałacu; urządzane na planie kwadratu, prostokąta lub półkola, w obramieniu ścian strzyżonych szpalerów, ozdobione parterami, basenami, rzeźbami oraz roślinami oranżeryjnymi w donicach; w miejscu salonu ogrodowego skupiały się główne osie kompozycyjne ogrodu oraz drogi łączące go z pozostałymi ważnymi elementami przestrzennymi założenia ogrodowego.

Secesja
Secesja

[fr. sécession, łac. seccesio ‘odejście’], kierunek artystyczny rozwijający się ok. 1895–1905, wywodzący swą nazwę od charakterystycznego dlań oderwania się od akademickich tendencji sztuki XIX w., przejawiający się głównie w architekturze wnętrz i sztuce użytkowej oraz ornamentyce.

Symbolizm
Symbolizm

[gr. sýmbolon ‘znak umowny’] – prąd artystyczny kształtujący się głównie w literaturze, malarstwie i muzyce, skodyfikowany w latach 80. XIX w. we Francji, który w następnych latach inspirował literaturę i sztukę modernizmu w innych krajach Europy oraz Ameryki Północnej i Ameryki Południowej.

Szpaler
Szpaler

gęsto zasadzone w szeregu drzewa lub krzewy, strzyżone lub o formach naturalnych; mające powyżej wysokość przeciętnego wzrostu człowieka; w ogrodzie szpalery formowano jako pełne, półpełne (tzw. włoskie) oraz ażurowe (z wyciętymi fragmentami - najczęściej arkadowymi lub w formie okien).

Taras
Taras
  1. w sztuce ogrodowej naturalnie lub sztucznie ukształtowane płaskie wzniesienie terenu o wyrównanej nawierzchni, ujęte balustradą, murem oporowym albo skarpą ziemną; występuje pojedynczo lub jako układ złożony z wielu tarasów;

  2. w architekturze odkryta, płaska, otoczona balustradą część budynku o charakterze wypoczynkowym.

Żywopłot
Żywopłot

drzewa lub krzewy sadzone gęsto w jednym albo kilku rzędach, strzyżone, lub jako wolno rosnące, o różnej wysokości, lecz nie przekraczającej przeciętnego wzrostu człowieka; występuje jako ogrodzenie ogrodu, obramienie kwater i trawników, a małe formy żywopłotu wyznaczają wzór ornamentów na parterach lub kwietnikach.

Słownik pojęć został opracowany na podstawie:

  • Słownik terminologiczny sztuk pięknych, pod red. Kubalska‑Sulkiewicz K., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.

Notatki_ucznia

Notatki ucznia

RjJzpAOrltNdj
(Uzupełnij).
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.

Galeria

Galeria

Bibliografia

Bibliografia

  • ARCYDZIEŁA MALARSTWA: Muzeum Narodowe w Krakowie i Kolekcja Książąt Czartoryskich , Warszawa 2010.

  • ARCYDZIEŁA MALARSTWA: Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 2018.

  • Heinrich Ch., Monet, Warszawa 2005.

  • Hobhouse P., Historia ogrodów, Warszawa 2005.

  • Kolekcja Sztuki Polskiej i światowej, Nr 104, Poznań.

  • Majdecki L., Historia ogrodów, t. 1, Od starożytności po barok, Warszawa 2010.

  • Muzeum Narodowe w warszawie, Galeria Malarstwa Polskiego Przewodnik Multimedialny (Płyta CD).

  • Słownik terminologiczny sztuk pięknych, pod red. Kubalska‑Sulkiewicz K., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.

  • Wielka kolekcja sławnych malarzy, Claude Monet, Nr 17 Poznań 2008.

  • Wielka kolekcja sławnych malarzy, Józef Mehoffer, Nr 48, Poznań 2008.

  • Wielka kolekcja sławnych malarzy, Wyczółkowski, Nr 50, Poznań 2008.

  • Zeńczak A., Wapiennik‑Kossowicz J., Józef Mehoffer, MNK, Bosz 2006.

Linki źródłowe z filmu poświęconemu kompleksowi pałacowo‑ogrodowemu Vaux‑le‑Vicomte [czytaj: wole wikom].

  • https://www.wga.hu/frames-e.html?/html/l/le_notre/index.htmlg

  • https://www.google.com/maps/place/Le+Relais+de+l'Ecureuil/@48.5676379,2.7121975,3a,75y,90t/data=!3m8!1e2!3m6!1sAF1QipMOcvu6JK_g0gdP8p4MDR6E2h4sWswvyIgnPxoT!2e10!3e12!6shttps:%2F%2Flh5.googleusercontent.com%2Fp%2FAF1QipMOcvu6JK_g0gdP8p4MDR6E2h4sWswvyIgnPxoT%3Dw203h114-k-no!7i5333!8i3000!4m12!1m6!3m5!1s0x47e5f99096e2928f:0xd9060d14d9558a35!2sVaux-le-Vicomte!8m2!3d48.565812!4d2.714135!3m4!1s0x47e5f977c512c60b:0xaa5509de9117b334!8m2!3d48.5676049!4d2.7122026?hl=plg

  • https://media.snl.no/media/183665/standard_le_vau_louis.jpg

  • https://www.francetvinfo.fr/pictures/5JwI_tWg4UK32OuU2pAb-ukdVrk/1200x1200/2019/09/19/phpilAO3t.jpg

  • https://www.tapeciarnia.pl/tapety/normalne/184724_palac_vaux_le_vicomte_maincy_francja.jpg

  • https://cdn.sortiraparis.com/images/80/85714/447139-vaux-le-vicomte-photos-2019-parcours-sonore.jpg

  • https://www.helifirst.fr/wp-content/uploads/2017/02/vaux-le-vicomte-e1486632845713-scaled.jpg

  • https://architecturaltimes.news/files/2021/01/image008-1.jpg

  • https://pl.pinterest.com/pin/104568022589643222/

  • https://pl.pinterest.com/pin/269934571406077145/

  • https://pl.pinterest.com/pin/508132770452356181/

  • https://www.pinterest.fr/pin/489977634461694041/

  • https://i.pinimg.com/originals/3e/37/03/3e370365542130ce5eeb105e98a0c6f7.jpg

  • https://naogrodowej.pl/media/vauxlevicomte1.jpg

  • http://youmaybewandering.com/wp-content/uploads/2013/05/France_Vaux-le-Vicomte_080805_314-fotopedia.jpg

  • https://jetsetta.com/wp-content/uploads/2014/06/vaux-le-vicomte-paris-france.jpg

  • https://cupsofenglishtea.com/wp-content/uploads/2017/09/jardins-vaux-le-vicomte-e1506361586187.jpg

  • https://www.pinterest.at/pin/227994799860178108/

  • https://pl.pinterest.com/pin/656962664400470208/

  • https://deavita.net/wp-content/uploads/2014/06/french-garden-design-ideas-trimmed-lawn.jpg

  • https://i.pinimg.com/564x/a1/cd/1b/a1cd1bf939b2b304cca64366ed47bcd4--vaux-le-vicomte-hardscape-design.jpg

  • http://unregalpourtouslesyeux.centerblog.net/15-chateau-de-vaux-le-vicomte

  • https://stringfixer.com/files/711965842.jpg

  • https://cdn.pixabay.com/photo/2016/12/02/00/51/castle-1876552_960_720.jpg

  • https://i.pinimg.com/564x/7e/2b/e6/7e2be6de56e74783332f7b8cf567733b.jpg

  • https://www.informationfrance.com/wp-content/uploads/2017/08/77_Vaux-le-Vicomte1139.jpg

  • https://europeomodernoula.files.wordpress.com/2018/03/vaux-le-vicomte-chateau-9.jpg

  • https://i.pinimg.com/736x/60/8e/dd/608eddbc7be3cbd41ffddc4d069d6177--vaux-le-vicomte-french-castles.jpg

  • http://3.bp.blogspot.com/-VXuaQmYUwmY/TkRxJ5_xQcI/AAAAAAAAEhg/nTei4Sq7rjE/s1600/chandelles-03.jpg

  • https://1.bp.blogspot.com/-egcnD4SykWM/VAewKsYrlDI/AAAAAAAADB8/g_zQbfXoyvs/s1600/32.jpg

  • https://www.paris-tours-guides.com/image/chateaux-castles/vaux_le_vicomte-fountain.jpg

  • https://4.bp.blogspot.com/-WuptW4EGsVM/VAewM0xheYI/AAAAAAAADCQ/ZSFxo81vqzQ/s1600/36.jpg