Ilustracja jest tłem tematu lekcji. Przedstawia fragment rzeźby starszego mężczyzny. W tle znajduje się balustrada, na której zawieszone są niebieskie żółwie, skierowane głowami do góry. Na ilustracji umieszczony jest czarny pasek z tekstem: Sztuka w trzech wymiarach. Cz. 3 Rzeźba współczesna.
Ilustracja jest tłem tematu lekcji. Przedstawia fragment rzeźby starszego mężczyzny. W tle znajduje się balustrada, na której zawieszone są niebieskie żółwie, skierowane głowami do góry. Na ilustracji umieszczony jest czarny pasek z tekstem: Sztuka w trzech wymiarach. Cz. 3 Rzeźba współczesna.
Sztuka w trzech wymiarach. Cz. 3 Rzeźba współczesna
P-125-FOTO0
Źródło: online-skills.
1
Scenariusz lekcji dla nauczyciela.
R12S8xqvwJBS0
Scenariusz zajęć do pobrania.
Scenariusz zajęć do pobrania.
Źródło: online-skills.
I. Opanowanie zagadnień z zakresu języka i funkcji plastyki; podejmowanie działań twórczych, w których wykorzystane są wiadomości dotyczące formy i struktury dzieła. Uczeń:
1) wykazuje się znajomością dziedzin sztuk plastycznych: malarstwa, rzeźby, grafiki, architektury (łącznie z architekturą wnętrz), rysunku, scenografii, sztuki użytkowej dawnej i współczesnej (w tym rzemiosła artystycznego); rozumie funkcje tych dziedzin i charakteryzuje ich język; rozróżnia sposoby i style wypowiedzi w obrębie dyscyplin; zna współczesne formy wypowiedzi artystycznej, wymykające się tradycyjnym klasyfikacjom, jak: happening, performance, asamblaż; sztuka nowych mediów;
2) rozróżnia cechy i rodzaje kompozycji w naturze oraz w sztukach plastycznych (odnajduje je w dziełach mistrzów, a także w tworach i zjawiskach przyrody); tworzy różnorodne układy kompozycyjne na płaszczyźnie i w przestrzeni (kompozycje otwarte i zamknięte, rytmiczne, symetryczne, statyczne i dynamiczne); ustala właściwe proporcje poszczególnych elementów kompozycyjnych, umiejętnie równoważy kompozycję, wykorzystując kształt i kontrast form;
5) charakteryzuje pozostałe środki wyrazu artystycznego, takie jak: linia, plama, faktura; wykorzystuje wskazane środki w działaniach plastycznych (kompozycjach z wyobraźni i transpozycji natury);
III. Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu kultury plastycznej, jej narodowego i ogólnoludzkiego dziedzictwa kulturowego. Uczeń:
6) rozumie i charakteryzuje na wybranych przykładach z różnych dziedzin pojęcie stylu w sztuce.
Nauczysz się
odróżniać dzieła rzeźbiarskie od wytworów natury oraz przedmiotów użytkowych;
charakteryzować współczesną rzeźbę, uwzględniając intencje twórcy, przeznaczenie dzieła oraz wykorzystany materiał;
opisywać rzeźbę Krzesło według projektu Tadeusza Kantora i rozpoznawać ją wśród podobnych rzeźb;
identyfikować nowe materiały wykorzystywane do stworzenia rzeźb współczesnych;
wskazywać przedmioty wykorzystane do utworzenia asamblażu;
analizować przykłady rzeźb charakterystycznych dla street artu;
omawiać projekty polegające na wzbogaceniu przestrzeni publicznych o cykl prac;
rozpoznać wskazaną rzeźbę po jej kubaturze;
wykonywać fotomontaż będący projektem współczesnej rzeźby, stworzonym w oparciu o zmianę przeznaczenia przedmiotu użytkowego;
analizować projekty w grupie.
Trójwymiarowość
W dwóch poprzednich częściach dowiedzieliśmy się, że wspólną cechą wszystkich rzeźb jest ich realna trójwymiarowość. Przed przystąpieniem do tej lekcji warto się zapoznać z e‑materiałami:
Sztuka w trzech wymiarach. Cz. 1. Rzeźba – techniki tworzenia i materiały
Sztuka w trzech wymiarach. Cz. 2. Tematyka i funkcje rzeźb
Warunek trójwymiarowości nie jest jednak w,ystarczającym aby uznać coś za rzeźbę. Często przyroda zachwyca nas naturalnymi formami, które wyglądają jak rzeźby, ale nimi nie są. Wiatr i woda mogą tak ukształtować skałę, że do złudzenia będzie przypominać człowieka lub ciekawą abstrakcyjną formę. Nie są to jednak dzieła sztuki rzeźbiarskiej, gdyż nie możemy przypisać naturze intencji wytworzenia takiego wizerunku.
R16QH8ZolkEyA
Ćwiczenie 1
Odpowiedz na pytanie. Które z poniższych wytworów są zaliczane do rzeźby? Możliwe odpowiedzi: 1. porcelanowa filiżanka, 2. pomnik konny, 3. manekin z wystawy sklepowej, 4. postać wykonana z gipsu.
Odpowiedz na pytanie. Które z poniższych wytworów są zaliczane do rzeźby? Możliwe odpowiedzi: 1. porcelanowa filiżanka, 2. pomnik konny, 3. manekin z wystawy sklepowej, 4. postać wykonana z gipsu.
Źródło: online-skills.
R7ktE84JVApvN
Ilustracja interaktywna przedstawia dwie rzeźby. Pierwsza ukazuje pracę Dale'a Chihulyego "Sztuczne drzewo" z Ogrodu Botanicznego Roślin Pustynnych w Phoenix. Przedstawia wykonane z dmuchanego szkła żółto-czerwone drzewo, ustawione w pustynnym pejzażu, na skalistym podłożu. Gałęzie drzewa są fantazyjnie powyginane. Na ilustracji zamieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Dale Chihuly to amerykański rzeźbiarz, dmuchacz szkła, hutnik i projektant szkła dmuchanego. Wspaniałe kolory jego szklanych rzeźb ulegają subtelnym zmianom w ciągu dnia, w zależności od kąta i natężenia światła słonecznego. Druga ilustracja ukazuje szczyty wież kościoła Sagrada Familia (Świętej Rodziny) w Barcelonie, zaprojektowanego przez Antonia Gaudiego. ich powierzchnia przypomina skorupę żółwia, dekorowana jest kwiatami, a na szczycie znajdują się kule tworzące kształt kiści winogron. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Sagrada Familia w założeniach Gaudiego miała być jednym żyjącym organizmem, a jej elementy nawiązywały do przyrody.
Ilustracja interaktywna przedstawia dwie rzeźby. Pierwsza ukazuje pracę Dale'a Chihulyego "Sztuczne drzewo" z Ogrodu Botanicznego Roślin Pustynnych w Phoenix. Przedstawia wykonane z dmuchanego szkła żółto-czerwone drzewo, ustawione w pustynnym pejzażu, na skalistym podłożu. Gałęzie drzewa są fantazyjnie powyginane. Na ilustracji zamieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Dale Chihuly to amerykański rzeźbiarz, dmuchacz szkła, hutnik i projektant szkła dmuchanego. Wspaniałe kolory jego szklanych rzeźb ulegają subtelnym zmianom w ciągu dnia, w zależności od kąta i natężenia światła słonecznego. Druga ilustracja ukazuje szczyty wież kościoła Sagrada Familia (Świętej Rodziny) w Barcelonie, zaprojektowanego przez Antonia Gaudiego. ich powierzchnia przypomina skorupę żółwia, dekorowana jest kwiatami, a na szczycie znajdują się kule tworzące kształt kiści winogron. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Sagrada Familia w założeniach Gaudiego miała być jednym żyjącym organizmem, a jej elementy nawiązywały do przyrody.
Fotografia 1: Dale Chihuly, Sztuczne drzewo z Ogrodu Roślin Pustynnych w Phoenix, Stany Zjednoczone, fotografia 2: Antonio Gaudi, Sagrada Familia, Barcelona, Hiszpania (fragment wież), online‑skills, CC BY 3.0
Współcześnie każda trójwymiarowa forma intencjonalnie umieszczona w przestrzeni może być uznana za rzeźbę gdy spełni podstawowy warunek – musi znaczyć i „opowiadać” coś innego, niż wynika z jej pierwotnego przeznaczenia. Na przykład zwyczajne krzesło może być dziełem sztuki użytkowej (służy do siedzenia, ustawiamy je w pokoju), ale mimo że jest trójwymiarowe, nie można zaliczyć go do sztuki rzeźbiarskiej. Natomiast gdy to samo krzesło będzie miało wysokość kilku metrów i zostanie postawione na ulicy, stanie się rzeźbą. Takie krzesło nie spełnia już roli użytkowej, nie da się na nim zasiąść, nie wstawimy go do mieszkania. Jako zwyczajne krzesło stanie się nieużyteczne.
Pomysł ten wykorzystał jeden z polskich artystów, Tadeusz Kantor, tworząc w 1970 r. projekt rzeźby plenerowej wykonanej z betonu architektonicznego. W oparciu o pomysł i oryginalny szkic Kantora, instalację wykonali architekt Tomasz Myczkowski i Dorota Krakowska, spadkobierczyni praw autorskich po Kantorze. Uroczyste odsłonięcie pracy miało miejsce 8 września 2011 r. we Wrocławiu.
R1938lw3NqAu7
Ilustracja przedstawia dzieło Tadeusza Kantora "Krzesło". Ukazuje składane krzesło ogrodowe o nienaturalnie wielkich rozmiarach. Rzeźba ustawiona jest na trawie między dwoma jezdniami, pod tramwajowymi liniami. Białe krzesło wykonane jest z betonu. W tle znajduje się wielopiętrowy budynek mieszkalny, przy którym zaparkowane są samochody.
Tadeusz Kantor, rzeźba "Krzesło", 2011, Wrocław
Ćwiczenia
Polecenie 1
Wejdź na stronę internetową platformy Google Maps i wpisz adres: Wrocław, ul. Rzeźnicza. Następnie umieść „ludzika” (jest żółty i znajduje się w prawym dolnym rogu ekranu) w dowolnym miejscu na ulicy Rzeźniczej. Poruszając się wzdłuż ulicy poszukaj rzeźby Kantora Krzesło. Gdy ją znajdziesz, odbądź „spacer” naokoło rzeźby, zapoznaj się z jej otoczeniem z różnych stron.
Przyjrzyj się niżej zamieszczonej ilustracji, przedstawiającej dwie łopaty. Jedna z nich jest dziełem artysty, a druga przedmiotem użytkowym. Spróbuj odgadnąć, która łopata jest rzeźbą. Odpowiedź poznasz po kliknięciu ilustracji.
RhYjodG4pvvRz
Ilustracja interaktywna przedstawia dwie fotografie dwu łopat. Po lewej stronie znajduje się mała łopatka ogrodowa z czerwoną, karbowaną łyżką i żółtą rączką. Druga łopata jest typowym szpadlem do kopania z szarą szuflą i długą rękojeścią z drewna, zakończoną uchwytem. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt zawierający fotografię tych samych łopat w przestrzeni, w której zostały zaprezentowane. Czerwona łopata jest rzeźbą zamieszczoną na placu przed budynkiem. Jest dużych, ponadnaturalnych rozmiarów. Druga łopata wbita jest w piach.
Ilustracja interaktywna przedstawia dwie fotografie dwu łopat. Po lewej stronie znajduje się mała łopatka ogrodowa z czerwoną, karbowaną łyżką i żółtą rączką. Druga łopata jest typowym szpadlem do kopania z szarą szuflą i długą rękojeścią z drewna, zakończoną uchwytem. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt zawierający fotografię tych samych łopat w przestrzeni, w której zostały zaprezentowane. Czerwona łopata jest rzeźbą zamieszczoną na placu przed budynkiem. Jest dużych, ponadnaturalnych rozmiarów. Druga łopata wbita jest w piach.
Łopaty, online-skills, CC BY 3.0
Polecenie 2
Wybierz dowolny trójwymiarowy przedmiot, który ma dla Ciebie znaczenie (lubisz go, często używasz, albo przeciwnie, przeszkadza Ci on, denerwuje) i zrób aparatem cyfrowym jego zdjęcie. Następnie zastanów się, jakie otoczenie jest dla niego nietypowe i sfotografuj. Połącz oba zdjęcia w programie komputerowym tak, aby przedmiot na zdjęciu stał się większy niż w rzeczywistości. Jeżeli masz problemy z techniczną realizacją zadania, poproś o pomoc nauczyciela informatyki. Zobacz, jak zmieniło się znaczenie i odbiór przedstawionego przez Ciebie przedmiotu ze względu na inny rozmiar i nietypowe umiejscowienie w przestrzeni. Opisz w dowolny sposób proces realizacji zadania, zastanawiając się: – dlaczego został wybrany właśnie taki przedmiot? – z jakich powodów nastąpiło jego umiejscowienie w takim, a nie innym otoczeniu? – czy w nowej sytuacji przestrzennej obiekt nabrał dla Ciebie innych znaczeń?; jeżeli tak, to jakich? Przedyskutujcie Wasze pomysły w klasie, zapoznajcie się z wielością możliwych interpretacji. Być może niektóre z nich ukażą ciekawe, nieuwzględnione przez Ciebie aspekty pracy.
RM2gVUGEcmeJH
Ćwiczenie 2
Zapoznaj się z opisem ilustracji i odpowiedz na pytanie. Ilustracja 1: Jest to fotografia odlanego z betonu telefonu komórkowego. Ilustracja 2: Ukazuje otwartą walizkę wykonaną z żywicy, leżącą na kamiennym murku ogrodowym. Ilustracja 3: Przedstawia czarny telefon komórkowy leżący na kartce papieru na biurku. Ilustracja 4: Ukazuje zdjęcie dwu zamkniętych walizek ułożonych na półce - jedna na drugiej. Na ich rączkach na sznurkach doczepione są kartki z danymi właściciela. Pytanie: Które z przedmiotów ukazanych na zdjęciach są rzeźbami, a nie przedmiotami użytkowymi?
Zapoznaj się z opisem ilustracji i odpowiedz na pytanie. Ilustracja 1: Jest to fotografia odlanego z betonu telefonu komórkowego. Ilustracja 2: Ukazuje otwartą walizkę wykonaną z żywicy, leżącą na kamiennym murku ogrodowym. Ilustracja 3: Przedstawia czarny telefon komórkowy leżący na kartce papieru na biurku. Ilustracja 4: Ukazuje zdjęcie dwu zamkniętych walizek ułożonych na półce - jedna na drugiej. Na ich rączkach na sznurkach doczepione są kartki z danymi właściciela. Pytanie: Które z przedmiotów ukazanych na zdjęciach są rzeźbami, a nie przedmiotami użytkowymi?
Źródło: online-skills.
Kluczem do udzielenia poprawnej odpowiedzi w ćwiczeniu interaktywnym 2 była analiza materiałów, z jakich wykonano przedstawione na zdjęciach obiekty – cementowy telefon komórkowy czy odlana z metalu walizka wraz z zawartością nie są przedmiotami użytkowymi.
Przyjrzyj się poniższej ilustracji, na której widać dwie współczesne kompozycje rzeźbiarskie przedstawiające buty. Kliknij interaktywne punkty, a dowiesz się, z jakich materiałów zostały wykonane.
R1DY8wz1V3jjj
Ilustracja interaktywna przedstawia dwie instalacje rzeźbiarskie z butów. Zdjęcie po lewej stronie ukazuje kilkanaście swobodnie ułożonych damskich butów, wykonanych z papieru o różnych kolorach i wzorach. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Kompozycja rzeźbiarska składająca się z 25 miniaturowych butów została wykonana z papieru. Jej twórcą jest amerykański artysta Carlos N. Molina. Drugie zdjęcie to różnej wielkości buty damskie, męskie i dziecięce odlane z żeliwa i ułożone na betonowej płycie nad brzegiem morza. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Budapesztański pomnik „Buty na brzegu Dunaju”, zaprojektowany przez artystę Gyulę Pauera, został odlany z żeliwa.
Ilustracja interaktywna przedstawia dwie instalacje rzeźbiarskie z butów. Zdjęcie po lewej stronie ukazuje kilkanaście swobodnie ułożonych damskich butów, wykonanych z papieru o różnych kolorach i wzorach. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Kompozycja rzeźbiarska składająca się z 25 miniaturowych butów została wykonana z papieru. Jej twórcą jest amerykański artysta Carlos N. Molina. Drugie zdjęcie to różnej wielkości buty damskie, męskie i dziecięce odlane z żeliwa i ułożone na betonowej płycie nad brzegiem morza. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Budapesztański pomnik „Buty na brzegu Dunaju”, zaprojektowany przez artystę Gyulę Pauera, został odlany z żeliwa.
Instalacje rzeźbiarskie z butów, online-skills, CC BY 3.0
Materiały w rzeźbie
Podstawowymi tworzywami, od wieków stosowanymi w rzeźbie są przede wszystkim kamień, metal, drewno, glina. Współcześnie wykorzystuje się wszelkie materiały – zarówno te tradycyjne, jak i nowe, np. tworzywa sztuczne, beton, papier, szkło, lód, ziemia, tkaniny, przedmioty z otoczenia.
Przyjrzyj się dziełom umieszczonym w Galerii, a następnie rozwiąż ćwiczenie interaktywne 3.
R1JshjAwPceQy
Ilustracja przedstawia dzieło Hansa Haacke pt. „Skondensowany sześcian”. Zdjęcie przedstawia szklany sześcian. Jest oświetlony z góry. Stoi na płytkiej tafli wody, a na dnie widać rozsypane kamyki.
Hans Haacke, „Skondensowany sześcian”, ok. 1963, Hirshhorn Museum and Sculpture Garden, Waszyngton, Stany Zjednoczone Ameryki, wikimedia.org, CC BY 3.0
R1eVoB4eNIp3y
Ilustracja przedstawia instalację Magdaleny Abakanowicz „Embriologia”. Na zdjęciu są przedstawione różnej wielkości brązowe, okrągłe i walcowate elementy przypominające embriony. Są wykonane z płótna workowego, liny konopianej, sizalu, nylonu na metalowych stelażach. Ułożone są swobodnie na podłodze obok siebie lub jedne na drugich.
Magdalena Abakanowicz, „Embriologia”, 1978-1980, Tate Modern, Londyn, Wielka Brytania, flickr.com, CC BY 2.0
R1e5IROEB0WzP
Ilustracja przedstawia dzieło Alicji Majewskiej „Schody”. Ukazuje miniaturowe schody wykonane ze stali i betonu. Zamocowane są do podstawy o kształcie wysokiego prostopadłościanu.
P-125-FOTO18
Alicja Majewska, „Schody”, 2011, kolekcja prywatna, online-skills, CC BY 3.0
RNOWWSlsGMn16
Ilustracja przedstawia dzieło Katarzyny Adaszewskiej „Zabawki piaskowe”. Rzeźba przedstawia przedmioty uformowane z masy piaskowej, przypominające kolorem i fakturą piasek z plaży. Są to między innymi kostki, zabawki, kulki, klocki ułożone na sobie.
P-125-FOTO19
Katarzyna Adaszewska, „Zabawki piaskowe”, 2015, kolekcja prywatna, online-skills, CC BY 3.0
RMMkWVVQlqswx
Ćwiczenie 3
Wymień materiały wykorzystywane do pracy przez współczesnych rzeźbiarzy.
Wymień materiały wykorzystywane do pracy przez współczesnych rzeźbiarzy.
Źródło: online-skills.
W Galerii można było zobaczyć dzieło wybitnej polskiej artystki – Magdaleny Abakanowicz.
Aby dowiedzieć się czym są abakany, kliknij poniższą ilustrację.
R1a5h9nUVfea4
Ilustracja interaktywna przedstawia dzieło Magdaleny Abakanowicz pt. „Zespół Czarnych Form Organicznych”. Ukazuje zawieszone czarne tkaniny oraz lezące na podłodze czarne, grube liny oraz zwały materiału uformowane w kokony. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją:
Punkt 1: Abakan to struktura przestrzenna, zbliżona do rzeźby, wykonana z tkaniny artystycznej. Nazwę utworzono od nazwiska artystki – Magdaleny Abakanowicz, która jako pierwsza zaczęła tworzyć takie kompozycje.
Ilustracja interaktywna przedstawia dzieło Magdaleny Abakanowicz pt. „Zespół Czarnych Form Organicznych”. Ukazuje zawieszone czarne tkaniny oraz lezące na podłodze czarne, grube liny oraz zwały materiału uformowane w kokony. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją:
Punkt 1: Abakan to struktura przestrzenna, zbliżona do rzeźby, wykonana z tkaniny artystycznej. Nazwę utworzono od nazwiska artystki – Magdaleny Abakanowicz, która jako pierwsza zaczęła tworzyć takie kompozycje.
Magdalena Abakanowicz, „Zespół Czarnych Form Organicznych”, 1974, abakan, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź, Polska, online-skills, CC BY-SA 3.0
mfe7d35434e65e843_0000000000151
Asamblaż
Artystyczne, trójwymiarowe formy utworzone z gotowych przedmiotów (zazwyczaj codziennego użytku lub odpadów) nazywamy asamblażemAsamblażasamblażem. Jest to odmiana przestrzennego kolażuKolażkolażu. Przedmioty użyte do stworzenia asamblażu nie są wytworzone przez artystę, ale przez niego przetworzone i zastosowane w nowym znaczeniu.
Termin asamblaż po raz pierwszy zastosował w 1954 r. Jean Dubuffet, określając tak trójwymiarowe figury zbudowane przez siebie z odpadów i papier‑mâchéPapier‑mâchépapier‑mâché. Widać je na zdjęciu poniżej.
R8qSH6bub2JQF
Ilustracja przedstawia papierowy asambraż Jean Dubuffeta, pt. „Osobistości olewają paradę w Waszyngtonie”. Na zdjęciu widać figury coś na kształt ludzi wykonane z papieru bądź tektury. Są miejscami pomalowane na kolor czerwony bądź niebieski. Figurki stoją na czarnym podłożu.
P-125-FOTO21
Jean Dubuffet, „Osobistości olewają paradę w Waszyngtonie”, asamblaż, 1973, wystawa czasowa w Landerneau we Francji, flickr.com, CC BY-SA 2.0
W Galerii możesz zobaczyć przykłady innych asamblaży.
REb0b9BYByumf
Ilustracja przedstawia instalację dwóch rowerów Roberta Rauschenberga „Jadące rowery”. Są to dwa rowery stojące na tylnych kołach, stykających się ze sobą. Jeden z nich jest biało niebiesko-biały, drugi czerwono-żółty. Zostały zamontowane na metalowych rurkach i ustawione przy brzegu zbiornika wodnego. Za rzeźbą rośnie liściaste drzewo, a w tle stoi wielokondygnacyjny budynek.
P-125-FOTO22
Robert Rauschenberg, „Jadące rowery”, asamblaż, 1998, Berlin, Niemcy, wikimedia.org, CC BY 2.0
R2gV3aFEqfnXR
Ilustracja przedstawia dzieło Isma Jajandera „Kocham Paryż”. Asamblaż przedstawia kozę stojącą na szczycie rozkładanej, drewnianej drabiny, przykrytej serwetą. Koza jest biała, a przy rogach ma umieszczone różnej wielkości artystyczne pędzle. Głowę ma pochyloną. Z jej grzbietu wystają dwa skrzydła.
P-125-FOTO23
Ismo Kajander, „Kocham Paryż”, asamblaż, 2006, Espoo Museum of Modern Art, Espoo, Finlandia, wikimedia.org, domena publiczna
RRa3EMaFJHioJ
Ilustracja przedstawia asamblaż Georgesa Hermesa „Stacja macierzysta”. Ukazuje zardzewiałe koło rowerowe, zamontowane na rurce do podstawy w kształcie krzyżaka. U dołu, do widełek symetrycznie zamocowane jest wybijane brązową skórą oparcie krzesła. Na ścianach wnętrza, w którym zaprezentowana jest praca wiszą fotografie i obrazy. Jedna z nich przedstawia stary rower.
George Herms, „Stacja macierzysta”, asamblaż, 1965, MoMA, Nowy Jork, Stany Zjednoczone Ameryki, flickr.com, CC BY 2.0
RQI4rLbL3YKRK
Ilustracja przedstawia dzieło Ya'acova Dorchina „Pan latania”. Jest to zbiór różnych metalowych, pordzewiałych części połączonych w jedną całość. Kształtem przypomina romb. Instalacja jest zawieszona na białej ścianie. W centralnej części można zauważyć przedmiot przypominający wytarty pasek.
Ya'acov Dorchin, „Pan latania”, asamblaż, 1995, Ilana Goor Museum, Tel Aviv-Yafo, Izrael, wikimedia.org, CC BY 3.0
R4tezO83wgomp
Ilustracja przedstawia dzieło Katarzyny Adaszewskiej pt. „Enfant terrible II”. Praca przedstawia zabawki umieszczone na metalowej konstrukcji . Wśród zabawek dominują pluszaki w różnych kolorach. Są to głównie zwierzęta, postacie z bajek i plastikowe zabawki. Sposób kompozycji przypomina koronę drzewa z pluszaków umieszczoną na konarze z metalowych prętów.
Katarzyna Adaszewska, „Enfant terrible II”, asamblaż, 2014, kolekcja prywatna, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: online-skills.
RoKlCbnvZrLdW
Ilustracja przedstawia dzieło Katarzyny Adaszewskiej „dizajn”. Ukazuje ustawione we wnętrzu składane meble oraz okrągły dywan. Na pierwszym planie jest okrągły dywan w brązowe wzory. Na środku stoi mebel o złożonej konstrukcji. Składa się między innymi z oparcia sofy, części komody, stolika. Dodatkowo zestaw zdobi stojąca lampa z białym abażurem w zielone grochy oraz paprotka w donicy.
P-125-FOTO27
Katarzyna Adaszewska, „dizajn”, asamblaż, 2007, kolekcja prywatna, online-skills, CC BY 3.0
mfe7d35434e65e843_0000000000193
Instalacje artystyczne
Poniższe zdjęcie przedstawia asamblaż wykonany przez belgijskiego artystę – Ludo Gielsa. Przyjrzyj się kompozycji i spróbuj zidentyfikować przedmioty, z których artysta wykonał pracę. Czy są to guziki, części maszyny do pisania, przyciski do windy?
RYXMxVfJ6DWw6
Ilustracja przedstawia asamblaż Ludo Giels skonstruowany z maszyny pisarskiej. Instalacja to dwie postacie kobiet wykonane z metalu. Stoją obok siebie trzymając ręce złożone. Jedna z nich trzyma bukiet kwiatów wykonany z liter z maszyny do pisania. Litery są również u dołu sukni obu kobiet.
P-125-FOTO28
Ludo Giels, asamblaż, wikimedia.org, CC BY-SA 4.0
R4bKUxqF7d8UV
Ćwiczenie 4
Odpowiedz na pytanie. Z jakim terminem związana jest następująca definicja? Kompozycja artystyczna umiejscowiona w konkretnej przestrzeni (dopasowane do niej), składająca się z wielu elementów, które są ze sobą ściśle powiązane (zachodzą pomiędzy nią konkretne interakcje), powstałe przy wykorzystaniu dowolnych materiałów, w tym także nowych mediów. Może być stała lub czasowa (przeznaczona do oglądania w danym miejscu tylko w określonym czasie). Możliwe odpowiedzi: 1. Rzeźba, 2. Instalacja artystyczna, 3. Environment.
Odpowiedz na pytanie. Z jakim terminem związana jest następująca definicja? Kompozycja artystyczna umiejscowiona w konkretnej przestrzeni (dopasowane do niej), składająca się z wielu elementów, które są ze sobą ściśle powiązane (zachodzą pomiędzy nią konkretne interakcje), powstałe przy wykorzystaniu dowolnych materiałów, w tym także nowych mediów. Może być stała lub czasowa (przeznaczona do oglądania w danym miejscu tylko w określonym czasie). Możliwe odpowiedzi: 1. Rzeźba, 2. Instalacja artystyczna, 3. Environment.
Źródło: online-skills.
Współcześnie coraz częściej w różnych miejscach (np. w centrach sklepowych, galeriach sztuki, przestrzeniach miasta – na dworcach, w parkach itp.) możemy oglądać instalacje artystyczne. Są to kompozycje artystyczne umiejscowione w konkretnej przestrzeni (dopasowane do niej), składające się z wielu elementów, które są ze sobą ściśle powiązane (zachodzą pomiędzy nimi konkretne interakcje), powstałe przy wykorzystaniu dowolnych materiałów, w tym także nowych mediów. Instalacje mogą być zamontowane na stałe lub czasowo (przeznaczone do oglądania w danym miejscu jedynie w określonym czasie).
Więcej na temat instalacji artystycznych dowiesz się z e‑materiału Nowe media. Sztuka multimedialna.
Ze względu na operowanie przestrzenią, instalacje artystyczne wywodzą się od rzeźby, która z pojedynczych figur zaczęła ewoluować w formy bardziej rozbudowane. Zapoznaj się z przykładami instalacji rzeźbiarskich przedstawionymi, w Galerii.
RPrw7Rw03xWaB
Ilustracja przedstawia rzeźby Magdaleny Abakanowicz „Nierozpoznani”. Rzeźby ustawione są na trawie. Składają się ze stu dwunastu wysokich na ponad dwa metry, odlanych z żeliwa figur, tworzących pozornie bezładną grupę, ustawioną na trawniku. Sylwetki pozbawione są głów, Nie posiadają pleców. i sprawiają wrażenie kroczących w różnych kierunkach. Tłem jest gęsty las.
Magdalena Abakanowicz, „Nierozpoznani”, 2002, Poznań, Polska, flickr.com, CC BY 2.0
Źródło: online-skills.
R1YWLUdP6KRdb
Ilustracja przedstawia instalację rzeźbiarską Magdaleny Abakanowicz pt. „Nierozpoznani”. Instalacja to 112, wysokich na ponad dwa metry, odlanych z żeliwa, antropomorficznych figur, tworzących pozornie bezładną grupę pośród otaczającego ich trawnika. Sylwetki pozbawione są głów i sprawiają wrażenie kroczących w różnych kierunkach. Mają brązowy kolor i nieregularną fakturę. W odróżnieniu od poprzedniej ilustracji zdjęcie zostało zrobione tak jakbyśmy znajdowali się w środku spacerujących figur.
P-125-FOTO33
Magdalena Abakanowicz, „Nierozpoznani”, instalacja rzeźbiarska stała, 2002, Poznań, Polska, flickr.com, CC BY 2.0
Ro3W1JZKpGBPW
Ilustracja przedstawia instalację Kulity Wójcik pt. „Tęcza”. Instalację tworzy wysoka na 9 metrów i szeroka na 26 metrów konstrukcja wielobarwnego łuku inspirowanego zjawiskiem optycznym tęczy, stworzonego z różnokolorowych, sztucznych kwiatów umieszczonych na metalowym szkielecie. Umiejscowiona jest nad ulicą. Zdjęcie zostało wykonane wieczorową porą i tęcza oświetlana jest przez latarnie. W tle widać zabudowania.
P-125-FOTO34
Julita Wójcik, „Tęcza”, instalacja rzeźbiarska czasowa, 2012, Warszawa, Polska, flickr.com, CC BY 2.0
RRgRORaoA6bin
Ilustracja przedstawia instalację Kulity Wójcik pt. „Tęcza”. Jest to przybliżenie poprzedniej ilustracji i został ukazany tylko fragment tęczy z kawałkiem trawnika na którym stoi.
Ilustracja przedstawia instIlustracja przedstawia instalację rzeźbiarską Yauoi Kusamy pt. „Narcyzowy ogród”. Jest to instalacja zbudowana ze srebrnych kół, które zostały umieszczone na wodzie. Ich rozkład wydaje się losowy. W tle widać skały i roślinność. alację rzeźbiarską Yauoi Kusamy, pt. „Narcyzowy ogród”. Jest to instalacja zbudowana ze srebrnych kul, które zostały umieszczone na wodzie. Ich rozkład wydaje się losowy. W tle widać skały i roślinność.
P-125-FOTO36
Yayoi Kusama, „Narcyzowy ogród”, instalacja rzeźbiarska czasowa, 2016, Glass House, New Canaan, Stany Zjednoczone Ameryki, flickr.com, CC BY 2.0
RpOr3vPJq8ZeA
Ilustracja przedstawia instalację rzeźbiarską Yauoi Kusamy pt. „Narcyzowy ogród”. Jest to instalacja zbudowana z kul. Na zdjęciu przybliżenie kilkunastu srebrnych kul na wodzie. Błyszczą się odbijając światło.
P-125-FOTO37
Yayoi Kusama, „Narcyzowy ogród”, instalacja rzeźbiarska czasowa, 2016, Glass House, New Canaan, Stany Zjednoczone Ameryki, flickr.com, CC BY 2.0
Instalacja Yayoi Kusamy określana jest także jako rzeźba kinetyczna. Kliknij w interaktywny punkt na zdjęciu, aby dowiedzieć się, co to oznacza.
R9LjOZ27em5p2
Ilustracja interaktywna przedstawia dzieło Yayoi Kusamy pt. „Narcyzowy ogród”. Jest to instalacja zbudowana ze srebrnzch kól, które zostały umieszczone na wodzie. Ich rozkład wydaje się losowy. Po lewej stronie jest kawałek skały i widać również roślinność. Na ilustracji umieszczony jest niebieski pulsujący punkt. Po kliknięciu kursorem myszki w punkt wyświetlą się dodatkowe informacje.
Ilustracja interaktywna przedstawia dzieło Yayoi Kusamy pt. „Narcyzowy ogród”. Jest to instalacja zbudowana ze srebrnzch kól, które zostały umieszczone na wodzie. Ich rozkład wydaje się losowy. Po lewej stronie jest kawałek skały i widać również roślinność. Na ilustracji umieszczony jest niebieski pulsujący punkt. Po kliknięciu kursorem myszki w punkt wyświetlą się dodatkowe informacje.
Yayoi Kusama, „Narcyzowy ogród”, instalacja rzeźbiarska czasowa, 19666, Glass House, New Canaan, Stany Zjednoczone Ameryki, online-skills, CC BY 3.0
Instalacje często bywają interaktywne, czyli podatne na działanie widza. Mogą reagować w określony sposób na wytwarzane przez niego bodźce – ruch, dźwięk, dotyk. Inną formą interaktywności jest sytuacja gdy widz bezpośrednio kształtuje formę dzieła, które powstaje lub przeobraża się pod wpływem działania odbiorcy.
Kliknij w interaktywne punkty umieszczone na poniższej ilustracji i zapoznaj się z opisem instalacji.
RRfLe0Y13G2Ro
Ilustracja interaktywna przedstawia dwie instalacje. Pierwsza to dzieło Jeffa Koonsa "Kolorowanka". Ukazuje abstrakcyjną formę, której pofalowana, chromatyczna powierzchnia mieni się i odbija otoczenie, sprawiając złudzenie przezroczystości, a nawet pozory ruchu. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Ta instalacja została wykonana z chromowanej stali nierdzewnej, więc jej powierzchnia przypomina lustro. Sprawia wrażenie przezroczystej, ponieważ odbija widok otaczających ją budynków. Za każdym razem instalacja stanowi nieco inną kompozycję – zależną od widzów, których wizerunki również odbijają się w wypolerowanej stali. Druga instalacja to praca Roberta Kuśmirowskiego „Tężnia sztuki”. Ukazuje konstrukcję zbudowaną z drewna iglastego, systemu różnych łączeń, drewnianych podpór oraz wielu przedmiotów i urządzeń powystawowych, poukładanych w schowkach. Wewnątrz znajduje się tunel, w który można wejść. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Do rzeźby widz może wejść i, jak twierdzi sam twórca, inhalować się sztuką. Konstrukcja o wymiarach 6 m wysokości i 22 m szerokości przypomina ciechocińską tężnię – po jej ścianach spływa prawdziwa solanka. Instalacja została wypełniona przedmiotami użytkowymi zbieranymi przez artystę przez 12, opatrzonymi spisem inwentarzowym wzorowanym na spisach muzealnych. Pod wpływem pogody, a także użytkowania tężni przez zwiedzających, kształt instalacji wciąż się zmienia.
Ilustracja interaktywna przedstawia dwie instalacje. Pierwsza to dzieło Jeffa Koonsa "Kolorowanka". Ukazuje abstrakcyjną formę, której pofalowana, chromatyczna powierzchnia mieni się i odbija otoczenie, sprawiając złudzenie przezroczystości, a nawet pozory ruchu. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Ta instalacja została wykonana z chromowanej stali nierdzewnej, więc jej powierzchnia przypomina lustro. Sprawia wrażenie przezroczystej, ponieważ odbija widok otaczających ją budynków. Za każdym razem instalacja stanowi nieco inną kompozycję – zależną od widzów, których wizerunki również odbijają się w wypolerowanej stali. Druga instalacja to praca Roberta Kuśmirowskiego „Tężnia sztuki”. Ukazuje konstrukcję zbudowaną z drewna iglastego, systemu różnych łączeń, drewnianych podpór oraz wielu przedmiotów i urządzeń powystawowych, poukładanych w schowkach. Wewnątrz znajduje się tunel, w który można wejść. Na ilustracji umieszczony jest interaktywny punkt z informacją: Do rzeźby widz może wejść i, jak twierdzi sam twórca, inhalować się sztuką. Konstrukcja o wymiarach 6 m wysokości i 22 m szerokości przypomina ciechocińską tężnię – po jej ścianach spływa prawdziwa solanka. Instalacja została wypełniona przedmiotami użytkowymi zbieranymi przez artystę przez 12, opatrzonymi spisem inwentarzowym wzorowanym na spisach muzealnych. Pod wpływem pogody, a także użytkowania tężni przez zwiedzających, kształt instalacji wciąż się zmienia.
Instalacje, fotografia 1: Jeff Koons "Kolorowanka", fotografia 2: Robert Kuśmirowski „Tężnia sztuki”, online‑skills, CC BY 3.0
Street art
Wśród współczesnych dzieł rzeźbiarskich wskazać można także dzieła street artu. Street art to „sztuka ulicy” – działania artystyczne realizowane w przestrzeni publicznej, często umieszczane tam bez zgody właścicieli. Street art nie posiada ściśle określonych reguł działania, a jego naturalną cechą jest nietrwałość wytworów, usuwanych często przez służby sprzątające.
Jednym z artystów–rzeźbiarzy sztuki ulicy jest Will Coles. Jego prace są znane na całym świecie – w ciągu ostatnich dziesięciu lat zainstalował ponad dwa tysiące rzeźb na ulicach wielu miast, między innymi w Sydney, Paryżu, Londynie, Berlinie, Madrycie, Barcelonie, Nowym Jorku. Wykonane są głównie z białego lub barwionego cementu i przedstawiają przedmioty codziennego użytku. Pozostawiane są przez artystę na chodnikach, murkach, ławkach itp., przypominając rzeczy wyrzucone lub zgubione. Cementowa komórka, którą mogliśmy zobaczyć w ćwiczeniu 2 to także rzeźba Willa Colesa. Obejrzyj w Galerii przykłady innych dzieł artysty.
Rap6exE44J6Tf
Ilustracja przedstawia rzeźbę Willa Colesa „Art Fag". Ukazuje wykonany z betonu telefon komórkowy. Nad klawiaturą znajduje się ekran, na którym został umieszczony napis: ART FAG. Telefon leży na chodniku przy betonowej ścianie pomalowanej na zielono.
Will Coles, „Art Fag”, flickr.com, CC BY-NC 2.0
Źródło: online-skills.
R4fU7VZyxzah1
Ilustracja przedstawia instalację Willa Colesa „Stop”. Ukazuje wykonane z betonu przedmioty. Po lewej stronie znajduje się pilot z przyciskami, a za niebieską ścianką - zgnieciona puszka po napoju. Przedmioty różnią się opracowaniem powierzchni - puszka jest chropowata, a pilot gładki.
Will Coles, „Stop", flickr.com, CC BY-NC-ND 2.0
Źródło: online-skills.
RLBvjaeLwjQfc
Ilustracja przedstawia pracę Willa Colesa "Imitacja". Ukazuje damską saszetkę wykonaną z brązu i powlekaną niklem. Przedmiot przeszywany jest w romby.
Will Coles, „Imitacja”, flickr.com, CC BY-SA 2.0
Źródło: online-skills.
R1KzKTnNPnUNS
Ilustracja przedstawia instalację Willa Colesa „Pomnik fotela nieznanego generała”. Ukazuje biały, pikowany fotel, na którym położona jest oficerska czapka. Przed fotelem stoi również biała pufa.
Will Coles, „Pomnik fotela nieznanego generała”, flickr.com, CC BY-NC 2.0
Źródło: online-skills.
RbgZL1G1rqf4P
Ilustracja przedstawia prace Willa Colesa „Epitaph”. Ukazuje różowe, zgniecione pudełko imitujące kartonowe opakowanie. Przedmiot leży na betonowym chodniku, w tle rośnie trawa. Na przedniej części kartonu znajduje się napis EPITAPH.
Will Coles, „Epitaph”, flickr.com, CC BY-SA 2.0
Źródło: online-skills.
RohiUCeRX9vtl
Ilustracja przedstawia rzeźbę Willa Colesa „Pilot”. Pilot jest z betonu. Są na nim kwadratowe i prostokątne przyciski poukładane w rzędach. Piot leży na cegłach, a z prawej strony widać trochę ziemi, patyków, kamyków i kawałki wyschniętej trawy.
P-125-FOTO46
Will Coles, „Pilot”, flickr.com, CC BY-SA 2.0
R42xXsTkbjAyI
Ilustracja przedstawia rzeźbę Willa Colesa „Puszka”. Puszka jest wykonana z betonu. Jest zgnieciona ale widać napis na wierzchniej stronie. Puszka leży na kamieniu.
P-125-FOTO47
Will Coles, „Puszka”, flickr.com, CC BY-SA 2.0
Robue5FtRgpYg
Ilustracja przedstawia rzeźbę Willa Colesa „Man-made”. Ukazuje leżącą na chodniku białą rękawicę, wykonaną z żywicy. Rękawica jest podwinięta, a jej duży palec jest założony do środka. Na nim znajduje się napis MAN-MADE.
Will Coles, „Man-made”, flickr.com, CC BY-SA 2.0
Źródło: online-skills.
Więcej na temat street artu możesz dowiedzieć się z e‑materiału Sztuka przestrzeni społecznej – graffiti jako sztuka ulicy.
Dzieła street artu należy odróżnić od planowej realizacji projektów, których celem jest wzbogacenie przestrzeni publicznych o cyklCyklcykl prac (najczęściej są to właśnie rzeźby) charakterystycznych dla danej miejscowości. Rzeźby o tej samej tematyce umieszczane są na budynkach, murach, kamieniczkach, trawnikach itp., stanowiąc zaplanowaną akcję promocyjną. Przykładami mogą być polskie miasta: Wrocław, który słynie z krasnali, Toruń z aniołami czy Łódź z pomnikami przedstawiającymi postaci z bajek nakręconych w Studiu Małych Form Filmowych Se‑ma‑for.
R1FEDcWfhpNJL
Ilustracja przedstawia rzeźbę jednego z wrocławskich krasnali o imieniu Młynarz. Jest to krasnal w czapce i z brodą, który próbuje wejść na koło młynarskie. Lewa ręka i lewa noga są uniesione w górę i wygląda tak jakby krasnal wchodził po drabinie. Rzeźba stoi na brukowanej powierzchni. W tle widać barierki i rzekę.
P-125-FOTO49
Jeden z wrocławskich krasnali o imieniu Młynarz, Wrocław, Polska, wikimedia.org, domena publiczna
R1SfudvK7XOkD
Ilustracja przedstawia rzeźbę jednego z aniołów na budynku toruńskiej starówki. Postać siedzi na parapecie okna trzymając w lewej ręce książkę. Na palcu prawej ręki siedzi ptak. Postać ma niebieską szatę i niebieskie wiązane buty. Z pleców wystają dwa białe skrzydła. Tło stanowi okno i budynek wykonany z czerwonej cegły.
P-125-FOTO50
Jeden z aniołów na budynku toruńskiej starówki, Toruń, Polska, online-skills, CC BY 3.0
RfW0EZ77Q3juH
Ilustracja przedstawia rzeźby postaci bajkowych - Filemona i Bonifacego. Bonifacy jest czarnym kotem stojącym na brukowanej powierzchni ze zwróconą w lewo głową. Spogląda na włóczkę leżącą tuż obok niego. Ogon ma postawiony do góry. Obok jest mur na którym stoi Filemon. Jest białym małym kotkiem, który z góry spogląda na lezącą na ziemi włóczkę. Ma ogonek postawiony do góry.
P-125-FOTO51
Jeden z bajkowych pomników w Łodzi, przedstawiający Filemona i Bonifacego, Łódź, Polska, wikimedia.org, domena publiczna
Ćwiczenie 5
Przyjrzyj się otoczeniu zewnętrznemu oraz kubaturze rzeźby ukrytej w opakowaniu (jej wymiarom, kształtom, charakterystycznym elementom), a następnie wskaż zdjęcie przedstawiające tę samą rzeźbę.
R12HBz0hJ7TCL
Fotografia do zadania przedstawia mała figurę owiniętą jasnym papierem. Obok rzeźby widoczne są ściany budynków.
Piastu (fot.), Pomnik Misia Uszatka przed odsłonięciem, 2010, Łódź, wikimedia.org, CC BY 3.0
RFroUvnUMf8lc
Przyjrzyj się otoczeniu zewnętrznemu oraz kubaturze rzeźby ukrytej w opakowaniu (jej wymiarom, kształtom, charakterystycznym elementom), a następnie wskaż zdjęcie przedstawiające tę samą rzeźbę.
Przyjrzyj się otoczeniu zewnętrznemu oraz kubaturze rzeźby ukrytej w opakowaniu (jej wymiarom, kształtom, charakterystycznym elementom), a następnie wskaż zdjęcie przedstawiające tę samą rzeźbę.
1
2
3
Podsumowanie
Podsumowując zagadnienia związane ze współczesną rzeźbą można stwierdzić, że obecnie artyści dla swoich poszukiwań znajdują rozmaite środki wyrazu artystycznego, zaś dla ich wypowiedzi artystycznych nie istnieją ograniczenia techniczne, estetyczne czy tematyczne.
RBCE49yNyiBdt
Ćwiczenie 6
Odpowiedz na pytanie. W jakim mieście odbyło się uroczyste odsłonięcie rzeźby Tadeusza Kantora pod tytułem "Krzesło? Możliwe odpowiedzi: 1. W Warszawie, 2. W Krakowie, 3. W Poznaniu, 4. We Wrocławiu.
Odpowiedz na pytanie. W jakim mieście odbyło się uroczyste odsłonięcie rzeźby Tadeusza Kantora pod tytułem "Krzesło? Możliwe odpowiedzi: 1. W Warszawie, 2. W Krakowie, 3. W Poznaniu, 4. We Wrocławiu.
RKrzNqMvaP91Xmfe7d35434e65e843_00000000000131
Ćwiczenie 7
Inna wersja zadania
Inna wersja zadania
Czy pamiętasz znaczenia pojęć abakan i asamblaż? Dopasuj do definicji odpowiednie hasło.
asamblaż, abakan, abakan, asamblaż
Artystyczna, trójwymiarowa forma utworzona z gotowych przedmiotów; przestrzenny kolaż. - ..................
Struktura przestrzenna wykonana z tkaniny artystycznej. - ..................
Źródło: online skills, licencja: CC BY 3.0.
mfe7d35434e65e843_0000000000302
Słownik pojęć
Cykl
Cykl
zespół dzieł, z których każdy stanowi samodzielną jednostkę, ale łączy się z innymi w całość kompozycyjną.
Gaza
Gaza
„rzadkie” płótno bawełniane, używane do bandażowania i opatrywania ran.
Juta
Juta
tkanina o płóciennym splocie o szarym lub złotawym kolorze, z którego zazwyczaj szyje się worki.
Kolaż
Kolaż
technika plastyczna, która polega na komponowaniu obrazu z różnych materiałów, np. kawałków tkanin, drewna, ilustracji gazetowych, reprodukcji, fotografii.
Papier‑mâché
Papier‑mâché
[wymawiaj papje masze] – masa papierowa twardniejąca po wysuszeniu, którą uzyskuje się z rozdrobnionego i rozmiękczonego papieru z dodatkiem substancji wiążących: kleju i gipsu.
Pleksiglas
Pleksiglas
przezroczyste tworzywo sztuczne, szkło akrylowe.
Żeliwo
Żeliwo
stop żelaza z węglem i innymi pierwiastkami.
Abakan
Abakan
typ tkaniny dekoracyjnej stworzony na początku lat 60. XX w. przez Magdalenę Abakanowicz
Asamblaż
Asamblaż
artystyczne, trójwymiarowe formy utworzone z gotowych przedmiotów (zazwyczaj codziennego użytku lub odpadów). Jest to odmiana przestrzennego kolażu. Przedmioty użyte do stworzenia asamblażu nie są wytworzone przez artystę, ale przez niego przetworzone i zastosowane w nowym znaczeniu.
Rzeźba kinetyczna
Rzeźba kinetyczna
czyli rzeźba w ruchu, to rzeźba, w której kluczową rolę odgrywa ukazanie ruchu i wyeksponowanie zagadnienia zmienności. Rzeźba taka związana jest z warunkami atmosferycznymi – porusza się np. pod wpływem wiatru, ruchów wody albo zmiany temperatury.
Instalacja rzeźbiarska
Instalacja rzeźbiarska
kompozycja artystyczna umiejscowiona w konkretnej przestrzeni (dopasowane do niej), składająca się z wielu elementów, które są ze sobą ściśle powiązane (zachodzą pomiędzy nią konkretne interakcje), powstałe przy wykorzystaniu dowolnych materiałów, w tym także nowych mediów. Może być stała lub czasowa (przeznaczona do oglądania w danym miejscu tylko w określonym czasie).
Źródło:
sjp.pwn.pl
encyklopedia.pwn.pl
mfe7d35434e65e843_0000000000393
Galeria dzieł sztuki
R1XUJ9YvQBcv5
Ilustracja ukazuje pracę Dale'a Chihulyego "Sztuczne drzewo" z Ogrodu Botanicznego Roślin Pustynnych w Phoenix. Przedstawia wykonane z dmuchanego szkła żółto‑czerwone drzewo, ustawione w pustynnym pejzażu, na skalistym podłożu. Gałęzie drzewa są fantazyjnie powyginane.
Dale Chihuly, Sztuczne drzewo, Ogród Roślin Pustynnych, Phoenix, Stany Zjednoczone Ameryki, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: online-skills.
RoitkPZEySfSN
Ilustracja ukazuje szczyty wież kościoła Sagrada Familia (Świętej Rodziny) w Barcelonie, zaprojektowanego przez Antonia Gaudiego. ich powierzchnia przypomina skorupę żółwia, dekorowana jest kwiatami, a na szczycie znajdują się kule tworzące kształt kiści winogron.
Antonio Gaudi, Sagrada Familia, Barcelona, Hiszpania (fragment wież), online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: online-skills.
R1938lw3NqAu7
Ilustracja przedstawia dzieło Tadeusza Kantora "Krzesło". Ukazuje składane krzesło ogrodowe o nienaturalnie wielkich rozmiarach. Rzeźba ustawiona jest na trawie między dwoma jezdniami, pod tramwajowymi liniami. Białe krzesło wykonane jest z betonu. W tle znajduje się wielopiętrowy budynek mieszkalny, przy którym zaparkowane są samochody.
Tadeusz Kantor, rzeźba "Krzesło", 2011, Wrocław
REnZnCfYJFlZk
Ilustracja przedstawia instalację "Łopatka". Na obrazku przedstawiona jest łopatka ogrodowa w kolorze czerwonym z krótką rączką z drewna. Umiejscowiona jest na trawniku i oświetlona od dołu. W tle widać budynek w świątecznych przybraniach.
P-125-FOTO9
„Łopatka”, instalacja, flickr.com, CC BY-NC 2.0
R1QZKmMmHqS2F
Ilustracja ukazuje kilkanaście swobodnie ułożonych damskich butów, wykonanych z papieru o różnych kolorach i wzorach na białym tle. Twórcą tej kompozycji rzeźbiarskiej jest amerykański artysta Carlos N. Molina.
Carlos N. Molina, kompozycja rzeźbiarska z papieru, Nowy Jork, USA, wikimedia.org, CC BY‑SA 3.0
Źródło: online-skills.
RuGm596ZEx9oD
Ilustracja przedstawia różnej wielkości buty damskie, męskie i dziecięce odlane z żeliwa i ułożone na betonowej płycie nad brzegiem morza.
Gyula Pauer, „Buty na brzegu Dunaju”, 2005, Budapeszt, Węgry, flickr.com, CC BY 2.0
R1JshjAwPceQy
Ilustracja przedstawia dzieło Hansa Haacke pt. „Skondensowany sześcian”. Zdjęcie przedstawia szklany sześcian. Jest oświetlony z góry. Stoi na płytkiej tafli wody, a na dnie widać rozsypane kamyki.
Hans Haacke, „Skondensowany sześcian”, ok. 1963, Hirshhorn Museum and Sculpture Garden, Waszyngton, Stany Zjednoczone Ameryki, wikimedia.org, CC BY 3.0
R1eVoB4eNIp3y
Ilustracja przedstawia instalację Magdaleny Abakanowicz „Embriologia”. Na zdjęciu są przedstawione różnej wielkości brązowe, okrągłe i walcowate elementy przypominające embriony. Są wykonane z płótna workowego, liny konopianej, sizalu, nylonu na metalowych stelażach. Ułożone są swobodnie na podłodze obok siebie lub jedne na drugich.
Magdalena Abakanowicz, „Embriologia”, 1978-1980, Tate Modern, Londyn, Wielka Brytania, flickr.com, CC BY 2.0
R1e5IROEB0WzP
Ilustracja przedstawia dzieło Alicji Majewskiej „Schody”. Ukazuje miniaturowe schody wykonane ze stali i betonu. Zamocowane są do podstawy o kształcie wysokiego prostopadłościanu.
P-125-FOTO18
Alicja Majewska, „Schody”, 2011, kolekcja prywatna, online-skills, CC BY 3.0
RNOWWSlsGMn16
Ilustracja przedstawia dzieło Katarzyny Adaszewskiej „Zabawki piaskowe”. Rzeźba przedstawia przedmioty uformowane z masy piaskowej, przypominające kolorem i fakturą piasek z plaży. Są to między innymi kostki, zabawki, kulki, klocki ułożone na sobie.
P-125-FOTO19
Katarzyna Adaszewska, „Zabawki piaskowe”, 2015, kolekcja prywatna, online-skills, CC BY 3.0
RQnte9KhWoY18
Ilustracja przedstawia dzieło Magdaleny Abakanowicz pt. „Zespół Czarnych Form Organicznych”. Ukazuje zawieszone czarne tkaniny oraz lezące na podłodze czarne, grube liny oraz zwały materiału uformowane w kokony.
P-125-FOTO20
Magdalena Abakanowicz, „Zespół Czarnych Form Organicznych”, 1974, abakan, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź, Polska, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
R8qSH6bub2JQF
Ilustracja przedstawia papierowy asambraż Jean Dubuffeta, pt. „Osobistości olewają paradę w Waszyngtonie”. Na zdjęciu widać figury coś na kształt ludzi wykonane z papieru bądź tektury. Są miejscami pomalowane na kolor czerwony bądź niebieski. Figurki stoją na czarnym podłożu.
P-125-FOTO21
Jean Dubuffet, „Osobistości olewają paradę w Waszyngtonie”, asamblaż, 1973, wystawa czasowa w Landerneau we Francji, flickr.com, CC BY-SA 2.0
REb0b9BYByumf
Ilustracja przedstawia instalację dwóch rowerów Roberta Rauschenberga „Jadące rowery”. Są to dwa rowery stojące na tylnych kołach, stykających się ze sobą. Jeden z nich jest biało niebiesko-biały, drugi czerwono-żółty. Zostały zamontowane na metalowych rurkach i ustawione przy brzegu zbiornika wodnego. Za rzeźbą rośnie liściaste drzewo, a w tle stoi wielokondygnacyjny budynek.
P-125-FOTO22
Robert Rauschenberg, „Jadące rowery”, asamblaż, 1998, Berlin, Niemcy, wikimedia.org, CC BY 2.0
R2gV3aFEqfnXR
Ilustracja przedstawia dzieło Isma Jajandera „Kocham Paryż”. Asamblaż przedstawia kozę stojącą na szczycie rozkładanej, drewnianej drabiny, przykrytej serwetą. Koza jest biała, a przy rogach ma umieszczone różnej wielkości artystyczne pędzle. Głowę ma pochyloną. Z jej grzbietu wystają dwa skrzydła.
P-125-FOTO23
Ismo Kajander, „Kocham Paryż”, asamblaż, 2006, Espoo Museum of Modern Art, Espoo, Finlandia, wikimedia.org, domena publiczna
RRa3EMaFJHioJ
Ilustracja przedstawia asamblaż Georgesa Hermesa „Stacja macierzysta”. Ukazuje zardzewiałe koło rowerowe, zamontowane na rurce do podstawy w kształcie krzyżaka. U dołu, do widełek symetrycznie zamocowane jest wybijane brązową skórą oparcie krzesła. Na ścianach wnętrza, w którym zaprezentowana jest praca wiszą fotografie i obrazy. Jedna z nich przedstawia stary rower.
George Herms, „Stacja macierzysta”, asamblaż, 1965, MoMA, Nowy Jork, Stany Zjednoczone Ameryki, flickr.com, CC BY 2.0
RQI4rLbL3YKRK
Ilustracja przedstawia dzieło Ya'acova Dorchina „Pan latania”. Jest to zbiór różnych metalowych, pordzewiałych części połączonych w jedną całość. Kształtem przypomina romb. Instalacja jest zawieszona na białej ścianie. W centralnej części można zauważyć przedmiot przypominający wytarty pasek.
Ya'acov Dorchin, „Pan latania”, asamblaż, 1995, Ilana Goor Museum, Tel Aviv-Yafo, Izrael, wikimedia.org, CC BY 3.0
R4tezO83wgomp
Ilustracja przedstawia dzieło Katarzyny Adaszewskiej pt. „Enfant terrible II”. Praca przedstawia zabawki umieszczone na metalowej konstrukcji . Wśród zabawek dominują pluszaki w różnych kolorach. Są to głównie zwierzęta, postacie z bajek i plastikowe zabawki. Sposób kompozycji przypomina koronę drzewa z pluszaków umieszczoną na konarze z metalowych prętów.
Katarzyna Adaszewska, „Enfant terrible II”, asamblaż, 2014, kolekcja prywatna, online‑skills, CC BY 3.0
Źródło: online-skills.
RoKlCbnvZrLdW
Ilustracja przedstawia dzieło Katarzyny Adaszewskiej „dizajn”. Ukazuje ustawione we wnętrzu składane meble oraz okrągły dywan. Na pierwszym planie jest okrągły dywan w brązowe wzory. Na środku stoi mebel o złożonej konstrukcji. Składa się między innymi z oparcia sofy, części komody, stolika. Dodatkowo zestaw zdobi stojąca lampa z białym abażurem w zielone grochy oraz paprotka w donicy.
P-125-FOTO27
Katarzyna Adaszewska, „dizajn”, asamblaż, 2007, kolekcja prywatna, online-skills, CC BY 3.0
RYXMxVfJ6DWw6
Ilustracja przedstawia asamblaż Ludo Giels skonstruowany z maszyny pisarskiej. Instalacja to dwie postacie kobiet wykonane z metalu. Stoją obok siebie trzymając ręce złożone. Jedna z nich trzyma bukiet kwiatów wykonany z liter z maszyny do pisania. Litery są również u dołu sukni obu kobiet.
P-125-FOTO28
Ludo Giels, asamblaż, wikimedia.org, CC BY-SA 4.0
RPrw7Rw03xWaB
Ilustracja przedstawia rzeźby Magdaleny Abakanowicz „Nierozpoznani”. Rzeźby ustawione są na trawie. Składają się ze stu dwunastu wysokich na ponad dwa metry, odlanych z żeliwa figur, tworzących pozornie bezładną grupę, ustawioną na trawniku. Sylwetki pozbawione są głów, Nie posiadają pleców. i sprawiają wrażenie kroczących w różnych kierunkach. Tłem jest gęsty las.
Magdalena Abakanowicz, „Nierozpoznani”, 2002, Poznań, Polska, flickr.com, CC BY 2.0
Źródło: online-skills.
R1YWLUdP6KRdb
Ilustracja przedstawia instalację rzeźbiarską Magdaleny Abakanowicz pt. „Nierozpoznani”. Instalacja to 112, wysokich na ponad dwa metry, odlanych z żeliwa, antropomorficznych figur, tworzących pozornie bezładną grupę pośród otaczającego ich trawnika. Sylwetki pozbawione są głów i sprawiają wrażenie kroczących w różnych kierunkach. Mają brązowy kolor i nieregularną fakturę. W odróżnieniu od poprzedniej ilustracji zdjęcie zostało zrobione tak jakbyśmy znajdowali się w środku spacerujących figur.
P-125-FOTO33
Magdalena Abakanowicz, „Nierozpoznani”, instalacja rzeźbiarska stała, 2002, Poznań, Polska, flickr.com, CC BY 2.0
Ro3W1JZKpGBPW
Ilustracja przedstawia instalację Kulity Wójcik pt. „Tęcza”. Instalację tworzy wysoka na 9 metrów i szeroka na 26 metrów konstrukcja wielobarwnego łuku inspirowanego zjawiskiem optycznym tęczy, stworzonego z różnokolorowych, sztucznych kwiatów umieszczonych na metalowym szkielecie. Umiejscowiona jest nad ulicą. Zdjęcie zostało wykonane wieczorową porą i tęcza oświetlana jest przez latarnie. W tle widać zabudowania.
P-125-FOTO34
Julita Wójcik, „Tęcza”, instalacja rzeźbiarska czasowa, 2012, Warszawa, Polska, flickr.com, CC BY 2.0
RRgRORaoA6bin
Ilustracja przedstawia instalację Kulity Wójcik pt. „Tęcza”. Jest to przybliżenie poprzedniej ilustracji i został ukazany tylko fragment tęczy z kawałkiem trawnika na którym stoi.
Ilustracja przedstawia instIlustracja przedstawia instalację rzeźbiarską Yauoi Kusamy pt. „Narcyzowy ogród”. Jest to instalacja zbudowana ze srebrnych kół, które zostały umieszczone na wodzie. Ich rozkład wydaje się losowy. W tle widać skały i roślinność. alację rzeźbiarską Yauoi Kusamy, pt. „Narcyzowy ogród”. Jest to instalacja zbudowana ze srebrnych kul, które zostały umieszczone na wodzie. Ich rozkład wydaje się losowy. W tle widać skały i roślinność.
P-125-FOTO36
Yayoi Kusama, „Narcyzowy ogród”, instalacja rzeźbiarska czasowa, 2016, Glass House, New Canaan, Stany Zjednoczone Ameryki, flickr.com, CC BY 2.0
RpOr3vPJq8ZeA
Ilustracja przedstawia instalację rzeźbiarską Yauoi Kusamy pt. „Narcyzowy ogród”. Jest to instalacja zbudowana z kul. Na zdjęciu przybliżenie kilkunastu srebrnych kul na wodzie. Błyszczą się odbijając światło.
P-125-FOTO37
Yayoi Kusama, „Narcyzowy ogród”, instalacja rzeźbiarska czasowa, 2016, Glass House, New Canaan, Stany Zjednoczone Ameryki, flickr.com, CC BY 2.0
REk1c35GirVfa
Ilustracja interaktywna przedstawia dzieło Yayoi Kusamy pt. „Narcyzowy ogród”. Jest to instalacja zbudowana ze srebrnych kul, które zostały umieszczone na wodzie. Ich rozkład wydaje się losowy. Po lewej stronie jest kawałek skały i widać również roślinność.
P-125-FOTO38
Yayoi Kusama, „Narcyzowy ogród”, instalacja rzeźbiarska czasowa, 1966, Glass House, New Canaan, Stany Zjednoczone Ameryki, flickr.com, CC BY 2.0
R158BZTPi8mVX
Ilustracja przedstawia dzieło Jeffa Koonsa "Kolorowanka". Ukazuje abstrakcyjną formę, której pofalowana, chromatyczna powierzchnia mieni się i odbija otoczenie, sprawiając złudzenie przezroczystości, a nawet pozory ruchu.
P-125-FOTO39
Jeff Koons, „Kolorowanka”, instalacja rzeźbiarska czasowa, 1997-2005, Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork, Stany Zjednoczone Ameryki, flickr.com, CC BY-SA 2.0
Rf76ZU6XNPdLn
Ilustracja przedstawia dzieło Roberta Kuśmirowskiego „Tężnia sztuki”. Ukazuje konstrukcję zbudowaną z drewna iglastego, systemu różnych łączeń, drewnianych podpór oraz wielu przedmiotów i urządzeń powystawowych, poukładanych w schowkach. Wewnątrz znajduje się tunel, w który można wejść.
Robert Kuśmirowski, „Tężnia sztuki”, instalacja rzeźbiarska czasowa, 2014, Kraków, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
Rap6exE44J6Tf
Ilustracja przedstawia rzeźbę Willa Colesa „Art Fag". Ukazuje wykonany z betonu telefon komórkowy. Nad klawiaturą znajduje się ekran, na którym został umieszczony napis: ART FAG. Telefon leży na chodniku przy betonowej ścianie pomalowanej na zielono.
Will Coles, „Art Fag”, flickr.com, CC BY-NC 2.0
Źródło: online-skills.
R4fU7VZyxzah1
Ilustracja przedstawia instalację Willa Colesa „Stop”. Ukazuje wykonane z betonu przedmioty. Po lewej stronie znajduje się pilot z przyciskami, a za niebieską ścianką - zgnieciona puszka po napoju. Przedmioty różnią się opracowaniem powierzchni - puszka jest chropowata, a pilot gładki.
Will Coles, „Stop", flickr.com, CC BY-NC-ND 2.0
Źródło: online-skills.
RLBvjaeLwjQfc
Ilustracja przedstawia pracę Willa Colesa "Imitacja". Ukazuje damską saszetkę wykonaną z brązu i powlekaną niklem. Przedmiot przeszywany jest w romby.
Will Coles, „Imitacja”, flickr.com, CC BY-SA 2.0
Źródło: online-skills.
R1KzKTnNPnUNS
Ilustracja przedstawia instalację Willa Colesa „Pomnik fotela nieznanego generała”. Ukazuje biały, pikowany fotel, na którym położona jest oficerska czapka. Przed fotelem stoi również biała pufa.
Will Coles, „Pomnik fotela nieznanego generała”, flickr.com, CC BY-NC 2.0
Źródło: online-skills.
RbgZL1G1rqf4P
Ilustracja przedstawia prace Willa Colesa „Epitaph”. Ukazuje różowe, zgniecione pudełko imitujące kartonowe opakowanie. Przedmiot leży na betonowym chodniku, w tle rośnie trawa. Na przedniej części kartonu znajduje się napis EPITAPH.
Will Coles, „Epitaph”, flickr.com, CC BY-SA 2.0
Źródło: online-skills.
RohiUCeRX9vtl
Ilustracja przedstawia rzeźbę Willa Colesa „Pilot”. Pilot jest z betonu. Są na nim kwadratowe i prostokątne przyciski poukładane w rzędach. Piot leży na cegłach, a z prawej strony widać trochę ziemi, patyków, kamyków i kawałki wyschniętej trawy.
P-125-FOTO46
Will Coles, „Pilot”, flickr.com, CC BY-SA 2.0
R42xXsTkbjAyI
Ilustracja przedstawia rzeźbę Willa Colesa „Puszka”. Puszka jest wykonana z betonu. Jest zgnieciona ale widać napis na wierzchniej stronie. Puszka leży na kamieniu.
P-125-FOTO47
Will Coles, „Puszka”, flickr.com, CC BY-SA 2.0
Robue5FtRgpYg
Ilustracja przedstawia rzeźbę Willa Colesa „Man-made”. Ukazuje leżącą na chodniku białą rękawicę, wykonaną z żywicy. Rękawica jest podwinięta, a jej duży palec jest założony do środka. Na nim znajduje się napis MAN-MADE.
Will Coles, „Man-made”, flickr.com, CC BY-SA 2.0
Źródło: online-skills.
R1FEDcWfhpNJL
Ilustracja przedstawia rzeźbę jednego z wrocławskich krasnali o imieniu Młynarz. Jest to krasnal w czapce i z brodą, który próbuje wejść na koło młynarskie. Lewa ręka i lewa noga są uniesione w górę i wygląda tak jakby krasnal wchodził po drabinie. Rzeźba stoi na brukowanej powierzchni. W tle widać barierki i rzekę.
P-125-FOTO49
Jeden z wrocławskich krasnali o imieniu Młynarz, Wrocław, Polska, wikimedia.org, domena publiczna
R1SfudvK7XOkD
Ilustracja przedstawia rzeźbę jednego z aniołów na budynku toruńskiej starówki. Postać siedzi na parapecie okna trzymając w lewej ręce książkę. Na palcu prawej ręki siedzi ptak. Postać ma niebieską szatę i niebieskie wiązane buty. Z pleców wystają dwa białe skrzydła. Tło stanowi okno i budynek wykonany z czerwonej cegły.
P-125-FOTO50
Jeden z aniołów na budynku toruńskiej starówki, Toruń, Polska, online-skills, CC BY 3.0
RfW0EZ77Q3juH
Ilustracja przedstawia rzeźby postaci bajkowych - Filemona i Bonifacego. Bonifacy jest czarnym kotem stojącym na brukowanej powierzchni ze zwróconą w lewo głową. Spogląda na włóczkę leżącą tuż obok niego. Ogon ma postawiony do góry. Obok jest mur na którym stoi Filemon. Jest białym małym kotkiem, który z góry spogląda na lezącą na ziemi włóczkę. Ma ogonek postawiony do góry.
P-125-FOTO51
Jeden z bajkowych pomników w Łodzi, przedstawiający Filemona i Bonifacego, Łódź, Polska, wikimedia.org, domena publiczna
RfV7T8LrIKE9Q
Ilustracja przedstawia pomnik Plastusia trzymającego w prawej ręce dzwonek, a w lewej ręce kartkę papieru. Rzeźba stoi na tle lasu.
„Plastuś”, rzeźba, łódzki szlak turystyczny „Łódź Bajkowa”, wikimedia.org, CC BY 3.0
RK1eVc9ZxA7Bg
Ilustracja przedstawia pomnik misia Uszatka stojącego z wyciągniętą prawą ręką ku górze. W lewej ręce trzyma jakiś przedmiot. Widać kawałek murku.
„Miś Uszatek”, rzeźba, łódzki szlak turystyczny „Łódź Bajkowa”, wikimedia.org, CC BY-SA 2.0
R1Uqwf4r8v6J0
Ilustracja przedstawia rzeźbę chłopca z bajki "Zaczarowany ołówek". Chłopiec w prawej ręce trzyma ołówek i rysuje coś na kartce, z której wyskakuje pies.
„Zaczarowany ołówek”, rzeźba, łódzki szlak turystyczny „Łódź Bajkowa”, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
Rjpau3gnyvpWR
Ilustracja przedstawia rzeźbę „Złamane krzesło" Daniela Berseta. Jest to duże, brązowe krzesło stojące na trzech nogach. Jedna z nóg jest złamana. Stoi ono na placu, a w tle widać fontanny
P-125-FOTO56
Daniel Berset, Louis Genève, „Złamane krzesło”, 1997, rzeźba, Genewa, Szwajcaria, flickr.com, CC BY-SA 2.0
Rri1x98RdEUR8
Ilustracja przedstawia rzeźbę „Krzesło”. Jest to szare drewniane krzesło kuchenne, na którym siedzi dwoje ludzi. Stoi w plenerze na trawie, a w oddali widać drzewa i pagórki.
P-125-FOTO57
„Krzesło”, 2006, rzeźba, Park Narodowy Dartmoor, Wielka Brytania, flickr.com, CC BY-SA 2.0
