„Teatr jest tak nieodzowny jak szkoła…”
Scenariusz zajęć
III etap edukacyjny, język polski
Temat: „Teatr jest tak nieodzowny jak szkoła…”
Treści kształcenia:
III. Tworzenie wypowiedzi.
2. Świadomość językowa. Uczeń:
11) operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych (na tym etapie rozwijanym i koncentrującym się przede wszystkim wokół tematów: rozwój psychiczny, moralny i fizyczny człowieka; społeczeństwo i kultura; region i Polska).
Cele operacyjne:
Uczeń:
Poznaje wiadomości z zakresu wiedzy o teatrze,
Dostrzega i odczytuje znaki teatru,
Umie argumentować.
Nabywane umiejętności:
Uczeń:
Potrafi wyrazić własną opinię na temat teatru i umotywować ją,
Rozumie rolę teatru we współczesnym świecie,
Umie formułować wnioski,
Posługuje się słownictwem związanym z szeroko rozumianą kulturą.
Kompetencje kluczowe:
Porozumiewanie się w języku ojczystym,
Umiejętność uczenia się,
Świadomość i ekspresja kulturalna.
Środki dydaktyczne:
Zasób multimedialny: film „Adaptacja teatralna”,
Sprzęt multimedialny: rzutnik, ekran, tablica interaktywna,
Szary papier.
Metody nauczania:
Problemowe: rozmowa kierowana, dyskusja,
Eksponująca: film,
Praktyczna: ćwiczenia.
Formy pracy:
Zbiorowa,
Indywidualna jednolita.
Przebieg zajęć:
Etap przygotowawczy
Na kilka dni przed zajęciami nauczyciel prosi uczniów o przeprowadzenie wśród znajomych krótkiej ankiety dotyczącej teatru (wystarczy pięć wypełnionych ankiet) i przyniesienie jej na lekcję.
Proponowane pytania do ankiety:
Jak często chodzi Pani/Pan do teatru?
Nie chodzę
Rzadko
Często
Kiedy ostatnio była Pani/był Pan w teatrze?
Dlaczego nie chodzi (rzadko chodzi) Pani/Pan do teatru?
Dlaczego chodzi Pani/Pan do teatru?
Etap wstępny
Nauczyciel wita się z uczniami i zapoznaje ich z tematem zajęć. Prosi o krótką relację na temat opracowanych ankiet: wszyscy wspólnie ustalają przeważające odpowiedzi; chętna osoba zapisuje wyniki na szarym papierze – arkusz zostaje zawieszony na tablicy.
Polonista inicjuje swobodną wymianę zdań na temat teatru i wrażeń związanych z wizytami w nim, obejrzanymi spektaklami, grą aktorską, rodzajem przedstawień, które uczniowie lubią/których nie lubią itp. Następnie zapoznaje klasę z celami zajęć.
Etap realizacji
Ankieta i jej wyniki stanowią punkt wyjścia do kolejnej dyskusji – tym razem na temat obecności lub braku kultury związanej z teatrem w życiu współczesnego człowieka. Na zakończenie rozmowy nauczyciel prosi o sformułowanie wniosków i zapisanie ich do zeszytu:
Wnioski (przykładowe):
Dzisiaj rzadko lub w ogóle nie chodzimy do teatru.
Wolimy korzystać z innych źródeł rozrywki (kino, telewizja, internet).
Brakuje nam czasu i pieniędzy na wyjścia do teatru.
Nie chce nam się.
Nie lubimy teatru, nudzi nas.
Uczniowie zastanawiają się nad społeczną niechęcią do teatru – podają swoje propozycje możliwych przyczyn tej tendencji; nauczyciel zapisuje je na tablicy. Młodzież odpowiada, czy we współczesnym świecie w ogóle potrzebna jest taka forma rozrywki; uzasadnia swoje poglądy. Próbuje także określić rolę teatru w dzisiejszej kulturze. Prowadzący pomaga im skonkretyzować wnioski, np.:
Teatr jest jedną z najstarszych instytucji kulturowych na świecie.
Każdy spektakl to niepowtarzalne zjawisko, ponieważ jest bezpośrednim spotkaniem aktora z widzem.
Teatr silniej niż inne sztuki oddziałuje na uczucia człowieka, zaspokaja jego potrzeby duchowe, wpływa na sferę emocjonalną i intelektualną, kształtuje postawy moralne i społeczne.
Czyni człowieka rozumniejszym i wrażliwszym, uczy go rozumienia świata i innych ludzi.
Rozwija wyobraźnię, uczy kreatywności i otwartości na świat.
Zaspokaja potrzebę obcowania ze sztuką i doznawania przeżyć estetycznych.
Prowadzący zaprasza uczniów do obejrzenia filmu (zasób multimedialny). Prosi, by zwrócili uwagę na inspiracje w tworzeniu spektaklu oraz na charakterystykę widowiska będącego adaptacją, o których mówi reżyser teatralny, Mikołaj Grabowski.
Po emisji materiału widzowie dzielą się wrażeniami, a następnie uzupełniają wcześniej zapisaną w zeszycie notatkę o roli teatru. Nauczyciel zadaje pytanie o charakterystyczne znaki przedstawienia, jakie reżyser wskazał w prezentowanym fragmencie (postaci, gra aktorska, scenografia, choreografia, adaptacja lub praca z nowym tekstem itp.). Pyta, które – ich zdaniem – mają największe znaczenie dla ostatecznego efektu scenicznego. Prosi o uzasadnienie odpowiedzi.
Etap końcowy
Nauczyciel poleca uczniom dokończenie zdania: „Teatr to dla mnie…”.
Zapis pracy domowej:
Zaprojektuj do wybranego fragmentu „Balladyny” Juliusza Słowackiego lub „Dziadów części II” Adama Mickiewicza scenografię, kostiumy lub dobierz do nich muzykę (efekty dźwiękowe).
