Teatrzyk „Zielona Gęś” ma zaszczyt przedstawić...
zapoznasz się ze sceniczną realizacją utworu K.I. Gałczyńskiego „Osioł i jego cień”,
zapoznasz się z utworami K.I. Gałczyńskiego „Osioł i jego cień” oraz „Zakrycie Ameryki”,
porównasz tekst literacki „Osioł i jego cień” z jego sceniczną adaptacją,
rozpoznasz w utworze komizm sytuacyjny i komizm postaci,
dowiesz się, jakie środki wyrazu są wykorzystywane w spektaklu teatralnym,
zaprojektujesz scenografię teatralną do utworu K.I. Gałczyńskiego „Zakrycie Ameryki”.
„Teatrzyk Zielona Gęś” to zbiór miniaturowych scenek dramatycznych autorstwa Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Historie opisane w Teatrzyku bawią i uczą, bowiem każda nich zawiera morał. Autor scenek posługuje się przede wszystkim żartem językowym, ale śmiech wzbudza także kreacja postaci oraz opis zabawnych sytuacji. Mimo upływu czasu teksty Gałczyńskiego pochodzące ze zbioru „Teatrzyk Zielona Gęś” do dziś wystawiane są w kabaretach i na deskach teatrów.
Podaj przykład zabawnej sytuacji, żartu językowego lub komicznej postaci
z wybranej książki lub filmu.
Zapoznaj się ze scenką dramatyczną z „Teatrzyku Zielona Gęś” Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, a następnie wykonaj ćwiczenia.
Osioł i jego cieńTeatrzyk Zielona Gęś
ma zaszczyt przedstawić
Bajkę Ezopa pt.„Osioł i jego cień”
Podróżny
(na Ośle, za plecami Właściciela, od którego Osła wynajął jako środek lokomocji):Słońce w zenicie. Ani jednej chmurki. Ani jednego drzewa
na horyzoncie. Gdzie tu, jak tu odpocząć?(zamyśla się)
Wiem!
(każe wstrzymać Osła jego Właścicielowi i układa się
na spoczynek w cieniu Osła)Właściciel:
Ach, ty spryciarzu, wonwon natychmiast z tego cienia, ten cień jest dla mnie. Ja wynająłem osła bez cienia.(usiłuje ułożyć się w cieniu Osła)
Podróżny:
Precz, łachudrołachudro, chałwiarzuchałwiarzu! Jeśli ja wynająłem osła od ciebie,
to znaczy się ze wszystkimi możliwościami, czyli i z cieniem.
Nie ruszę się z miejsca.(nie rusza się z miejsca)
Osioł:
(korzystając z zamieszania, rusza się z miejsca i - lekki - znika na horyzoncie)Morał:
CZASEM O BYLE CIEŃ
CZŁOWIEK MA ŻAL DO CZŁOWIEKA,
A ŻYCIE JAK OSIOŁ UCIEKA.Kurtyna
Źródło: Konstanty Ildefons Gałczyński, Osioł i jego cień, [w:] tegoż, Liryka i groteska, wybór Natalia Gałczyńska, Warszawa 1975, s. 239–240.
Wyjaśnij, na czym polega komizm utworu pt. „Osioł i jego cień”.
Określ morał, jaki płynie z historii o ośle i jego cieniu.
„Osioł dardanelski” to wyrażenie, które oznacza kogoś wyjątkowo głupiego. Historia tego frazeologizmu sięga starożytności i wojny trojańskiej, podczas której pod mury Troi (która była częścią Dardanii) podstawiono ogromnego konia, w którym skryło się wojsko. Po wciągnięciu go za mury miejskie w nocy żołnierze opuścili wnętrze konia i zdobyli miasto. Przymiotnik „dardanelski” oznacza w tym wypadku „wielki” (na podstawie: Zygmunt Gloger, Encyklopedia Staropolska, t. 1, Warszawa 1985, s. 300).
Wyjaśnij, co to znaczy, że słońce znajduje się w zenicie.
Spektakl teatralny to widowisko wykorzystujące różne środki wyrazu, których połączenie daje niezwykły efekt. W spektaklu teatralnym najważniejsi są aktorzy, którzy odgrywają role zapisane w tekście dramatu. Aktorzy oddziałują na widzów intonacją, mimiką oraz odpowiednim ruchem scenicznym zwanym choreografią. Przed wcieleniem się w konkretną postać dramatu aktorzy zakładają odpowiednie kostiumy teatralne i poddają się charakteryzacji. W trakcie spektaklu scenę teatralną wypełniają rekwizyty, które tworzą scenografię. Ważnymi elementami spektaklu są efekty dźwiękowe, muzyka oraz oświetlenie.
Zapoznaj się z filmem o „Teatrzyku Zielona Gęś”, a następnie wykonaj polecenia.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/R1UnKJpRD42Lc
Film prezentuje informacje na temat Teatrzyku "Zielona gęś" i jego autora, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Zawiera scenkę "Osioł i jego cień" w wykonaniu grupy teatralnej AGAPA.
Oceń grę aktorów przywołanego w filmie przedstawienia teatralnego. Zwróć uwagę na intonację wypowiedzi odtwórców poszczególnych ról, ale także ekspresję ich ciał - mimikę, gest, ruch sceniczny. Uzasadnij swoją odpowiedź.
Omów, co wpływa na pozytywny odbiór gry aktorów przez widzów. Zastanów się, czy ważna jest intonacja wypowiedzi, a także ekspresja ciał (mimika, gest, ruch sceniczny).
Wyraź swoją opinię na temat scenografii do spektaklu w wykonaniu grupy teatralnej AGAPA, zwróć uwagę na rekwizyty, dekoracje i oświetlenie. Uzasadnij swoją odpowiedź.
Rozważ, czy scenografia jest ważnym elementem spektaklu. Oceń, czy rekwizyty, dekoracje i oświetlenie mają wpływ na odbiór przedstawienia.
Poddaj swojej ocenie elementy składające się na spektakl „Osioł i jego cień” związane z wyglądem aktora (charakteryzacja, kostium, fryzura). Uzasadnij swoją odpowiedź.
Rozważ, czy na ocenę spektaklu przez widza ma wpływ wygląd aktora (charakteryzacja, kostium, fryzura). Uzasadnij swoją odpowiedź.
Zapoznaj się ze scenką dramatyczną z „Teatrzyku Zielona Gęś” Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, a następnie wykonaj polecenia.
Zakrycie AmerykiTEATRZYK „ZIELONA GĘŚ”
ma zaszczyt przedstawić
„ZAKRYCIE AMERYKI”Scena przedstawia statek Krzysztofa Kolumba, dopływającego
do brzegów amerykańskich.MAJTEK NA MASZCIE
Ziemia! Ziemia!KRZYSZTOF KOLUMB
(śpi znużony)MAJTEK NA MASZCIE
Panie Krzysztofie, niech pan wstanie! Zaraz nastąpi odkrycie Ameryki!KRZYSZTOF KOLUMB
Co? Odkrycie Ameryki? Nie warto. Zakryjcie ją z powrotem.MAJTEK NA MASZCIE
(zakrywa Amerykę z powrotem)Kurtyna
nie zapada,
bo w tym przypadku istnieje tylko
w wyobraźni oszczercówoszczerców.Źródło: Konstanty Ildefons Gałczyński, Zakrycie Ameryki, [w:] tegoż, Teatrzyk Zielona Gęś, Warszawa 2009, s. 119.
Korzystając z poniższej aplikacji, stwórz własny projekt scenografii do przedstawienia teatralnego utworu Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego „Zakrycie Ameryki”.

Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/b/P17jEyy1C
Opisz, jak powinna wyglądać scenografia do przedstawienia na podstawie utworu Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego „Zakrycie Ameryki”.
Wskaż walory i niedostatki zaprojektowanej przez siebie scenografii teatralnej.
Określ funkcję scenografii w spektaklu teatralnym.
Zastanów się i odpowiedz, czy i kiedy scenografię do spektaklu teatralnego może stanowić tylko jeden rekwizyt. Uzasadnij swoją odpowiedź.
Korzystając z aplikacji on‑line, stwórz własny projekt scenografii teatralnej do wybranego utworu o tematyce morskiej lub podróżniczej.
Opisz autorski projekt scenografii teatralnej do wybranego utworu o tematyce morskiej lub podróżniczej. Podaj, jakie elementy powinny znaleźć się na scenie, aby uwiarygodnić przedstawianą historię.
Słownik
rzemieślnik produkujący chałwę; tu - rodzaj obelgi
człowiek niewiele wart, inaczej łajdak, nikczemnik
kłamliwe wypowiedź, mająca na celu skompromitowanie, poniżenie lub ośmieszenie kogoś
wykrzyknik nakazujący komuś natychmiastowe oddalenie się skądś
Notatnik
Bibliografia
Gałczyński K. I., (1975), Liryka i groteska, Warszawa: Czytelnik.
Gałczyński K. I., (2009), Teatrzyk Zielona gęś, Warszawa: Iskry.
Gloger Z., (1985), Encyklopedia staropolska, T. 1, Warszawa: Wiedza Powszechna.