Testament literacki Juliusza Słowackiego

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń zna:

• pojęcie „testament literacki”,

• podstawowe środki poetyckie wykorzystywane przez poetów romantycznych,

• nazwę epoki, w której tworzył Juliusz Słowacki,

• podstawowe wiadomości o epoce romantyzmu.

b) Umiejętności

Uczeń potrafi:

• interpretować tekst liryczny,

• scharakteryzować podmiot liryczny,

• określić nastrój wiersza,

• dostrzec przesłanie poety,

• analizować budowę wiersza,

• określić zastosowane przez autora środki poetyckie i ich funkcję w wierszu,

• napisać krótką notatkę na temat wiersza.

2. Metoda i forma pracy

Metody: praca z tekstem

Formy: praca indywidualna i zbiorowa

3. Środki dydaktyczne

Tekst utworu Testament mój Juliusza Słowackiego z podręcznika

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel zapisuje temat lekcji. Uczniowie wyjaśniają, jak rozumieją znaczenie słowa testament. Na tablicy zostaje narysowany schemat zawierający odpowiedzi uczniów.

Testament

b) Faza realizacyjna

1. Uczniowie przypominają wiadomości na temat życia i twórczości Juliusza Słowackiego (znają już fragmenty jego Listów do matki i fragmenty dramatu Balladyna).

2. Wyznaczeni uczniowie głośno odczytują wiersz, zwracając uwagę na interpretację głosową.

3. Nauczyciel pyta uczniów, czy wiersz spełnia wymogi gatunku, jakim jest testament. Uczniowie szukają w tekście „wyznaczników” testamentu.

4. Na polecenie nauczyciela uczniowie szukają przesłania poety do przyjaciół i potomnych (przypominają sobie, w którym utworze omawianym na lekcjach języka polskiego spotkali się już z fragmentem wiersza Słowackiego (Kamienie na szaniec Aleksandra Kamińskiego). Nauczyciel pyta, jak można rozumieć to przesłanie.

5. Interpretacja wiersza – uczniowie zwracają uwagę na dynamikę myśli i uczuć, określają nastrój wiersza. Zgodnie z poleceniem z podręcznika starają się zanalizować „Testament mój” jako utwór „o cechach baterii” (dwa bieguny przeciwstawnych wartości: dynamika znaczeń - dynamika elektronów). Zastanawiają się nad znaczeniem „siły fatalnej” oraz nad tym, kim są „zjadacze chleba” i „aniołowie”.

6. Uczniowie na podstawie wiersza charakteryzują podmiot liryczny.

7. Następnie wskazują środki poetyckie w wierszu Słowackiego, określają ich funkcję, a przykłady zapisują w zeszycie.

c) Faza podsumowująca

Uczniowie samodzielnie redagują notatkę w zeszycie jako odpowiedź na pytanie: „Dlaczego Testament mój można nazwać testamentem literackim?”. Wybrani przez nauczyciela uczniowie odczytują swoje prace. Wspólnie zastanawiają się, czy przesłanie poety zawarte w wierszu jest dziś już przebrzmiałe, czy przeciwnie – ciągle aktualne.

5. Bibliografia

J. Słowacki, Testament mój [w:] Świat w słowach i obrazach. Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego dla klasy drugiej gimnazjum, pod red. W. Bobińskiego, Warszawa 2000.

6. Załączniki

brak

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak