Tkanki roślin
Scenariusz zajęć „tkanki roślin”
biologia, III etap edukacyjny
Temat: Tkanki roślin.
Treści kształcenia
Podstawa programowa: Punkt (5.3) [uczeń] wskazuje cechy adaptacyjne w budowie tkanek roślinnych do pełnienia określonych funkcji (tkanka twórcza, okrywająca, miękiszowa, wzmacniająca, przewodząca).
Cele zoperacjonalizowane
UCZEŃ: | Definiuje pojęcia: tkanka |
Dokonuje podziału tkanek na twórcze i stałe | |
Odróżnia i nazywa poznane rodzaje tkanek roślinnych (tkanka twórcza, okrywająca, miękiszowa, wzmacniająca, przewodząca) | |
Wyjaśnia związek budowy tkanki z jej funkcją | |
Wymienia funkcje tkanek roślinnych | |
Wymienia tkanki roślin (tkanka twórcza, okrywająca, miękiszowa, wzmacniająca, przewodząca) |
Nabywane umiejętności
UCZEŃ: | Potrafi przeprowadzić doświadczenie obrazujące transport substancji w roślinie |
Wie, na czym polega różnica między tkankami twórczymi i stałymi | |
Wie, na czym polega transport substancji w roślinie | |
Wskazuje rozmieszczenie różnych rodzajów tkanek w roślinie |
Kompetencje kluczowe
Kompetencje informatyczne
Myślenie matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne
Porozumiewanie się w języku ojczystym
Umiejętność uczenia się
Etapy lekcji
Wstęp:
Zapoznanie uczniów z tematem.
Przypomnienie pojęcia tkanki.
Przebieg zajęć:
Nauczyciel prezentuje planszę z podziałem tkanek roślinnych (tkanka twórcza, tkanka stała: okrywająca, przewodząca, miękiszowa, wzmacniająca. Uczniowie przy wykorzystaniu różnych materiałów (encyklopedia, podręcznik oraz Internet) ustalają funkcje poszczególnych tkanek roślinnych.
W trakcie burzy mózgów uczniowie wraz z nauczycielem opracowują propozycję tabeli, w której zestawione zostaną najważniejsze cechy wymienionych tkanek roślin oraz ich przystosowania do pełnienia różnych funkcji.
Uczniowie dokonują obserwacji.
Instrukcja przeprowadzenia obserwacji
Opis teoretyczny omawianego zjawiska: Woda jest czynnikiem niezbędnym do życia rośliny. Wraz z solami mineralnymi pobierana jest z gleby i transportowana poprzez łodygę do liści, kwiatów i owoców. Sieć wodociągową, która umożliwia sprawny transport wody w roślinie stanowi drewno (ksylem) tkanki przewodzącej. Roślina pobierając zabarwioną wodę, rozprowadza barwnik, który następnie gromadzi się w łodydze i kwiatach.
Ustalenie celu i obiektu prowadzonych badań: Celem doświadczenia jest obserwacja przemieszczania substancji w roślinie oraz rozmieszczenia tkanek przewodzących.
Sposób przygotowania obserwacji (czas, miejsce itd.): Obserwacje są prowadzone podczas zajęć w klasie i kontynuowane następnego dnia (ze względu na wymagany czas ok. 24 h). Uczniowie mają do dyspozycji: 2 probówki, statyw, białe cięte kwiaty np. goździki, wodę, atramenty o różnych kolorach (np. czerwony, niebieski, czarny) lub barwniki spożywcze.
Sposób przeprowadzenia obserwacji: Uczniowie pracują w parach. W statywie umieszczają dwie probówki. Pierwsza probówka stanowi próbę kontrolną i zawiera czystą, nie zabarwioną wodę. Druga probówka zawiera wodę zabarwioną atramentem. Uczniowie mogą wybrać kolor atramentu. W obu probówkach umieszczają białe kwiaty z łodygami. Po upływie określonego czasu uczniowie dokonują obserwacji.
Inne informacje, np. analiza obserwacji, sposób wyciągania wniosków, karta pracy, drzewka decyzyjne, formularze itd.: Uczniowie obserwują zmianę koloru goździka umieszczonego w zabarwionej wodzie i porównują z goździkiem umieszczonym w czystej wodzie. Uczniowie zapisują wynik przeprowadzonej obserwacji, wyciągają wnioski na temat transportu wody i substancji w roślinie, podają nazwę tkanki dzięki której zaszło zaobserwowane zjawisko.
Podsumowanie:
Nauczyciel prezentuje zestaw zdjęć „Rośliny pod mikroskopem”. Uczniowie samodzielnie nazywają przedstawione na zdjęciach tkanki, wymieniają charakterystyczne cechy tkanek zaobserwowane na zdjęciach (obecność włosków, chloroplasty, przestwory międzykomórkowe itp.).
Środki dydaktyczne
2 probówki
Statyw
Białe kwiaty cięte
Woda
Atramenty w różnych kolorach/barwniki spożywcze
Materiały multimedialne: zestaw zdjęć „Rośliny pod mikroskopem”
Materiały multimedialne: ilustracja interaktywna „Tkanki przewodzące”
Encyklopedia, podręcznik
Komputery połączone z internetem
Notatnik, długopis
Metody nauczania
Ćwiczenie laboratoryjne
Dyskusja dydaktyczna - burza mózgów
Obserwacja
Formy pracy
Indywidualna
Praca w parach
Zbiorowa
Praca domowa
Porównaj budowę skórki korzenia i liścia.
Dodatkowe propozcyje wykorzystania
Multimedialne zasoby edukacyjne wykorzystywane w tym scenariuszu nadają się również do wykorzystania na II etapie edukacyjnym w zakresie nauczania przyrody.
Lista załączników multimedialnych
Zestaw zdjęć „Rośliny pod mikroskopem”
Ilustracja interaktywna „Tkanki przewodzące”
