To, co najważniejsze... Omówienie fraszki „Na zdrowie”.
To, co najważniejsze... Omówienie fraszki „Na zdrowie”
1. Cele lekcji
a) Wiadomości
Uczeń:
zna cechy fraszki,
definiuje pojęcia „podmiot liryczny”, „bohater wiersza”,
wymienia najważniejsze informacje z biografii J. Kochanowskiego,
zna frazeologizmy z wyrazem „zdrowie”.
b) Umiejętności
Uczeń potrafi:
interpretować utwór liryczny,
uzasadniać własną opinię,
sporządzić krótką notatkę interpretacyjną.
2. Metoda i forma pracy
Praca z tekstem, ćwiczenia leksykalne, dyskusja, ankieta
3. Środki dydaktyczne
Tekst fraszki, karta pracy ucznia zawierająca ćwiczenia, słownik terminów literackich
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Rozpoczynamy od zapisania na tablicy tematu. Spośród chętnych wybieramy ankietera i sekretarza. Ankieter zbiera odpowiedzi na pytanie: „Co jest dla mnie najważniejsze?”, a sekretarz zapisuje wyniki na tablicy. Ustala, które odpowiedzi powtarzają się najczęściej i w ten sposób w wyniku ankiety pojawia się lista „najważniejszych wartości”.
b) Faza realizacyjna
Uczniowie czytają fraszkę Kochanowskiego – najpierw po cichu, później głośno. Podkreślają niezrozumiałe wyrazy. Wspólnie z nauczycielem je tłumaczą. Czytają notkę o autorze.
Nauczyciel proponuje interpretację treści. Moderuje analizę pytaniami pomocniczymi: Kto jest bohaterem wiersza? Do kogo zwraca się podmiot liryczny? Jak inaczej nazywa zdrowie – dlaczego w taki sposób? Co oznacza wyrażenie „szlachetne zdrowie”?.
Nauczyciel rysuje na tablicy wagę i prosi, by uczniowie narysowali podobną w zeszytach. Następnie poleca, by na jednej szali wagi umieścić „zdrowie”, a na drugiej wpisać to wszystko, co jest od niego mniej cenne.
Po wykonaniu zadania proponuje, by uważnie przyjrzeć się rysunkowi i na jego podstawie sformułować wnioski na temat różnych wartości w życiu człowieka. Swoje refleksje uczniowie zapisują w zeszytach. Gdy wszyscy skończą, kilka osób odczytuje głośno zapisane wnioski.
Nauczyciel inicjuje krótką dyskusję pytaniem: Czy zgadzacie się z poetą?
Po kilkuminutowej polemice wyjaśniamy w oparciu o słownik termin „fraszka”. Definicja zostaje zanotowana w zeszytach.
Następnie nauczyciel prosi o wykonanie ćwiczeń językowych (załącznik).
5. Bibliografia
J. Kochanowski, Na zdrowie, w: K. Grajewska, E. Wower, Oglądam świat 5. Podręcznik do kształcenia literackiego, Nowa Era, Poznań 1999.
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia
Ćwiczenia:
1. Podane wyrazy połącz w pary tworzące związki frazeologiczne:
Mieć chorobę
Nabawić się choroby
Przypłacić jak ryba
Wystawić zdrowie końskie zdrowie
Zażegnać na szwank
Zdrów zdrowie
Zmarnować zdrowiem
2. Wybierz określenia pasujące do wyrazu zdrowie:
wspaniałe, świetne, czyste, kiepskie, końskie, słabowite, słabe, nadwerężone, interesujące, korzystne
3. Wyobraź sobie, że jesteś babcią albo dziadkiem. Udziel swojemu wnuczkowi mądrych rad, jak być zdrowym. Jakiego trybu użyjesz?
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak