Tragedia Oświęcimia widziana oczami dziecka w Losie utraconym Imre Kertesza

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

• zna biografię i tytuły niektórych dzieł Imre Kertesza,

• wie, o czym opowiada powieść węgierskiego noblisty, zatytułowana Los utracony,

• wie o tragedii Żydów w okresie II wojny światowej,

• rozumie pojęcie: holokaust,

• wie, czym były obozy zagłady.

b) Umiejętności

Uczeń:

• potrafi scharakteryzować specyfikę opisania tragedii oświęcimskiej w powieści Los utracony,

• potrafi samodzielnie analizować utwór literacki.

c) Postawy

Uczeń:

• rozumie tragedię Oświęcimia, który jest symbolem dehumanizacji człowieka,

• ma świadomość, że człowiek jest zdolny do robienia rzeczy, które zaprzeczają jego człowieczeństwu.

2. Metoda i forma pracy

Metoda sprawdzająca: uczniowie prezentują wiadomości dotyczące zagłady Żydów
w okresie II wojny światowej.

W formie referatu: wybrany uczeń przedstawia sylwetkę Imre Kertesza.

Metoda praktyczna: uczniowie analizują utwór Los utracony.

Metoda oglądania: uczniowie oglądają fragment filmu Życie jest piękne.

3. Środki dydaktyczne

1. Los utracony Imre Kertesza.

2. Słownik języka polskiego.

3. Film Życie jest piękne Roberto Benigniego.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Uczniowie prezentują przygotowane wcześniej w ramach pracy domowej informacje dotyczące eksterminacji Żydów w czasie II wojny światowej. Wymieniają nazwy miejsc zagłady. Objaśniają (przytaczają definicję ze słownika języka polskiego) terminy: getto, holokaust, eksterminacja. Nauczyciel pyta uczniów o znane im dzieła literackie, które przedstawiają funkcjonowanie obozów koncentracyjnych z okresu II wojny światowej.

b) Faza realizacyjna

Jeden z uczniów w formie referatu przedstawia życie i twórczość Imre Kertesza. Opowiada
o doświadczeniach wojennych węgierskiego pisarza, który jako dziecko przeszedł przez piekło Oświęcimia i Buchenwaldu. Wymienia tytuły utworów Kertesza, zarysowuje charakter jego twórczości.

Nauczyciel prosi uczniów o przypomnienie fabuły Losu utraconego. Poszczególni uczniowie relacjonują przebieg wydarzeń, a następnie interpretują znaczenie tytułu utworu.

Uczniowie opowiadają, w jaki sposób główny bohater Losu utraconego postrzega obóz zagłady. Przytaczają jego myśli i spostrzeżenia. Głośno czytają fragmenty lektury, ilustrujące sposób percepcji Oświęcimia widzianego oczami dziecka.

Uczniowie oglądają fragment filmu Roberto Benigniego Życie jest piękne. Nauczyciel wskazuje na przedstawione w filmie pragnienie człowieka, by w zdehumanizowanym świecie ochronić w duszy dziecka poczucie sensu życia.

c) Faza podsumowująca

Nauczyciel zadaje uczniom pytanie: czym jest szczęście? Uczniowie przedstawiają swoje propozycje i zastanawiają się, czy jest możliwe zdefiniowanie pojęcia szczęścia.

5. Bibliografia

1. Kertesz I., Los utracony, przekł. Krystyna Pisarska, WAB, Warszawa 2002.

2. Uniwersalny słownik języka polskiego, pod red. S. Dubisza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.

6. Załączniki

Zadanie domowe

„Przecież nawet tam, przy kominach, w przerwach między udrękami, też było coś na kształt szczęścia”. Napisz o „szczęściu obozów koncentracyjnych”, o których mówi główny bohater Losu utraconego. Porównaj to z własnym wyobrażeniem szczęścia. W zakończeniu pracy spróbuj podać definicję szczęścia.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak