Truwerzy i meistersingerzy

Zapoznanie uczniów ze średniowieczną muzyką świecką i jej przedstawicielami. Omówienie historii oraz miejsca występowania truwerów i meistersingerów. Przedstawienie formy, treści i tematyki utworów wykonywanych przez tych muzyków. Wskazanie najbardziej znanych truwerów. Wysłuchanie i percepcja wybranych utworów muzyki świeckiej.

Umiejętności

Uczeń potrafi:

1. Wyjaśnić pojęcie truwerzy i meistersingerzy.

2. Omówić historię powstania truwerów i ich miejsca rozprzestrzeniania się.

3. Omówić historię powstania meistersingerów i ich miejsca rozprzestrzeniania się.

4. Omówić tematykę podejmowaną w pieśniach.

5. Przedstawić budowę i formę pieśni truwerów.

6. Wskazać źródło występowania informacji dotyczących truwerów.

7. Omówić warstwę społeczną, do której należeli truwerzy.

8. Wskazać nazwiska znanych truwerów.

9. Na podstawie wysłuchanych utworów omówić i zanalizować formę i treść pieśni.

Metoda i forma pracy

Metoda opisu z elementami pogadanki. Percepcja muzyczna.

3. 3. Podręcznik: J. Ekiert, Bliżej muzyki. Encyklopedia, Warszawa 1994.

   4. Stanowisko do odtwarzania muzyki.

   5. Nagranie pieśni truwerów.

   6. Karta pracy ucznia.

4. 7. 10. Powitanie, czynności organizacyjno‑porządkowe.

      11. Powtórzenie wiadomości z trzech ostatnich lekcji (metodą pogadanki).

      12. Podanie tematu lekcji.

(10 min.)

Faza realizacyjna

1. Wprowadzenie uczniów w temat lekcji (metodą opowiadania). Omówienie historii truwerów, miejsca ich występowania i rozprzestrzeniania się.

   • Notatka:

Truwerzy – średniowieczni artyści wywodzący się z francuskiej arystokracji, poeci, muzycy i kompozytorzy. Tworzyli pod wpływem trubadurów około połowy XII wieku. Byli kontynuatorami idei liryki prowansalskiej, lecz wnieśli do niej swój własny, bogaty wkład. Odbiorcami sztuki truwerów było mieszczaństwo. Poezję trubadurów i truwerów rozpowszechniali oni sami lub też wędrowni śpiewacy zwani minstrelami.

2. Zapoznanie uczniów z pieśniami truwerów. Wysłuchanie i percepcja wybranych utworów. Omówienie charakteru pieśni (metoda pogadanki). Wskazanie tematyki i budowy pieśni truwerów.

   • Notatka:

Cechy charakterystyczne pieśni truwerów:

1. Zachowało się 800 pieśni zawartych w Chansonniers.

2. Utwory jednogłosowe z akompaniamentem instrumentalnym.

3. Pieśni z elementami folklorystycznymi.

4. Formy pieśni: rondo, virelai, ballada.

5. Posługiwali się językiem dialektu. Język grubiański, prymitywny.

Tematyka utworów:

1. Miłosna i erotyczna.

2. Pieśni pasterskie.

3. Tematyka ludowa.

3. Przedstawienie najwybitniejszych przedstawicieli pieśni truwerów.

• Notatka:

Truwerzy:

Adam de la Halle, Ryszard Lwie serce.

4.Metodą opisu zapoznanie uczniów z pojęciem meistersingerzy. Przedstawienie znanych twórców należących do meistersingerów.

• Notatka:

Meistersingerzy - mieszczańscy poeci niemieccy XIV - XVI wieku. Sztuki układania wierszy i pieśni uczyli się w cechach rzemieślniczych według surowych reguł poetyckich i muzycznych, ujętych w specjalnej księdze (tabulaturze). Pieśni miały na przykład nieparzystą liczbę strof i przeznaczone były do śpiewu jednogłosowego. W zależności od umiejętności posiadali określone stopnie wtajemniczenia. Tematyka twórczości przeważnie religijno‑moralizatorska, w XVI wieku częściej świecka. Pierwszą szkołę meistersingerów założył w 1315 r Heinrich von Meissen, a do wybitniejszych twórców należeli H. Folz, H. Sachs, H. Rosenplüt.

(40 min.)

Podsumowanie wiadomości mówionych na lekcji (metodą pogadanki).

(5 min.)

5. Bibliografia

• J. Ekiert, Bliżej muzyki. Encyklopedia, Warszawa 1994.

Załączniki

Karta pracy ucznia

Najważniejsze zagadnienia związane z tematem lekcji Truwerzy i meistersingerzy.

Zadanie domowe