Trzęsienia ziemi

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

1. wie co powoduje trzęsienia ziemi,

2. zna podstawowe pojęcia zwiazane z trzęsieniami ziemi: hipocentrum, epicentrum, fale sejsmiczne,

3. zna różne klasyfikacje trzęsień ziemi,

4. wie jakie skale trzęsień ziemi wyróżniamy i za pomocą czego możemy mierzyc siłę trzęsień ziemi.

b) Umiejętności

Uczeń:

1. potrafi wyjaśnić przebieg trzęsienia ziemi,

2. umie powiedzieć jaki procent wszystkich trzęsień ziemi stanowią trzęsienia: tektoniczne, wulkaniczne, zapadliskowe,

3. wie na jakich obszarach występują trzęsienia ziemi i potrafi je wskazać na mapie,

4. umie wymienić i pokazać na mapie obszary: sejsmiczne, pensejsmiczne i asejsmiczne,

5. umie wymienić kilka najbardziej katastrofalnych w skutkach trzęsień ziemi i wskazać na mapie miejsce ich wystąpienia.

2. Metoda i forma pracy

Praca z całą klasą, praca indywidualna, praca w grupach, praca w parach, dyskusja.

3. Środki dydaktyczne

Ścienna mapa fizyczna świata

Ścienna mapa fizyczna Europy

Podręczniki geografii

Atlasy geograficzne dla szkół średnich

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i przedstawia im cele zajęć. W klasie zostają rozwieszona ścienna mapa fizyczna świata i mapa fizyczna Europy. Nauczyciel prosi uczniów o wyjęcie podręczników geografii oraz atlasów geograficznych (co najmniej 1 atlas na dwie osoby).

b) Faza realizacyjna

1. Nauczyciel tłumaczy uczniom istotę trzęsień ziemi, opowiada na czym polegają i co jest ich powodem, mówi jak nazywa się nauka zajmująca się badaniem trzęsień ziemi.

2. Nauczyciel przedstawia uczniom podział trzęsień ziemi ze wzdględu na głębokość ich źródła – płytkie, pośrednie i głębokie.

3. Nauczyciel tłumaczy uczniom przebieg trzęsienia ziemi poprzez wyjaśnienie następujących terminów: hipocentrum, epicentrum, fale sejsmiczne. Nauczyciel mówi gdzie zachodzą najbardziej katastrofalne skutki trzęsienia ziemi.

4. Nauczyciel przedstawia uczniom klasyfikację trzęsień ziemi ze względu na przyczyny je wywołujące – tektoniczne, wulkaniczne i zapadliskowe. Nauczyciel dzieli klasę na trzy grupy. Każda z grup ma zająć się zacharakteryzowaniem jednego z wyżej wymienionych typów trzęsień ziemi. Uczniowie mają dokładnie określić na czym polegają wyżej wymienione typy trzęsień ziemi, czym są wywoływane, jakie są ich skutki i jaki stanowią procent w ogólnej liczbie trzęsień ziemi. Nauczyciel wybiera po kilka osób z każdej grupy i prosi je o przedstawienie na forum klasy znalezionych przez grupę informacji. Nauczyciel ewentualnie poprawia uczniów i dodaje jakieś informacje od siebie.

5. Nauczyciel opowiada uczniom na jakich obszarach występują trzęsienia ziemi, z czzm są związane trzęsienia ziemi, a następnie wymienia strefy dużej aktywności sejsmicznej i pokazuje je na mapach ściennych.

6. Nauczyciel przedstawia uczniom klasyfikację obszarów ziemi ze względu na częstotliwość występowania trzęsień ziemi – sejsmiczne, pensejsmiczne i asejsmiczne. Nauczyciel prosi uczniów aby w parach zcharakteryzowali każdy z tych obszarów oraz napisali gdzie na kuli ziemskiej takie obszary występują. Następnie nauczyciel wybiera kilku uczniów i prosi ich o przedstawienie na forum klasy znalezionych informacji. Nauczyciel ewentualnie poprawia uczniów i dodaje jakieś informacje od siebie.

7. Nauczyciel przechodzi do omawiania pomiarów trzęsień ziemi. Opowiada o skalach pomiarów trzęsień ziemi (Richtera, Mercallego) i maszynach rejestrujących siłę trzęsień – sejsmografach.

c) Faza podsumowująca

1. Nauczyciel przypomina uczniom jakie pojęcia z dzisiejszych zajęć powinni zapamiętać oraz po krótce przypomina klasyfikację trzęsień ziemi.

2. Nauczyciel prosi uczniów aby w domu przygotowali informacje na temat kilku większych trzęsień ziemi w historii oraz trzęsień ziemi, które miały miejsce na terenie Polski.

5. Bibliografia

1. Libner P., Stefaniak G., Geografia od A do Z, Kram, Warszawa 1998.

2. Modzelewska B., Piełowska E., Podstawy geografii fizycznej i geologii dla I i II klasy liceum ogólnokształcącego, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Toruń 1997.

3. Wiecki W., Geografia środowiska przyrodniczego, Operon, Rumia 2002.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

brak

b) Zadanie domowe

brak

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak