Uchwyć sens wypowiedzi. Ćwiczymy czytanie ze zrozumieniem

1. Cele lekcji

Umiejętności

Uczeń:

• potrafi samodzielnie odnaleźć sens czytanego tekstu,

• umie wskazać odpowiednie fragmenty tekstu i je zinterpretować,

• potrafi samodzielnie przeczytać tekst i odpowiedzieć na pytania do tekstu,

• umie opowiedzieć o wydarzeniach opisanych w tekście.

2. Metoda i forma pracy

Praca z tekstem

3. Środki dydaktyczne

Tekst pomocniczy

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Na wstępie nauczyciel uświadamia uczniom cel lekcji, którym jest doskonalenie umiejętności czytania ze zrozumieniem. Zadaniem uczniów jest czytanie różnych tekstów kultury, zarówno literackich, jak i użytkowych czy publicystycznych.

Ten scenariusz dotyczy tekstu literackiego.

W tym miejscu można też zaprezentować słownik poprawnej polszczyzny, który będzie przydatny podczas przygotowywania przez uczniów odpowiedzi na pytania otwarte (czyli te, które wymagają odpowiedzi pełnej).

b) Faza realizacyjna

1. Nauczyciel rozdaje materiały z tekstami pomocniczymi (załącznik 1).

2. Uczniowie czytają teksty i wykonują ćwiczenia, które są zapisane zarówno na tablicy, jak i na materiałach pomocniczych.

3. Pierwsze z zadań należy wykonać w klasie – dotyczy ono wypisania wszystkich przedmiotów, o których wspominała główna bohaterka opowiadania.

4. Następnie uczniowie wykonują mapę myślową rozważań bohaterki.

5. Potem odpowiadają na kolejne pytania zamieszczone pod tekstem.

c) Faza podsumowująca

Na zakończenie nauczyciel sprawdza, czy uczniowie poprawnie odpowiedzieli na postawione im pytania.

5. Bibliografia

Słownik poprawnej polszczyzny, red. W. Doroszewskiego, PWN, Warszawa 1994.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

załącznik 1.

Tekst pomocniczy

Całkiem niedawno w pewnej szkole w waszej okolicy postanowiono zorganizować konkurs na spostrzegawczość albo, jak kto woli, na refleks. Wszyscy szóstoklasiści zgłosili się bez zastanawiania. Jak pomyśleli, tak uczynili. Wybiegli, porzucając linijki, cyrkle i ołówki. Nie zauważyli, ze strącili dziennik i kredę.

Jak jeden mąż już po chwili, gdy dzwonek obwieścił przerwę, przed gabinetem pani dyrektor stali: Janek, Marek, Franek, Stasio, Józio i Zosia.

Co prawda chłopcy nieco się dziwili obecnością dziewczyny w swoim gronie, ale nie zastanawiali się zbyt długo nad tą sprawą. Ich najważniejszym celem była teraz rozmowa z panią dyrektor, którą chcieli namówić do poszerzenia puli nagród dla zwycięzców.

Chłopcy stojący tuż obok tablicy i zajęci rozmową nawet nie zauważyli, co robiła ich koleżanka. A Zosia zamiast tracić czas na negocjacje, zajęła się odszukiwaniem ogłoszeń konkursowych.

Pierwszą wskazówkę odnalazła tuż obok gabinetu pani dyrektor. Zadanie było proste, bo należało odszukać przedmioty niezbędne nauczycielowi w czasie zajęć. Przedmioty te ukryły się w tekście, który właśnie czytacie.

Czy potraficie je odnaleźć? Zosi ta sztuka udała się znakomicie.

Też spróbujcie swoich sił.

Pytania do tekstu pomocniczego

Przeczytałeś tekst. Zrób to ponownie i w odpowiednie miejsca wstaw następujące zwroty, które zawieruszyły się autorowi. Tam, gdzie powinny się znaleźć, wstaw odpowiadającą im literkę.

podstawowej

bliskiej

szkolny

ukrytych

aktywni i ambitni

sprytnej

1. Określ jednym zdaniem temat tego tekstu.

2. Wypisz z tekstu 5 określeń odnoszących się do uczniów.

3. Wskaż osobę opowiadającą zdarzenia w tym utworze.

4. Wskaż temat konkursu szkolnego.

5. Kto był najbardziej ambitnym uczniem spośród uczestniczących w konkursie?

6. Jakie uczucia towarzyszyły dzieciom podczas konkursu?

7. Co było najważniejszym celem chłopców?

b) Wskazówki dla nauczyciela

• Uczniowie powinni odnaleźć następujące przedmioty przydatne nauczycielowi:

dzwonek, dziennik, ołówek, cyrkiel, linijka, kreda, tablica.

• Tekst pomocniczy (wersja dla nauczyciela)

Całkiem niedawno w pewnej szkole podstawowej w waszej bliskiej okolicy postanowiono zorganizować szkolny konkurs na spostrzegawczość albo, jak kto woli, na refleks. Wszyscy szóstoklasiści zgłosili się bez zastanawiania. Jak pomyśleli, tak uczynili. Wybiegli, porzucając linijki, cyrkle i ołówki. Nie zauważyli, ze strącili dziennik i kredę. Jak jeden mąż już po chwili, gdy dzwonek obwieścił przerwę, przed gabinetem pani dyrektor stali: aktywni i ambitni Janek, Marek, Franek, Stasio, Józio i Zosia. Co prawda chłopcy nieco się dziwili obecnością dziewczyny w swoim gronie, ale nie zastanawiali się zbyt długo nad tą sprawą. Ich najważniejszym celem była teraz rozmowa z panią dyrektor, którą chcieli namówić do poszerzenia puli nagród dla zwycięzców. Chłopcy stojący tuż obok tablicy i zajęci rozmową nawet nie zauważyli, co robiła ich koleżanka. A sprytna Zosia zamiast tracić czas na negocjacje, zajęła się odszukiwaniem ukrytych ogłoszeń konkursowych. Pierwszą wskazówkę odnalazła tuż obok gabinetu pani dyrektor. Zadanie było proste, bo należało odszukać przedmioty niezbędne nauczycielowi w czasie zajęć. Przedmioty te ukryły się w tekście, który właśnie czytacie. Czy potraficie je odnaleźć? Zosi ta sztuka udała się znakomicie. Też spróbujcie swoich sił.

Odpowiedzi do pytań:

Tematem jest szkolny konkurs.

Uczniowie byli: ambitni, aktywni, sprytni, spostrzegawczy, gwałtowni, ekspresyjni.

Osobą opowiadającą o wydarzeniach jest obserwator (narracja prowadzona jest w 3 os. lp).

Tematem konkursu była uczniowska spostrzegawczość i refleks.

Najaktywniejszą uczestniczką konkursu była Zosia.

Dzieci były chętne do zabawy i rozentuzjazmowane.

Najważniejszym celem chłopców była rozmowa z panią dyrektor w sprawie zwiększenia puli nagród.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Scenariusz przeznaczony jest do realizacji w klasie 4.