odpowiednio przygotujesz miejsce do nauki;

poznasz korzyści płynące z systematycznej pracy;

zastosujesz w praktyce zasady skutecznego uczenia się.

Wyobraź sobie, że jesteś najskuteczniejszym nauczycielem świata. Jakie wskazówki dałbyś/dałabyś dzieciom, żeby mogły uczyć się szybciej i łatwiej?

Uczymy się szybko i skutecznie

Rozdział 1 
Jak skutecznie się uczyć?

Materiał przedstawia lekcję wychowawczą w szkole – spotkanie z psychologiem.

— Dzień dobry. Bardzo się cieszę z naszego spotkania. Chciałabym z wami porozmawiać o tym, jak skutecznie się uczyćuczenie sięsię uczyć.
— Ja najszybciej uczę się matematyki!
— Wspaniale, jednak ja chciałam dzisiaj z wami porozmawiać o sposobach na naukę wszystkiego, a nie tylko tego, co lubimy. A ponieważ od czwartej klasy uczycie się wielu przedmiotów z różnymi nauczycielami, warto zapoznać się z tymi metodami. Bo każdy z was odpowiada za swoją naukę.
— No a nauczyciele, rodzice?
— A czy wiesz, że chodzenia, układania kloców i łapania piłki też nauczyliście się sami? Tak, tak, owszem – rodzice wam pokazali, jak się to robi, ale sami musieliście opanować resztę. To też była nauka! I teraz jest podobnie. Nauczyciel podaje wam materiał; pokazuje, jak można zdobyć wiedzę o świecie; daje zadania do wykonania, ale jak wy to zapamiętacie i w jakim stopniu zrozumiecie, zależy od was. Dlatego warto wiedzieć, jak uczyć się szybko i skutecznieskutecznyskutecznie.
— Czyli jak?
— Jest kilka ważnych zasad, których należy przestrzegać. Podobnie jak z zasadami bezpieczeństwa na ulicy. Gdy ich przestrzegamy, jesteśmy bezpieczni.
— Moja mama przygotowała mi nowe biurko i krzesło do nauki, i ustawiła je blisko okna.
— Bardzo dobrze. Miejsce do nauki to bardzo ważna sprawa. Musi być to miejsce dobrze oświetlone, wyciszone, przewietrzone, ale także uporządkowane i wygodne. Jednak to jeszcze nie wszystko.
— To co jeszcze?
— Wiem, że mówiliście już na lekcji przyrody o tym, co przeszkadza nam w nauce. Kto przypomni?
— Nie możemy być głodni i zmęczeni.
— Doskonale. Zasada pierwsza, to wyspać się i być najedzonym. Wtedy nasz organizm jest gotowy do wysiłku. Tak, nauka to też wysiłek. Tylko wtedy zamiast nóg i rąk pracuje nasz mózg i zmysły.
— Czy wystarczy wyspać się i najeść, żeby móc uczyć się do wieczora?
— Nie. Nasz organizm męczy się podczas wszystkich prac, które wykonujemy w ciągu dnia. Dlatego warto robić przerwy w nauce. Dbać o ciszę albo włączyć cichą muzykę sprzyjającą koncentracji.
— To jak długo możemy odpoczywać od nauki?
— Ha‑ha, nie miałam na myśli odpoczynku od nauki, tylko krótką przerwę, oderwanie wzroku od książki, komputera czy pisania.
— To naprawdę takie ważne?
— Tak, bardzo ważne. Podczas pracy mocno wytężamy wzrok i oczy się męczą.
— A ja czuję, jak boli mnie ręka od pisania.
— Tak, ręka od pisania, a oczy od zbyt długiego czytania lub pracy przy komputerze. Również nasze ciało męczy się, gdy siedzimy długo w jednej pozycji.
— To co możemy wtedy zrobić, gdy mamy jeszcze dużo lekcji do zrobienia?
— Najlepiej co pół godziny zrobić krótką przerwę i wykonać np. kilka ćwiczeń ruchowych, napić się wody, zjeść owoc. Tak naprawdę nie przyspieszymy nauki ucząc się bez przerwy, przez długi czas.
— Ale jak mamy pracę klasową, to musimy się długo uczyć!
— Dużo lepiej jest uczyć się systematycznie. To znaczy regularnie, po każdej lekcji powtarzać krótszy materiał, częściej do niego wracać. Wówczas przygotowanie się do pracy klasowej nie będzie tak męczące. To kolejna bardzo ważna zasada skutecznego uczenia się.

Rozdział 2 
Najlepsze miejsce do nauki

Materiał przedstawia rozmowę ojca z córką, dotyczącą przygotowania odpowiedniego miejsca do nauki.

— Kochanie, tak się cieszę, że udało nam się skończyć remont pokoju na czas. Jutro rozpoczęcie roku szkolnego!
— Mnie też bardzo podoba się mój nowy pokój. Ale najbardziej cieszę się z nowego biurka. Bo wiesz, teraz gdy przy nim siadam, od razu chce mi się coś robić.
— Tak, miejsce do nauki to podstawa! Teraz możesz spokojnie rozłożyć swoje książki i zeszyty, przygotować przybory szkolne. Jest też miejsce na lampkę po prawej stronie!
— Tato, czy to takie ważne? Marysia ma lampkę po lewej stronie i też jest OK!
— Antosiu, to bardzo ważne, z której strony masz źródło światła. Dzieci praworęczne powinny mieć oświetlenie z lewej strony, żeby nie zasłaniać światła ręką, gdy piszą. Natomiast dzieci leworęczne, tak jak ty, muszą mieć lampkę z prawej strony. Spróbuj!
— Rzeczywiście. Jakoś o tym nie pomyślałam.
— Dobrze też, że w ciągu dnia możesz pracować przy świetle dziennym. Jest przepisowo, jak z podręcznika, dzięki temu, że biurko udało się ustawić prostopadle do okna. Zmiana miejsca to był bardzo dobry pomysł!
— Jak dobrze, że mam takiego mądrego tatę, który wszystko wie!
— Ha‑ha, dziękuję, ale to nie wszystko. Zadbaliśmy z mamą jeszcze o twój nowy fotel do nauki.
— Jest piękny!
— Nie chodzi o to, że jest obrotowy i kolorowy, tylko o to, że ma regulację oparcia i wysokości siedziska. Dzięki temu możesz dostosować fotel do siebie i uczyć się we właściwej pozycji.
— Czyli jakiej?
— Usiądź. Regulujemy wysokość, tak, żeby nogi swobodnie opierały się o podłogę. Oparcie ustawiamy tak, żebyś mogła siedzieć wyprostowana. Teraz spójrz na ekran komputera, powinien być 45–75 centymetrów od twojej twarzy. Monitor powinien być nieco niżej od poziomu oczu, by po spojrzeniu w dal górna jego krawędź znajdowała się na wysokości wzroku. Dzięki temu podczas pracy twoja szyja będzie znajdowała się w naturalnej pozycji, a oczy będą się mniej męczyć, dzięki konieczności spoglądania odrobinę w dół. Wygodnie teraz?
— Wspaniale! Już nie mogę się doczekać, kiedy usiądę do lekcji w nowym roku szkolnym. Chociaż bardzo nie chciałam pozbyć się starych rzeczy, to muszę przyznać, że dobrze oświetlone miejsce, bez moich zabawek i pamiątek, sprawia, że chce mi się uczyć.
— Oj, ostatni rok był rekordowy, jeśli chodzi o bałagan na biurku! Teraz wszystkie ważne informacje będziesz mogła przypinać na tablicy magnetycznej nad biurkiem. Dobry organizer jest przydatny!
— Organizer?
— Tak, organizer na biurko pozwala przechowywać długopisy, ołówki kredki czy pisaki w jednym miejscu, podobnie jak spinacze czy kolorowe karteczki. Ale również tablica magnetyczna pomaga nam w organizacji czasu i pracy. Przypinając tu informacje – jak plany zajęć, daty, miejsca – nie zapominamy o ważnych sprawach lub wydarzeniach.
— Ciekawe, jaki będę mieć plan lekcji. Już nie mogę się doczekać, kiedy go tu przypnę! Bo na razie wisi tylko zdjęcie z kolonii…
— A szuflady na książki i zeszyty już przygotowane? Wiesz, porządek na biurku to kolejna ważna zasada!

Rozdział 3 
Uczymy się wszystkimi zmysłami

Materiał przedstawia krótką pogadankę wychowawcy w szkole.

— Jakich zmysłów używacie podczas uczenia się?
— Wzroku, czasem słuchu.
— Tak. Spośród wszystkich zmysłów te dwa są najczęściej wykorzystywane podczas nauki. Jednak pamiętajcie, że gdy dotykacie, wąchacie i smakujecie – również używacie swoich zmysłów. Jaką podalibyście zasadę uczenia się, dotyczącą pracy zmysłami?
— Czasem pozwolić im odpocząć! Na przykład, gdy bolą nas oczy.
— Brawo! Zasada podstawowa, to nie przemęczać podczas pracy umysłu i zmysłów, np. wzroku. Dlatego warto robić przerwy w nauce. A wiecie, co robić w szkole, żeby więcej zapamiętać?
— Słuchać nauczyciela!
— To prawda, aktywne słuchanie nauczycieli to ważna zasada. Ale czym różni się słuchanie od aktywnego słuchania?
— Bardziej wytężamy słuch?
— Aktywne słuchanie to również włączanie się w tok wypowiedzi. Można zadać pytanie, potwierdzić informację, powtórzyć lub podać przykład. Wówczas jesteście aktywnymi uczestnikami toku lekcji i zdecydowanie więcej zapamiętujecie. Podobnie to działa, gdy powtarzacie materiał na głos. Wówczas utrwalacie wiadomości również słuchowo.
— I to wystarczy, żeby wszystko zapamiętać?
— To nie jedyna zasada. Badania udowodniły, że uczymy się dużo szybciej i lepiej pamiętamy, gdy jesteśmy aktywni i wykorzystujemy wiele zmysłów. Praca w grupie daje możliwość rozmów z rówieśnikami, sprawdzania i omawiania własnych pomysłów. Należy pamiętać też o robieniu własnych notatek i rysunków – to są również techniki skutecznego zapamiętywania!
— Lubimy, gdy nauczyciel dzieli nas na małe grupy i możemy po swojemu rozwiązywać zadania.
— Właśnie! A jakie lubicie zadania?
— Krzyżówki, zagadki, rebusy, mapy myśli, quizy, gry, kalambury…
— Lubimy też filmy i słuchowiska!
— Sami widzicie – lubicie to, co jest najbardziej skuteczne! Dzięki aktywności mózg lepiej przyswaja nowe informacje, a nauka staje się łatwiejsza! A gdy uczymy się poprzez wiele zmysłów, np. dotyk, smak czy węch, a nie tylko wzrok i słuch, dodatkowo lepiej zapamiętujemy!
— I wystarczy uczyć się przez zmysły, żeby wszystko pamiętać?
— Ha‑ha, to początek! Tak przyswajamy wiadomości, jednak jeśli nie będziemy ich utrwalać, to sporą ich część zapomnimy.
— To co zrobić, żeby ich nie stracić?
— Najlepiej systematycznie powtarzać, czyli regularnie – w odstępach czasu.

W przypadku braku możliwości rozwiązania zadania z klawiatury lub trudności z odczytem przez czytnik ekranu skorzystaj z innej wersji zadania.