Człowiek jest istotą podatną na różnego rodzaju uszkodzenia mechaniczne. Nic dziwnego, gdyż w toku ewolucji o naszym sukcesie jako gatunku decydowały zupełnie inne cechy, np. zdolności przetwarzania informacji. Niemniej, musimy w związku z tym brać pod uwagę liczne potencjalne ryzyka, które mogą doprowadzić do ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (np.: złamania, zwichnięcia, ale też porażenia prądem czy wypadki komunikacyjne) lub nawet śmierci. O znaczeniu udzielania pierwszej pomocy w celu ratowania zdrowia i życia dowiesz się z tego materiału.
W celu zrozumienia poruszanych zagadnień, spróbuj wymienić inne niż we wstępie przypadki, przy których niezbędne może być udzielenie pierwszej pomocy. Możesz skupić się na takich, które są potencjalnie związane z twoim codziennym środowiskiem - domem czy szkołą. Jeżeli natomiast byłeś/–aś już świadkiem takich działań, przypomnij sobie dodatkowo jak one wyglądały i jakie czynności wykonywali kolejno ratownicy.
opisywać znaczenie udzielania pierwszej pomocy;
podawać przykład aplikacji na telefon komórkowy wspierającej udzielanie pierwszej pomocy.
1. Pierwsza pomoc
Udzielenie pierwszej pomocy nie jest czynnością dobrowolną. Po pierwsze, możemy w tym kontekście przytoczyć artykuł 4. Ustawy o Państwowym Ratownictwie MedycznymPaństwowym Ratownictwie Medycznym.
Kto zauważy osobę lub osoby znajdujące się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego lub jest świadkiem zdarzenia powodującego taki stan, w miarę posiadanych możliwości i umiejętności ma obowiązek niezwłocznego podjęcia działań zmierzających do skutecznego powiadomienia o tym zdarzeniu podmiotów ustawowo powołanych do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego.
Po drugie, zakres odpowiedzialność za zaniechanie udzielenia pierwszej pomocy reguluje Kodeks Karny w artykule 162:
§ 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Nie popełnia przestępstwa, kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne poddanie się zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w których możliwa jest niezwłoczna pomoc ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej.
Powyższe regulacje są niezwykle istotne, ponieważ o powodzeniu działań związanych z pierwszą pomocą decydują często minuty.
Obejrzyj film, w którym omówiono podstawowe fakty związane z udzielaniem pierwszej pomocy.
Wyjaśnij, co oznacza stan nagłego zagrożenia zdrowotnego.
Czy są wyjątki od obowiązku udzielania pierwszej pomocy? Wpisz odpowiedź poniżej, podając przykład.
Na filmie przedstawiono trzy poziomy, na jakich jest udzielana pierwsza pomoc. Zapisz je poniżej w kolejności od najniższego do najwyższego.
2. Aplikacje wspomagające udzielanie pierwszej pomocy
Aplikacje dotyczące udzielania pierwszej pomocy możemy podzielić na tworzone przez służby i instytucje państwowe, tj. niekomercyjne, a także na tworzone przez podmioty prywatne, również osoby fizyczne, które działają podobnie jak wiele innych aplikacji, np. oferując zakup określonych produktów i usług. Zawsze przed dokonaniem instalacji należy sprawdzić:
pochodzenie aplikacji, jej autorów;
czy posiada odpłatne usługi i w jaki sposób mogą nas obciążyć;
jaki mamy system operacyjny w telefonie i czy inne parametry telefonu pozwolą na jej uruchomienie;
czy sklep z aplikacjami sprawdził bezpieczeństwo aplikacji;
do jakiego rodzaju naszych danych chce uzyskać dostęp aplikacja;
czy aplikacja jest aktualna - w przypadku pierwszej pomocy możemy to sprawdzić np. na stronie z wytycznymi Polskiej Rady ResuscytacjiPolskiej Rady Resuscytacji;
komentarze i uwagi innych użytkowników.
Trzeba także pamiętać, że korzystanie z jakichkolwiek aplikacji odbywa się na naszą własną odpowiedzialność.
Aplikacje dotyczące pierwszej pomocy występują w różnych wariantach, obejmując:
całokształt zagadnień pierwszej pomocy;
pierwszą pomoc dedykowaną konkretnym grupom wiekowym, np. osobom w podeszłym wieku;
zakup i konfigurację urządzeń służących udzielaniu pierwszej pomocy;
uproszczone informacje, dotyczące tylko lub w większości konkretnych problemów, np. umożliwiając wpisanie podstawowych danych medycznych, znalezienie bezpiecznego noclegu;
lokalizację osoby poszkodowanej.
O tym, w jaki sposób korzystać z przykładowej aplikacji wspierającej pierwszą pomoc, dowiesz się z poniższej prezentacji multimedialnej. Zwróć uwagę, że łączy ona zarówno zagadnienia udzielania pierwszej pomocy, jak i informacje z zakresu bezpieczeństwa, np. filmy instruktażowe, wiadomości meteorologiczne. Ponadto posiada elementy interaktywne, mogące wesprzeć nasze działanie w czasie rzeczywistym.
Wyjaśnij, w jaki sposób posiadanie aplikacji wspierającej udzielanie pierwszej pomocy zainstalowanej na telefonie może pomóc w ratowaniu zdrowia i życia - własnego lub innych osób.
Podaj przykład działań, które aplikacja może wspierać w czasie rzeczywistym.
Wymień przykłady zagrożeń naturalnych, o których aktualne informacje możemy pozyskać z aplikacji.
3. Podsumowanie
Udzielenie pierwszej pomocy jest obowiązkiem wynikającym z istniejącego w Polsce prawa.
Nie musimy udzielać pierwszej pomocy w sytuacjach, w których również nasze zdrowie i życie byłoby zagrożone.
Aplikacje na telefony, mogą być bardzo przydatne przy udzielaniu pierwszej pomocy - zarówno jeżeli chodzi o pogłębianie wiedzy, jak i konkretne działanie.
4. Słownik
System Państwowe Ratownictwo Medyczne (PRM) powstał, aby zapewnić pomoc każdej osobie w stanie nagłego zagrożenia zdrowia lub życia. System PRM działa 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, przez cały rok. Jednostki tego systemu to:
Szpitalne Oddziały Ratunkowe (SOR‑y);
Zespoły ratownictwa medycznego, w tym lotnicze zespoły ratownictwa medycznego
Z systemem PRM współpracują centra urazowe oraz oddziały szpitalne wyspecjalizowane w leczeniu nagłych stanów zagrażających zdrowiu i życiu, takich jak zawał serca czy udar mózgu.
Poza szpitalem pomocy udzielają zespoły ratownictwa medycznego. Zespoły wysyła do pacjenta dyspozytor medyczny, po przyjęciu zgłoszenia na numer alarmowy 999 lub 112.
Z systemem PRM współdziałają również służby ratownicze, w szczególności:
Straż Pożarna,
Policja,
Górskie, Tatrzańskie i Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe.
organizacja zajmująca się opracowywaniem zasad i wytycznych dotyczących udzielania pierwszej pomocy
5. Zadania
Spróbuj zaprojektować i opisać krótko aplikację wspomagającą udzielanie pierwszej pomocy, która byłaby optymalna z punktu widzenia twoich potrzeb.
Spróbuj pobrać niekomercyjną aplikację wspomagającą udzielanie pierwszej pomocy na swój smartfon. Może to być np. wskazana w czasie lekcji aplikacja „Pierwsza pomoc w sytuacji zagrożeń”. Następnie wybierz interesujące cię zagadnienie z zakresu działania aplikacji i opisz krótko poniżej, w jaki sposób może być przez ciebie wykorzystane w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia.
6. Notatnik
7. Bibliografia
Ilustracje z przykładowej aplikacji „Pierwsza pomoc w sytuacji zagrożeń” wykorzystane dzięki uprzejmości Komendy Wojewódzkiej Policji w Bydgoszczy, [dostęp dn. 22.06.2022].
Polska Rada Resuscytacji, Wytyczne resuscytacji 2021, dostępny w internecie: https://www.prc.krakow.pl/wytyczne_2021.html, [dostęp dn. 22.06.2022].
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, dostępny w internecie: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970880553/U/D19970553Lj.pdf [dostęp dn. 22.06.2022].
Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym, dostępny w internecie: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20061911410/U/D20061410Lj.pdf [dostęp dn. 22.06.2022].