Regulacja urządzeń srk
Montaż i eksploatacja urządzeń i systemów sterowania ruchem kolejowym — Technik automatyk sterowania ruchem kolejowym
Urządzenia przytorowe
WIZUALIZACJA 2D/3D
Spis treści
Model fragmentu toru ze skrzynką przytorowąModel fragmentu toru ze skrzynką przytorową
Dławik torowyDławik torowy
Liczniki osiLiczniki osi
Elektroniczny obwód nakładany (EON)Elektroniczny obwód nakładany (EON)
Skrzynia transformatorowa EORSkrzynia transformatorowa EOR
Połączenia elektroniki przytorowej z przekaźnikowniąPołączenia elektroniki przytorowej z przekaźnikownią
Wirtualna wycieczka - nastawniaWirtualna wycieczka - nastawnia
Model 3D fragmentu przekaźnikowniModel 3D fragmentu przekaźnikowni
Sprzęt do zarządzania ruchem w nastawniSprzęt do zarządzania ruchem w nastawni
Model pulpitu kostkowegoModel pulpitu kostkowego
Standardowe czynności i zadania zawodoweStandardowe czynności i zadania zawodowe
Wyposażenie stacji kolejowejWyposażenie stacji kolejowej
Obwody torowe i zwrotnicoweObwody torowe i zwrotnicowe
Model fragmentu toru ze skrzynką przytorową 1
Model przestawia fragment toru ze skrzynką przytorową. Na podłożu z trawy znajduje się podsypka z kamienia, na niej ułożony jest tor składający się z drewnianych podkładów i przymocowanych do nich szyn. Po jednej stronie toru znajduje się skrzynka przytorowa, która połączona jest linkami sygnałowymi zarówno z jedną jak i z drugą szyną. Skrzynka przytorowa jest czarna i ma żółtą pokrywę, która została zdjęta, a wewnątrz skrzynki znajduje się elektronika. Na przodzie skrzynki znajduje się tabliczka z napisem: — 8122. Ze spodu skrzynki przytorowej wychodzi gruby przewód.
Galeria przedstawia skrzynkę przytorową. Znajdują się tu cztery zdjęcia skrzynki przytorowej.
Pierwsze zdjęcie przedstawia skrzynkę przytorową, która jest umieszczona po zewnętrznej części toru, tuż za linią podsypki. Skrzynka ma kolor szary z żółtą pokrywą. Na pokrywie znajduje się napis NJTX.
Drugie zdjęcie przedstawia zbliżenie na skrzynkę przytorową, na pokrywie skrzynki dobrze widoczne są oznaczenia. Z boku znajduje się napis NJTH. Na górze pokrywy widnieje nazwa wraz z logiem producenta. Z boku skrzynki umieszczona jest biała tabliczka z oznaczeniem literowo cyfrowym.
Zdjęcie trzecie przedstawia otwartą skrzynkę przytorową. Wewnątrz skrzynki widoczne są przewody oraz styczniki.
Czwarte zdjęcie przedstawia zbliżenie na otwartą skrzynkę przytorową. Widoczna jest tu budowa wnętrza skrzynki przytorowej, znajdują się tu cienkie przewody podpięte do kostki elektrycznej o 6 wejściach. Niżej widoczne są przewody o większym przekroju prowadzące do czujnika.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Dławik torowy 1
Model przedstawia dławik torowy, który składa się z kwadratowej obudowy z pokrywą na górze, z dwoma elementami konstrukcyjnymi po bokach, zachowującymi odstępy izolacyjne. Z jednej strony wystaje sześć rurek, skierowanych po dwie na wprost, na lewo i prawo.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Licznik osi 1
Model przedstawia licznik osi. Składa się z prostokątnej głowicy i dolnego uchwytu, który wsuwa się w tory. Głowica z jednej strony przykręcona jest do blaszki, za pomocą której połączona jest z dolnym uchwytem, z drugiej na dwóch prętach znajduje się mniejsza część, która po zamontowaniu będzie przylegała do wewnętrznej części torów.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Elektroniczny obwód nakładany (EON) 1
Model przedstawia skrzynkę EON. Na wizualizacji to szara skrzynka w kształcie prostopadłościanu. Na górze ma przykręconą pokrywę. Od spodu przymocowane są pionowe elementy przypominające nóżki. Na samym środku jest jedna większa nóżka, po jednej stronie są trzy mniejsze, zamontowane w równej odległości, po przeciwnej krawędzi skrzynki jest jedna mniejsza nóżka.
Model przedstawia skrzynię transformatorową EOR. Prostokątna czarna skrzynia z dwoma dodatkowymi ścianami po bokach. Na górze skrzyni znajduje się żółta pokrywa przymocowana śrubami. Z jednej strony przy dodatkowym elemencie znajduje się sześć przycisków. Z boku skrzyni wystają dwie rurki skierowane do dołu.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Połączenia elektroniki przytorowej z przekaźnikownią
W systemie sterowania ruchem kolejowym, połączenia elektroniki przytorowej z przekaźnikownią odnosi się do integracji różnych elementów elektronicznych i urządzeń odpowiedzialnych za sterowanie infrastrukturą kolejową.
Elektronika przytorowa:
Elektronika przytorowa to zazwyczaj systemy i urządzenia zainstalowane bezpośrednio przy torach kolejowych. W skład elektroniki przytorowej wchodzą różne czujniki, urządzenia sygnalizacyjne, bądź inne sensory, które monitorują i kontrolują ruch pociągów na danym odcinku torów.
Przekaźnikownia:
Przekaźnikownia to miejsce, w którym umieszczone są przekaźniki elektromagnetyczne oraz inne urządzenia sterujące, decyzyjne i monitorujące, które odpowiadają za przekazywanie sygnałów sterujących i utrzymanie bezpieczeństwa ruchu kolejowego.
Integracja elektroniki przytorowej z przekaźnikownią jest kluczowa dla efektywnego zarządzania ruchem kolejowym. Elementy elektroniki przytorowej dostarczają informacji o stanie torów, obecności pociągów czy innych zdarzeniach, natomiast przekaźnikownia przetwarza te informacje, podejmuje decyzje dotyczące sterowania semaforami, zwrotnicami i innymi elementami infrastruktury.
Współpraca między elektroniką przytorową, a przekaźnikownią pozwala na skuteczne monitorowanie i sterowanie ruchem kolejowym, minimalizując ryzyko kolizji oraz zapewniając efektywne wykorzystanie torów. To kompleksowe podejście jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności w systemie kolejowym.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Wirtualna wycieczka - nastawnia
Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D2QGH3aaE
Przekaźnikownia
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D2QGH3aaE
Nagranie, w którym omawiana jest przekaźnikownia.
Pulpit nastawczy
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D2QGH3aaE
Nagranie, w którym omawiany jest pulpit nastawczy.
Stanowisko dyżurnego ruchu
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D2QGH3aaE
Nagranie, w którym omawiane jest stanowisko dyżurnego ruchu.
Pulpit zintegrowany EAB‑3
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D2QGH3aaE
Nagranie, w którym omawiany jest pulpit zintegrowany E A Be trzy.
Wirtualną wycieczkę rozpoczynamy od placu parkingowego znajdującego się przed nastawnią. Znajduje się na nim koparka oraz kilka samochodów osobowych. Budynek nastawni jest parterowy i posiada wieżę. Przez drzwi wchodzimy do wiatrołapu, w którym po lewej stronie od wejścia znajdują się drzwi z oznakowaniem: nieupoważnionym wstęp wzbroniony. Pod prawej stronie znajdują się dwie czerwone skrzynki stanowiące wyposażenie i oraz przejście do korytarza. Na ścianie naprzeciwko drzwi znajdują się dwie strzałki wskazujące na korytarz jedna z napisem: nastawnia , a druga z napisem łazienka, obok znajduje się również instrukcja noszenia maseczki. Przenosimy się do korytarza, tutaj na ścianie znajduje się strzałka w lewo z podpisem: Nastawnia oraz drzwi na wprost. Najpierw udamy się w lewą stronę. Teraz znajdujemy się na klatce schodowej. Schody są metalowe, udamy się nimi na górę. Znajdujemy się w wieży, w której znajduje się sprzęt do zarządzania ruchem nastawni, czyli tak zwany pulpit nastawczy. Nad oknami wiszą monitory. Po przeciwnej stronie sprzętu do zarządzania ruchem stoi biurko, na którym leżą dokumenty oraz różne sprzęty biurowe takie jak drukarka czy faks. W pomieszczeniu widoczne są dwa punkty interaktywne z tekstem. Treść planszy pierwszej. Pulpit nastawczy to urządzenie lub system, który umożliwia personelowi kolejowemu kontrolowanie ruchu pociągów oraz zarządzanie elementami infrastruktury kolejowej, takimi jak zwrotnice, sygnalizacja, semafory itp. Pulpit nastawczy jest używany w nastawniach kolejowych, gdzie pracownicy, zwani nastawnikami, podejmują decyzje dotyczące ruchu pociągów na danym odcinku torów. Umożliwia nastawnikowi monitorowanie ruchu pociągów, podejmowanie decyzji dotyczących trasy, zmiany sygnalizacji świetlnej oraz koordynowanie działań na obszarze, którym zarządza. To narzędzie odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa ruchu kolejowego i efektywnego zarządzania infrastrukturą kolejową. Treść planszy drugiej. Stanowisko dyżurnego ruchu jest kluczowym punktem w systemie kolejowym, gdzie odpowiedzialny pracownik, zwany dyżurnym ruchu, sprawuje kontrolę nad ruchem pociągów i zarządza infrastrukturą kolejową. Na drugim piętrze wieży znajduje się pomieszczenie z biurkiem oraz pulpitem zintegrowanym e a be trzy. W pomieszczeniu widoczny jest punkt interaktywny z tekstem. Treść planszy. Pulpit zintegrowany e a be trzy służy do obsługi systemu automatycznego sterowania rozrządzaniem a es er, który obejmuje funkcje, takie jak samoczynne nastawianie zwrotnic w strefie podziałowej, automatyczne lub półautomatyczne sterowanie hamulcami torowymi oraz automatyczne sterowanie lokomotywą napychającą. Urządzenia działają na podstawie wprowadzonej karty rozrządowej oraz czujników określających parametry odprzęgów. Górki rozrządowe pe ka pe, modernizowane w drugiej połowie lat osiemdziesiątych, typowo wyposażane były w pulpity zintegrowane typu e a be trzy. Wracamy na klatkę schodową, a następnie do korytarza. Tym razem pójdziemy prosto przez drzwi. Teraz jesteśmy w przekaźnikowni. Po obu stronach pomieszczenia znajdują się stojaki na przekaźniki. Na stojakach znajdują się przekaźniki, czyli najważniejsze elementy automatyki kolejowej. Przekaźniki działają jak przełączniki, co sprawia, że możemy uzyskiwać wszelakie możliwe kombinacje zależności, pełnią one rolę połączenia gruntu z pulpitem nastawczym. Z każdego stojaka wychodzą dwie wiązki kabli, jedna do góry, która prowadzi do pulpitu nastawczego, a druga do gruntu, która łączy przekaźniki z semaforami, rozjazdami i odcinkami izolowanymi. W pomieszczeniu znajduje się punkt interaktywny z tekstem. Treść planszy. Przekaźnikownia to miejsce, w którym zainstalowane są przekaźniki elektromagnetyczne. Jest swoistym pośrednikiem między poleceniami wydawanymi przez dyżurnego ruchu a urządzeniami przytorowymi. Przekaźnik jest urządzeniem służącym do sterowania zestykami elektrycznymi pod wpływem przepływu prądu przez obwód sterujący przekaźnikiem. Przekaźniki umożliwiają powiązanie obwodów o różnych poziomach napięć, zwielokrotnianie sygnałów oraz tworzenie różnych zależności pomiędzy obwodami. Pod względem pewności działania przekaźniki dzielą się na przekaźniki I klasy, przekaźniki II klasy - których działanie powinno być dodatkowo kontrolowane - oraz przekaźniki pomocnicze, które nie mogą być stosowane w obwodach bezpośrednio związanych z bezpieczeństwem ruchu kolejowego. Skręćmy w prawo. Znajdujemy się pomiędzy dwoma stojakami na przekaźniki, skąd przechodzimy do kolejnego pomieszczenia przekaźnikowni. Tutaj również po obu stronach pomieszczenia stojaki z przekaźnikami są ułożone w rzędach. Na środku pomieszczenia znajdują się dwa biurka, na których leżą elementy zamienne do przekaźników. Pod ścianą tego pomieszczenia również znajduje się wiele poukładanych podzespołów niezbędnych w przekaźnikowni. Na koniec wróćmy do poprzedniego pomieszczenia, i udajmy się na jego sam koniec, gdzie znajduje się niewielki stolik, na którym leżą dokumenty.
Model 3D fragmentu przekaźnikowni
Model przedstawia stojaki z przekaźnikami. Na wizualizacji zaprezentowano cztery ustawione do siebie równolegle stojaki z przekaźnikami. Na stojaku z jednej strony widoczne są same przekaźniki, z drugiej strony całe okablowanie. Każdy przekaźnik zbudowany jest z zestawu styków.
Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D2QGH3aaE
Model przedstawia sprzęt do zarządzania ruchem w nastawni. Jest to model pomieszczenia, w którym stoi biurko, przy którym postawiono krzesło. Na biurku znajduje się komputer posiadający dwa monitory. Coraz częściej stosowany System Wspomagania Dyżurnego Ruchu () zastępuje papier i długopis. Na drugim ekranie zazwyczaj jest obsługa lub blokady liniowej. Obok znajduje się centralka telefoniczna, czyli jedno z głównych urządzeń łączności kolejowej, zawiera ona połączenia do wszystkich sąsiednich stacji oraz posterunków. Dalej mamy radiotelefon, czyli kolejne urządzenie radiołączności - radiotelefon firmy Koliber działający na falach krótkich. Starszym typem jest radio firmy Radmor. Obok znajduje się pulpit nastawczy. W tym modelu przedstawiony pulpit nastawczy to pulpit kostkowy (urządzenia nastawcze mogą być kluczowe, mechaniczne, suwakowe, kostkowe – typu E lub komputerowe). Pulpit ma kształt zbliżony do prostopadłościanu, znajduje się na nim wiele oznaczeń i przycisków. Ostatnim elementem są kable przymocowane pod blatem. Kable idą do przekaźnikowni, gdzie odbywa się cały proces przekazywania sygnałów.
Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D2QGH3aaE
Model przedstawia pulpit kostkowy. Na jego panelu zaznaczono 7 punktów. Zaczynając od lewej strony pierwszym elementem jest blokada liniowa, jest ona oznaczona dwoma liniami, na której znajdują się strzałki skierowane do wewnątrz. W tym przypadku jest to półsamoczynna blokada liniowa typie E a p pozwala na wyprawienie i przyjęcie pociągu z sąsiedniej stacji. Posiada ona również przyciski i , które pozwalają na przyjęcie pociągu z niewłaściwego toru oraz wprawienie pociągu na tor niewłaściwy. Obok znajdują się powtarzacze semaforów wyjazdowych- sygnalizują one na pulpicie stan semaforów znajdujących się przed stacją pozwalających lub zabraniających wjazdu na stację. Zaraz z prawej strony znajdują się powtarzacze tarcz manewrowych, sygnalizują one na pulpicie stan tarcz manewrowych, które albo zezwalają, albo zabraniają jazdy manewrowej. Dalej znajduje się przebieg utwierdzony, białe szczeliny oznaczają przebieg utwierdzony lub zamknięty w tym przypadku jest on od tarczy manewrowej i można go zwolnić doraźnie bez zrywania plomby, więc jest utwierdzony. Równoległe lnie po prawej stronie symbolizują kolejne perony. Peron pierwszy jest zaznaczony kolorem czerwonym. Na czerwono sygnalizowany jest zajęty odcinek torowy. Oznacza to, że przy peronie 1 stoi tabor. Powyżej kolorem szarym zaznaczono bocznicę, czyli dodatkowe tory dostawcze. W góry po prawej stronie znajdują się przyciski sygnałów zastępczych. Za ich pomocą dyżurny ruchu może wyświetlić na semaforze sygnał zastępczy, czyli zezwolić na jazdę z prędkością do 40 kilometrów na godzinę w obrębie stacji.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Film dostępny pod adresem /preview/resource/Rf64D4t0w9HaB
Film przedstawiający pulpit kostkowy.
Standardowe czynności i zadania zawodowe
Praca w nastawni i przekaźnikowi obejmuje szereg standardowych czynności i zadań zawodowych, których celem jest zapewnienie bezpieczeństwa i efektywnego zarządzania ruchem kolejowym. Poniżej przedstawiono niektóre typowe czynności wykonywane w tych miejscach:
Monitorowanie ruchu: Śledzenie ruchu pociągów na przypisanym obszarze torów przy użyciu różnych systemów monitoringu.
Sterowanie sygnalizacją: Kontrola sygnalizacji świetlnej i semaforów w celu informowania maszynistów o stanie toru oraz zezwalania lub zabraniania ruchu.
Zmiana ustawień zwrotnic: Ręczna lub zdalna zmiana ustawień zwrotnic w zależności od trasy, którą ma podążać pociąg.
Wydawanie rozkazów maszynistom: Kontaktowanie się z maszynistami i wydawanie im rozkazów dotyczących trasy, prędkości, zatrzymań itp.
Obsługa pulpitu nastawczego: korzystanie z pulpitu nastawczego do monitorowania i sterowania różnymi elementami infrastruktury kolejowej.
Reagowanie na awarie: Szybka reakcja na awarie lub sytuacje awaryjne, takie jak uszkodzenia torów, semaforów czy zwrotnic.
Kontrola zajętości torów: Monitorowanie obecności pociągów na poszczególnych odcinkach torów za pomocą obwodów zajętości.
Zarządzanie rozkładem jazdy: Działania związane z utrzymaniem i dostosowywaniem rozkładu jazdy pociągów.
Dokumentacja i raportowanie: Prowadzenie dokumentacji dotyczącej ruchu kolejowego, incydentów, wydanych rozkazów itp.
Współpraca z innymi stanowiskami: Komunikacja i współpraca z innymi nastawniami, przekaźnikowniami oraz centralnymi punktami kontroli.
Szkolenie i aktualizacja wiedzy: Utrzymywanie się na bieżąco z przepisami, procedurami i nowościami technicznymi poprzez regularne szkolenia i aktualizacje wiedzy.
Wszystkie te czynności mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa ruchu kolejowego, efektywnego wykorzystania torów oraz sprawnego przemieszczania się pociągów w określonym obszarze. Osoby pracujące w nastawniach i przekaźnikowi muszą być odpowiednio przeszkolone, znać procedury i działać zgodnie z normami bezpieczeństwa.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Wyposażenie stacji kolejowej
Stacja kolejowa, wyposażona w zaawansowane urządzenia kontroli niezajętości torów i rozjazdów typu SOT, jest nowoczesnym obiektem umożliwiającym skuteczną zarządzanie ruchem kolejowym. System ten jest oparty na zaawansowanych technologiach monitoringu torów, które umożliwiają bieżącą kontrolę zajętości torów i rozjazdów.
Stacja kolejowa wyposażona w zaawansowane urządzenia kontroli niezajętości torów i rozjazdów typu SOT może zawierać szereg innych elementów i infrastruktury, które wspomagają funkcjonowanie ruchu kolejowego.
Perony: Miejsca, gdzie pasażerowie oczekują na pociągi, wsiadają lub wysiadają.
Budynki stacyjne: Takie jak dworce kolejowe, gdzie znajdują się kasy biletowe, poczekalnie, toalety, sklepy, oraz inne udogodnienia dla podróżnych.
Tablice informacyjne: Wyświetlające informacje o rozkładach jazdy, opóźnieniach, trasach pociągów itp.
Perony przeładunkowe: Jeśli stacja obsługuje przewozy towarowe, mogą istnieć perony przeznaczone do załadunku i rozładunku towarów.
Magazyny i obiekty logistyczne: Potrzebne do przechowywania i obsługi towarów przewożonych koleją.
Posterunki ruchu: Miejsca, gdzie pracownicy monitorują i zarządzają ruchem kolejowym.
Bocznice towarowe: Dla obsługi przewozów towarowych, dostępu do magazynów i firm znajdujących się w okolicy.
Zakłady naprawcze: Jeśli stacja posiada warsztaty, mogą prowadzić prace konserwacyjne i naprawcze na taborze kolejowym.
Oznakowanie i sygnalizacja: Systemy sygnalizacji świetlnej, semaforów, które wspomagają bezpieczny ruch pociągów.
Energia elektryczna: Infrastruktura zasilająca, jeśli stacja jest zelektryfikowana.
Systemy bezpieczeństwa: Kamery monitoringu, oświetlenie, ogrodzenia zabezpieczające obszar stacji.
Na terenie stacji znajduje się również odpowiedni sprzęt specjalistyczny niezbędny do wykonywania standardowych czynności i zadań zawodowych:
Mierniki elektryczne: Mierniki napięcia, prądu, oporu i innych parametrów elektrycznych są niezbędne do monitorowania i diagnozowania stanu elektrycznego różnych urządzeń w przekaźnikowniach.
Wielofunkcyjne testery: Urządzenia, które umożliwiają pomiar różnych parametrów jednocześnie, takie jak napięcie, prąd, opór, częstotliwość itp.
Testery izolacji: Do sprawdzania stanu izolacji w różnych elementach infrastruktury kolejowej.
Testery bezpieczeństwa elektrycznego: Wykorzystywane do oceny zgodności z normami bezpieczeństwa elektrycznego.
Analizatory sieci elektrycznej: Do badania jakości napięcia, prądu i innych parametrów w sieci elektrycznej.
Kamery termowizyjne: Do monitorowania temperatury różnych elementów elektrycznych, co może pomóc w wykrywaniu potencjalnych problemów.
Narzędzia ręczne: Zestaw narzędzi ręcznych, takich jak śrubokręty, klucze, szczypce itp., potrzebny do konserwacji i naprawy różnych urządzeń.
Lampy diagnostyczne: Do oświetlania obszarów pracy w przypadku konieczności inspekcji.
Wózki narzędziowe: Do przenoszenia i organizowania narzędzi potrzebnych do codziennej pracy.
Oprócz tego każdy posterunek nastawczy powinien być wyposażony w elementy takie jak:
obowiązujące instrukcje i regulaminy,
książkę kontroli urządzeń sterowania ruchem kolejowym,
dziennik oględzin,
dziennik uszkodzeń urządzeń łącznośc,
plan schematyczny urządzeń srk,
tablice zależności,
korby do ręcznego przestawiania zwrotnic,
oświetlenie zastępcze,
klucze zapasowe do zwrotnic, wykolejnic lub urządzeń sygnałowych zamykanych na zamki, umieszczone w szafkach lub na tablicach,
zapasowe spony iglicowe i zamki zwrotnicowe lub uniwersalne zamki zwrotnicowe
oraz sprzęt przeciwpożarowy i apteczkę.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Obwody torowe i zwrotnicowe
Obwody stacyjne torowe i zwrotnicowe odnoszą się do układów elektrycznych i elektronicznych, które są używane w stacjach kolejowych do monitorowania i sterowania torami oraz zwrotnicami. Te obwody są kluczowe dla bezpiecznego i efektywnego ruchu pociągów w stacjach.
Obwody stacyjne torowe:
Obwody stacyjne torowe są zazwyczaj używane do monitorowania obecności pociągów na konkretnym odcinku torów. Mogą one wykorzystywać różne technologie, takie jak czujniki prądowe, magnetyczne lub inne, aby stwierdzić, czy dany tor jest zajęty przez pociąg.
Obwody Zwrotnicowe:
Obwody zwrotnicowe są używane w celu monitorowania i sterowania zwrotnicami na stacjach kolejowych. Służą do informowania systemu sterowania o stanie zwrotnicy, czyli czy jest ona ustawiona w odpowiedni sposób dla danego toru czy też nie.
Obwody te są często zintegrowane z systemami sterowania ruchem kolejowym i przekaźnikowanią, a także mogą być powiązane z sygnalizacją świetlną, semaforami i innymi elementami infrastruktury kolejowej. W zależności od rodzaju systemu kolejowego i poziomu zautomatyzowania, obwody te mogą być bardziej tradycyjne (elektromagnetyczne, mechaniczne) lub oparte na nowoczesnych technologiach elektronicznych.
Kiedy obwód stacyjny torowy wykryje obecność pociągu, system sterowania może podjąć odpowiednie działania, takie jak zatrzymanie sygnalizacji świetlnej, aby zapobiec wejściu kolejnego pociągu na zajęty tor. Podobnie, obwody zwrotnicowe pozwalają na monitorowanie i sterowanie stanem zwrotnic, co jest kluczowe dla bezpiecznego prowadzenia pociągów na różnych torach na stacji kolejowej.
Obwód torowy zamknięty: struktura składająca się z nadajnika (źródła zasilania) i odbiornika (przekaźnika torowego), które są połączone z częścią toru ograniczoną złączami izolowanymi, tworząc odcinek izolowany. Źródło zasilania i odbiornik są zazwyczaj umieszczane w przekaźnikowni lub szafach przytorowych. Obwód jest zasilany prądem przemiennym.
W warunkach normalnych, gdy odcinek toru nie jest zajęty, obwód prądu sygnałowego zamknięty jest przez jeden z toków szynowych, przekaźnik torowy i drugi z toków szynowych. Kiedy na odcinku izolowanym znajdzie się tabor, zestawy kołowe pojazdu zwierają obwód, a przekaźnik torowy odwzbudza się, sygnalizując zajętość tego fragmentu toru.
Obwód tego typu ma również zdolność sygnalizowania ewentualnych usterek, takich jak pęknięcie szyny, uszkodzenie nadajnika lub odbiornika. Objawiają się one identycznie jak zajęcie odcinka, co pozwala na skuteczną identyfikację problemów i konieczne naprawy.
Obwód torowy otwarty: struktura, w której osie taboru zamknięte są w stanie zasadniczym, powodując otwarcie obwodu i wzbudzenie przekaźnika torowego. Ten stan sygnalizuje zajętość danego odcinka toru. Charakteryzują się one szybkim działaniem i niewielkim zużyciem energii. Jednak, w przeciwieństwie do obwodów zamkniętych, obwody torowe otwarte nie pozwalają na wykrycie usterek. W przypadku uszkodzenia obwód będzie sygnalizować niezajętość, co ogranicza ich zastosowanie.
Obwody torowe otwarte znajdują zastosowanie jako obwody informacyjne, służące do sygnalizacji zajętości odcinków toru. Często używane są także jako odcinki wyłączające w niektórych typach urządzeń samoczynnej sygnalizacji przejazdowej. Ponadto, mogą być wykorzystywane do kontroli niezajętości zwrotnic w rejonie górek rozrządowych. Warto zauważyć, że ze względu na brak zdolności do wykrywania usterek, obwody torowe otwarte są stosowane z uwzględnieniem ich specyficznych zastosowań, które nie wymagają pełnej kontroli nad stanem technicznym toru.
Na wielu liniach PKP monitorowanie zajętości toru odbywa się poprzez wykorzystanie obwodów torowych o częstotliwości z złączami izolowanymi. Wiele odcinków linii i stacji zostało wyposażonych w bezzłączowe obwody SOT. W ramach eksploatacji stosowane są zarówno liniowe obwody SOT‑1, jak i krótkie stacyjne SOT‑2.
Obwody SOT‑1 są zasilane z nadajnika umieszczonego pośrodku obwodu. Sygnał o częstotliwości z zakresu , modulowany sygnałem sieci o częstotliwości o odpowiedniej dla każdego obwodu fazie, jest przesyłany przez te obwody. Granice między sąsiednimi obwodami są wyznaczane przez układ rezonansowy LC, umieszczony w torze w taki sposób, aby powstała strefa nakładania się obwodów o długości około pięciu metrów.
Stacyjne obwody SOT‑2 składają się z dwóch rodzajów: obwodów SOT‑21 o niskiej częstotliwości (podobnych do tych w SOT‑1) oraz obwodów SOT‑22, zasilanych niemodulowanym sygnałem sinusoidalnym o częstotliwości z zakresu . Granice obwodów SOT‑21 są określane przez połączenia galwaniczne między iglicami zwrotnicy, zwarcia toków szynowych lub niskoimpedancyjne wejścia odbiornika sąsiedniego obwodu SOT‑22. W obwodach SOT‑22 separację stanowi niska impedancja wejściowa odbiornika.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Powiązane ćwiczenia
- Ćwiczenie 2. - Urządzenia elektryczne przekaźnikowe cz. 1
- Ćwiczenie 3. - Urządzenia elektryczne przekaźnikowe cz. 2
