Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

W jaki sposób przemawia śmiech?

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

  • zna utwór „Wesele w Tomicach” S. Mrożka,

  • zna fragment „Ferdydurke” W. Gombrowicza,

  • zna fragment „Don Kichota” M. Cervantesa,

  • rozumie znaczenie pojęcie „ groteska”,

  • rozumie znaczenie pojęcie „parodia”,

  • rozumie znaczenie pojęcie „ironia”.

b) Umiejętności

Uczeń:

  • potrafi dopasować podane hasła do odpowiednich terminów,

  • rozwija sprawność umysłową, kreatywność, przełamuje opory przed przedstawieniem własnych pomysłów,

  • potrafi wypowiadać się na dany temat,

  • potrafi pracować w grupie.

2. Metoda i forma pracy

Praca w grupach, dyskusja.

3. Środki dydaktyczne

Arkusz szarego papieru

Kartki samoprzylepne

Hasła dla grup

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i uświadamia im cele zajęć.

b) Faza realizacyjna

  1. Nauczyciel dzieli klasę na grupy, 5 zespołów. Są wśród nich wybierani liderzy, sprawozdawcy, lektorzy, sekretarze. Następnie nauczyciel wywiesza na tablicy arkusz szarego papieru, na którym widnieją trzy hasła: GROTESKA, IRONIA, PARODIA. Uczniowie w grupach mają rozdane różne hasła pasujące do trzech sposobów wyrażania śmiechu w literaturze, oprócz dobrych fragmentów uczniowie dostają również hasła, które nie pasują w żaden sposób do podanych terminów na arkuszu, muszą dokonać w grupach selekcji, posortować hasła na trzy grupy i przykleić je do schematu wywieszonego na tablicy. Hasła podane na kartkach uczniowie przepisują na karteczki samoprzylepne. Po wykonaniu zadań zespoły prezentują swoje wyniki na forum klasy, są one omawiane a wnioski zapisane do zeszytu (załącznik 1).

  2. Uczniowie wypisują na tablicy znane im utwory literackie, które prezentują te trzy sposoby przedstawiania śmiechu w literaturze

c) Faza podsumowująca

  1. Uczniowie wypowiadają się na temat, jaki rodzaj humoru najbardziej im się podoba.

5. Bibliografia

  1. Słownik języka polskiego, PWN, 2000.

  2. Głowiński M., Kostkiewiczowa T., Okopień‑Sławińska A., Sławiński J., Słownik terminów literackich, Ossolineum, Wrocław 2000.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

załącznik 1.

Grupa 1

Wesele w Tomicach – jest przykładem tego rodzaju komizmu

inaczej epopeja, jeden z głównych i najstarszy gatunek epiki

w rozumieniu potocznym ironię utożsamia się z zawoalowaną kpiną, złośliwością, wyśmiewaniem, dystansem

brak następstw przyczynowo - skutkowych

pełni funkcję satyryczną (zwalczanie i ośmieszanie) lub humorystyczną (jako bezinteresowna zabawa)

wyczuwamy, że prawdziwe intencje autora są odwrotne do prezentowanych w utworze

kierunek w sztuce, który rozwinął się na początku XX w.

Grupa 2

uprawia ją Sławomir Mrożek

postawa charakteryzującą się dystansem, spokojem, rozwagą w ocenie, brakiem zaangażowania, oziębłością emocjonalną.

krótka forma literacka lub literacko‑naukowa, często pisana z subiektywnego punktu widzenia autora

wyjaskrawia żartobliwie cechy pierwowzoru, wprowadzającą go w inny kontekst bądź narzucającą mu inną funkcję.

często stosuje karykaturę i wyolbrzymienie

zakłócenie zdrowego rozsądku (nonsens)

układ wątków w utworze literackim lub w filmie fabularnym

Grupa 3.

gatunek literacki (rodzaj biografii) w której autor opisuje swoje życie

pisarz niby chwali ale w rzeczywistości krytykuje

znajdziemy ją w „Ferdydurke” W. Gombrowicza

dziwne miejsca, poplątany czas

wyrazista stylizacja, naśladowanie stylu i poetyki znanego utworu, autora, kierunku, ogólnie przyjętych schematów itp.

utwór poetycki (początkowo piosenka pasterska), przedstawiający w sposób wyidealizowany uroki życia wiejskiego;

pogarda wyrażona przy pomocy pozornej aprobaty

Grupa 4.

lekki sarkazm, ujęty w wypowiedź, której zamierzony sens jest odwrotnością dosłownego znaczenia słów

utwór piśmienniczy ukształtowany za pomocą środków jakimi dysponuje język choć odmienny od dzieła naukowego

mieszanie elementów kontrastowych

w tekście literackim nawiązanie, odwołanie się do innego tekstu, stylu, zjawiska za pomocą określonych sygnałów

sposób wypowiadania się oparty na zamierzonej niezgodności, najczęściej przeciwieństwie

to odmiana parafrazy, która spełnia funkcję humorystyczną (rodzaj zabawy literackiej) bądź satyryczną

(wł. frasca, drobiazg, bagatela, błahostka) – krótki utwór liryczny, zazwyczaj rymowany lub wierszowany o różnorodnej tematyce, często humorystycznej lub ironicznej (satyrycznej)

Grupa 5.

cechuje ją deformacja rzeczywistości

rycerskie obyczaje w „Don Kichocie” są tego przykładem

rozbudowana apostrofa otwierająca poemat epicki, w której autor zwraca się do muzy, bóstwa lub duchowego patrona z prośbą o natchnienie

istotą jej jest komiczny obraz dzieła, stylu itp.

dokument piśmienniczy myśli ludzkiej, raczej obszerny, w postaci publikacji wielostronicowej o określonej liczbie stron,

brak logiki

występuje w zdaniu Jaka piękna pogoda wypowiedzianym w trakcie ulewy.

b) Zadanie domowe

Sprawdź w słowniku znaczenie haseł: „gag”, „skecz”.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak

Rl34kN9nWVMsZ

Pobierz załącznik

Plik PDF o rozmiarze 104.30 KB w języku polskim
R1UHzVkQHj8Rg

Pobierz załącznik

Plik DOC o rozmiarze 30.00 KB w języku polskim