W lesie, na łące i polu
SCENARIUSZ ZAJĘĆ „W LESIE, NA ŁĄCE I POLU”
Przyroda, II etap edukacyjny
Temat: W lesie, na łące i polu.
Treści kształcenia
Podstawa programowa: Punkt (4.3) [uczeń] obserwuje i nazywa typowe organizmy lasu, łąki, pola uprawnego.
Cele zoperacjonalizowane
UCZEŃ | Określa warunki abiotyczne panujące w lesie. |
Rozpoznaje i wymienia najczęściej spotykane drzewa polskich lasów. | |
Nazywa gatunki zwierząt bytujących w lesie. | |
Rozpoznaje śpiewy najczęściej spotykanych leśnych ptaków. | |
Określa warunki abiotyczne ekosystemu łąkowego. | |
Nazywa typowe rośliny łąkowe. | |
Wymienia zwierzęta ekosystemu łąkowego. | |
Odróżnia najczęściej uprawiane w Polsce rodzaje zbóż. | |
Wymienia najczęstsze rośliny uprawne. | |
Podaje przykłady chwastów polnych i szkodników upraw. |
Nabywane umiejętności
UCZEŃ | Objaśnia różnice w warunkach abiotycznych panujących w lesie, na łące i polu. |
Potrafi rozpoznawać typowe organizmy roślinne i zwierzęce lasu, łąki, pola uprawnego. | |
Rozumie szkodliwy wpływ chwastów i owadów roślinożernych na plony. | |
Wie, że pole uprawne jest środowiskiem przekształconym przez człowieka. | |
Rozumie wzajemną zależność roślin i zwierząt zajmujących wspólne środowisko. |
Kompetencje kluczowe
Porozumiewanie się w języku ojczystym.
Kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne.
Umiejętność uczenia się.
Etapy lekcji
Wstęp:
Krótka pogadanka na temat zróżnicowania warunków do życia w środowisku lądowym. Nauczyciel podaje przykłady ekosystemów lądowych: las, łąka, pole uprawne. Uczniowie wymieniają swoje skojarzenia, np. las – drzewa, ptaki, grzyby; łąka – trawa, kwiaty, żaba; pole – pszenica, owies itp.
Przebieg zajęć:
Nauczyciel omawia warunki abiotyczne panujące w lesie. Dzieli lasy na iglaste, liściaste i mieszane. Posługując się ilustracjami w formie multimedialnej z części pierwszej galerii zdjęć „Wycieczki na łono natury”, prezentuje i nazywa typowe organizmy roślin i zwierząt najczęściej występujące w polskich lasach.
Nauczyciel w analogiczny sposób przedstawia łąkę, jako teren porośnięty trawami i roślinami zielnymi, na którym nie ma krzewów i drzew. Posługując się zdjęciami z drugiej części galerii zdjęć „Wycieczki na łono natury”, prezentuje najczęściej spotykane na łące rośliny. Omawia przebieg i znaczenie sianokosów. Przedstawia gatunki zwierząt, które znajdują na łące schronienie. Wyjaśnia, że zwierzęta leśne (jak dziki i lisy) również przychodzą na łąkę w poszukiwaniu pożywienia.
Nauczyciel przedstawia pole uprawne jako jeden z typowych polskich krajobrazów przekształconych przez człowieka. Uczniowie w parach wypisują na kartkach rodzaje zbóż uprawnych, jakie znają. Przedstawiają klasie swoje przykłady, które wybrany uczeń zapisuje na tablicy.
Nauczyciel, wykorzystując zdjęcia z trzeciej części galerii „Wycieczki na łono natury”, przedstawia najczęściej uprawiane w Polsce gatunki zbóż. Prezentuje i omawia szkodliwy wpływ chwastów i owadów roślinożernych będących szkodnikami upraw.
Nauczyciel odtwarza zestaw nagrań „Odgłosy przyrody”. Uczniowie wspólnie identyfikują nagrane zwierzęta oraz ekosystem, w którym zostało wykonane nagranie.
Podsumowanie:
W części podsumowującej lekcję nauczyciel wskazuje kolejno kilkoro uczniów, polecając im sformułować po jednym zdaniu charakteryzującym warunki abiotyczne oraz organizmy zamieszkujące las, a następnie łąkę i pole uprawne.
Środki dydaktyczne
Zestaw nagrań „Odgłosy przyrody”.
Galeria zdjęć „Wycieczki na łono natury”.
Metody nauczania
Pogadanka.
Pokaz.
Formy pracy
System klasowo‑lekcyjny.
Praca w parach
Praca zbiorowa.
Praca domowa
Dlaczego na łące nie ma drzew i krzewów?
Podaj przykłady wzajemnej zależności roślin i zwierząt mieszkających w lesie.
Zadanie dla chętnych
Co to są zboża ozime i jare? Wyjaśnij i podaj przykłady.
Lista załączników multimedialnych
Zestaw nagrań „Odgłosy przyrody”
Galeria zdjęć „Wycieczki na łono natury”
