Ilustracja przedstawia dłonie mężczyzny rzeźbiącego dłutem w drewnie. Na ilustracji widoczne są kawałki drewna, ścinki oraz narzędzia do rzeźbienia (dłuta).
Ilustracja przedstawia dłonie mężczyzny rzeźbiącego dłutem w drewnie. Na ilustracji widoczne są kawałki drewna, ścinki oraz narzędzia do rzeźbienia (dłuta).
W pracowni artysty rzeźbiarza – cz. 1
1
Scenariusz dla nauczyciela
R1WzCuH1tZnT41
Scenariusz zajęć do pobrania.
Scenariusz zajęć do pobrania.
Źródło: online-skills, licencja: CC0.
I. Opanowanie zagadnień z zakresu języka i funkcji plastyki; podejmowanie działań twórczych, w których wykorzystane są wiadomości dotyczące formy i struktury dzieła.
1) wykazuje się znajomością dziedzin sztuk plastycznych: malarstwa, rzeźby, grafiki, architektury (łącznie z architekturą wnętrz), rysunku, scenografii, sztuki użytkowej dawnej i współczesnej (w tym rzemiosła artystycznego); rozumie funkcje tych dziedzin i charakteryzuje ich język; rozróżnia sposoby i style wypowiedzi w obrębie dyscyplin; zna współczesne formy wypowiedzi artystycznej, wymykające się tradycyjnym klasyfikacjom, jak: happening, performance, asamblaż; sztuka nowych mediów;
2) rozróżnia cechy i rodzaje kompozycji w naturze oraz w sztukach plastycznych (odnajduje je w dziełach mistrzów, a także w tworach i zjawiskach przyrody); tworzy różnorodne układy kompozycyjne na płaszczyźnie i w przestrzeni (kompozycje otwarte i zamknięte, rytmiczne, symetryczne, statyczne i dynamiczne); ustala właściwe proporcje poszczególnych elementów kompozycyjnych, umiejętnie równoważy kompozycję, wykorzystując kształt i kontrast form;
III. Opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu kultury plastycznej, jej narodowego i ogólnoludzkiego dziedzictwa kulturowego.
1) zna dziedzictwo kulturowe najbliższego otoczenia, wymienia zabytki i dzieła architektury (historycznej i współczesnej);
4) wymienia, rozpoznaje i charakteryzuje najważniejsze obiekty kultury wizualnej w Polsce, wskazuje ich twórców;
5) rozpoznaje wybrane, najbardziej istotne dzieła z dorobku innych narodów.
Nauczysz się
wyjaśniać pojęcia takie jak: rzeźba, relief, płaskorzeźba;
wyliczać sposoby tworzenia rzeźby;
wymieniać i rozpoznawać rodzaje materiałów, z których powstają rzeźby;
wskazywać różnice pomiędzy rzeźbą pełnoplastyczną, a reliefową;
wyjaśniać na przykładzie, czym jest rzeźba balansująca;
rozpoznać rodzaje reliefów na podstawie podanych przykładów.
m5ef9379c116667c7_0000000000044
Rzeźbienie przez usuwanie, dodawanie oraz usuwanie i dodawanie
Rzeźba jest rodzajem sztuk wizualnych, realizowanych w trzech wymiarach przestrzeni: mają wysokość, szerokość i głębię. Trzeci wymiar odróżnia rzeźbę od malarstwa, które istnieje na powierzchni płótna. Rzeźby wykonywane są kilkoma sposobami.
Pierwszy z nich polega na rzeźbieniu przez usuwanie (odejmowanie) niepotrzebnego materiału, czyli wydobywaniu (np. z kamienia lub drewna) „ukrytego” w nim kształtu. Za pomocą dłutaDłutodłuta artysta odłupuje kawałki, aż do momentu uzyskania planowanej formy.
RBcl2T0pkJ7DG1
Ilustracja przedstawiająca surowy blok z marmuru. Kamień jest koloru jasnego na czarnym tle.
Surowy blok marmuru, z którego może powstać rzeźba przez usuwanie, online-skills, CC BY 3.0
Przykładem rzeźby powstałej przez odejmowanie jest Dawid Michała Anioła. Artysta wykonał pracę z jednego bloku marmuru. Kliknij w reprodukcję, aby dowiedzieć się, co według Giorgia Vasari, autora Żywotów najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów, powiedział Michał Anioł, gdy zobaczył surowy materiał.
R6fJq5XNZvvJB1
Ilustracja interaktywna przedstawia rzeźbę „Dawid” autorstwa Michała Anioła. Rzeźba ukazuje nagą postać młodego, umięśnionego mężczyzny. W lewej ręce trzyma przerzuconą przez ramię procę. Prawa ręka jest opuszczona swobodnie wzdłuż ciała. Dawid spogląda w lewą stronę. Na ilustracji umieszczony jest aktywny punkt, po którego wybraniu wyświetlą się dodatkowe informacje: 1. Michał Anioł na widok bloku marmuru miał powiedzieć: Widzę rzeźbę, teraz muszę ją z kamienia wydobyć.
Ilustracja interaktywna przedstawia rzeźbę „Dawid” autorstwa Michała Anioła. Rzeźba ukazuje nagą postać młodego, umięśnionego mężczyzny. W lewej ręce trzyma przerzuconą przez ramię procę. Prawa ręka jest opuszczona swobodnie wzdłuż ciała. Dawid spogląda w lewą stronę. Na ilustracji umieszczony jest aktywny punkt, po którego wybraniu wyświetlą się dodatkowe informacje: 1. Michał Anioł na widok bloku marmuru miał powiedzieć: Widzę rzeźbę, teraz muszę ją z kamienia wydobyć.
Michał Anioł, „Dawid”, 1501-1504, rzeźba, marmur karraryjski, Galleria Dell`Accademia, Florencja, Włochy, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
Drugą metodą modelowania jest dodawanie kolejnych części plastycznego materiału, np. gliny, kawałek po kawałku, rzeźbiąc kształt. Trzeci sposób rzeźbienia to łączenie odejmowania z dodawaniem.
Kliknij zdjęcia, a dowiesz się, jaką techniką powstały prezentowane rzeźby.
m5ef9379c116667c7_0000000000053
R161XB9n77zAK1
Ilustracja interaktywna przedstawia grupę kobiet uczestniczących w warsztatach rzeźbiarskich. Kobiety stoją przy skrzyniach, na których modelują rzeźby. Za ich plecami widoczne są płaskorzeźby zawieszone na ścianach. Na ilustracji umieszczony jest aktywny punkt, po którego wybraniu wyświetlą się dodatkowe informacje: 1. Uczestnicy warsztatów rzeźbiarskich na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu wykonują rzeźbę z gliny przez „dodawanie”. Będzie to portret głowy pozującego modela.
Ilustracja interaktywna przedstawia grupę kobiet uczestniczących w warsztatach rzeźbiarskich. Kobiety stoją przy skrzyniach, na których modelują rzeźby. Za ich plecami widoczne są płaskorzeźby zawieszone na ścianach. Na ilustracji umieszczony jest aktywny punkt, po którego wybraniu wyświetlą się dodatkowe informacje: 1. Uczestnicy warsztatów rzeźbiarskich na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu wykonują rzeźbę z gliny przez „dodawanie”. Będzie to portret głowy pozującego modela.
Uczestnicy warsztatów rzeźbiarskich, online-skills, CC BY 3.0
RRurfVW43wYlc1
Ilustracja interaktywna przedstawia rzeźby wykonane z lodu. Z lewej strony fotografii znajduje się rzeźba kukiełki na sznurkach, a po prawej stronie rzeźba twarzy. Na ilustracji umieszczony jest aktywny punkt, po którego wybraniu wyświetlą się dodatkowe informacje: 1. Te rzeźby z lodu prezentowane były w Ottawie na Festiwalu Zimy. Rzeźby takie powstają podczas obróbki bloków lodu za pomocą pił, dłut, pilników, palnika – jest to rzeźbienie przez „usuwanie”. Rzeźba może składać się z łączonych ze sobą, obrobionych bloków lodowych – jest to rzeźbienie przez „dodawanie”. W przypadku rzeźb z lodu występuje więc zazwyczaj technika łączenia odejmowania z dodawaniem.
Ilustracja interaktywna przedstawia rzeźby wykonane z lodu. Z lewej strony fotografii znajduje się rzeźba kukiełki na sznurkach, a po prawej stronie rzeźba twarzy. Na ilustracji umieszczony jest aktywny punkt, po którego wybraniu wyświetlą się dodatkowe informacje: 1. Te rzeźby z lodu prezentowane były w Ottawie na Festiwalu Zimy. Rzeźby takie powstają podczas obróbki bloków lodu za pomocą pił, dłut, pilników, palnika – jest to rzeźbienie przez „usuwanie”. Rzeźba może składać się z łączonych ze sobą, obrobionych bloków lodowych – jest to rzeźbienie przez „dodawanie”. W przypadku rzeźb z lodu występuje więc zazwyczaj technika łączenia odejmowania z dodawaniem.
Rzeźby z lodu, flickr.com, CC BY 3.0
Zapoznaj się z rzeźbami prezentowanymi w galerii, a następnie wykonaj ćwiczenie.
RfBcQXclQhFLk1
Ilustracja przedstawia rzeźbę "Pieta" nieznanego autorstwa. Wykonana z drewna, przedstawia Maryję trzymającą w ramionach ciało zdjętego z krzyża Chrystusa. Wzrok Matki Boskiej skierowany jest na głowę Chrystusa, spoczywającą na prawym ramieniu Marii. Drugą ręką trzyma lewe ramię Syna. Ubrana jest w swobodny płaszcz, okrywający głowę. Ciało martwego Chrystusa bezwładnie osuwa się.
Autor nieznany, „Pieta”, XVI w., rzeźba, drewno, Crocker Art Museum, Sacramento, Stany Zjednoczone Ameryki, flickr.com, CC BY 3.0
R1NfioJRH63uT1
Ilustracja przedstawia rzeźbę autorstwa Troya Wandzela „Autoportret”. Ukazuje leżącą głowę. Rzeźba jest wykonana z gliny i ma kolor brązowy. Faktura głowy jest chropowata, sprawia wrażenie niewykończonej. Brakuje w niej szczegółów.
Troy Wandzel, „Autoportret”, 2009, rzeźba, glina, kolekcja prywatna,flickr.com, CC BY 3.0
R4ebYFuKE9cSH1
Ilustracja przedstawia rzeźbę kobiety-nimfy siedzącej na ziemi. Kobieta ma spięte włosy i ubrana jest w lekką szatę, która zsunęła się z jej lewego ramienia, odsłaniając pierś. W dłoniach nimfa trzyma muszlę. Rzeźba została wykonana z białego marmuru.
Autor nieznany, „Nimfa z muszlą”, I w., rzeźba, biały marmur, Louvre, Paryż, Francja, wikimedia.org, domena publiczna
RZatNMyW88gKi
Ćwiczenie 1
Wymień materiały, z których można wykonać rzeźbę.
Wymień materiały, z których można wykonać rzeźbę.
Przyjrzyj się rzeźbom, zwracając uwagę na surowiec, z jakiego zostały wykonane. Określ, w jaki sposób powstały - wpisz: dodawanie, odejmowanie lub łączenie dodawania z odejmowaniem.
.................
.................
.................
Techniki odlewnicze
Figury wykonywane są także w metalu - rzeźba może być wówczas kuta (przy użyciu technik i narzędzi kowalskich) lub odlewana. Techniki odlewnicze polegają na wykonaniu z dowolnego materiału (np. gliny, wosku, styropianu) modelu, okładanego następnie formą z gipsu lub silikonu. Po jej zdjęciu uzyskiwany jest negatyw rzeźby. Forma napełniana jest w odlewni ciekłym metalem - np. brązem, mosiądzem, aluminium, złotem, srebrem. Po ostygnięciu, rozbija się lub rozkłada, wyjmując z wnętrza metalowy odlew, identyczny z modelem. Taka rzeźba jest w środku pełna. Metoda ta nie nadaje się więc do tworzenia rzeźb dużych - ze względu na ilość zużytego materiału byłyby one bardzo ciężkie i drogie. W przypadku dużych rzeźb wykonuje się odlewy puste w środku - rzeźbę stanowi wówczas dość cienka (od kilku do kilkunastu milimetrów grubości) metalowa „skorupa”.
R1dgZqLdfr5HA
Ćwiczenie 2
Powiedz, w jaki sposób wykonuje się odlew.
Powiedz, w jaki sposób wykonuje się odlew.
Wskaż rzeźbę, która nie jest wykonana z metalu.
1
2
3
4
RSWyvEPsC2ARv1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Pabla Picassa "Pawian z młodym". Ukazuje zwierzę trzymające maleństwo. Twarz uformowana jest z dwóch zabawkowych samochodów - jednego stojącego, drugiego odwróconego do góry nogami, widoczny we fragmencie ogon jest sprężyną samochodową. Uszy pawiana zrobiono z uchwytów na kubki, a jej okrągły brzuch był dużym dzbankiem, którego uchwyty kształtują ramiona. Artysta użył zabawkowych samochodów, słoika do przechowywania i sprężyny samochodowej, aby stworzyć zabawić się sztuką i jednocześnie ukazać obraz macierzyństwa. Pozostałe elementy uzupełniono gliną i odlano z brązu.
Pablo Picasso, „Pawian z młodym”, 1951, rzeźba, brąz, MoMA, Nowy Jork, Stany Zjednoczone Ameryki, flickr.com, CC BY 3.0
Forma rzeźby została wykonana techniką asamblażuAsamblażasamblażu z zestawienia różnych codziennych przedmiotów, a następnie odlana w brązie. Pierwowzorem głowy pawiana były dwa samochody należące do syna Picassa - Claude’a. Z jednego samochodu powstał pysk pawiana. Przyjrzyj mu się i zobacz, jak przednia szyba tworzy oczy pawiana, a maska nos i górną szczękę. Pod spodem jest odwrócone drugie auto, modelujące dolną szczękę.
R1beQOd6awViq
Ćwiczenie 3
Jak można określić fakturę rzeźby, mając na uwadze sposób jej wykończenia?
Jak można określić fakturę rzeźby, mając na uwadze sposób jej wykończenia?
Czy potrafisz rozpoznać, z jakiego modelu auta powstał pysk pawiana w rzeźbie Pablo Picasso? Zaznacz jedno z poniższych zdjęć.
1
2
3
Aby dowiedzieć się, z jakich przedmiotów powstała forma do rzeźby Picassa, zapoznaj się z opisem dzieła.
Aby dowiedzieć się, z jakich przedmiotów powstała forma do rzeźby Picassa, zapoznaj się z opisem dzieła.
Aby dowiedzieć się, z jakich przedmiotów powstała forma do rzeźby Picassa, zapoznaj się z opisem dzieła.
Aby dowiedzieć się, z jakich przedmiotów powstała forma do rzeźby Picassa, zapoznaj się z ilustracją interaktywną.
ReUZYKqhIsllO1
Ilustracja interaktywna przedstawia rzeźbę z wizerunkiem pawiana. Małpa stoi na dwóch nogach i trzyma swojego potomka na rękach. Pawian ma duży brzuch i patrzy przed siebie. Jego pysk przypomina przód samochodu Citroen 2CV. Na ilustracji umieszczone są aktywne punkt, po wybraniu których wyświetlą się dodatkowe informacje: 1. Korpus pawiana powstał ze starego, zaokrąglonego garnka. 2. Za uszy posłużyły ucha potłuczonych naczyń – kubków, dzbanków. 3. Nogi zostały wykonane z drewna. 4. Mały pawian uczepiony do ramion rodzica został wymodelowany z gipsu. 5. Niewidoczny na zdjęciu ogon, zrobiony został ze sprężyny resorowej pochodzącej z samochodu.
Ilustracja interaktywna przedstawia rzeźbę z wizerunkiem pawiana. Małpa stoi na dwóch nogach i trzyma swojego potomka na rękach. Pawian ma duży brzuch i patrzy przed siebie. Jego pysk przypomina przód samochodu Citroen 2CV. Na ilustracji umieszczone są aktywne punkt, po wybraniu których wyświetlą się dodatkowe informacje: 1. Korpus pawiana powstał ze starego, zaokrąglonego garnka. 2. Za uszy posłużyły ucha potłuczonych naczyń – kubków, dzbanków. 3. Nogi zostały wykonane z drewna. 4. Mały pawian uczepiony do ramion rodzica został wymodelowany z gipsu. 5. Niewidoczny na zdjęciu ogon, zrobiony został ze sprężyny resorowej pochodzącej z samochodu.
Pablo Picasso, „Pawian z młodym”, 1951, rzeźba, brąz, MoMA, Nowy Jork, Stany Zjednoczone Ameryki, flickr.com, CC BY 3.0
Wskazówka
Więcej na temat asamblażu dowiesz się w następnej lekcji: W pracowni artysty rzeźbiarza - cz. 2.
Zapamiętaj!
Rzeźby tworzone są z różnych materiałów. Do podstawowych należą:
kamień (m.in. marmur, granit, piaskowiec);
drewno (np. dąb, jesion, lipa);
metal (w śród nich brąz, żelazo, metale szlachetne - złoto, srebro);
glina i masy ceramiczne (m.in. porcelana, fajans);
kamienie szlachetne i półszlachetne (np. agat, ametyst, onyks);
gips;
wosk;
kość słoniowa;
beton.
RNsHBBjTEggkz
Ćwiczenie 4
Z jakich materiałów artyści tworzą rzeźby?
Z jakich materiałów artyści tworzą rzeźby?
Do każdej rzeźby dopasuj nazwę materiału, z którego została wykonana.
Zapoznaj się z poniższym opisem rzeźby. Dowiesz się miedzy innymi, z jakiego tworzywa powstała.
Zapoznaj się z poniższym opisem rzeźby. Dowiesz się miedzy innymi, z jakiego tworzywa powstała.
Zapoznaj się z poniższym opisem rzeźby. Dowiesz się miedzy innymi, z jakiego tworzywa powstała.
Przyjrzyj się rzeźbie i zastanów się, z jakiego tworzywa powstała. Odpowiedź poznasz po kliknięciu reprodukcji.
R18aMtGWOIkOW1
Ilustracja interaktywna przedstawia pracę Deborah Butterfield'a pt. „Koń”. Rzeźba to koń wykonany z metalu, który wygląda, jakby został stworzony z patyków. Rzeźba przedstawia tylko zarys konia, bez wypełnienia. Widoczne są nogi, pysk, grzbiet, brzuch i ogon konia. Na ilustracji umieszczony jest aktywny punkt, po wybraniu którego wyświetli się dodatkowa informacja: 1. Mimo, iż na pierwszy rzut oka wydaje się, że rzeźba została wykonana z patyków, w rzeczywistości jest odlana z brązu. Metalowy odlew tak wiernie imituje fakturę drewna, że pomyłkę w określeniu rodzaju materiału popełniają nawet osoby przyglądające się rzeźbie z bliska.
Ilustracja interaktywna przedstawia pracę Deborah Butterfield'a pt. „Koń”. Rzeźba to koń wykonany z metalu, który wygląda, jakby został stworzony z patyków. Rzeźba przedstawia tylko zarys konia, bez wypełnienia. Widoczne są nogi, pysk, grzbiet, brzuch i ogon konia. Na ilustracji umieszczony jest aktywny punkt, po wybraniu którego wyświetli się dodatkowa informacja: 1. Mimo, iż na pierwszy rzut oka wydaje się, że rzeźba została wykonana z patyków, w rzeczywistości jest odlana z brązu. Metalowy odlew tak wiernie imituje fakturę drewna, że pomyłkę w określeniu rodzaju materiału popełniają nawet osoby przyglądające się rzeźbie z bliska.
Deborah Butterfield, „Koń”, 1997, rzeźba, Nevada Museum of Art, Reno, Stany Zjednoczone Ameryki, nevadaart.org, CC BY 3.0
m5ef9379c116667c7_0000000000182
Rzeźba pełnoplastyczna
Rzeźby możemy klasyfikować na wiele sposobów. Podstawowy podział opiera się na wyróżnieniu rzeźby pełnoplastycznejRzeźba pełnoplastycznarzeźby pełnoplastycznej, czyli służącej do oglądania ze wszystkich stron, oraz rzeźby reliefowejRzeźba reliefowarzeźby reliefowej, która przeznaczona jest do podziwiania z jednej strony, gdyż z drugiej przylega do płaszczyzny.
Ćwiczenie 5
R1SFvUk9z3vF6
Ilustracja przedstawia dwa ujęcia rzeźby "Dyskobola", która przedstawia sportowca w momencie rzutu dyskiem. Ramiona są ułożone w taki sposób, że wydaje się jakby tworzyły część okręgu . Głowa pochylona jest ku przodowi, ciało pochylone, mięśnie napięte. Rzeźbę można oglądać z kilku stron, mimo że najefektowniej prezentuje się od frontu. Dyskobol to rzymska, marmurowa kopia wykonana z brązu według oryginału Myrona ok. 450 p.n.e. Znajduje się w Palazzo Massimo alle Terme w Rzymie (Włochy).
RxF4y3janEK49
Na podstawie uzyskanych informacji odpowiedz, jakim rodzajem rzeźby jest Dyskobol.
Na podstawie uzyskanych informacji odpowiedz, jakim rodzajem rzeźby jest Dyskobol.
Przyjrzyj się reprodukcji rzeźby i uzupełnij tekst znajdujący się pod nią.
Dyskobol to rzymska, marmurowa kopia wykonana z brązu według oryginału Myrona ok. 450 p.n.e. Znajduje się w Palazzo Massimo alle Terme w Rzymie (Włochy). Jest to przykład rzeźby ...................................
Ćwiczenie 6
RfdoVySVQldUN
Zdjęcie przedstawia dwa fragmenty "Drzwi Raju" (Porta del Paradiso) Lorenza Ghibertiego, wykonanych w latach 1425-1450: pierwszy ukazuje fragment drzwi podzielony na kwatery, drugi - jedną z kwater. Drzwi wykonane zostały techniką odlewu i są przykładem rzeźby reliefowej. Wykonano z brązu, a następnie pozłocono.
R3cU7NbXY7jwI
Odpowiedz, w jaki sposób wykonano "Drzwi Raju".
Odpowiedz, w jaki sposób wykonano "Drzwi Raju".
Przyjrzyj się reprodukcji rzeźby i uzupełnij tekst znajdujący się pod nią.
Płyciny Drzwi Raju (Porta del Paradiso) Lorenza Ghibertiego, zrealizowane w latach 1425-1450, wykonano z brązu, a następnie pozłocono. Oryginał obecnie znajduje się w Museo dell’Opera del Duomo we Florencji (Włochy). Jest to przykład rzeźby .....................
Artysta rzeźbiarz przystępując, do pracy nad dziełem, musi określić, czy będzie to rzeźba pełnoplastyczna czy reliefowa. Pierwsza należy do bardziej skomplikowanych wykonawczo i artystycznie. Trzeba zadbać o to, aby układ kompozycji był atrakcyjny wizualnie z każdej strony. Rzeźbiarz musi przewidzieć również wiele problemów technicznych związanych z dobraniem materiału, jego wagą. Osobnym problemem jest statyka rzeźby, czyli zachowanie jej równowagi, a co za tym idzie bezpieczeństwa przy eksponowaniu dzieła.
Unikatowe rzeźby pełnoplastyczne tworzy polski artysta - Jerzy Jotka Kędziora. Swoje prace autor nazywa balansującymi, są bowiem umieszczone luźno na chybotliwym podłożu (np. linie). Wydaje się, że rzeźby, utrzymując równowagę, przeczą prawom statyki i grawitacji. Zapoznaj się z przykładowymi realizacjami artysty, zaprezentowanymi w galerii.
Rq4KAZErGWRge1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Jerzego Jotki Kędziory pt. „Mały wędkarz”. Dzieło przedstawia chłopca przechodzącego po linie nad zbiornikiem wodnym. Chłopiec w jednej ręce trzyma siatkę na ryby, drugą rękę ma wyciągniętą w bok, co pozwala mu na zachowanie równowagi.
Jerzy Jotka Kędziora, „Mały wędkarz”, XXI w., rzeźba, brąz, DRK Kliniken, Berlin, Niemcy, wikimedia.org, Attribution
R1J0RYCTKj7OB1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Jerzego Jotki Kędziory pt. „Fetysz Dejaniry”. Rzeźba obrazuje nagą kobietę przechodzącą po zawieszonej na wysokości linie. W rękach trzyma rozciągnięty materiał.
Jerzy Jotka Kędziora, „Fetysz Dejaniry”, XXI w., rzeźba, brąz, park w Tomaszowicach, Polska, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0 pl
RMuU9k1TsWNmo1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Jerzego Jotki Kędziory pt. „Przechodzący”. Rzeźba obrazuje nagiego mężczyznę przechodzącego po linie zawieszonej pomiędzy dwoma brzegami rzeki. Mężczyzna w prawej dłoni trzyma długi kij, pomagający mu zachować równowagę. W lewej dłoni trzyma strzałę.
Jerzy Jotka Kędziora, „Przechodzący”, XXI w., rzeźba, brąz, Bydgoszcz, Polska, wikimedia.org, CC BY-SA 4.0
RSd4bcON0PPPQ1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Jerzego Jotki Kędziory pt. „Click Clack”. Dzieło przedstawia akrobatę wykonującego sztuczki. Stoi on na głowie na linie. Z obu rąk zwisa mu po parze kulek na sznurkach.
Jerzy Jotka Kędziora, „Click Clack”, XXI w., rzeźba, brąz, Częstochowa, Polska, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
m5ef9379c116667c7_0000000000184
Rzeźba reliefowa
Reliefy są wykonywane lub umieszczane bezpośrednio na ścianach, portalach, sufitach, podłogach i innych płaskich powierzchniach. Pozwala to wyeliminować problemy z wagą rzeźby i utrzymaniem jej fizycznej stabilności. Relief wydobyty jest z płaszczyzny płyty kamiennej, drewnianej, metalowej lub innej, z pozostawieniem w niej tła. Przeznaczony jest do oglądu z jednej strony - od frontu. W zależności od stopnia wypukłości kompozycji względem tła, wyróżniamy relief płaski, wypukły oraz wklęsły. W reliefie płaskim wyrzeźbiona kompozycja nieznacznie wystaje ponad powierzchnię tła. Taki relief nazywamy też płaskorzeźbąPłaskorzeźbapłaskorzeźbą.
m5ef9379c116667c7_0000000000193
RSIaEjF5K01Q61
Ilustracja przedstawia płaskorzeźbę w drewnie autorstwa Donatella „Madonna z Dzieciątkiem”. Rzeźba ta przedstawia Marię trzymającą siedzącego na poduszce Jezusa. Głowy postaci otoczone są nimbem. Kobieta ubrana jest w szaty oraz kaptur zakrywający głowę. Wokół nich znajduje się rzeźbione, półkoliste obramienie.
Donatello, „Madonna z Dzieciątkiem”, ok. 1430, rzeźba, terakota, Accademia Carrara, Bergamo, Włochy, wikimedia.org, domena publiczna
RInnPI1xcVUoz1
Ilustracja przedstawia płaskorzeźbę nieznanego autorstwa pt. „Wjazd Chrystusa do Jerozolimy”. Na tej rzeźbie przedstawiona została scena, w której Chrystus wjeżdża do miasta Jerozolima. Jezus jest witany przez tłum ludzi.
Autor nieznany, „Wjazd Chrystusa do Jerozolimy”, X w., rzeźba, marmur, Museum für Byzantinische Kunst, Berlin, Niemcy, wikimedia.org, CC BY 3.0
m5ef9379c116667c7_0000000000195
Relief określamy reliefem wypukłym lub inaczej wypukłorzeźbąRelief wypukływypukłorzeźbą wówczas, gdy kompozycja rzeźbiarska występuje przed płaszczyznę tła. Relief taki może być nawet odłączony od tła, tworzy wówczas ażury, co przybliża go wyglądem do rzeźby pełnoplastycznej.
m5ef9379c116667c7_0000000000204
RF9RRfW0xV9CL1
Ilustracja przedstawia fragment fryzu panatenajskiego z Partenonu w Atenach autorstwa Fidiasza. Jest to relief wypukły (wypukłorzeźba, ukazujący trzy pary dziewcząt i dwóch mężczyzn. Postacie ubrane są w długie, udrapowane i swobodnie opadające w dół tuniki. Podążają w procesji, składając dary kapłanowi. Relief znajduje się w Luwrze w Paryżu.
Wypukłorzeźby z gotyckiej katedry pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny (Notre-Dame) w Chartres we Francji, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
R1VqaiI2Hp5Yh1
Ilustracja przedstawia wypukłorzeźby z gotyckiej katedry pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny (Notre-Dame) w Chartres we Francji. Na fotografii można zobaczyć wyrzeźbioną scenę, w której widoczni są ludzie z wysokiego rodu oraz leżące pod nimi kobiety z dziećmi na rękach.
Wypukłorzeźby z gotyckiej katedry pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny (Notre-Dame) w Chartres we Francji, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
m5ef9379c116667c7_0000000000230
O reliefie wklęsłym mówimy gdy płaszczyzna tła występuje przed wykonaną w głębi kompozycją rzeźbiarską (kompozycja jest zanurzona poniżej poziomu otaczającej ją powierzchni).
RzWjgjLOyDL3h1
Ilustracja przedstawia Relief wklęsły ze ściany świątyni w Kom Obo w Egipcie. Na fotografii widać fragment rzeźby, na którym widnieje część starożytnego stroju. Na stroju widoczne są promienie słoneczne oraz poziome kreski. Obok stroju widnieje pismo naścienne.
Relief wklęsły ze ściany świątyni w Kom Obo w Egipcie (XV w. p.n.e.), wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
R1dFJzTspZGLb
Ćwiczenie 7
Czym różni się relief wypukły od wklęsłego?
Czym różni się relief wypukły od wklęsłego?
Przyjrzyj się reprodukcjom. Korzystając z podanych haseł, dopasuj do nich odpowiednie nazwy reliefów.
relief wypukły, relief płaski, relief wklęsły
.................
.................
.................
Medalierstwo
Szczególnym rodzajem drobnych form rzeźbiarskich są medale i monety. Dziedzinę łączącą rzemiosło artystyczne i sztuki plastyczne, zajmującą się wykonywaniem medali i monet, nazywamy medalierstwemMedalierstwomedalierstwem.
Zapoznaj się z opisem medalu i wykonaj ćwiczenie.Medalion Józefa Gosławskiego pt. „Medal z Ludwikiem Zamenhofem”. Medal jest brązowy. Obok podobizny Ludwika Zamenhofa wypisane są jego imię, nazwisko oraz data urodzin i śmierci .
Zapoznaj się z opisem medalu i wykonaj ćwiczenie.Medalion Józefa Gosławskiego pt. „Medal z Ludwikiem Zamenhofem”. Medal jest brązowy. Obok podobizny Ludwika Zamenhofa wypisane są jego imię, nazwisko oraz data urodzin i śmierci .
Zapoznaj się z opisem medalu i wykonaj ćwiczenie.Medalion Józefa Gosławskiego pt. „Medal z Ludwikiem Zamenhofem”. Medal jest brązowy. Obok podobizny Ludwika Zamenhofa wypisane są jego imię, nazwisko oraz data urodzin i śmierci .
Przyjrzyj się przedstawionemu medalowi, a następnie rozwiąż ćwiczenie.
R1FH5G3Juhx4B1
Ilustracja przedstawia medalion Józefa Gosławskiego pt. „Medal z Ludwikiem Zamenhofem”. Na ilustracji widoczny jest medal z podobizną Ludwika Zamenhofa. Medal jest brązowy. Obok podobizny Ludwika Zamenhofa wypisane są jego imię, nazwisko oraz data urodzin i śmierci .
Józef Gosławski, „Medal z Ludwikiem Zamenhofem”, awers, projekt z 1959, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
Rrikf8BACFm07
Ćwiczenie 8
Wyjaśnij, czym charakteryzuje się medal.
Wyjaśnij, czym charakteryzuje się medal.
Medale również stanowią rodzaj rzeźby. Zaznacz, który z reliefów ma zbliżony do Medalu z Ludwikiem Zamenhofem stopień wypukłości kompozycji względem tła.
1
2
3
Poniżej przedstawiono dwie strony medalu z 2012 r. Mikrokosmos. Zapoznaj się z wyjaśnieniem, jak jego twórca, Sebastian Mikołajczak, w jednym obiekcie połączył dwie różne techniki tworzenia reliefu.Na jednej stronie medalu widzimy gąsienicę na liściu oraz „wygryziony” przez nią napis MICROCOSMOS. Gąsienica i liść zostały wykonane techniką reliefu płaskiego, natomiast napis – reliefu wklęsłego. Łączenie dwóch różnych technik tworzenia reliefu widać też na drugiej stronie medalu – umieszczone centralnie larwy i motyle wykonane są techniką reliefu wklęsłego, zaś motyle znajdujące się na obrzeżu – techniką reliefu płaskiego.
Poniżej przedstawiono dwie strony medalu z 2012 r. Mikrokosmos. Zapoznaj się z wyjaśnieniem, jak jego twórca, Sebastian Mikołajczak, w jednym obiekcie połączył dwie różne techniki tworzenia reliefu.Na jednej stronie medalu widzimy gąsienicę na liściu oraz „wygryziony” przez nią napis MICROCOSMOS. Gąsienica i liść zostały wykonane techniką reliefu płaskiego, natomiast napis – reliefu wklęsłego. Łączenie dwóch różnych technik tworzenia reliefu widać też na drugiej stronie medalu – umieszczone centralnie larwy i motyle wykonane są techniką reliefu wklęsłego, zaś motyle znajdujące się na obrzeżu – techniką reliefu płaskiego.
Poniżej przedstawiono dwie strony medalu z 2012 r. Mikrokosmos. Zapoznaj się z wyjaśnieniem, jak jego twórca, Sebastian Mikołajczak, w jednym obiekcie połączył dwie różne techniki tworzenia reliefu.Na jednej stronie medalu widzimy gąsienicę na liściu oraz „wygryziony” przez nią napis MICROCOSMOS. Gąsienica i liść zostały wykonane techniką reliefu płaskiego, natomiast napis – reliefu wklęsłego. Łączenie dwóch różnych technik tworzenia reliefu widać też na drugiej stronie medalu – umieszczone centralnie larwy i motyle wykonane są techniką reliefu wklęsłego, zaś motyle znajdujące się na obrzeżu – techniką reliefu płaskiego.
Poniżej przedstawiono dwie strony medalu z 2012 r. Mikrokosmos. Zobacz, jak jego twórca, Sebastian Mikołajczak, w jednym obiekcie połączył dwie różne techniki tworzenia reliefu. Przyjrzyj się zdjęciom, a następnie kliknij ilustrację i zapoznaj się z opisem.
R12iFnYHperOw1
Ilustracja interaktywna przedstawia monetę Sebastiana Mikołajaczaka „Mikrokosmos I”. Na fotografii widać dwie strony monety w kolorze brązowym. Na ilustracji zostały umieszczone dodatkowe informacje: 1. Na jednej stronie medalu widzimy gąsienicę na liściu oraz „wygryziony” przez nią napis MICROCOSMOS. Gąsienica i liść zostały wykonane techniką reliefu płaskiego, natomiast napis – reliefu wklęsłego. 2. Łączenie dwóch różnych technik tworzenia reliefu widać też na drugiej stronie medalu – umieszczone centralnie larwy i motyle wykonane są techniką reliefu wklęsłego, zaś motyle znajdujące się na obrzeżu – techniką reliefu płaskiego.
Ilustracja interaktywna przedstawia monetę Sebastiana Mikołajaczaka „Mikrokosmos I”. Na fotografii widać dwie strony monety w kolorze brązowym. Na ilustracji zostały umieszczone dodatkowe informacje: 1. Na jednej stronie medalu widzimy gąsienicę na liściu oraz „wygryziony” przez nią napis MICROCOSMOS. Gąsienica i liść zostały wykonane techniką reliefu płaskiego, natomiast napis – reliefu wklęsłego. 2. Łączenie dwóch różnych technik tworzenia reliefu widać też na drugiej stronie medalu – umieszczone centralnie larwy i motyle wykonane są techniką reliefu wklęsłego, zaś motyle znajdujące się na obrzeżu – techniką reliefu płaskiego.
Sebastian Mikołajaczak, „Mikrokosmos I”, 2012, medal bity, awers, rewers, online-skills, CC BY 3.0
Medale i monety zazwyczaj bywają dwustronne. Dlatego do ich opisu używane są sformułowania: awers i rewers. Główną stronę, zawierającą przedstawiane treści, nazywamy awersemAwersawersem, natomiast stronę tylną, zawierającą treści uzupełniające lub zdobienia, nazywamy rewersemRewersrewersem.
Przy losowaniu za pomocą rzutu monetą używamy sformułowania „orzeł czy reszka?”. W polskiej numizmatyceNumizmatykanumizmatyce przyjmuje się, że strona z orłem, jako ta, która zawiera herb i nazwę państwa, będąca niezmienna dla wszystkich monet w kraju, to awers. Natomiast reszka, a więc strona zmieniająca się w zależności od nominału (wartości monety) to rewers.
RWPlGWJSGA5b1
Ćwiczenie 9
Wyjaśnij, czym jest awers, a czym rewers?
Wyjaśnij, czym jest awers, a czym rewers?
Wpisz, która strona tej okolicznościowej, 10-złotowej monety jest awersem, a która rewersem. Podpisz pod odpowiedim zdjęciem awers lub rewers.
.................
.................
Wskazówka
Więcej na temat rzeźby dowiesz się w następnej lekcji: Sztuka w trzech wymiarach. Cz. 2. Tematyka i funkcje rzeźb.
Słownik pojęć
Asamblaż
Asamblaż
trójwymiarowa forma artystyczna utworzona z różnych gotowych przedmiotów (zazwyczaj codziennego użytku lub odpadów), które nie są stworzone przez artystę, ale przetworzone i zastosowane w nowym znaczeniu. Odmiana przestrzennego kolażu.
Awers
Awers
strona główna monety, medalu.
Dłuto
Dłuto
narzędzie do ręcznego lub maszyn. przecinania lub wykonywania otworów, wgłębień, gniazd i rowków oraz rzeźbienia i wygładzania powierzchni.
Granit
Granit
magmowa skała głębinowa stosowana między innymi jako materiał rzeźbiarski i budowlany (np. do produkcji kostki brukowej czy krawężników).
Medalierstwo
Medalierstwo
rzemiosło artystyczne obejmujące projektowanie i wytwarzanie medali.
Numizmatyka
Numizmatyka
nauka zajmująca się badaniem, opisem i systematyzowaniem monet, banknotów i medali o wartości historycznej (zabytkowych) lub o wartości kulturowej, kolekcjonerskiej (związanych z konkretnymi wydarzeniami, rocznicami, postaciami).
Płaskorzeźba
Płaskorzeźba
rodzaj kompozycji rzeźbiarskiej powstałej z kamiennej, drewnianej lub rzadziej metalowej płyty, której tylna ściana ma tworzyć tło dla frontu.
Porcelana
Porcelana
masa ceramiczna używana m.in. do wyrobu delikatnych naczyń stołowych lub przedmiotów artystycznych, a także wyroby z tej masy.
Relief wypukły
Relief wypukły
relief o mocno wypukłych elementach w stosunku do tła.
Rewers
Rewers
odwrotna strona monety, medalu, banknotu, karty płatniczej lub kartki pocztowej.
Rzeźba pełnoplastyczna
Rzeźba pełnoplastyczna
rzeźba idealnie odzworowująca coś z rzeczywistości, np.twarz modela, z idealnie ukazanymi zmarszczkami.
Rzeźba reliefowa
Rzeźba reliefowa
patrz: Płaskorzeźba
https://sjp.pwn.pl
https://sjp.pl
m5ef9379c116667c7_0000000000378
Galeria dzieł sztuki
Rqzh3VaPPOJMB1
Ilustracja przedstawia rzeźbę „Dawid” autorstwa Michała Anioła. Rzeźba ukazuje nagiego młodego, umięśnionego mężczyznę. ustawiony jest w kontrapoście na cokole. W lewej ręce trzyma przerzuconą przez ramię procę. Prawa ręka jest opuszczona swobodnie wzdłuż ciała. Dawid spogląda w lewą stronę. Jest poważny i skupiony. Ma kręcone włosy.
Michał Anioł, „Dawid”, 1501-1504, rzeźba, marmur karraryjski, Galleria Dell`Accademia, Florencja, Włochy, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
R1AQdjVML4lb91
Ilustracja przedstawia rzeźby wykonane z lodu. Z lewej strony znajduje się rzeźba kukiełki na sznurkach, a po prawej stronie rzeźba twarzy. W pomieszczeniu, w którym prezentowane są rzeźby oświetlenie jest niebieskie i zielone. Taki sam kolor mają rzeźby.
Rzeźby z lodu, flickr.com, CC BY 3.0
RfBcQXclQhFLk1
Ilustracja przedstawia rzeźbę "Pieta" nieznanego autorstwa. Wykonana z drewna, przedstawia Maryję trzymającą w ramionach ciało zdjętego z krzyża Chrystusa. Wzrok Matki Boskiej skierowany jest na głowę Chrystusa, spoczywającą na prawym ramieniu Marii. Drugą ręką trzyma lewe ramię Syna. Ubrana jest w swobodny płaszcz, okrywający głowę. Ciało martwego Chrystusa bezwładnie osuwa się.
Autor nieznany, „Pieta”, XVI w., rzeźba, drewno, Crocker Art Museum, Sacramento, Stany Zjednoczone Ameryki, flickr.com, CC BY 3.0
R1NfioJRH63uT1
Ilustracja przedstawia rzeźbę autorstwa Troya Wandzela „Autoportret”. Ukazuje leżącą głowę. Rzeźba jest wykonana z gliny i ma kolor brązowy. Faktura głowy jest chropowata, sprawia wrażenie niewykończonej. Brakuje w niej szczegółów.
Troy Wandzel, „Autoportret”, 2009, rzeźba, glina, kolekcja prywatna,flickr.com, CC BY 3.0
R4ebYFuKE9cSH1
Ilustracja przedstawia rzeźbę kobiety-nimfy siedzącej na ziemi. Kobieta ma spięte włosy i ubrana jest w lekką szatę, która zsunęła się z jej lewego ramienia, odsłaniając pierś. W dłoniach nimfa trzyma muszlę. Rzeźba została wykonana z białego marmuru.
Autor nieznany, „Nimfa z muszlą”, I w., rzeźba, biały marmur, Louvre, Paryż, Francja, wikimedia.org, domena publiczna
RSWyvEPsC2ARv1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Pabla Picassa "Pawian z młodym". Ukazuje zwierzę trzymające maleństwo. Twarz uformowana jest z dwóch zabawkowych samochodów - jednego stojącego, drugiego odwróconego do góry nogami, widoczny we fragmencie ogon jest sprężyną samochodową. Uszy pawiana zrobiono z uchwytów na kubki, a jej okrągły brzuch był dużym dzbankiem, którego uchwyty kształtują ramiona. Artysta użył zabawkowych samochodów, słoika do przechowywania i sprężyny samochodowej, aby stworzyć zabawić się sztuką i jednocześnie ukazać obraz macierzyństwa. Pozostałe elementy uzupełniono gliną i odlano z brązu.
Pablo Picasso, „Pawian z młodym”, 1951, rzeźba, brąz, MoMA, Nowy Jork, Stany Zjednoczone Ameryki, flickr.com, CC BY 3.0
RPZTwlaqO8FGM1
Ilustracja przedstawia rzeźbę "Koń", wykonaną przez Deborah Butterfield. Jest to konstrukcja konia stojącego ze zwieszonym łbem, pozbawiona pełnowymiarowości, zbudowana ze szkieletu, który artystka wykonała najpierw z gliny i patyków, a następnie odlała z brązu. Szkielet jest spatynowany. Rzeźba ustawiona jest na płaskiej, białej podstawie.
Deborah Butterfield, „Koń”, 1997, rzeźba, Nevada Museum of Art, Reno, Stany Zjednoczone Ameryki, nevadaart.org, CC BY 3.0
Rq4KAZErGWRge
Ilustracja przedstawia rzeźbę Jerzego Jotki Kędziory pt. „Mały wędkarz”. Dzieło przedstawia chłopca przechodzącego po linie nad zbiornikiem wodnym. Chłopiec w jednej ręce trzyma siatkę na ryby, drugą rękę ma wyciągniętą w bok, co pozwala mu na zachowanie równowagi.
Jerzy Jotka Kędziora, „Mały wędkarz”, XXI w., rzeźba, brąz, DRK Kliniken, Berlin, Niemcy, wikimedia.org, Attribution
R1J0RYCTKj7OB1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Jerzego Jotki Kędziory pt. „Fetysz Dejaniry”. Rzeźba obrazuje nagą kobietę przechodzącą po zawieszonej na wysokości linie. W rękach trzyma rozciągnięty materiał.
Jerzy Jotka Kędziora, „Fetysz Dejaniry”, XXI w., rzeźba, brąz, park w Tomaszowicach, Polska, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0 pl
RMuU9k1TsWNmo1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Jerzego Jotki Kędziory pt. „Przechodzący”. Rzeźba obrazuje nagiego mężczyznę przechodzącego po linie zawieszonej pomiędzy dwoma brzegami rzeki. Mężczyzna w prawej dłoni trzyma długi kij, pomagający mu zachować równowagę. W lewej dłoni trzyma strzałę.
Jerzy Jotka Kędziora, „Przechodzący”, XXI w., rzeźba, brąz, Bydgoszcz, Polska, wikimedia.org, CC BY-SA 4.0
RSd4bcON0PPPQ1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Jerzego Jotki Kędziory pt. „Click Clack”. Dzieło przedstawia akrobatę wykonującego sztuczki. Stoi on na głowie na linie. Z obu rąk zwisa mu po parze kulek na sznurkach.
Jerzy Jotka Kędziora, „Click Clack”, XXI w., rzeźba, brąz, Częstochowa, Polska, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
RSIaEjF5K01Q61
Ilustracja przedstawia płaskorzeźbę w drewnie autorstwa Donatella „Madonna z Dzieciątkiem”. Rzeźba ta przedstawia Marię trzymającą siedzącego na poduszce Jezusa. Głowy postaci otoczone są nimbem. Kobieta ubrana jest w szaty oraz kaptur zakrywający głowę. Wokół nich znajduje się rzeźbione, półkoliste obramienie.
Donatello, „Madonna z Dzieciątkiem”, ok. 1430, rzeźba, terakota, Accademia Carrara, Bergamo, Włochy, wikimedia.org, domena publiczna
RInnPI1xcVUoz1
Ilustracja przedstawia płaskorzeźbę nieznanego autorstwa pt. „Wjazd Chrystusa do Jerozolimy”. Na tej rzeźbie przedstawiona została scena, w której Chrystus wjeżdża do miasta Jerozolima. Jezus jest witany przez tłum ludzi.
Autor nieznany, „Wjazd Chrystusa do Jerozolimy”, X w., rzeźba, marmur, Museum für Byzantinische Kunst, Berlin, Niemcy, wikimedia.org, CC BY 3.0
RF9RRfW0xV9CL
Ilustracja przedstawia fragment fryzu panatenajskiego z Partenonu w Atenach autorstwa Fidiasza. Jest to relief wypukły (wypukłorzeźba, ukazujący trzy pary dziewcząt i dwóch mężczyzn. Postacie ubrane są w długie, udrapowane i swobodnie opadające w dół tuniki. Podążają w procesji, składając dary kapłanowi. Relief znajduje się w Luwrze w Paryżu.
P-033-FOTO15
Wypukłorzeźby z gotyckiej katedry pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny (Notre-Dame) w Chartres we Francji, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
R1VqaiI2Hp5Yh1
Ilustracja przedstawia wypukłorzeźby z gotyckiej katedry pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny (Notre-Dame) w Chartres we Francji. Na fotografii można zobaczyć wyrzeźbioną scenę, w której widoczni są ludzie z wysokiego rodu oraz leżące pod nimi kobiety z dziećmi na rękach.
Wypukłorzeźby z gotyckiej katedry pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny (Notre-Dame) w Chartres we Francji, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
RzWjgjLOyDL3h1
Ilustracja przedstawia Relief wklęsły ze ściany świątyni w Kom Obo w Egipcie. Na fotografii widać fragment rzeźby, na którym widnieje część starożytnego stroju. Na stroju widoczne są promienie słoneczne oraz poziome kreski. Obok stroju widnieje pismo naścienne.
Relief wklęsły ze ściany świątyni w Kom Obo w Egipcie (XV w. p.n.e.), wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
R1FH5G3Juhx4B1
Ilustracja przedstawia medalion Józefa Gosławskiego pt. „Medal z Ludwikiem Zamenhofem”. Na ilustracji widoczny jest medal z podobizną Ludwika Zamenhofa. Medal jest brązowy. Obok podobizny Ludwika Zamenhofa wypisane są jego imię, nazwisko oraz data urodzin i śmierci .
Józef Gosławski, „Medal z Ludwikiem Zamenhofem”, awers, projekt z 1959, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
R1L6IL7f0zGt81
Rzeźba: Sebastian Mikołajaczak, „Mikrokosmos I”. Na fotografii widać dwie okrągłe rzeźby w kolorze brązowym.
Sebastian Mikołajaczak, „Mikrokosmos I”, 2012, medal bity, awers, rewers, online-skills, CC BY 3.0
RI1EeFT883dkp1
Ilustracja przedstawia rzeźbę nieznanego autora pt. „Pies”. Ilustracji składa się z dwóch zdjęć prezentujących metalową rzeźbę psa od frontu i z profilu. Pies charakteryzuje się spiczastymi uszami, które są podniesione do góry oraz zaokrąglonym ogonem. Z jego pyska wystają zęby.
Autor nieznany, „Pies”, IV w., rzeźba, Honolulu Museum of Art, Honolulu, Stany Zjednoczone Ameryki, wikimedia.org, CC0
R1MHS8gse2SmL1
Ilustracja przedstawia "Wilczycę kapitolińską" - rzeźbę nieznanego autora nadnaturalnych rozmiarów. Brązowa wilczyca spogląda w bok, wyczekując zagrożenia. Pod nią znajdują się posążki legendarnych bliźniaków Romulusa i Remusa spokojnie ssących jej sutki.
Autor nieznany, „Wilczyca kapitolińska”, XII w., rzeźba, Capitoline Museums, Rzym, Włochy, wikimedia.org, domena publiczna
Rx3zKZx27qcYM1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Małgorzaty Więcławska i Karola Furyka „Osiołek”. Ukazuje stojącego na chodniku osła ze sterczącymi uszami oraz założoną na pysku uzdą, dzięki czemu dowiadujemy się, że osioł służył jako zwierze pociągowe. W tle widoczne są budynki.
Małgorzata Więcławska, Karol Furyk, „Osiołek”, 2007, rzeźba, Toruń, Polska, wikimedia.org, CC BY-SA 2.5
R1NJDcPgHzQiM1
Ilustracja przedstawia rzeźbę Flaminio Vaccim „Lew”. Ukazuje lwa stojącego na cokole o bujnej grzywie z głową odwróconą w lewą stronę, otwartą paszczą. Zwierzę trzyma łapę na kuli. W tle widoczna jest zabudowa architektoniczna.
Flaminio Vaccim, „Lew”, 1600, rzeźba, Loggia dei Lanzi, Florencja, Włochy, flickr.com, CC BY 3.0
Rz2pm4EQDn3Sz1
Ilustracja przedstawia pracę Alicji Majewskiej „Tożsamość”. Jest to relief, składający się z 32 metalowych płytek z wizerunkami tych samych, powtarzających się postaci. Praca podzielona jest na cztery kwadraty z czworokątnym otworem w środku. Wszystkie są zespolone w poziomie.
Alicja Majewska, „Tożsamość”, 2017, rzeźba, kolekcja prywatna, online-skills, CC BY 3.0
RQsrwvHAVsO5g1
Ilustracja przedstawia porcelanową figurkę manufaktury bawarskiej, przedstawiającą mężczyznę na koniu i stojącą obok kobietę. Postacie mają na sobie bogate stroje. Kobieta zwrócona jest w stronę mężczyzny, prawdopodobnie rozmawiają. Mężczyzna jedną ręką trzyma konia, drugą gestykuluje. Łeb konia uniesiony jest w górę.
Autor nieznany, manufaktura Bavaria, „Figurka”, poł. XIX w., rzeźba, kolekcja prywatna, online-skills, CC BY 3.0
RfbD9GBfdg4ul1
Ilustracja przedstawia figurkę Hermesa nieznanego autora, wykonaną z bursztynu . Ukazuje mężczyznę siedzącego na skale, z jedną nogą wyciągnięta do przodu, drugą zgiętą w kolanie. Hermes lekko sie pochyla, trzymając się prawą dłonią skały, a lewą podpierając się o kolano.
Autor nieznany, „Figurka Hermesa”, ok. 1600, rzeźba, Muzeum Zamkowe w Malborku, Malbork, Polska, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
R9xj941z54ogL1
Ilustracja przedstawia rzeźbę pt. „Kula”. Na zdjęciu widoczny jest fragment kuli wykonanej z granitu. Na brązowo-biało-czarnej powierzchni odbija się światło. Tło jest rozmazane.
„Kula”, rzeźba, Richard & Annette Bloch Cancer Survivors Plaza, Dallas, XX w.,Stany Zjednoczone Ameryki, pixabay.com, CC BY 3.0
RBZJ6OUnN8Mfe1
Ilustracja przedstawia pracę nieznanego autora pt. „Ryba”. Rzeźba ta została wykonana z lodu. Obok widoczne są fragmenty postaci, które rękoma dotykają rzeźbę. W tle znajduje się rozmyty krajobraz.
Autor nieznany, „Ryba”, rzeźba, XXI w., Cliveden, Wielka Brytania, flickr.com, CC BY 3.0
RJchHuO5puK2M1
Ilustracja przedstawia pracę Katarzyny Adaszewskiej pt. „Pamiątka znad morza”. Na fotografii widać zamek z piasku, który jest koloru białego z ciemnymi drobinkami.
Katarzyna Adaszewska, „Pamiątka znad morza”, 2014, rzeźba, kolekcja prywatna, online-skills, CC BY 3.0
R86aa4MfYxzwG1
Ilustracja przedstawia dzieło Myrona pt. „Dyskobol”. Rzeźba ta przedstawia nagiego mężczyznę skłaniającego się w kierunku ziemi, który w swojej prawej ręce trzyma dysk. Zgięte ciało oraz napięte mięśnie wskazują, że mężczyzna przygotowuje się do rzutu dyskiem.
Myron, „Dyskobol”, ok. 450 p.n.e, Palazzo Massimo alle Terme, Rzym, Włochy, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
RernylADfD5SK1
Ilustracja przedstawia kwaterę "Dzrwi Raju" Lorenza Ghibertiego. Ukazuje scenę z Arbrahamem. Po lewej stronie klęczy Abraham, a przed nim stoją dwaj aniołowie, Z budowli przy krawędzi kwatery wychodzi trzeci anioł. Po prawej, u podnóża skały rozmawiają dwaj młodzieńcy. Na szczycie ukazana jest scena z Ofiarą Izaaka. Abraham trzyma syna i unosi rękę z mieczem, by dokonać ofiary, jednak anioł nadlatuje i powstrzymuje starca., chwytając jego miecz.
Lorenzo Ghiberti, Płyciny „Drzwi Raju”, 1425-1450, Museo dell’Opera del Duomo, Florencja, Włochy, wikimedia.org, CC BY 3.0
RJVoQZW0uHm3Y
Ilustracja przedstawia fragment Drzwi Raju we Florencji, zaprojektowane przez Lorenza Ghibertiego, Drzwi podzielone są na kwatery ze scenami ze Starego Testamentu. Poszczególne płyciny są odlane z brązu i złocone. Dokoła dekoruje je bordiura.
P-033-FOTO33
Lorenzo Ghiberti, Płyciny „Drzwi Raju”, 1425-1450, Museo dell’Opera del Duomo, Florencja, Włochy, wikimedia.org, CC BY-SA 4.0
RXZjjgBM8vWXv1
Ilustracja przedstawia relief "Umierający lew" z pałacu Asurbanipal. Ukazuje lwa, w którego ciele znajdują się strzały. Zwierzę ostatnimi siły podąża naprzód, ma pochylony łeb, z buzi ciekną mu strugi krwi.
Źródło: online-skills.
RtgfNqewiVeOI1
Ilustracja przedstawia fragment reliefu ze ściany świątyni w Kom Obo w Egipcie. Na fotografii widać Horusa z głową lwa. Jest ubrany w dopasowaną tunikę, na szyi ma korale. Na ścianie znajduje się tekst sporządzony pismem egipskim.
Relief ze ściany świątyni, XV w. p.n.e., Kom Obo, Egipt, wikimedia.org, CC BY-SA 3.0
Rqs6fZZMZytLr1
Ilustracja przedstawia „Pomnik Mount Rushmore” autorstwa Gutzona Borglumy. Ukazuje wykute w skałach głowy czterech prezydentów USA. Od lewej są to: George Washington, Thomas Jefferson, Theodore Roosevelt oraz Abraham Lincoln. Mimika postaci wskazuje na powagę.
Gutzon Borgluma, „Pomnik Mount Rushmore”, 1927-1941, rzeźba, skała, Góra Rushmore, Black Hills, Stany Zjednoczone Ameryki, wikimedia.org, CC BY 2.0
