R1cNjvNQUpsP6
Na ilustracji kolorowy napis: marketing na czarnym tle. Zamiast litery "i" zastosowany jest wykrzyknik.

W sieci reklamy

Po co nam reklamy?
Źródło: pixabay, domena publiczna.

Po co nam reklama?

Cukier krzepi, a „Radion sam pierze”

Zżymamy się na wszechobecność reklamy w naszym życiu. Warto pamiętać, że reklama ma całkiem długą historię. Zaczęła się ona wraz z handlem. Przed wojną wielką karierę zrobiły slogany „Radion sam pierze” i „Cukier krzepi”. „Dostałem, jak przypuszczam, najwyższe honorarium na świecie za dwa słowa, Cukier krzepi – 5000 zł przedwojennych, czyli na wówczas 500 przedwojennych dolarów za słowo. Tak cenne mogą być słowa”
– wspominał po latach autor sloganu, pisarz Melchior Wańkowicz.

qeSZ4qqNjx_00000_TIG_001 Źródło: dostępny w internecie: https://culture.pl/pl/wydarzenie/120-lat-temu-urodzil-sie-melchior-wankowicz [dostęp 26.08.2022].

Reklama i kryptoreklama

Teksty, ilustracje, komunikaty mediów pełnią nie tylko funkcję informacyjną. Autorzy często chcą nas do czegoś przekonać, wpłynąć na nasze postawy, wywołać jakieś emocje i zachowania, do czegoś zniechęcić.

Zgodnie z polskim prawem prasowym, przekaz reklamowy powinien być wyraźnie oznaczony (nagłówek „reklama” lub „tekst sponsorowany”). W praktyce takie nagłówki drukuje się mikroskopijną czcionką. W internecie często w ogóle brakuje takich oznaczeń. Wielu popularnych blogerów w swoich tekstach przemyca treści reklamowe, zamieszcza pozytywne recenzje na zlecenie. W sieci króluje „marketing szeptany”. Na wielu forach dominują wpisy za pieniądze. Rzekomi „dyskutanci” zachwalają produkty zleceniodawcy albo „hejtują” konkurenta, „ujawniają” afery.

Oto ogłoszenia z sieci:

Zlecę wykonanie wpisów reklamujących produkt wśród grupy docelowej - portale i fora - medycyna oraz suplementy. Chodzi o wpisy wysokiej jakości, przemyślane, o moderowanie rozmowy, doczepianie się do rozmów, a nie generowanie nowych tematów.

Oferujemy SKUTECZNY marketing szeptany – amplifying [czyt.: amplifajin]. Treść postów przygotowana przez copywritera [czyt.: kopirajtera], który dokładnie zapozna się z Państwa branżą oraz produktem/usługą. Merytoryczne, unikatowe dla każdej dyskusji posty, publikowane będą za pośrednictwem wiarygodnych loginów z historią. (…) Otrzymacie Państwo pełny raport z prowadzonych działań. Przedstawimy referencje, przygotujemy bezpłatny plan kampanii oraz pełną indywidualną ofertę wraz z wyceną. Posiadamy wieloletnie doświadczenie oraz dziesiątki zadowolonych klientów.

Polecenie 1

Zapoznaj się z treścią wpisów na dowolnym forum poświęconym np. wybielaniu zębów lub porostowi włosów. Spróbuj rozpoznać, które posty zostały napisane na zlecenie.

RlRRd3QJRvn2d
(Uzupełnij).

Lokowanie produktu

Czy widziałeś kiedyś napis pojawiający się w napisach końcowych serialu lub filmu o treści: „audycja zawiera lokowanie produktu”? Czy wiesz co ten zwrot oznacza?

Lokowanie produktu, po angielsku product placement [czyt.: prodakt plejsment], oznacza pokazywanie w programach, filmach i serialach, przedmiotów wraz z logo producenta. Widzimy marki perfum, samochodu, komputera. W wymienionych dziełach nie ma wprost zachęty do kupna produktów ani przekonywania, że właśnie one są najlepsze. Jednak lokowane produkty zawsze są pokazywane w pozytywnym świetle, mają trafiać do podświadomości odbiorcy.

R6e2lbM0W3KWS
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji nakazuje oznaczać audycje, w których umieszczono jakiś produkt w celach marketingowych, znakiem graficznym
Źródło: KRRiT, dostępny w internecie: http://www.krrit.gov.pl [dostęp 25.11.2015 r.].

Jak pokazują badania, większość Polaków nie lubi reklam, ale akceptuje product placement [czyt.: prodakt plejsment]. Prawie 54 proc. polskich dorosłych internautów deklaruje, że lubi, kiedy bohaterowie seriali używają autentycznych marek (samochodów, napojów itp.) – takich, które można kupić – wynika z badań domu mediowego MEC. Chęć oglądania prawdziwych marek w produkcjach serialowych idzie w parze ze świadomością, że pojawiają się tam odpłatnie. Ponad 70 proc. badanych internautów uważa, że w serialach pokazywane są marki, które za to zapłacą - czytamy w analizie badania.

Badanie socjologiczne na temat percepcji reklamy

R1OBQ173OBZP7
Reklamy – Wykres 1
Źródło: CBOS, dostępny w internecie: http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2011/K_016_11.PDF [dostęp 25.11.2015 r.].

Wykres kołowy przedstawiający odpowiedzi na pytanie: Ogólnie rzecz biorąc, jaki jest pana(i) stosunek do reklam?

Nie lubię reklam, ale zmuszony(a) jestem je oglądać lub wysłuchiwać - 48%;

Nie lubię reklam i nie oglądam ich, nie słucham - 38%;

W zasadzie lubię reklamy - 13%;

Trudno powiedzieć - 1%.

R1a02huv1eWHo
Reklamy – Wykres 2
Źródło: CBOS, dostępny w internecie: http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2011/K_016_11.PDF [dostęp 25.11.2015 r.].

Wykres kołowy przedstawiający stosunek internautów do reklam zamieszczanych na stronach internetowych:

Są uciążliwe - utrudniają przeglądanie Internetu - 71%;

Nie są ani przydatne, ani uciążliwe - nie przeszkadzają mi, są mi            obojętne - 23%;

Są przydatne - ułatwiają znalezienie interesujących informacji, produktów i usług - 4%;

Trudno powiedzieć - 2%.

RWevHMt7Xsezi
Wykres kołowy. Lista elementów: TAK; Wartość: 54; Udział procentowy: 54%NIE; Wartość: 29; Udział procentowy: 29%NIE WIEM; Wartość: 17; Udział procentowy: 17%
Źródło: Contentplus sp. z o.o., dostępny w internecie: http://media2.pl/badania/124381-MEC-Widzowie-lubia-prawdziwe-marki-w-serialach.-Najwiecej-product-placement-widza-w-Rodzinka.pl.html, licencja: CC BY 3.0.

Wyniki badania opinii widzów seriali telewizyjnych - odpowiedzi udzielone na pytanie: Czy lubisz, kiedy bohaterowie serialu używają prawdziwych marek?

Tak - 54%;

Nie - 29%;

Nie wiem - 17%.

Kim są trolle i hejterzy?

RwRMKDsQ1yevc1
Symbol internetowego trolla
Źródło: Martin Alleus, licencja: CC BY-SA 2.0.

Czy zauważyliście jak często w internecie pojawiają się pełne nienawiści, anonimowe komentarze
do tekstów? Wielokrotnie komentujący zwracają się także przeciwko sobie. Zjawisko to doczekało się nawet swojego określenia: hejterstwo, a ludzi którzy wpisują pełne jadu opinie nazywa się hejterami. Treści szkalujące dobre imię osoby, instytucji czy grupy obmawianej, często za pomocą manipulacji słownej pod pozorem analizy, określa się mianem hejtu (od angielskiego czasownika hate [czyt.: hejt]
- „nienawidzieć [czegoś, kogoś]”). Z kolei trolle wpisują kontrowersyjne opinie, często o płytkim dowcipie, które wywołują niepotrzebne emocje, zamieszanie i prowadzą do zwulgaryzowania dyskusji. Takie zachowanie nazywane jest trollowaniem.

A. Pawlikowska Hejter. Specjalista od nienawiści

Hejterskie odzywki nie wnoszą absolutnie żadnej treści do dyskusji i nie niosą żadnych wskazówek merytorycznych dla innych internautów, negatywne odniesienie się do nich lub próba dyskusji zwykle powoduje wzmożone ataki. Dlaczego istnieją? Wiele miejsc w sieci jest niemoderowanych, pozbyć się hejterów to tak, jak zapanować nad 18 milionami polskich internautów. Hejtera (od ang. hate - nienawiść) można by więc po prostu określić mianem nienawistnika. I choć epatujących wrogością do świata ludzi nie brakuje w życiu codziennym, prawdziwy upust dla swoich złych emocji znaleźli dopiero w internecie. Liczne grupy na Facebooku: „hejtuję bo muszę”, „hejtuję bo lubię”, „hejterzy są glamour” czy „hejterstwo to styl życia” dowodzą popularności, jaką zdobyły zarówno słowo, jak i styl życia.”

0X1 Źródło: A. Pawlikowska, Hejter. Specjalista od nienawiści, dostępny w internecie: www.tvp.info.pl [dostęp 26.08.2022]. dostęp w dniu 29.08.2012 r.

Często hejterstwo prowadzi do „cyberprzemocy”, czyli prześladowania, zastraszania, nękania i wyśmiewania innych osób. Przemoc w Internecie jest szczególnie niebezpieczna, ponieważ pozwala na rozpowszechnianie niepochlebnych materiałów w krótkim czasie wśród wielu osób.

Ostatnio UNICEF, agenda ONZ, prowadzi kampanię, która usiłuje przeciwdziałać temu zjawisku: Cyber Bullying [czyt.: siber bulaing] https://www.youtube.com/watch?v=asTti6y39xI

Kampanie społeczne

Polecenie 2

Obejrzyj spoty z kampanii społecznych. Oceń, czy tego rodzaju działania są potrzebne i skuteczne. Odpowiedź uzasadnij.

RnyoG8oEEJzTc
Film pt. „Zgazu tanoga” stanowi spot kampanii społecznej zrealizowany na zlecenie Krajowej Rady Bezpieczeństwa Drogowego.
  • Fundacja Dzieci Niczyje (https://www.youtube.com/watch?v=Kw4qlXALA2c)

  • Cała Polska Czyta Dzieciom (https://www.youtube.com/watch?v=IlUqIikgO2c)

  • Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”(https://www.youtube.com/watch?v=0sx28sqMEZs)

RjYHxDYceJHiT
(Uzupełnij).
Polecenie 2

O wielu kampaniach społecznych informuje się opinię publiczną za pomocą spotów reklamowych. Czy twoim zdaniem tego rodzaju kampanie są potrzebne społeczeństwu? Uzasadnij odpowiedź.

Rt99gM6JIWdb7
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 3.0.

Akcje społeczne mediów

Także media organizują akcje, które mają zwrócić uwagę na nierozwiązane problemy. Wiele z tych działań przyniosło wspaniałe rezultaty, inne trzeba będzie jeszcze wielokrotnie ponawiać.

  • Bezpieczna droga do szkoły: http://www.gazetakrakowska.pl/artykul/3577293,startujemy-z-akcja-spoleczna-bezpieczna-droga-do-szkoly,id,t.html

  • Święta bez granic: http://www.polskieradio.pl/222/

Polecenie 3

Na podstawie powyższych informacji zaproponuj akcję społeczną skierowaną do rówieśników.

R1A4qtzrnJ1YZ
(Uzupełnij) -.

PROJEKT

W czteroosobowych grupach przygotujcie kampanię reklamową wybranego produktu, którego używacie w szkole.

Możecie przygotować kampanię reklamową torby, którą nosicie do szkoły, drugiego śniadania, czystej kartki papieru bądź spinacza. Może to być najbardziej zwykły przedmiot lub najbardziej wyszukany. Wszystko zależy od waszej wyobraźni i pomysłowości. Podobno sprzedać można wszystko, potrzebna jest tylko dobra reklama.

Przygotujcie plan działania. Przede wszystkim musicie odpowiedzieć na podstawowe pytanie: Do kogo adresujecie swoją kampanię?

Gdy to ustalicie, zbierzcie informacje, w którym kanale telewizyjnym, programie radiowym, gazecie czy portalu internetowym powinna zostać zamieszczona wasza reklama. Wielkie kampanie adresowane są często do kilku mediów. Możecie więc nakręcić krótki film do telewizji i Internetu lub nagrać reklamę radiową albo zaprojektować plakat czy ulotkę. Reklamie często towarzyszy piosenka. Ustalcie stopień wykorzystywania przebojów muzycznych do reklamy produktów i zapiszcie swoje obserwacje.

Obejrzyjcie swoje projekty na forum klasy. Przedstawcie innym grupom swoje kampanie. Określcie, który z reklamowanych produktów byliby gotowi kupić i dlaczego.

Rx3GRgTwOKNGN
(Uzupełnij).