E-materiały do kształcenia zawodowego

Drewno i materiały drewnopochodne

DRM.02. Montaż i obsługa maszyn i urządzeń przemysłu drzewnego - Mechanik‑operator maszyn do produkcji drzewnej 817212

bg‑green

Wady drewna i materiałów drewnopochodnych

GALERIA ZDJĘĆ

Spis treści

s

1. Sęki

1a. Sęki otwarte

2
RgWhGjxnOT2901
Pierwsza plansza galerii ukazuje pięć fotografii różnego rodzaju sęków. Każde zdjęcie zostało opatrzone aktywnym znacznikiem. Po kliknięciu znacznika wyświetla się ramka z tekstem i paskiem odtwarzania. Nagranie audio jest tożsame z treścią opisu. 1. Sęk otwarty jest to ślad pozostawiony przez odciętą lub odpadniętą gałąź, uwidoczniony na pobocznicy pnia. Mierzy się jego najmniejszą średnicę. 2. Sęk zdrowy – sęk nie posiadający oznak zgnilizny. 3. Sęk zepsuty – sęk z elementami zgnilizny. 4. Sęk pojedynczy – sęk oddalony od najbliższego sęka otwartego o odległość (l), która wynosi przynajmniej ½ średnicy (⌀) drewna w miejscu, w którym się znajduje. Istotny jest dystans między jego rdzeniami. 5. Skupienie sęków – to dwa lub więcej sęki skupione w odległości mniejszej niż ½ średnicy drewna w miejscu ich występowania. Należy określić ilość sęków występującą na danej długości oraz obwód sztuki.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

1b. Sęki zarośnięte

3
R1IyXfz5FK0Ub1
Kolejna plansza przedstawia trzy zdjęcia sęków zarośniętych. Każde zdjęcie zostało wzbogacone aktywnym znacznikiem. Po kliknięciu znacznika wyświetla się ramka z tekstem i paskiem odtwarzania. Nagranie audio jest tożsame z treścią opisu. 1. Guz – ma postać wypukłości widocznej na pobocznicy drewna. 2. Róża – blizna, pozostałość po sęku, który zarósł, występuje na pobocznicy pnia i ma kolisty lub owalny kształt. 3. Brewki to zmarszczenia kory w postaci ukośnych, symetrycznych pasm. Przebiegają od blizny, pod którą kryje się sęk.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

2. Pęknięcia

2a. Pęknięcia czołowe

5
Rtc2wI3KNOo6j1
Plansza przedstawia trzy zdjęcia pęknięć czołowych uwidocznionych na przekrojach drewna. Plansza została wzbogacona czterema aktywnymi przyciskami. Po kliknięciu znacznika wyświetla się ramka z tekstem i paskiem odtwarzania. Nagranie audio jest tożsame z treścią opisu. 1. Pęknięcie czołowe – ma postać szczeliny widocznej na czole drewna okrągłego, nie wychodzi na pobocznicę. 2. Pęknięcie powietrzne – rodzaj pęknięcia czołowego; jest wynikiem przesychania drewna, w wyniku czego powstają drobne szczeliny. 3. Pęknięcie rdzeniowe – rodzaj pęknięcia czołowego; przechodzi przez rdzeń, zwężając się w kierunku obwodu. 4. Pęknięcie okrężne – rodzaj pęknięcia czołowego, które pojawia się na granicy słoja rocznego; może przechodzić na sąsiednie słoje.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

2b. Pęknięcia boczne

6
R1BCoPT6tHavb1
Plansza przedstawia dwie fotografie pęknięć bocznych. Dodatkowo została wzbogacona aktywnymi znacznikami. Po kliknięciu znacznika wyświetla się ramka z tekstem i paskiem odtwarzania. Nagranie audio jest tożsame z treścią opisu. 1. Pęknięcie boczne biegnie wzdłuż włókien na pobocznicy pnia, zwęża się ku jego środkowi. 2. Pęknięcie mrozowe to rodzaj pęknięcia bocznego, tworzy się w wyniku gwałtownego spadku temperatury w drzewie, które rośnie; występuje na znacznej długości pnia. Szczelina tego rodzaju pęknięcia obrośnięta jest tkanką przyranną tworzącą listwę mrozową o innej strukturze i barwie. 3. Pęknięcie z przesychania to kolejny rodzaj pęknięcia bocznego. Powstaje podczas wysychania drewna okrągłego na skutek nierównomiernej kurczliwości.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

2c. Pęknięcia czołowo‑boczne

7
R17yH4EY4GPqj1
Plansza ukazuje trzy zdjęcia pęknięć czołowo-bocznych uwidocznionych na przekrojach drewna. Ponadto została wzbogacona czterema znacznikami. Po kliknięciu znacznika wyświetla się ramka z tekstem i paskiem odtwarzania. Nagranie audio jest tożsame z treścią opisu. 1. Pęknięcia czołowo-boczne to pęknięcia obejmujące zarówno czoło drewna, jak i pobocznicę. 2. Pęknięcie niegłębokie to rodzaj pęknięcia czołowo-bocznego, którego głębokość nie przekracza 10% średnicy czoła. 3. Pęknięcie głębokie – rodzaj pęknięcia czołowo-bocznego, którego głębokość jest większa niż 10% średnicy czoła. 4. Pęknięcie przechodzące – rodzaj pęknięcia czołowo-bocznego, które może obejmować albo średnicę pnia (rozłup), albo czoło i pobocznicę (odłup).
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

3. Wady kształtu

3a. Krzywizna

9
R1VmtUpJIAYwO1
Plansza przedstawia wady kształtu w postaci krzywizn. Składa się z grafiki oraz zdjęć. Grafika przedstawiaj trzy rysunki krzywizny. Zaznaczono na nich wygięcie pnia względem linii prostej. Na zdjęciach przedstawiono wygięte pnie. Plansza zawiera trzy aktywne znaczniki. Po kliknięciu znacznika wyświetla się ramka z tekstem i paskiem odtwarzania. Nagranie audio jest tożsame z treścią opisu. 1. Krzywizna to wada kształtu pnia, w której jego oś podłużna jest odchylona od linii prostej. 2. Krzywizna jednostronna posiada jedną strzałkę ugięcia na dopuszczalnym odcinku. 3. Krzywizna wielostronna posiada więcej strzałek ugięcia, które występują w różnych płaszczyznach przekroju podłużnego.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

3b. Zbieżystość

10
Rcs69hAZYJ8Eo1
Zdjęcie ukazuje zbieżystość, czyli rodzaj wady kształtu. Zostało wzbogacone aktywnym przyciskiem, po jego kliknięciu wyświetla się opis oraz tożsame z nim nagranie. 1. Zbieżystość to wada spowodowana zmniejszaniem się średnicy drewna od dolnej części pnia w kierunku wierzchołka.
Źródło: licencja: CC BY 3.0.

3c. Spłaszczenie

11
R1773FRJ7gCVB1
Zdjęcie ukazuje spłaszczenie, czyli rodzaj wady kształtu. Zostało wzbogacone aktywnym przyciskiem, po jego kliknięciu wyświetla się opis oraz tożsame z nim nagranie. 1. Spłaszczenie to wada drewna objawiająca się spłaszczonym (zbliżonym do elipsy) kształtem jego przekroju poprzecznego, może obejmować całą długość pnia lub tylko jego część.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

3d. Zgrubienie odziomkowe

12
RqfSCPinJju7V1
Zdjęcie ukazuje zgrubienie odziomkowe, czyli rodzaj wady kształtu. Zostało wzbogacone aktywnym przyciskiem, po jego kliknięciu wyświetla się opis oraz tożsame z nim nagranie. 1. Zgrubienie odziomkowe – grubienie pnia w dolnej jego części.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

3e. Napływy korzeniowe

13
R19uAbYMpEP311
Zdjęcie ukazuje napływy korzeniowe, czyli rodzaj wady kształtu. Zostało wzbogacone aktywnym przyciskiem, po jego kliknięciu wyświetla się opis oraz tożsame z nim nagranie. 1. Napływy korzeniowe – tworzą się w wyniku nadziemnego wzrostu systemu korzeniowego; wada ta ma postać podłużnych wypukłości występujących w dolnej części pnia.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

3f. Obrzęk

14
R1eHcS4S09fTN1
Zdjęcie ukazuje obrzęk, czyli rodzaj wady kształtu. Zostało wzbogacone aktywnym przyciskiem, po jego kliknięciu wyświetla się opis oraz tożsame z nim nagranie. 1. Obrzęk – powstała z drewna zdrowego narośl lub zgrubienie o odmiennej budowie.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

3g. Rak

15
R1AJ3quch5Ka51
Plansza zawiera trzy fotografie ilustrujące raka, czyli rodzaj wady kształtu. Przedstawione drzewa mają zgrubienia o nieregularnych kształtach. Nad zdjęciami znajduje się cyfrowy znacznik. Po jego kliknięciu wyświetla się ramka z tekstem oraz tożsamym z nim nagraniem. 1. Rak – zgrubienia, narośle i ubytki drewna z obecnością zgnilizny będące konsekwencją działania grzybów pasożytniczych lub innych czynników biotycznych.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

4. Wady budowy drewna

4a. Skręt włókien

17
R4N7ONPdX8pqD1
Zdjęcie ukazuje skręt włókien, czyli rodzaj wady budowy drewna. Zostało wzbogacone aktywnym przyciskiem, po jego kliknięciu wyświetla się opis oraz tożsame z nim nagranie. 1. Skręt włókien jest wadą budowy drewna objawiającą się spiralnym ich przebiegiem. Wada widoczna jest w ukośnych bruzdach korowiny, odchyleniach włókien od osi podłużnej lub ukośnych pęknięciach.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

5. Zabarwienie drewna

5a. Fałszywa twardziel

23
RJXBFJBLgeG711
Zdjęcie ukazuje skręt fałszywą twardziel, czyli rodzaj wady zabarwienia drewna. Na przekroju dużego pnia widoczna jest ciemna plama. Zdjęcie zostało wzbogacone aktywnym przyciskiem, po jego kliknięciu wyświetla się opis oraz tożsame z nim nagranie. 1. Fałszywa twardziel jest wadą zabarwienia drewna widoczną na czole; występuje w drewnie gatunków liściastych jak buk, grab czy olcha. Łudząco przypomina ciemniejszą twardziel, lecz jest nieregularna na swoim obwodzie.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

5b. Wewnętrzny biel

24
R9YhkW3NLumM21
Zdjęcie ukazuje wewnętrzny biel, czyli rodzaj wady zabarwienia drewna. Na przekroju dużego pnia widoczny jest jasny pierścień. Zdjęcie zostało wzbogacone aktywnym przyciskiem, po jego kliknięciu wyświetla się opis oraz tożsame z nim nagranie. 1. Wewnętrzny biel to wada zabarwienia drewna widoczna na czole; ma postać jasnego pierścienia imitującego biel, występuje wewnątrz zabarwionej części twardzielowej.
Źródło: Beentree, licencja: CC BY-SA 3.0.

5c. Zaciągi garbnikowe (słoneczne)

25
R8PaP6crajpWQ1
Zdjęcie obrazuje zaciągi garbnikowe, czyli rodzaj wady zabarwienia drewna. Na wycinku pnia pnia widoczne są ciemne smugi tuż pod korą. Zdjęcie zostało wzbogacone aktywnym przyciskiem, po jego kliknięciu wyświetla się opis oraz tożsame z nim nagranie. 1. Zaciągi garbnikowe (słoneczne) –ciemno-brunatne plamy i smugi, które występują w drewnie liściastym. Są reakcją garbników na wysoką temperaturę, nasłonecznienie i dużą wilgotność. Występują na czołach pni.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

6. Zgnilizny

6a. Zgnilizna twarda

32
R1DYtZR97Bjp81
Kolejna plansza przedstawia trzy zdjęcia zgnilizny twardej. Uszkodzenie to jest widoczne na przekroju pnia w postaci ciemnego przebarwienia o nieregularnym kształcie, na innym przekroju ma postać błam o brązowawym zabarwieniu, zaś na kolejnym zdjęciu zgnilizna pokrywa niemal cały przekrój pnia drzewa. Plansza została wzbogacona aktywnym przyciskiem, po jego kliknięciu wyświetla się opis oraz tożsame z nim nagranie. 1. Zgnilizna twarda – porażenie drewna wywołane grzybami; drewno zachowuje swoją strukturę, natomiast zmienia się jego barwa. Może występować w zewnętrznych warstwach, wewnętrznych lub może być rozproszona.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

6b. Zgnilizna miękka

33
R10ATWxCrsznO1
Plansza składa się z czterech fotografii obrazujących zgniliznę miękką. Na pierwszym zdjęciu przedstawiono pierścień przekroju pnia z miejscami dotkniętymi tego rodzaju uszkodzeniem. Kolejne dwa zdjęcia ukazują przekroje pni drzew, na których widoczne są ubytki i plamy o nieregularnych kształtach. Czwarte zdjęcie przedstawia przekrój dużego pnia ze zgnilizną znajdującą się w okolicach kory. Plansza została wzbogacona aktywnym przyciskiem, po jego kliknięciu wyświetla się opis oraz tożsame z nim nagranie. 1. Zgnilizna miękka – obejmuje nie tylko barwę drewna, ale także jego strukturę. Jest konsekwencją działania grzybów, może występować w różnych strefach drewna.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

7. Uszkodzenia mechaniczne

7a. Chodniki owadzie

35
Rp0h1xXjfMvRl1
Plansza składa się z trzech fotografii ilustrujących występowanie uszkodzeń mechanicznych w postaci chodników owadzich. Pierwsze zdjęcie przedstawia deskę z licznymi otworami, mniejszymi i większymi oraz podłużny ubytek wzdłuż włókien drewna. Na drugim zdjęciu widoczna jest drewniana listwa z podobnymi ubytkami. Trzecie zdjęcie ukazuje drewno bez kory z licznymi otworami o różnej wielkości i podłużnymi bruzdami. Plansza została wzbogacona aktywnym przyciskiem, po jego kliknięciu wyświetla się opis oraz tożsame z nim nagranie. 1. Chodniki owadzie to rodzaj uszkodzenia mechanicznego wywołany żerowaniem owadów, które pozostawiają w drewnie chodniki i otwory. Jeśli występują do 3 mm głębokości, nazywane są chodnikami owadzimi powierzchniowymi, natomiast głębokimi, jeśli pojawiają się powyżej 3 mm głębokości.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

7b. Spała żywiczarska

36
RtHWprkdfZWj01
Zdjęcie ukazuje uszkodzenie mechaniczne drewna w postaci spały żywiczarskiej. Widoczne jest rosnące drzewo pozbawione fragmentu kory. W miejscu tym znajdują się liczne nacięcia jedno pod drugim. Zdjęcie zostało wzbogacone aktywnym znacznikiem. po jego kliknięciu wyświetla się opis oraz tożsame z nim nagranie. 1. Spała żywiczarska – powstaje w wyniku nacięć kory i bielu podczas pozyskiwania żywicy balsamicznej.
Źródło: Agnieszka Kwiecień (Nova), licencja: CC BY-SA 3.0.

7c. Obecność ciał obcych

37
R8RNs2VC4wzSk1
Zdjęcie obrazuje uszkodzenie mechaniczne w postaci obecności ciał obcych. W miejscu uszkodzenia kora rozwarstwia się. Zdjęcie zostało wzbogacone aktywnym znacznikiem. po jego kliknięciu wyświetla się opis oraz tożsame z nim nagranie. 1. Obecność ciał obcych – zdarza się, że w drewnie występują ciała obce w postaci odłamków, kawałków metalu wbitych w pień. Wokoło ciała obcego zazwyczaj pojawia się ciemne przebarwienie drewna.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

7d. Zwęglenia

38
RxcOeA0uYz03O1
Zdjęcie ukazuje uszkodzenie mechaniczne w postaci zwęglenia. Widoczny jest pień drewna ze zwęgloną warstwą kory. Zdjęcie zostało wzbogacone aktywnym znacznikiem. po jego kliknięciu wyświetla się opis oraz tożsame z nim nagranie. 1. Zwęglenia – powstają w wyniku działania ognia.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

7e. Uszkodzenia technologiczne

39
RaBksX5oenCWt1
Zdjęcie przedstawia uszkodzenia technologiczne. Widoczny jest pień z nacięciami i uszkodzeniami kory. Zdjęcie zostało wzbogacone aktywnym znacznikiem. po jego kliknięciu wyświetla się opis oraz tożsame z nim nagranie. 1. Uszkodzenia technologiczne – są wynikiem działań związanych z pozyskiwaniem i zrywką drewna.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY 3.0.

Powiązane ćwiczenia