Wewnętrzna pustka człowieka doświadczonego wojną. Lektura Kartoteki Tadeusza Różewicza

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Uczeń:

• zna treść Kartoteki Tadeusza Różewicza,

• wie, co to jest teatr absurdu i potrafi wskazać jego najważniejsze cechy,

• rozumie i potrafi wyjaśnić termin: strumień świadomości,

• dostrzega metaforyczne znaczenia zawarte w dramacie Kartoteka.

b) Umiejętności

Uczeń:

• potrafi wyjaśnić znaczenie tytułu dramatu Różewicza,

• dostrzega w postaci głównego bohatera Kartoteki ucieleśnienie losu pokolenia Kolumbów,

• na podstawie analizy utworu umie wyjaśnić, dlaczego Kartoteka jest zaliczana do teatru absurdu,

• ma świadomość destruktywnego wpływu doświadczenia wojennego na poczucie moralności, ładu i harmonii w świecie, którego poszukuje każdy człowiek,

• potrafi analizować utwór dramatyczny, umie wskazywać na poszczególne jego elementy, a następnie przeprowadzać ich charakterystykę.

2. Metoda i forma pracy

Metoda ekspresywna: uczniowie wypowiadają się na temat Kartoteki T. Różewicza.

Metoda podająca: nauczyciel omawia język i kompozycję Kartoteki.

Metoda praktyczna: uczniowie pracują z tekstem utworu dramatycznego.

W formie referatu: jeden z uczniów charakteryzuje teatr absurdu.

3. Środki dydaktyczne

1. Kartoteka Tadeusza Różewicza.

2. Słownik terminów literackich.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Uczniowie dzielą się swoimi wrażeniami na temat przeczytanego utworu Tadeusza Różewicza. Opowiadają jego treść, wymieniają poszczególnych bohaterów. Podają swoje propozycje w odpowiedzi na pytanie nauczyciela, co autor chciał powiedzieć, przekazać czytelnikowi w swoim dziele. Jaka jest jego wymowa?

b) Faza realizacyjna

Uczniowie charakteryzują głównego bohatera dramatu Kartoteka. Swoje oceny
i spostrzeżenia ilustrują cytatami z utworu. Nauczyciel wskazuje na spustoszenie wewnętrzne Bohatera i pyta uczniów o przyczyny i konsekwencje tej pustki.

Nauczyciel zwraca uwagę uczniów na język i kompozycję dramatu Różewicza. Mówi
m.in. o dowolnym układzie scen, które są ilustracją świadomości głównego bohatera utworu. Nauczyciel wyjaśnia pojęcie: strumień świadomości.

Jeden z uczniów w formie krótkiego referatu wymienia cechy charakterystyczne dla teatru awangardowego, wymienia jego najbardziej znanych przedstawicieli. Uczniowie wraz
z nauczycielem zastanawiają się, w których elementach Kartoteka realizuje założenia teatru absurdu.

c) Faza podsumowująca

Nauczyciel pyta uczniów, czy chodzą do teatru i jaka forma dramatu najbardziej odpowiada ich gustom. Proponuje skonfrontowanie teorii z praktyką, czyli obejrzenie sztuki autorstwa jednego z twórców teatru awangardowego.

5. Bibliografia

1. Krajewska A., Dramat i teatr absurdu w Polsce, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1996.

2. Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, pod red. J. Krzyżanowskiego
   i C. Hernasa, PWN, Warszawa 1985.

3. Majchrowski Z., Różewicz, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2002.

4. Różewicz T., Kartoteka. Kartoteka rozrzucona, wstęp Z. Majchrowski, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2001.

5. Słownik terminów literackich, pod red. J. Sławińskiego, Ossolineum, Wrocław 2000.

6. Załączniki

brak

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak