Czy wysyłaliście kiedyś list w butelce? Wymyślcie, co można by przekazać w ten sposób Nieznajomemu po drugiej stronie morza lub oceanu. W jakim języku napisalibyście ten list? Uzasadnijcie swój wybór i opowiedźcie o tym całej klasie.
RkBuE8ptPHl1j
Bolesław Leśmian Bolesław Leśmian Źródło: fotografia archiwalna, domena publiczna.
Bolesław Leśmian
fotografia archiwalna, domena publiczna
Bolesław Leśmian19371878
Bolesław Leśmian
Pisarz polski, który potrafił w niezwykły sposób bawić się słowem. Wykorzystując motywy arabskich baśni z „Księgi tysiąca i jednej nocy”, napisał „Przygody Sindbada Żeglarza”, a także „Klechdy sezamowe”.
Ćwiczenie 2
Przeczytaj fragment „Przygód Sindbada Żeglarza”. Zastanów się, kto jest narratorem. Swoje zdanie poprzyj odpowiednimi cytatami.
List Diabła MorskiegoBolesław Leśmian
Bolesław LeśmianList Diabła Morskiego
Siedziałem w oknie otwartym i patrzyłem przez okno w niebiosy, na których płonęła pełnia księżycowa. Nagle usłyszałem w powietrzu dziwny, suchy, ostry szum skrzydeł. Był to szum osobliwyj0000008G1B5v22_000tp001osobliwy, do żadnych szumów niepodobny. Żaden ptak nie szumi tak skrzydłami.
Wysunąłem głowę przez okno i zacząłem uważnie wpatrywać się w księżycową jasność pogodnej nocy. Po chwili ujrzałem w powietrzu Rybę Latającą.
Jej skrzydła, podobne do ogromnych płetw, srebrzyły się w księżycu. Poruszała nimi powoli i z trudem. Nie była snadźj0000008G1B5v22_000tp002snadź przyzwyczajona do lotu nad ziemią i raził ją zapewne brak wody morskiej w powietrzu. Leciała jednak wytrwale, mieniąc się w świetle księżyca łuską tęczową. Widziałem, jak szybko porusza zmęczonym pyskiem, chwytając skrzelami dech, utrudniony brakiem wody. W pysku trzymała kawał różowego papieru. Leciała wprost ku mnie.
Zbliżywszy się do okna, podała mi papier różowy. Zaledwo ten papier wyjąłem jej z pyska, ryba natychmiast umknęła z powrotem i wkrótce znikła mi z oczu.
Spojrzałem na papier. Na jednej jego stronie świetniałj0000008G1B5v22_000tp003świetniał kaligraficznie i starannie, lecz z okropnymi błędami napisany wiersz wuja Tarabuka. Poznałem od razu charakter jego pisma i nie chcąc odczytywać nudnego i głupiego wiersza, odwróciłem arkusz papieru i spojrzałem na drugą jego stronę.
Na drugiej stronie u góry olbrzymimi literami czernił się napis:
R1SlIzSpzgmXL1
odręczne pismo do cytatu 1
Źródło: a. nn., licencja: CC BY 3.0.
Niżej pod tym napisem znajdował się list treści następującej:
Piszę z morza do Ciebie, kochany Sindbadzie! [...] Nie sądź mnie po pozorach ani po wyglądzie, Ja zjadam ryby w morzu, ty zjadasz – na lądzie, Ja połykam je żywcem, ty – po usmażeniu. Obydwaj dogadzamy swemu podniebieniu, Obydwaj pożeramy chętnie, co się zdarza, Z tą różnicą, że nie mam – tak jak ty – kucharza.
Piszę ten list z powodu, iż wicher-włóczęga, Który na brzegu przygód byle jakich szuka, Zwiał do morza papiery wuja Tarabuka, Słynny srebrny kałamarz tudzież złote pióro. [...] Sindbadzie! Jakże możesz żyć pod jednym dachem Z takim głupcem nieznośnym i z takim postrachem?
Czeka Cię bajka senna w zaklętej krainie I Królewna stęskniona, co z urody słynie, I skarby, i przepychy, i dziwy, i czary! Pędź na lotnym okręcie przez morza obszary. Zwiedzaj wyspy, półwyspy, lądy i przylądki, I najdalsze zatoki, najstarsze zakątki.
Tego Ci życzy, ukłon przesyłając dworski, Kochający Cię szczerze – Twój druh
Diabeł Morski
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 4
Wypisz z listu – tutaj lub w zeszycie – zwroty do adresata rozpoczynające się wielką literą.
uzupełnij treść
1
Ćwiczenie 5
R71MOvCPe3Fnx1
zadanie interaktywne
zadanie interaktywne
Ułóż w poprawnej kolejności i zapisz w zeszycie plan treści listu Diabła Morskiego.
Pożegnanie.
Przedstawienie się.
Narzekanie na krzywdzące przezwisko.
Druzgocąca ocena wierszy wuja Tarabuka.
Wyjawienie przyczyny napisania listu.
Kuszenie Sindbada.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 6
R1OC3gNFU4jqD1
zadanie interaktywne
zadanie interaktywne
O jakich podobieństwach i różnicach między Sindbadem i Diabłem Morskim jest mowa w liście?
Ja wolę ryby z morza, ty – ryby z patelni., Lecz obydwaj jesteśmy w pożeraniu dzielni., Ja połykam je żywcem, ty – po usmażeniu., Ja zjadam ryby w morzu, ty zjadasz – na lądzie., Mimo to nikt Cię diabłem dotąd nie przezywa., Obydwaj pożeramy chętnie, co się zdarza., Obydwaj dogadzamy swemu podniebieniu., Z tą różnicą, że nie mam – tak jak ty – kucharza.
Podobieństwa
Różnice
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Rit254oEXBeyt
Na tratwie zbitej z drewnianych bali płynie na wodzie, wśród skał mężczyzna w białym stroju, w czerwonym turbanie na głowie. Obok niego leżą worki i złota skrzynka.
Sindbad Żeglarz
Rene Bull, domena publiczna
Ćwiczenie 7
Przyjrzyj się ilustracji przedstawiającej jedną z przygód Sindbada. Czego może dotyczyć ta przygoda? Opowiedz o niej innym.
Ćwiczenie 8
Znajdź w liście Diabła Morskiego wyrazy z podaną trudnością ortograficzną i zapisz je tutaj lub w zeszycie:
wyjątek od zasady, wedle której ch piszemy zawsze na końcu wyrazu;
dwa wyrazy, w których zachodzi wymiana rz na r;
wyraz, w którym zachodzi wymiana ó na e;
dwa wyrazy, w których zachodzi wymiana ż na g;
trzy przykłady pisowni nie z czasownikiem.
uzupełnij treść
Ćwiczenie 9
Czy pamiętasz, jak prawidłowo zaadresować kopertę? Narysuj w zeszycie prostokąt, a następnie wpisz w odpowiednie miejsca adresy nadawcy i odbiorcy. Swoją kopertę zaadresuj dla Sindbada Żeglarza, zamieszkałego przy ulicy Podróżniczej 53, kod pocztowy: 90751, Bagdad, Irak. Nadawcą listu będzie Diabeł Morski, zamieszkały przy ulicy Oceanicznej 114, kod pocztowy: 64‑531, Morskie Oko, Polska.
Ćwiczenie 10
Napisz w imieniu Sindbada Żeglarza list, w którym odpowiesz na kuszącą propozycję Diabła Morskiego. Pamiętaj, aby w twoim liście nie zabrakło:
informacji o dacie i miejscu pisania listu,
grzecznościowego zwrotu do adresata w nagłówku,
podpisu.
Zastosuj pisownię wielką literą w bezpośrednich zwrotach do adresata. Spróbuj nawiązać do wszystkich punktów listu Diabła Morskiego.