Wiosna Ludów. Rozwój parlamentaryzmu na świecie

1. Cele lekcji

a) Wiadomości

Po przeprowadzonej lekcji uczeń:

• wie, jakie były przyczyny Wiosny Ludów w Europie,

• wie, w jakich państwach doszło do wystąpień rewolucyjnych,

• zna przebieg rewolucji lipcowej i lutowej,

• zna przebieg krwawej niedzieli w Petersburgu,

• zna okoliczności przywrócenia cesarstwa we Francji,

• wie, kim byli: Ludwik XVIII, Karol X, Ludwik Filip, Napoleon Bonaparte, Fryderyk Wilhelm IV, Franciszek Józef I, Mikołaj II.

b) Umiejętności

Po przeprowadzonej lekcji uczeń:

• analizuje genezę Wiosny Ludów, jej przebieg oraz skutki,

• potrafi wskazać na mapie państwa, w których doszło do wystąpień rewolucyjnych,

• rozumie okoliczności rozwoju parlamentaryzmu na przełomie XIX i XX wieku,

• sprawnie pracuje z mapą, podręcznikiem, literaturą pomocniczą,

• potrafi łączyć fakty historyczne, wyciągać wnioski,

• dokonuje analizy i syntezy wiadomości.

2. Metoda i forma pracy

Dyskusja, pogadanka, opowiadanie, praca pod kierunkiem nauczyciela, praca z podręcznikiem, mapą, literaturą pomocniczą, encyklopedią historyczną

3. Środki dydaktyczne

Podręcznik, mapa, encyklopedia historyczna, literatura pomocnicza.

4. Przebieg lekcji

a) Faza przygotowawcza

Nauczyciel w formie pytań do klasy sprawdza wiedzę uczniów na temat wojen napoleońskich i sytuacji w Europie po wojnach. Omawia sytuację we Francji po upadku cesarstwa Napoleona Bonaparte. Charakteryzuje panowanie Ludwika XVIII i Karola X we Francji. Omawia przebieg rewolucji lipcowej z 1830 roku i okoliczności wstąpienia na tron Ludwika Filipa z dynastii orleańskiej, a także przebieg powstania w Belgii i jego skutki. Wspomina o reformie wyborczej w Anglii w 1832 roku i jej skutkach.

b) Faza realizacyjna

Uczniowie wyszukują w encyklopedii historycznej pojęcie: Wiosna Ludów. Nauczyciel podaje im definicję do zeszytów. Wskazuje na mapie państwa, w których doszło do wystąpień rewolucyjnych.

Omawia przebieg rewolucji lutowej we Francji. Wyjaśnia okoliczności przywrócenia ustroju republikańskiego i jego zasady.

Nauczyciel przedstawia krótką biografię pierwszego prezydenta Francji – Napoleona Bonaparte.

Omawia przebieg Wiosny Ludów w innych państwach europejskich.

Nauczyciel przedstawia przebieg krwawej niedzieli w Petersburgu i jej skutki.

Omawia okoliczności zamachu stanu we Francji i przywrócenia cesarstwa.

Zadaniem uczniów jest wyszukanie informacji w podręczniku, encyklopedii historycznej i literaturze pomocniczej na temat rozwoju parlamentaryzmu na przełomie XIX i XX wieku i sporządzenie notatek do zeszytów. Uczniowie pracują indywidualnie. Na wykonanie polecenia mają 10 minut.

Po upływie tego czasu nauczyciel wybiera dwie osoby, które przedstawiają efekty swojej pracy.

Nauczyciel uzupełnia i podsumowuje zebrane przez uczniów informacje.

c) Faza podsumowująca

W ramach podsumowania wiadomości uczniowie uczestniczą w dyskusji. Przykładowe pytania do dyskusji:

• Jaką rolę odegrały wydarzenia Wiosny Ludów w Europie?

• W których państwach nie doszło do wystąpień i dlaczego?

• Dlaczego we Francji tak często zmieniał się ustrój?

5. Bibliografia

1. Burda B. i inni, Historia 2. Czasy nowożytne. Zakres podstawowy, Operon, Gdynia 2003.

2. Croce B., Historia Europy w XIX wieku, tłum. J. Ugniewska, wstępem poprzedził B. Geremek, posł. opatrzył G. Herling‑Grudziński, Czytelnik, Warszawa 1998.

3. Historia. Encyklopedia szkolna, WSiP, Warszawa 1993.

6. Załączniki

a) Zadanie domowe

Wypełnij tabelę.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8. Uwagi do scenariusza

brak