Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Przewodnictwo cieplne ciał stałych

Doświadczenie 1

Badanie przewodnictwa cieplnego wybranych materiałów

Problem badawczy

Który materiał najlepiej przewodzi ciepło: grafit, miedź, czy marmur?

Hipoteza
RJpYj5lCULhLk
Ćwiczenie 1
Posługując się dotychczasowa wiedzą lub intuicją uszereguj podane niżej materiały w kolejności od największej do najmniejszej przewodności cieplnej. Elementy do uszeregowania: 1. grafit, 2. marmur, 3. miedź

Sprawdź w doświadczeniu, czy postawiona wyżej hipoteza jest trafna. 

Co będzie potrzebne
R1LVF0gRBeTfh
Ćwiczenie 2
Wyposażenie potrzebne do doświadczenia Możliwe odpowiedzi: 1. Pręt miedziany o średnicy 1 cm2 i długości 1 m, 2. Kamera przemysłowa, 3. Pręt grafitowy o średnicy 2 cm2 i długości 1,5 m, 4. Piec do pizzy, 5. Pręt marmurowy o średnicy 3 cm2 i długości 1,5 m, 6. Piec do wypalania ceramiki, 7. Pręt marmurowy o średnicy 1 cm2 i długości 1 m, 8. Palnik turystyczny, 9. Kamera termowizyjna, 10. Pręt miedziany o średnicy 2 cm2 i długości 1,5 m, 11. Pręt grafitowy o średnicy 1 cm2 i długości 1 m Wyposażenie niepotrzebne Możliwe odpowiedzi: 1. Pręt miedziany o średnicy 1 cm2 i długości 1 m, 2. Kamera przemysłowa, 3. Pręt grafitowy o średnicy 2 cm2 i długości 1,5 m, 4. Piec do pizzy, 5. Pręt marmurowy o średnicy 3 cm2 i długości 1,5 m, 6. Piec do wypalania ceramiki, 7. Pręt marmurowy o średnicy 1 cm2 i długości 1 m, 8. Palnik turystyczny, 9. Kamera termowizyjna, 10. Pręt miedziany o średnicy 2 cm2 i długości 1,5 m, 11. Pręt grafitowy o średnicy 1 cm2 i długości 1 m
Instrukcja
  1. Zapoznaj się z instrukcją i obsługą wirtualnego laboratorium.

  2. Zaplanuj doświadczenie, które pozwoli na zweryfikowanie hipotezy badawczej. Plan zapisz w dzienniku poniżej.

  3. Wykonaj doświadczenie według swojego planu. Obserwacje zapisuj w dzienniku.

Rbt8jZUirCRhC
Plan pracy (Uzupełnij). Obserwacje (Uzupełnij).
RPobeduREUpdq1
Źródło: Politechnika Warszawska Wydział Fizyki, licencja: CC BY 4.0. https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.pl.
Podsumowanie
1
Ćwiczenie 3

Napisz poniżej zwięzły raport z przeprowadzonego doświadczenia. Zawrzyj w nim informację, czy Twoja hipoteza badawcza potwierdziła się oraz które elementy eksperymentu były najtrudniejsze i jak sobie z tymi trudnościami poradziłaś/-eś. Czy potrafisz wyjaśnić teoretycznie przyczyny różnic w przewodnictwie cieplnym badanych materiałów?

uzupełnij treść
Doświadczenie 2

Wyznaczenie względnych wartości współczynników przewodnictwa cieplnego miedzi, grafitu i marmuru

Problem badawczy

Ile razy większy jest współczynnik przewodnictwa cieplnego dla miedzi od współczynnika dla grafitu, a ile od współczynnika dla marmuru?

Hipoteza
R1LOJAEr3Virt
Ćwiczenie 4
Współczynnik przewodnictwa cieplnego dla miedzi jest Tu uzupełnij razy większy niż współczynnik dla grafitu i Tu uzupełnij razy większy niż współczynnik dla marmuru.
Co będzie potrzebne
1
Ćwiczenie 5
R18AspOABpvWl
Przeanalizuj wszystkie etapy wykonanego poprzednio doświadczenia i zaproponuj metodę pomiaru współczynników przewodnictw cieplnego badanych materiałów z wykorzystaniem naszego wirtualnego laboratorium. Nie jest ono wyposażone w żadne przyrządy pomiarowe, więc nie możesz zmierzyć bezwzględnych wartości tych współczynników. Wyznaczenie względnych wartości też nie jest możliwe, ale jeśli wykorzystasz to, że niektórych pomiarów możesz dokonać na podstawie obrazu na ekranie swojego komputera, zadanie staje się wykonalne.
Zaproponuj sposób przeprowadzenie doświadczenia wpisz i go do formularza poniżej, a w ćwiczeniu wskaż, jaki własny przyrząd musisz dołączyć do wyposażenia laboratorium. Możliwe odpowiedzi: 1. Linijkę, 2. Stoper, 3. Czujnik światła rozróżniający barwy

Opis sposobu wykonania doświadczenia.

uzupełnij treść
Instrukcja

W oparciu o swój pomysł przeprowadzenia doświadczenia, zapisz w dzienniku plan pracy wykonywanego eksperymentu.

W dzienniku tym znajdują się także tabele do zapisywania wyników. Przygotuj je wpisując nagłówki kolumn. Pamiętaj o podaniu jednostek wielkości fizycznych. Nie musisz wykorzystać wszystkich kolumn.

R1HObbKL759nV
Data:. Plan pracy (Uzupełnij). Wyniki pomiarów. (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij). (Uzupełnij).
RPobeduREUpdq1
Źródło: Politechnika Warszawska Wydział Fizyki, licencja: CC BY 4.0. https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.pl.
Podsumowanie
1
Polecenie 1

Do formularza wpisz sprawozdanie z przeprowadzonego eksperymentu. Zawrzyj w nim między innymi:

  1. Wyniki, czyli względne wartości współczynników przewodnictwa cieplnego (na przykład w takiej formie, jak zapisano to w hipotezie).

  2. Informację, czy Twoja hipoteza badawcza potwierdziła się (a jeśli nie, to dlaczego?).

  3. Opis trudności do pokonania i sposób poradzenia sobie z nimi.

  4. Porównanie uzyskanych wyników z wartościami tablicowymi, które podajemy w odpowiedzi.

  5. Oszacowanie niepewności pomiarowych w Twoim doświadczeniu.

uzupełnij treść
Polecenie 2

Przeprowadź doświadczenie, którego celem jest zbadanie przewodnictwa cieplnego kilku materiałów. Skorzystaj z dołączonej instrukcji. Notuj poczynione obserwacje i wyciągaj wnioski.

RPobeduREUpdq1
Źródło: Politechnika Warszawska Wydział Fizyki, licencja: CC BY 4.0. https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.pl.

Na ekranie widoczny jest rysunek pomieszczenia z szarymi ścianami i ciemnoszarą podłogą. Na podłodze widoczna jest niebieska świeca z palącym się knotem. Płomień widoczny jest jako nieregularny żółtopomarańczowy kształt. Obok świecy po prawej stronie widoczny jest stojak z trzema prętami widocznymi w postaci cienkich poziomych walców o tej samej długości. Jedne z prętów jest wykonany z grafitu, drugi z miedzi a trzeci z marmuru. Użytkownik może przesunąć każdy z prętów w stronę płomienia. Użytkownik może zgasić świata w pomieszczeniu i włączyć obraz termowizyjny. Po włączeniu termowizji cały obraz staje się niebieski poza płomieniem widocznym w postaci jasnego kształtu. Po zbliżeniu prętów do płomienia zaczynają się one nagrzewać co widoczne jest w postaci przemieszczającego się w nich, wzdłuż długości obszaru początkowo niebieskiego potem żółtego, następnie czerwonego i na końcu prawie białego. Im wyższa jest temperatura tym jaśniejszy jest kolor pręta w danym obszarze. Części prętów znajdujące się bliżej płomienia mają wyższą temperaturę. Z wymienionych trzech prętów cała długość pręta zostaje zmieniona najszybciej dla elementu miedzianego, a najwolniej dla marmurowego.

1
Polecenie 3

Spisz obserwacje poczynione podczas doświadczenia wykonanego w Wirtualnym Laboratorium. Rozstrzygnij przy tym, który ze zbadanych materiałów (grafit, miedź, czy marmur) jest najlepszym przewodnikiem ciepła, a który najgorszym.

RY86PmV5LswBZ
Zaznacz odpowiedź poprawną. Najwyższą wartość współczynnika przewodnictwa cieplnego spośród wymienionych wykazuje: Możliwe odpowiedzi: 1. Grafit, 2. Marmur, 3. Miedź
uzupełnij treść
1
Polecenie 4

Proste doświadczenie, bez użycia kamery termowizyjnej, mające na celu zbadanie przewodnictwa cieplnego różnych materiałów, możecie przeprowadzić samodzielnie (w klasie, a przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności - nawet w domu).

Do wykonania doświadczenia potrzebujecie:

  • palnika turystycznego,

  • wazeliny,

  • kilkunastu spinaczy biurowych,

  • kilku prętów wykonanych z różnych materiałów (np. miedzi, żelaza, stali, marmuru, szkła itp.).

Co i jak można z tym zrobić?

  1. Wybierzcie jeden z prętów i przy pomocy wazeliny, w równych odstępach (np. co 2 cm), przyklejcie do niego spinacze biurowe.

  2. Jeden z końców pręta wsuńcie do płomienia. Obserwujecie, co się dzieje ze spinaczami. Możecie nagrać swoje doświadczenie na telefonie. Po pewnym czasie spinacze zaczną po kolei odpadać od pręta. Zmierzcie ten czas, dla kolejnych spinaczy.

  3. Zmieńcie pręt. Powtórzcie obserwacje i pomiary.

Odpowiedzcie na pytania:

  1. Dlaczego spinacze odpadają od prętów?

  2. Czy tempo odpadania spinaczy jest taki same dla wszystkich prętów?

Opracowanie wyników pomiarów:

  1. Jeśli zmierzyliście czas odpadania spinaczy od kolejnych prętów możecie wykonać wykresy tych czasów dla różnych prętów.

  2. Jeśli dysponujecie prętami wykonanymi z tego samego materiału, ale o różnych powierzchniach przekroju poprzecznego, porównajcie, jak pole przekroju wpływa na szybkość przepływu ciepła.

R123DOukNpQBM
Wybierz odpowiedź poprawną. Najniższą wartość współczynnika przewodnictwa cieplnego spośród wymienionych wykazuje: Możliwe odpowiedzi: 1. Grafit, 2. Marmur, 3. Miedź
uzupełnij treść