Wody powierzchniowe i podziemne
Scenariusz lekcji – Wody powierzchniowe i podziemne.
Cele lekcji
Wiadomości
uczeń zna i nazywa główne rzeki Polski,
uczeń zna terminy: zlewisko, dorzecze, dział wodny, wody podziemne, wody
gruntowe,
uczeń zna i wymienia najważniejsze jeziora w Polsce,
uczeń zna podział wód podziemnych,
uczeń wskazuje na mapie najważniejsze rzeki w Polsce,
uczeń opisuje obieg wody w przyrodzie.
Umiejętności
potrafi porównać, korzystając z danych statystycznych długość głównych rzek oraz powierzchnie i głębokość wybranych jezior,
potrafi wyjaśnić procesy powstawania polskich jezior,
uczeń omawia warunki powstania wód podziemnych.
Metoda i forma pracy
Formy pracy: praca w grupach;
Metody : karty pracy, praca z mapą
Środki dydaktyczne
Podręcznik do geografii „Planeta 3”, wyd. M. Rożak (tekst str.34‑38), Mapa Polski lub mapa Polski w Atlasie geograficznym – Polska, kontynenty, świat. Wydawnictwo Nowa Era, Redakcja Kartograficzna, Wrocław 2005, Szkolny słownik geograficzny – Flis Jan, karty pracy.
Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza
część organizacyjna (powitanie, sprawdzenie obecności)
nauczyciel zadaje pytania przypominające wiadomości z przyrody i geografii z klasy 1 dotyczące głównych pojęć: np.
co rozumiesz pod pojęciem zasoby wodne, hydrosfera?
wyjaśnij na czym polega obieg wody w przyrodzie.
co to jest rzeka główna?
co rozumiesz przez pojęcia: dorzecze, zlewisko, dział wodny?
jakie znasz rodzaje jezior (jeziora naturalne, jeziora sztuczne) i jak dzielą się ze względu na genezę (polodowcowe, krasowe, przybrzeżne, deltowe)
następnie klasa zostaje podzielona na 3 grupy (np. uczniowie odliczają od 1‑3).
uczniowie zajmują wyznaczone miejsca. Każda grupa wybiera lidera odpowiedzialnego za pracę i prezentację efektów pracy.
b. Faza realizacyjna
nauczyciel przedstawia klasie temat, który będzie przedmiotem ich rozważań „Wody powierzchniowe i podziemne”. Omawia cele lekcji, podaje wymagania edukacyjne do lekcji, a następnie rozdaje każdej grupie odpowiednie karty pracy,
nauczyciel podaje podręcznik, mapę fizyczna Polski jako źródła informacji do lekcji,
nauczyciel podaje czas wykonywania zadania (ok.10‑15 min.),
praca w grupach nad zadaniem,
nauczyciel pomaga uczniom w rozwiązywaniu ewentualnych problemów i nadzoruje przebieg prac w obrębie grup,
wypisanie na kartach pracy rozwiązań,
prezentacja uzupełnionych kart pracy przez każdą z grup.
c. Faza podsumowująca
nauczyciel ocenia pracę grup,
uczniowie wykonują zadanie 5 ze str. 22 w zeszycie ćwiczeń do geografii „Planeta 3”
nauczyciel zadaje pytania podsumowujące lekcję np.:
omów funkcję: jeziora (rzeki, wód zaskórnych, wód głębinowych) w środowisku
wyjaśnij znaczenie terminów: starorzecze (jezioro deltowe, jezioro morenowe)
które wody są wykorzystywane przez człowieka jako źródło wody pitnej i dlaczego?
omów znaczenie wód mineralnych.
Bibliografia
Atlas geograficzny – Polska, kontynenty, świat. Wydawnictwo Nowa Era, Redakcja Kartograficzna, Wrocław 2005.
Ćwiklińska Ewa, Wawrzkiewicz Anna, Zeszyt ćwiczeń do geografii Planeta 3 Geografia fizyczna i społeczno‑ekonomiczna Polski, Wyd. M. Rożak, Gdańsk‑Straszyn 2004.
Czekańska Zdzisława, Wojtkowicz Zofia, Aktywne metody w edukacji geograficznej. Propozycje metodyczne do pracy z uczniem w gimnazjum część I i II, SOP Toruń 1999.
Flis Jan, Szkolny słownik geograficzny, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1982.
Książka nauczyciela zintegrowana z podręcznikiem „Planeta 3”, Wydawnictwo M. Rożak. Gdańsk -Straszyn 2004
Szubert Mariusz. Podręcznik do geografii Planeta 3 . Geografia fizyczna i społeczno‑ekonomiczna Polski (str. 34‑38), Wyd. M. Rożak Gdańsk –Straszyn 2004.
Załączniki
Karty pracy ucznia