Scenariusz lekcji – Wody powierzchniowe i podziemne.

Cele lekcji

Wiadomości

• uczeń zna i nazywa główne rzeki Polski,

• uczeń zna terminy: zlewisko, dorzecze, dział wodny, wody podziemne, wody

gruntowe,

• uczeń zna i wymienia najważniejsze jeziora w Polsce,

• uczeń zna podział wód podziemnych,

• uczeń wskazuje na mapie najważniejsze rzeki w Polsce,

• uczeń opisuje obieg wody w przyrodzie.

Umiejętności

• potrafi porównać, korzystając z danych statystycznych długość głównych rzek oraz powierzchnie i głębokość wybranych jezior,

• potrafi wyjaśnić procesy powstawania polskich jezior,

• uczeń omawia warunki powstania wód podziemnych.

Metoda i forma pracy

Formy pracy: praca w grupach;

Metody : karty pracy, praca z mapą

Środki dydaktyczne

Podręcznik do geografii „Planeta 3”, wyd. M. Rożak (tekst str.34‑38), Mapa Polski lub mapa Polski w Atlasie geograficznym – Polska, kontynenty, świat. Wydawnictwo Nowa Era, Redakcja Kartograficzna, Wrocław 2005, Szkolny słownik geograficzny – Flis Jan, karty pracy.

Przebieg lekcji

a. Faza przygotowawcza

• część organizacyjna (powitanie, sprawdzenie obecności)

• nauczyciel zadaje pytania przypominające wiadomości z przyrody i geografii z klasy 1 dotyczące głównych pojęć: np.

  1. co rozumiesz pod pojęciem zasoby wodne, hydrosfera?

  2. wyjaśnij na czym polega obieg wody w przyrodzie.

  3. co to jest rzeka główna?

  4. co rozumiesz przez pojęcia: dorzecze, zlewisko, dział wodny?

  5. jakie znasz rodzaje jezior (jeziora naturalne, jeziora sztuczne) i jak dzielą się ze względu na genezę (polodowcowe, krasowe, przybrzeżne, deltowe)

• następnie klasa zostaje podzielona na 3 grupy (np. uczniowie odliczają od 1‑3).

• uczniowie zajmują wyznaczone miejsca. Każda grupa wybiera lidera odpowiedzialnego za pracę i prezentację efektów pracy.

b. Faza realizacyjna

• nauczyciel przedstawia klasie temat, który będzie przedmiotem ich rozważań „Wody powierzchniowe i podziemne”. Omawia cele lekcji, podaje wymagania edukacyjne do lekcji, a następnie rozdaje każdej grupie odpowiednie karty pracy,

• nauczyciel podaje podręcznik, mapę fizyczna Polski jako źródła informacji do lekcji,

• nauczyciel podaje czas wykonywania zadania (ok.10‑15 min.),

• praca w grupach nad zadaniem,

• nauczyciel pomaga uczniom w rozwiązywaniu ewentualnych problemów i nadzoruje przebieg prac w obrębie grup,

• wypisanie na kartach pracy rozwiązań,

• prezentacja uzupełnionych kart pracy przez każdą z grup.

c. Faza podsumowująca

• nauczyciel ocenia pracę grup,

• uczniowie wykonują zadanie 5 ze str. 22 w zeszycie ćwiczeń do geografii „Planeta 3”

• nauczyciel zadaje pytania podsumowujące lekcję np.:

• omów funkcję: jeziora (rzeki, wód zaskórnych, wód głębinowych) w środowisku

• wyjaśnij znaczenie terminów: starorzecze (jezioro deltowe, jezioro morenowe)

• które wody są wykorzystywane przez człowieka jako źródło wody pitnej i dlaczego?

• omów znaczenie wód mineralnych.

Bibliografia

1. Atlas geograficzny – Polska, kontynenty, świat. Wydawnictwo Nowa Era, Redakcja Kartograficzna, Wrocław 2005.

2. Ćwiklińska Ewa, Wawrzkiewicz Anna, Zeszyt ćwiczeń do geografii Planeta 3 Geografia fizyczna i społeczno‑ekonomiczna Polski, Wyd. M. Rożak, Gdańsk‑Straszyn 2004.

3. Czekańska Zdzisława, Wojtkowicz Zofia, Aktywne metody w edukacji geograficznej. Propozycje metodyczne do pracy z uczniem w gimnazjum część I i II, SOP Toruń 1999.

4. Flis Jan, Szkolny słownik geograficzny, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1982.

5. Książka nauczyciela zintegrowana z podręcznikiem „Planeta 3”, Wydawnictwo M. Rożak. Gdańsk -Straszyn 2004

6. Szubert Mariusz. Podręcznik do geografii Planeta 3 . Geografia fizyczna i społeczno‑ekonomiczna Polski (str. 34‑38), Wyd. M. Rożak Gdańsk –Straszyn 2004.

Załączniki

7. Karty pracy ucznia