Wprowadzenie pojęcia kwadratu

1. Cele lekcji

1. Wiadomości

Uczeń:

• zna pojęcie: „kwadrat”,

• zna cechy charakterystyczne kwadratu,

• wie czym różni się kwadrat od innych figur geometrycznych.

2. Umiejętności

Uczeń:

• potrafi rozpoznać kwadrat wśród innych figur geometrycznych,

• potrafi określać kolor, wielkość, grubość i kształt klocków logicznych,

• potrafi rysować, wycinać, modelować kwadrat,

• potrafi podać przykłady kwadratu w swoim otoczeniu,

• potrafi wykazać różnice między trójkątem, prostokątem i kwadratem,

• potrafi pracować samodzielnie.

2. Metoda i forma pracy

Pokaz, pogadanka, ćwiczenia, praca z całą klasą, praca indywidualna, praca binarna.

3. Środki dydaktyczne

Klocki logiczne Dienesa , kolorowe wycinanki, plastelina, plansza kwadratu, plansza z różnymi figurami geometrycznymi, kolorowa kreda, modele kwadratów, plansza prostokąta.

4. Przebieg lekcji

1. Faza przygotowawcza

Nauczyciel prosi uczniów o wyjęcie klocków logicznych i rozsypanie ich na ławce. Następnie podaje warunki, według których powinni oni klasyfikować i wyszukiwać klocki, np.: pokaż klocek czerwony, duży, okrągły i cienki lub: pokaż klocek niebieski, mały, prostokątny i gruby, i tym podobne. Po kilku takich ćwiczeniach nauczyciel zawiesza planszę prostokąta na tablicy. Uczniowie przypominają charakterystyczne cechy prostokąta.

2. Faza realizacyjna

1. Nauczyciel demonstruje na tablicy planszę przedstawiającą kwadrat. Uczniowie podchodzą do planszy i pokazują boki i wierzchołki, głośno je licząc. Próbują określić, czym dana figura różni się od prostokąta. Nauczyciel pyta, kto wie jak nazywa się ta nowa figura. Ochotnicy podają nazwę. Wszyscy jeszcze raz głośno powtarzają nazwę: kwadrat.

2. Nauczyciel zawiesza na tablicy planszę, na której znajdują się koła, trójkąty, kwadraty i prostokąty. Jeden z uczniów podchodzi do planszy i zamalowuje na czerwono wszystkie koła. Następny zamalowuje na zielono wszystkie trójkąty. Kolejny koloruje na żółto wszystkie prostokąty. Ostatni maluje na fioletowo pozostałe figury ( kwadraty ).

3. Uczniowie rozglądają się po klasie i podają przykłady kwadratów z otoczenia.

4. Przerwa śródlekcyjna – nauczyciel podaje nazwy figur geometrycznych (głównie prostokątów), uczniowie „rysują” je w powietrzu nogami i rękami, od bardzo małych po coraz większe.

5. Nauczyciel rozdaje uczniom szablony kwadratów, które obrysowują w zeszytach. Następnie zamalowują jego powierzchnię, zaznaczają kolorami boki i wierzchołki figury – każdy bok innym kolorem, podobnie wierzchołki ( nauczyciel rysuje jednocześnie kwadrat na tablicy, zaznaczając boki i wierzchołki kolorową kredą).

6. Uczniowie „rysują” prostokąty palcem w powietrzu, gumką na ławce.

7. Nauczyciel poleca uczniom, aby wycięli kwadrat z kolorowego papieru i wkleili go do zeszytu. Następnie uczniowie lepią kwadraty z plasteliny, budują je z patyczków.

3. Faza podsumowująca

Nauczyciel poleca uczniom, aby otworzyli zeszyty i bardzo uważnie słuchali „Kwadratowej bajki”, którą im opowie (załącznik 1). Opowiada bardzo powoli, aby uczniowie mogli w trakcie słuchania rysować poszczególne elementy obrazka. Na zakończenie każdy koloruje wykonany przez siebie rysunek.

5. Bibliografia

1. Semadeni Z., Nauczanie początkowe matematyki, WSiP, Warszawa 1984.

6. Załączniki

1. Kwadratowa bajka

załącznik 1.

Dawno, dawno temu , w kwadratowym lesie, stał sobie kwadratowy dom. Miał on cztery kwadratowe okna i duże kwadratowe drzwi. Na dachu domu stał kwadratowy komin, z którego leciał kwadratowy dym. Do domu prowadziła dróżka zbudowana z kwadratowych kostek. W domu mieszkał mały kwadratowy człowieczek.

2. Zadanie domowe

załącznik 2.

Uczeń wykonuje w zeszycie pod rysunkiem do kwadratowej bajki kolorowy szlaczek z poznanych figur geometrycznych.

7. Czas trwania lekcji

45 minut

8.Uwagi do scenariusza

brak