Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1LFQwgoTrWIk
Zdjęcie okładkowe (poglądowe) przedstawia galaktykę spiralną. W jej centrum gwiazdy tworzą świetlisty jasny rdzeń. Wokół rdzenia gwiazdy krążą po trajektoriach przypominających spirale. Na tle zdjęcia umieszczono tytuł "Jak powstał Wszechświat?".

Jak powstał Wszechświat?

Źródło: dostępny w internecie: https://esahubble.org/images/heic0706a/ [dostęp 15.05.2022], licencja: CC BY 4.0. https://esahubble.org/copyright/.

Czy to nie ciekawe?

Cząstki elementarne to najmniejsze obiekty, jakie istnieją w przyrodzie. Natomiast Wszechświat jest największym obiektem, o jakim możemy pomyśleć. Zawiera wszystko, co istnieje, od atomów po najdalsze gwiazdy i galaktyki. Co może mieć wspólnego świat cząstek elementarnych z Wszechświatem? A jednak, podstawą naszej wiedzy o początkach Wszechświata są eksperymenty, podczas których w akceleratorach badane są zderzenia cząstek elementarnych i jąder atomowych o ogromnych energiach. Wyniki tych eksperymentów pozwoliły stworzyć teoretyczny opis kolejnych etapów ewolucji wczesnego Wszechświata. Do badania najmniejszych składników materii używa się aparatury o gigantycznych rozmiarach. Na zdjęciu (Rys. a.) widzimy detektory służące do badań zderzeń cząstek rozpędzanych w Wielkim Zderzaczu Hadronów (CERN, Szwajcaria) do prędkości bliskich prędkości światła. Dla zobrazowania ich wielkości, wkomponowano je w zdjęcie rynku w Krakowie, zachowując skalę.

RJAB1ohg3rLRd
Rys. a. Detektory Wielkiego Zderzacza Hadronów (CERN, Szwajcaria) w skali rynku w Krakowie
Źródło: tylko do użytku edukacyjnego.
Twoje cele
  • Dowiesz się, czym był Wielki Wybuch.

  • Poznasz kolejne etapy ewolucji wczesnego Wszechświata.

  • Zrozumiesz, jak powstały pierwsze gwiazdy i galaktyki.

  • Przeanalizujesz związek skończonej prędkości światła z informacją z przeszłości, jaką niesie promieniowanie z odległych obiektów.