R19jPs76JA0An
Na zdjęciu uchwycono moment wlewania oliwy do szklanej miski. Obok miski są owoce oliwek.

Izomeria geometryczna w związkach organicznych

Cennym składnikiem oliwy z oliwek jest kwas elaidynowy, czyli izomer trans kwasu oleinowego.
Źródło: dostępny w internecie: www.pixabay.com, domena publiczna.

O tłuszczach trans, czyli tłuszczach zawierających jedynie nienasycone kwasy tłuszczowe, słyszał każdy zwolennik zdrowego stylu życia. Najbardziej popularny kwas tłuszczowy – kwas oleinowy (kwas (9Z)-oktadec‑9-enowy) – jest cis izomerem kwasu elaidynowego. Z kolei o kwasie elaidynowym mówi się, że jest trans izomerem kwasu oleinowego. Który z kwasów, cis czy trans, jest korzystny dla naszego zdrowia? Czy wiesz, co oznaczają skróty cistrans? Jakie związki organiczne mogą tworzyć tego rodzaju izomery?

Twoje cele
  • Wyjaśnisz, na podstawie budowy cząsteczek, czym są izomery cis‑trans oraz izomery E-Z.

  • Poznasz i zastosujesz reguły pierwszeństwa podstawników, zgodnie z metodą Cahna, IngoldaPreloga, do określenia, czy cząsteczka jest izomerem E, czy Z.

  • Narysujesz wzory cząsteczek w oparciu o podane ich nazwy, zgodnie z konwencją nazewnictwa cis-trans oraz E-Z.

  • Zaklasyfikujesz izomery do izomerów cis‑trans lub E-Z.