Gdy na początku XX wieku francuski malarz impresjonista Claude Monet, zafascynowany londyńską mgłą utrwalał na płótnie otulone nią budynki i mosty, nie mógł przypuszczać, że sto lat później jego obrazy staną się przedmiotem analiz służących oszacowaniu poziomu zanieczyszczenia londyńskiego powietrza na przełomie XIX i XX w. Tym, co inspirowało i zachwycało Moneta, był najprawdopodobniej smog, artysta pisał bowiem: kiedy wstałem, byłem przerażony, ujrzawszy, że nie ma mgły, ani śladu. Byłem w rozpaczy […]. Lecz wtem, stopniowo, zaczęto rozpalać paleniska i dym i mgła wróciły…*. Dziś smog nie inspiruje już artystów, jego obecność stała się bowiem symbolem zagrożenia zdrowia, a nawet życia.

Zawarte w zapiskach Moneta skojarzenie oczekiwanego, szczególnego stanu powietrza z mgłą i dymem okazało się jednak niezwykle trafne. Używany dziś powszechnie termin „smog” powstał właśnie z połączenia dwóch angielskich słów: smoke, czyli ‘dym’ oraz fog, czyli ‘mgła’, idealnie określając zjawisko powstające wskutek zanieczyszczenia powietrza. Przedstawiamy je w tym e‑materiale.

Indeks dolny * Cytat za: J. Jędrak, Smog w sztuce, smoglab.pl (dostęp 18.12.2020). Indeks dolny koniec_{* Cytat za: J. Jędrak, Smog w sztuce, smoglab.pl (dostęp 18.12.2020).}

R1Rbc51lB3ltA

Obraz przedstawia sylwetkę budynku jakby przez mgłę.

RYfNH1h1bu5zY

Obraz przedstawia sylwetkę mostu na rzece. W tle po prawej stronie budynki. Obraz nie jest namalowany wyraźną kreską. Sprawia wrażenie zamglonego.