Myślę, że wielokrotnie wykorzystujesz w ciągu dnia materiały ferromagnetyczne. Wystarczy, że pracujesz na komputerze i zapisujesz dane na twardym dysku. A przecież jeszcze robisz zakupy i posługujesz się płatniczą kartą magnetyczną, uruchamiasz silnik miksera, otwierasz domofonem drzwi blokowane z pomocą elektromagnesu, a może jeszcze przyczepiasz karteczkę‑przypominajkę magnesikiem do lodówki, a zapewne lubisz też posłuchać muzyki płynącej z głośników.
R1MH3aWz6SzxW
Rys. a. Zdjęcie przedstawia wnętrze dwóch dysków twardych, komputerowych, obok siebie. Dysk po lewej jest większy niż dysk po prawej stronie. Wnętrze dysku ma postać czarnej obudowy w kształcie prostokąta. Wewnątrz obudowy widoczne są wnęki na poszczególne elementy dysku. Głównym elementem dysku jest płyta w kolorze srebrnym. Płyta kręci się w płaszczyźnie poziomej wokół własnej osi. Po lewej stronie w dolnej części obudowy widoczne jest mocowanie, w którym zamontowano aluminiowy szpikulec przytrzymujący dysk i odczytujący dane. Dysk twardy komputera i jego elementy to tak zwane dyski magnetyczne. Wykorzystuje się w nich materiały ferromagnetyczne.
Rys. b. Zdjęcie przedstawia kartę magnetyczną w postaci bezpośrednio od producenta. Na karcie nie ma żadnego logotypu. Karta ma postać zielonego prostokąta o zaokrąglonych rogach. Wzdłuż górnej długiej krawędzi biegnie czarny pasek. Pasek ten podzielony jest na trzy równe części. Każdy z mniejszych pasków stanowi ścieżkę do umieszczenia konkretnych danych. Od góry ścieżki ponumerowane są jako pierwsza, druga i trzecia. Głównym materiałem tworzącym kartą magnetyczną jest plastik. Nazwa karty pochodzi od paska magnetycznego. Wykorzystywane są tam materiały ferromagnetyczne.
Rys. b. Karta magnetyczna prosto od producenta. Może być stosowana do różnych celów. [Źródło: www.polskiekarty.pl]
RwnyS2zqjmbv3
Rys. c. Zdjęcie przedstawia magnetron. Magnetron to urządzenie wykorzystywane w kuchenkach mikrofalowych do generowania fal elektromagnetycznych. Urządzenie ma postać prostopadłościennego elementu, wykonane jest z metalu. Wewnątrz urządzenia znajduje się cylindryczny walec wykonany z materiału ferromagnetycznego. Walec przechodzi przez boczne podstawy urządzenia. Z lewej strony widoczny jest metalowy bolec, stanowiący część walca. Z prawej strony urządzenia widoczne jest prostopadłościenne mocowanie walca. Mocowanie walca ma kolor szary. Walec znajduje się w klatce wykonanej z cienkich drucików. W kuchence mikrofalowej generowane są fale elektromagnetyczne o długości kilku centymetrów. Zwyczajowo mikrofalami nazywa się fale elektromagnetyczne o długości od jednego milimetra do trzydziestu centymetrów.
Rys. c. Magnetron – źródło mikrofal w kuchence mikrofalowej. [Źródło: ]Cronoxyd [CC BY‑SA]
We wszystkich tych przypadkach stosujesz, pewnie całkiem nieświadomie, interesujące właściwości ferromagnetyków.
Wymienione wyżej zastosowania to oczywiście niepełna lista. Ciekawe jest to, że w niektórych zastosowaniach wymagane są pewne cechy materiałów ferromagnetycznych, które w innych zastosowaniach byłyby wręcz nie wskazane. Swoją ciekawość dotyczącą tego tematu możesz zaspokoić studiując ten e‑materiał.
Twoje cele
W tym e‑materiale:
przypomnisz sobie, na czym polega zjawisko ferromagnetyzmu,
przypomnisz sobie, jakie podstawowe właściwości ma ferromagnetyk,
objaśnisz, czym różnią się ferromagnetyki miękkie i twarde,
dowiesz się, jakie substancje należą do grupy ferromagnetyków miękkich, a jakie do twardych,
uzasadnisz, dlaczego w wybranych urządzeniach stosuje się ferromagnetyki twarde a w jakich ferromagnetyki miękkie.
.jpg){kind=link}