Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RLRjuZXsA3kCFPieta z Villeneuve‑lès‑Avignon
Na obrazie przedstawiona jest Maryja trzymająca na kolanach martwego Jezusa. Wokół głowy Jezusa rozchodzą się promienie. Maria ma na głowie chustę. Po jej prawej stronie znajduje się święty Jan Ewangelista ubrany w ciemną szatę, po lewej Maria Magdalena. W lewym rogu obrazu ukazana jest postać fundatora. Wokół złotego tła biegnie napis z Lamentacji Jeremiasza: Wszyscy, co drogą zdążacie, przyjrzyjcie się i patrzcie, czy jest boleść podobna do mojej.

Dwie Maryje… Wyobrażenie Matki Bożej w Bogurodzicy i w Lamencie świętokrzyskim

Pieta z Villeneuve‑lès‑Avignon
Źródło: domena publiczna.

W historii kultury chrześcijańskiej niewiele jest obrazów równie przejmujących, jak postać Maryi bolejącej nad męczeńską śmiercią Jezusa. Obraz ten przywołuje tekst Lamentu świętokrzyskiego, uważany za skarb polskiej liryki średniowiecznej. Utwór ten znany jest także pod tytułem Żale Matki Boskiej pod krzyżem.

Maryja cierpiąca, Maryja‑dziewica, madonna z dzieciątkiem, Maryja‑królowa to wielkie toposy kultury chrześcijańskiej. Najstarsze polskie zabytki literatury ukazują wzniosłą postać Matki Boga, za pośrednictwem której lud modli się do Chrystusa i kobietę rozpaczającą po stracie syna, z którą każdy człowiek może się utożsamić.

Twoje cele
  • Opowiesz, w jaki sposób autor Bogurodzicy przedstawił Maryję.

  • Poznasz jeden z najważniejszych polskich utworów średniowiecznych, Lament świętokrzyski i dowiesz się, dlaczego występuje on pod wieloma tytułami.

  • Porównasz treść Lamentu świętokrzyskiego z zawartą w Ewangelii św. Jana relacją o ukrzyżowaniu Jezusa oraz z opisem tej sytuacji w Ewangelii Nikodema.

  • Zanalizujesz funkcje niektórych środków stylistycznych użytych w Lamencie świętokrzyskim.

  • Porównasz wyobrażenia Maryi w Bogurodzicy i w Lamencie świętokrzyskim.