Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RLNl0wksTyloG
Dwa rysunki obok siebie przedstawiają zdjęcia nóg pacjentów. Na pierwszym zdjęciu widoczny jest pacjent, którego nogi układają się w literą X. Kolana pacjenta stykają się ze sobą, a  stopy są rozstawione szeroko. Pacjent ma również wykrzywione palce stóp. Na drugim zdjęciu widoczny jest pacjent, którego kolana oraz stopy stykają się. Pomiędzy łydkami i udami natomiast widoczna jest przerwa, w tym miejscu ciało pacjenta nie styka się ze sobą.

Choroby genetyczne człowieka sprzężone z płcią

Krzywica oporna na witaminę D3 jest jedną z chorób sprzężonych z płcią.
Źródło: Leonard Hill, Wellcome Collection, licencja: CC BY 4.0.

Wiele genów człowieka jest zlokalizowanych w chromosomie X. Mogą być one dziedziczone w sposób dominujący lub recesywny. Jedną z pierwszych opisanych chorób o podłożu genetycznym była hemofilia (krwawiączka) – pierwsze wzmianki na jej temat pojawiły się w 100 roku n.e. Dotyczyły żydowskiego prawa, które zwalniało chłopców z obowiązku obrzezania, jeśli u ich starszego rodzeństwa doszło do obfitego krwawienia i zgonu spowodowanego tym zabiegiem. Najpowszechniej opisanym przykładem dziedziczenia hemofilii jest jej występowanie w rodzinach europejskich rodów królewskich. Królowa Wiktoria, będąca nosicielką wadliwego genu, przekazała go swoim potomkom przez co choroba rozpowszechniła się wśród przedstawicieli rodów królewskich Anglii, Prus, Hiszpanii i Rosji.

Twoje cele
  • Przedstawisz mechanizm dziedziczenia chorób genetycznych sprzężonych z płcią.

  • Określisz przyczyny powstawania chorób genetycznych sprzężonych z chromosomem X.

  • Omówisz objawy chorób sprzężonych z płcią i dziedziczonych w sposób recesywny lub dominujący.

  • Wykażesz rolę i potrzebę diagnozy w oparciu o rodowód.

  • Przeanalizujesz rodowód i określisz podłoże genetyczne choroby sprzężonej z płcią.