Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RPTNwpwrAUL4x
Na zdjęciu jest kula ziemska widziana z kosmosu. Widoczna jest Ameryka Środkowa i część Ameryki Południowej, do wysokości Urugwaju., a także Ocean Spokojny. Nad częścią Oceanu znajduje się pas chmur.

Cyrkulacja powietrza w różnych strefach Ziemi. Czynniki wpływające na globalną cyrkulację atmosfery

Źródło: dostępny w internecie: commons.wikimedia.org, domena publiczna.

O tym, że Słońce nierównomiernie ogrzewa Ziemię, nie trzeba nikogo przekonywać. Wystarczy przyjrzeć się głównym kierunkom zagranicznych wyjazdów turystycznych Polaków – Włochy, Grecja, Hiszpania, Chorwacja, Turcja. Wypoczynek na niższych niż Polska szerokościach geograficznych nie jest przypadkowy. Najczęściej wybór dotyczy miejsc, gdzie temperatury powietrza i wody są znacznie wyższe od temperatur panujących w Polsce. Zjawisko to związane jest z nierównomiernym oświetleniem naszej planety. To z kolei bezpośrednio wpływa na cyrkulację atmosfery w skali globalnej i stanowi najbardziej pierwotną przyczynę ogólnej cyrkulacji atmosfery. Gdyby nie występował transport ciepła w postaci ruchu powietrza i prądów morskich, temperatura w strefie gorącej stale by rosła (na skutek nadwyżki energii), podczas gdy w wyższych szerokościach geograficznych – malała. Szacuje się, że różnica temperatur między równikiem i biegunem przy braku międzystrefowej (szerokościowej) wymiany ciepła wynosiłaby aż 83°C, podczas gdy rzeczywista wartość wynosi ok. 44°C.

Twoje cele
  • Opiszesz trójkomórkowy schemat globalnej cyrkulacji atmosfery.

  • Wyjaśnisz mechanizm cyrkulacji termicznej.

  • Scharakteryzujesz wybrane czynniki wpływające na globalną cyrkulację atmosfery.