Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1Hz8yiWNbOkw
Zdjęcie okładkowe przedstawia Mgławicę Tarantula sfotografowaną przez kosmiczny Teleskop Jamesa Webba. Znajduje się ona w Galaktyce Wielkiego Obłoku Magellana i jest największym i najjaśniejszym regionem gwiazdotwórczym w pobliżu naszej własnej Galaktyki, a także domem dla najgorętszych i najbardziej masywnych znanych gwiazd. Puszyste obłoki mgławicy w kolorze brunatno brązowym, z rdzawymi refleksami, otaczają czarny obszar centralny. W tym obszarze, punktem centralnym obrazu jest jedna duża żółta gwiazda z ośmioma długimi cienkimi punktami. Na prawo od tej gwiazdy znajduje się jasna gromada gwiazd o owalnym kształcie. Gwiazdy w gromadzie wyglądają jak maleńkie bladoniebieskie iskierki. Gromada jest zagęszczona w swoim centrum i rozproszona na zewnątrz. W kierunku dolnej części obrazu, z mętnej gałki opalowej wydają się wyrastać spiralnie liczne ramiona, przypominające strukturę pająka lub kałamarnicy. Inne niebieskie i żółte gwiazdy ośmioramienne, jak również odległe Galaktyki, są rozrzucone na całym obrazie. Na tle zdjęcia widnieje tytuł "Ewolucja gwiazd".

Ewolucja gwiazd

Źródło: dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Grand_star-forming_region_R136_in_NGC_2070_(captured_by_the_Hubble_Space_Telescope).jpg [dostęp 12.06.2022], domena publiczna.

Czy to nie ciekawe ?

Wszystko wokół się zmienia, wszystko ma swój cykl życia. Kiedy się rodzimy, jesteśmy mali, zaczynamy przybierać na wadze i wzroście. Następnie wchodzimy w okres dorosłości, a na końcu – starości. Taki sam scenariusz, ale w innej skali czasowej, dotyczy wszystkich organizmów na Ziemi. Czy podobnie jest w kosmosie? Tak! Gwiazdy też mają swój cykl życia, ale w znacznie większej skali czasowej. W ciągu trwania ery nowoczesnej astronomii, kiedy mamy do dyspozycji ogromne teleskopy naziemne oraz teleskopy kosmiczne, nie zauważymy zmian ewolucyjnych wybranej gwiazdy. Jednak na niebie obserwujemy różnego rodzaju gwiazdy, w różnych fazach ich ewolucji. Dzięki prawom fizyki, które rządzą gwiazdami oraz komputerowym modelom ewolucyjnym, potrafimy opisywać cykl życia gwiazd. Jak bardzo zmieniają się gwiazdy w ciągu ich życia i od czego zależy długość tego cyklu, dowiesz się w tym e‑materiale.

Twoje cele

Pracując z tym e‑materiałem:

  • poznasz cykl ewolucyjny gwiazd o różnych masach początkowych;

  • opiszesz cykl ewolucyjny Słońca;

  • wyjaśnisz, od czego zależy długość życia gwiazd.