Rozbudował więc dawne Bizancjum, otoczył je potężnymi murami i przyozdobił przeróżnymi budowlami; uczynił z niego miasto równe Rzymowi, stolicy świata, zmienił jego nazwę na Konstantynopol […] i w specjalnej ustawie zapewnił mu tytuł drugiego Rzymu. Ustawa ta wyryta została na kamiennej kolumnie i wystawiona na widok publiczny.
Opisana przez Sokratesa Scholastyka (historyka Kościoła starożytnego) decyzja Konstantyna Wielkiego miała ogromny wpływ na późniejsze dzieje imperium rzymskiego. Konstantynopol otrzymał status faktycznej stolicy cesarstwa, chociaż oficjalnie i formalnie był nią nadal Rzym. Sytuacja taka utrzymała się przez właściwie cały IV wiek. Formalny podział państwa, którego dokonał w 395 r. Teodozjusz Wielki, usankcjonował coraz bardziej widoczne różnice między terenami zachodniego i wschodniego cesarstwa.
Wyjaśnisz, na czym polegał kryzys III w. w Cesarstwie Rzymskim.
Opiszesz, dlaczego wolni chłopi rzymscy stawali się niewolnikami.
Wytłumaczysz rolę armii rzymskiej i jej wodzów w postępującym kryzysie wewnętrznym imperium.
Przeanalizujesz, dlaczego i w jaki sposób dotychczasowe jednolite imperium rozpadło się na dwie części.
Ocenisz znaczenie przeniesienia stolicy państwa z Rzymu do Konstantynopola.