RL4r1F6vbA17c
Obraz przedstawia scenę rodzajową. Pod wielkim baldachimem, na koniu, otoczony służbą jedzie Jan III Sobieski. Triumfalnemu pochodowi przyglądają się licznie zgromadzeni ludzie w strojach europejskich i bliskowschodnich.

Polonus pancerny, wąsaty, kontuszowy – Jan III Sobieski, ideał Sarmaty

Alegoria Jana III Sobieskiego jako tiumfatora na miedziorycie duńskiego rytownika Romeyna de Hooghe (1675)
Źródło: domena publiczna.

Dwudziestodwuletnie panowanie Jana III Sobieskiego zapewniło nękanej wojnami oraz buntami kozackimi Rzeczypospolitej ostatnie lata chwały i względnej stabilizacji. Polska szlachta tytułowała króla primus inter paresprimus inter paresprimus inter pares, wychwalając Sobieskiego za inteligencję, waleczność, naturalność, swobodę i dowcip. Największą zaletę władcy stanowił jednak fakt, że Sobieski był ucieleśnieniem ideału rycerza – Sarmaty stojącego na straży narodowych wartości – szlacheckich obyczajów, religii katolickiej, patriotyzmu.

primus inter pares
Twoje cele
  • Wyjaśnisz, dlaczego król Jan III Sobieski był uznawany za modelowego Sarmatę.

  • Opiszesz, w jaki sposób funkcjonował mit Jana III Sobieskiego w szlacheckiej Rzeczypospolitej.

  • Poznasz różne malarskie wizerunki Jana III Sobieskiego.

  • Przeanalizujesz fragmenty utworów literackich oraz rozpraw, w których jest mowa o postaci Jana III Sobieskiego, zwracając uwagę na sposób prezentacji króla.