Litosfera to zewnętrzna warstwa Ziemi obejmująca skorupę ziemską i najpłytszą, stałą część górnego płaszcza ziemskiego (warstwę perydotytową), powyżej plastycznej astenosfery. Jest ona zbudowana z wielu przemieszczających się płyt o różnych rozmiarach. Siłą napędową płyt litosfery jest konwekcja magmy w płaszczu ziemskim. Ruchy płyt są odpowiedzialne za przebieg większości procesów endogenicznych (wewnętrznych) dzisiaj i w przeszłości. Teoria tłumacząca wielkoskalowe ruchy ziemskiej litosfery, przejawiające się np. w obserwowanym zjawisku wędrówki kontynentów, powstawaniu gór, rozmieszczeniu stref sejsmicznych, to teoria tektoniki płyt (teoria wędrówki płyt tektonicznych).