Roe1kI2JTCY73
Na fotografii widocznych jest kilku mężczyzn w różnym wieku. Wszyscy oparci o blat potężnego stołu wpatrują się niego. Na nim wyłożone duże arkusze papieru. Scena uchwycona na zdjęciu przypomina burzę mózgów. To pracownia Biura Odbudowy Stolicy.

Powojenne polskie osiągnięcia w dziedzinie nauki, kultury i sztuki

Spotkanie w urbanistycznej pracowni Biura Odbudowy Stolicy, 1949 r.
Źródło: Edward Falkowski, Wikimedia Commons, domena publiczna.

II wojna światowa spowodowała ogromne straty wśród polskich dóbr kultury, dodatkowo wielu artystów straciło życie, a część wojennych emigrantów nie powróciła do kraju. Ci, którzy przeżyli, jak również przedstawiciele pokolenia powojennych debiutantów długo pozostawali pod wpływem traumatycznych doświadczeń i głównie temu zagadnieniu poświęcali swoje dzieła. Natomiast sztuka pierwszych lat powojennych została wciągnięta w program indoktrynacji społeczeństwa. Dopiero wydarzenia 1956 r. wyzwoliły ją z nakazów socrealizmu i stworzyły szersze możliwości działania. Nad wszystkim jednak czuwało oko cenzury, a skromne możliwości finansowe hamowały swobodny rozwój. Mimo to, wbrew państwowej kontroli i gorszym niż na Zachodzie warunkom twórczości czy pracy naukowej, polskie dokonania nie ustępowały europejskim.

R1HWVfRPfeZfM1
Linia czasu przedstawia: rok 1945 zakończenie II Wojny Światowej, 1955 otwarcie pierwszego w Polsce Instytutu Badań Jądrowych, 28- 30 VI 1956- Strajki poznański Czerwiec, 1958 przeprowadzenie pierwszej w Polsce operacji na otwartym sercu przez Wiktora Brossa, 1958 powstanie filmu Popiół i Diament Andrzeja Wajdy, 1965 premiera teatralna Tango Mrożka, 8-23 III 1968 strajki- marzec 1968, 13 XII 1981 ogłoszenie stanu wojennego w Polsce, 1985 przeprowadzenie pierwszego w Polsce udanego przeszczepu serca przez Zbigniewa Religę, 1989 okrągły stół.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Scharakteryzujesz sytuację, w jakiej rozwijały się nauka i sztuka w powojennej Polsce.

  • Omówisz osiągnięcia polskich uczonych i artystów.

  • Wyjaśnisz uwarunkowania szans na artystyczny rozwój i karierę twórców w okresie PRL‑u.