RYow4TOx51WVC
Zdjęcie okładkowe (poglądowe) przedstawia zdjęcie błyskawicy przecinającej niebo. Na niebieskim tle widoczne są białe ślady wyładowań elektrycznych w atmosferze, w postaci linii o różnych przebiegach i rozgałęziających się do góry lub w dół. Na tle zdjęcia umieszczono tytuł "Jakie właściwości ma prąd przemienny".

Jakie właściwości ma prąd przemienny?

Źródło: Politechnika Warszawska Wydział Fizyki, licencja: CC BY 4.0. Licencja: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.pl.

Czy to nie ciekawe?

Z prądem przemiennym masz do czynienia na co dzień. Napięcie sieciowe doprowadzone do gniazdek i kontaktów w Twoim domu jest napięciem przemiennym wytworzonym przez generator w elektrowni.

Gdy zamkniesz obwód, naciskając przełącznik kontaktu lub przycisk w czajniku włączonym do gniazdka, to w urządzeniu odbiorczym (np. lampce, czajniku) popłynie prąd przemienny.

R1XNBdl0I5GEJ
Rys. a. W pokazie zdjęć, pojawiających się w losowej kolejności, tematycznie związanych z elektrycznością pokazano: włącznik elektryczny – w postaci plastykowej kwadratowej ramki z klapką w kolorze białym; gniazdko elektryczne w postaci plastykowej kwadratowej ramki w kolorze białym z dwoma otworkami; żarówka – na brązowym tle wisząca pionowo na czarnym kablu w czarnej oprawce bańka szklana, w której żarzy się żarnik i rozświetla wnętrze; elektrownia – zespół zabudowań wraz z charakterystycznymi wysokimi kominami na tle niebieskiego nieba.
Rys. a. Przykładowe elementy obwodu prądu przemiennego.
Źródło: dostępny w internecie: https://pixabay.com/photos/power-plant-ruskin-fl-florida-815799/ [dostęp 8.06.2023], https://www.pexels.com/photo/hanging-light-bulb-132340/ [dostęp 8.06.2023], https://pixabay.com/photos/power-outlet-plug-electricity-5666/ [dostęp 8.06.2023], https://pixabay.com/photos/switch-on-off-switch-light-wall-1890021/ [dostęp 8.06.2023].

Rys. a. W pokazie zdjęć, pojawiających się w losowej kolejności, tematycznie związanych z elektrycznością pokazano:

  • włącznik elektryczny – w postaci plastikowej kwadratowej ramki z klapką w kolorze białym;

  • gniazdko elektryczne – w postaci plastikowej kwadratowej ramki w kolorze złotym z dwoma otworkami;

  • żarówka – na brązowym tle wisząca pionowo na czarnym kablu w czarnej oprawce bańka szklana, w której żarzy się żarnik i rozświetla wnętrze;

  • elektrownia – zespół zabudowań wraz z charakterystycznymi wysokimi kominami na tle niebieskiego nieba.

Prąd przemienny ma całkiem odmienny charakter niż prąd stały, którego źródłem jest na przykład bateria. Ładunki nie płyną w obwodzie takiego prądu „na okrągło” wzdłuż przewodnika i przez źródło napięcia. W obwodzie prądu przemiennego ładunki wykonują drgania harmoniczne. Dlaczego? Czy taki prąd może wykonywać pracę? Na te pytania znajdziesz odpowiedź w tym e‑materiale.

Twoje cele

W tym e‑materiale:

  • zapoznasz się z pojęciem napięcia skutecznego,

  • dowiesz się, jak powstaje prąd przemienny,

  • opiszesz różnice między prądem przemiennym i stałym,

  • przeanalizujesz właściwości funkcji opisującej zależność napięcia przemiennego od czasu,

  • zapoznasz się z podstawowym zagrożeniem związanym z użytkowaniem  domowej instalacji elektrycznej,

  • objaśnisz zasadę bezpiecznego wykrywania tzw. przewodu gorącego w domowej instalacji elektrycznej.