Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RYow4TOx51WVC
Zdjęcie okładkowe (poglądowe) przedstawia zdjęcie błyskawicy przecinającej niebo. Na niebieskim tle widoczne są białe ślady wyładowań elektrycznych w atmosferze, w postaci linii o różnych przebiegach i rozgałęziających się do góry lub w dół. Na tle zdjęcia umieszczono tytuł "Jakie właściwości ma prąd przemienny".

Jakie właściwości ma prąd przemienny?

Źródło: Politechnika Warszawska Wydział Fizyki, licencja: CC BY 4.0. Licencja: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.pl.

Czy to nie ciekawe?

Z prądem przemiennym masz do czynienia na co dzień. Napięcie sieciowe doprowadzone do gniazdek i kontaktów w Twoim domu jest napięciem przemiennym wytworzonym przez generator w elektrowni.

Gdy zamkniesz obwód, naciskając przełącznik kontaktu lub przycisk w czajniku włączonym do gniazdka, to w urządzeniu odbiorczym (np. lampce, czajniku) popłynie prąd przemienny.

R1XNBdl0I5GEJ
Rys. a. W pokazie zdjęć, pojawiających się w losowej kolejności, tematycznie związanych z elektrycznością pokazano: włącznik elektryczny – w postaci plastykowej kwadratowej ramki z klapką w kolorze białym; gniazdko elektryczne w postaci plastykowej kwadratowej ramki w kolorze białym z dwoma otworkami; żarówka – na brązowym tle wisząca pionowo na czarnym kablu w czarnej oprawce bańka szklana, w której żarzy się żarnik i rozświetla wnętrze; elektrownia – zespół zabudowań wraz z charakterystycznymi wysokimi kominami na tle niebieskiego nieba.
Rys. a. Przykładowe elementy obwodu prądu przemiennego.
Źródło: dostępny w internecie: https://pixabay.com/photos/power-plant-ruskin-fl-florida-815799/ [dostęp 8.06.2023], https://www.pexels.com/photo/hanging-light-bulb-132340/ [dostęp 8.06.2023], https://pixabay.com/photos/power-outlet-plug-electricity-5666/ [dostęp 8.06.2023], https://pixabay.com/photos/switch-on-off-switch-light-wall-1890021/ [dostęp 8.06.2023].

Rys. a. W pokazie zdjęć, pojawiających się w losowej kolejności, tematycznie związanych z elektrycznością pokazano:

  • włącznik elektryczny – w postaci plastikowej kwadratowej ramki z klapką w kolorze białym;

  • gniazdko elektryczne – w postaci plastikowej kwadratowej ramki w kolorze złotym z dwoma otworkami;

  • żarówka – na brązowym tle wisząca pionowo na czarnym kablu w czarnej oprawce bańka szklana, w której żarzy się żarnik i rozświetla wnętrze;

  • elektrownia – zespół zabudowań wraz z charakterystycznymi wysokimi kominami na tle niebieskiego nieba.

Prąd przemienny ma całkiem odmienny charakter niż prąd stały, którego źródłem jest na przykład bateria. Ładunki nie płyną w obwodzie takiego prądu „na okrągło” wzdłuż przewodnika i przez źródło napięcia. W obwodzie prądu przemiennego ładunki wykonują drgania harmoniczne. Dlaczego? Czy taki prąd może wykonywać pracę? Na te pytania znajdziesz odpowiedź w tym e‑materiale.

Twoje cele

W tym e‑materiale:

  • zapoznasz się z pojęciem napięcia skutecznego,

  • dowiesz się, jak powstaje prąd przemienny,

  • opiszesz różnice między prądem przemiennym i stałym,

  • przeanalizujesz właściwości funkcji opisującej zależność napięcia przemiennego od czasu,

  • zapoznasz się z podstawowym zagrożeniem związanym z użytkowaniem  domowej instalacji elektrycznej,

  • objaśnisz zasadę bezpiecznego wykrywania tzw. przewodu gorącego w domowej instalacji elektrycznej.